داروی لکساپرو (Lexapro)، که با نام عمومی اس سیتالوپرام (Escitalopram) نیز شناخته می شود، برای درمان اختلالات افسردگی حاد و اختلال اضطراب عمومی مورد استفاده قرار می گیرد. هنوز به طور دقیق مشخص نیست که این دارو چه طور باعث بهبود افسردگی یا اضطراب می شود؛ اما گفته می شود که داروی اس سیتالوپرام باعث افزایش سروتونین (یک فرستنده ی شیمیایی در سیناپس های عصبی مغز) می شود. سروتونین در تنظیم خلق و خو، اشتها و خواب دخالت دارد.
پیش از شروع مصرف اس سیتالوپرام
- در صورت بارداری ،اقدام به بارداری یا شیردهی به پزشک خود اطلاع دهید.
- در صورت سابقه مشکلات کبدی ،کلیوی،قلبی(ضربان قلب نامنظم)،صرع،دیابت نوع ۲،مشکلات چشمی(مانند گلوکوم یا آب سیاه)،مشکلات خونی(خون ریزی)،تغییر خلق و خوی شدید (سرخوشی ناگهانی) حتما پزشک خود را مطلع سازید.
- اگر همزمان با تجویز این دارو تحت درمان با جریان الکتریکی قرار دارید (شوک درمانی) به پزشک خود اعلام نمایید.
- در صورت سابقه ی هرگونه حساسیت دارویی پزشک خود را مطلع کنید.
- در صورتی که در دو هفته ی اخیر داروهای ضد افسردگی از گروه مهار کننده ی مونو آمین اکسیداز (مانند سلژیلین،راسلژیلین،ترانیل سیپرامین و...) مصرف می کرده اید، حتما به پزشک خود یادآوری نمایید.
- درصورت سابقه ی خونریزی معده،یا زخم دوازدهه به پزشک خود اطلاع دهید.
- از آنجا که این دارو می تواند در عملکرد داروهای دیگر در بدن اختلال ایجاد کند لازم است پیش از شروع مصرف لیستی از کلیه ی داروهای مصرفی خود در اختیار پزشک یا داروسازتان قرار دهید.(خصوصا دارو های قلبی ،ضد صرع،آنتی بیوتیک ها و ضد قارچ ها و داروهای آرامبخش)
هشدار ها اس سیتالوپرام
- داروهای ضد افسردگی باعث افزایش خطر افکار و رفتارهای خودکشی در کودکان، نوجوانان و جوانان ( 24-18 سال ) شده و بیماری افسردگی شدید (MDD) و سایر بیماری های روانی را سبب می شود.
- اس سیتالوپرام در کودکان کمتر از 12 سال توسط FDA تایید نشده است.
- می تواند باعث بدتر شدن سایکوز یا تبدیل به حالات مانیا یا هایپومانیا در بیماران دو قطبی گردد.
- سندروم سروتونین و حالاتی شبیه سندروم بدخیم نورولپتیک ( NMS ) با مهار کننده های بازجذب سروتونین و نوراپی نفرین وقتی به تنهایی مصرف می شوند یا در ترکیب با داروهای سروتونرژیک ( مثل تریپتان ها ) یا آنتی دوپامینرژیک ها ( مثل آنتی سایکوزها )، دیده شده است.
- در بیماری صرع یا شرایطی که منجر به تشنج می شود مثل آسیب مغزی، الکلیسم یا داروهای پایین آورنده آستانه تشنج، باید با احتیاط مصرف شود.
- ممکن است منجر به کاهش سدیم خون ( بخصوص در افراد مسن ) و کاهش حجم آب بدن ( دیورتیک ها این اثر را زیاد می کنند ) شود.
- ممکن است ناتوانی جنسی را ایجاد یا بدتر کند.
- در اختلال شدید کلیوی یا کبدی، مصرف همزمان ضد افسردگی های مغزی و بارداری با احتیاط مصرف شود.
- در مصرف همزمان با آسپرین، NSAIDS، وارفارین یا سایر داروهای موثر بر انعقاد خون با احتیاط مصرف شود.
- جهت قطع درمان، کاهش دوز تدریجی ضروری می باشد.
- مصرف این دارو ممکن است عوارضی همچون احساس تهوع، اسهال، سوء هاضمه و یا یبوست را به دنبال داشته باشد که برای کاهش این عوارض می توان به مقدار کافی آب مصرف کرد.
- در صورت بروز عوارض جانبی نادر اما بسیار جدی مانند سندروم سرتونین، احساس برافروختگی، تغییرات خلق و خو، تعریق، پریشانی، بی خوابی و بی قراری، اسپاسم عضلانی، به وجود آمدن ضایعات قرمز در پوست، ورم صورت و لب ها و تنگی نفس سریعا به پزشک مراجعه کنید.
- در برخی موارد این دارو می تواند عوارضی مانند اختلال در خواب، خارش، تعریق بیش از حد، آبریزش بینی، کاهش اشتها، ضربان قلب نامنظم، درد، زنگ زدن گوش، احساس گزگز انگشتان، تغییر وزن ناگهانی و مشکلات جنسی ایجاد کند که در صورت مشاهده باید به پزشک مراجعه کرد.
- یکی از عوارض مصرف این دارو خشکی دهان می باشد که برای کمتر کردن این عارضه می توانید آدامس بجویید.
- مصرف اس سیتالوپرام می تواند عوارضی مانند اضطراب، احساس لرزش، پریشانی و فراموشی را در پی داشته باشد که در صورت ادامه دار شدن این عوارض حتما به پزشک مراجعه کنید.
موارد منع مصرف قرص اس سیتالوپرام
درصورتی که حساسیت شدیدی به اس سیتالوپرام، سیتالوپرام یا سایر ترکیبات فرمولاسیون، دارید از مصرف این دارو پرهیز کنید. همچنین از مصرف همزمان با پیموزاید، مصرف همزمان یا با فاصله دو هفته ای از مهار کننده های MAO بپرهیزید.
عوارض قرص اس سیتالوپرام
همان طور که می دانید، مصرف یک دارو به همان اندازه که اثرات درمانی برای شما دارد، ممکن است یک سری عوارض ناخواسته هم برایتان رقم بزند. توجه کنید که همه عوارض جانبی حاصل از مصرف دارو، به شکل همزمان در فرد مشاهده نمی شود. با این حال بهتر است در زمان مشاهده هر یک از عوارض زیر، به یک پزشک متخصص مراجعه کنید.
- کما
- سر درد و سرگیجه
- تشنج
- کاهش دفع ادرار
- ضربان قلب شدید یا نامنظم
- عطش
- درد و گرفتگی عضلات
- اسهال و استفراغ
- تنگی نفس
- ورم صورت، زانو و دست
- خستگی و ضعف غیر عادی
بعضی از عوارض جانبی مصرف قرص اس سیتالوپرام نیازی به مراقبت های پزشکی ندارد. ممکن است این اثرات با گذشت زمان و تنظیم بدن با دارو، از بین بروند. پزشک متخصص درباره راه های پیشگیری یا کاهش بعضی از عوارض به شما اطلاعات و راهکارهایی را ارائه می دهد. درصورتی که عوارض جانبی همچنان ادامه داشت و یا آزار دهنده بودند بهتر است با پزشک خود مشورت کنید. هم چنین می توانید از مشاوره تلفنی در صورت مواجهه با عوارض این دارو بهره ببرید.
عوارض جانبی متداول قرص اس سیتالوپرام
یبوست، کاهش میل جنسی، اسهال، خشکی دهان، احتباس گاز در معده، سوزش سر دل، کاهش توانایی رانندگی، خواب آلودگی یا خواب آلودگی غیر معمول و مشکلات خواب از جمله عوارض جانبی این دارو هستند.
عوارض در خردسالان
مطالعات نشان می دهد که استفاده از اس سیتالوپرام برای افسردگی در افراد بالای ۱۲ سال محدودیتی ندارد. با این حال، ایمنی و کارایی این دارو همچنان در افراد زیر ۱۲ سال تأیید نشده است. ممکن است این دارو موجب کاهش اشتها و یا حتی از دست دادن وزن در فرد شود. نوجوانانی که این دارو را مصرف می کنند باید هر از چند گاهی، به صورت منظم قد و وزن خود را اندازه گیری کنند.
عوارض در سالخوردگان
پژوهش ها تاکنون نتواسته اند هیچ محدودیتی برای مصرف این قرص در افراد مسن مشخص کنند. اما در حالت کلی در بیماران مسن که به هیپوناترمی (کمبود سدیم خون) یا بیماری های کبدی مبتلا هستند، برای اطمینان بیشتر بهتر است که دوز دارو را متناسب با وضعیت شخصی شان تنظیم کنند.
عوارض در دوران شیردهی
تحقیقاتی که در دوران شیردهی انجام شده است، نشان دهنده آن است که مصرف اس سیتالوپرام موجب بروز تاثیرات مضر در نوزاد می شود. بنابراین بهتر است که با مشورت پزشک، مصرف اس سیتالوپرام را در این دوران قطع کنید.
نکات مهم در مصرف داروی اس سیتالوپرام
به هیچ عنوان دوز مصرفی دارو را با خواست و صلاح دید خودتان تغییر ندهید و حتماً همان طور که پزشک تجویز کرده است دارو را مصرف کنید.
حتماً این نکته را مد نظر قرار دهید که مصرف داروی اس سیتالوپرام تنها بخشی از فرایند درمانی است و نمی توان به طور کامل انتظار داشت که تنها با مصرف دارو بیماری بهبود پیدا کند پس دیگر بخش های درمانی را نیز به طور جدی ادامه دهید.
خواب آلودگی از عوارض شایع داروی اس سیتالوپرام نیست اما امکان دارد که برای برخی از افراد به وجود بیاید. در صورتی که احساس کردید خواب آلودگی شدیدی پس از مصرف دارو دارید، اقدامات احتیاطی را انجام دهید و از انجام کارهایی که به هوشیاری نیاز دارند مثل رانندگی خودداری کنید.
در صورتی که علائم بیماری بسیار شدید شد ، پزشک خود را در جریان قرار دهید اما به هیچ عنوان مصرف دارو را خودسرانه پس از مشاهده این علائم قطع نکنید.
در صورتی که علائم بالینی جدی و خطرناکی هم چون توهم بیهوش شدن ، آشفتگی شدید ، تغییر ضربان قلب ، انقباض شدید ماهیچه ها و سرگیجه شدید را داشتید حتما به اورژانس مراجعه نمایید.
در صورتی که پس از مصرف دارو دچار زخم شدید و خونریزی بهبود پیدا نکرد ، این مسئله را به پزشک خود اطلاع دهید.
اگر به هر داروی دیگری نیاز پیدا کردید حتی داروی ساده ای هم چون سرماخوردگی، حتماً قبل از مصرف آن به پزشک خود یا دکتر داروساز اطلاع دهید و از او برای مصرف هم زمان هرگونه دارو با اس سیتالوپرام راهنمایی بگیرید.
اس سیتالوپرام می تواند با عارضه حساس شدن به نور خورشید همراه باشد پس سعی کنید از نور خورشید اجتناب نمایید و یا در هنگام مواجهه با آن از عینک دودی و ضدآفتاب استفاده نمایید.
توجه داشته باشید که این دارو را در ظرف بسته و در دمای اتاق نگهداری کنید. هم چنین دارو باید از حرارت، رطوبت، نور و یخ زدگی دور نگه داشته شود. مطمئن شوید که دور از دسترس اطفال است و تاریخ انقضای داروی خود را بدانید.
میزان، تاثیرات و مکانیزم اثر اس سیتالوپرام
