عوارض جانبی داروی نالترکسون
اگر شما نشانه هایی از یک واکنش آلرژیک به این دارو مانند: راش پوستی یا کهیر (با یا بدون تب یا درد مفاصل)؛ اشکال در تنفس؛ تورم صورت، لب ها، زبان یا گلو، را مشاهده کنید با اورژانس پزشکی تماس بگیرید.
استعمال مخدر در حین مصرف این دارو می تواند علائم حرومیت مواد افیونی را تحریک کند. علائم شایع محرومیت از موارد شامل موارد زیر هستند: خمیازه کشیدن، تحریک پذیری، تعریق، تب، لرز، استفراغ، اسهال، آبریزش از چشم، آبریزش بینی، برجستگی های پوستی، درد بدنی، بروز مشکلاتی در خواب و احساس بی قراری کردن.
اگر عوارض جانبی زیر را مشاهده کردید فورا به پزشک خود در این زمینه اطلاع دهید:
- حالت تهوع، استفراغ یا اسهال شدید.
- تغییرات خلقی، سردرگمی، توهم (دیدن یا شنیدن چیزهایی که وجود خارجی ندارند).
- افسردگی، افکار خودکشی یا صدمه زدن به خود یا دیگران؛ یا
- علائم ابتلا به مشکلات کبدی مانند، تهوع، درد معده، خارش، احساس خستگی، از بین رفتن اشتها، ادرار تیره رنگ، مدفوع به رنگ خاک رس، یرقان (زردی پوست یا چشم).
عوارض جانبی شایع این دارو شامل موارد زیر است:
- حالت تهوع، استفراغ، درد معده؛
- سردرد، سرگیجه، خواب آلودگی.
- احساس اضطراب یا داشن حالت عصبی.
- بروز مشکلاتی در خواب (بی خوابی)؛ یا
- بروز در عضلات یا مفاصل.
این یک لیست کامل از عوارض جانبی این دارو نیست و موارد دیگری ممکن است رخ دهد. برای توصیه های پزشکی در مورد عوارض جانبی با پزشک خود تماس بگیرید. در صورت مشاهده عوارض جانبی به FDA این موارد را گزارش کنید.
هشدارها
- به بیماران باید خطر آسیب های کبدی هشدار داده شود و توصیه شود اگر علائم هپاتیت حاد را تجربه کردند، با پزشک خود مشورت کنند. مصرف نالترکسون هیدروکلراید باید در صورت بروز علائم هپاتیت حاد قطع شود.
- افسردگی، خودکشی، اقدام به خودکشی و افکار خودکشی در تجویز نالترکسون هیدروکلراید در درمان وابستگی به مواد مخدر گزارش شده است. بیماران وابسته به الکل و مواد مخدر، که نالترکسون هیدروکلراید مصرف می کنند، باید از نظر افسردگی یا افکار خودکشی پایش شوند.
درمان ترک اعتیاد با نالترکسون برای چه کسانی مناسب است؟
قبل از آن که درمان دارویی اعتیاد با نالتروکسن شروع شود، باید غربالگری های لازم انجام شود و پزشک از مناسب بودن این روش درمان مطمئن شود. بهترین متقاضیان درمان ترک اعتیاد با نالترکسون افرادی هستند که:
- سم زدایی الکل و مواد مخدر را به پایان رسانده اند. معمولاً آزمایش اعتیاد برای تشخیص مصرف فعال مواد انجام می شود تا بیمار در زمان مصرف نالترکسون، دچار علائم خماری نشود.
- اگر تحت درمان قرار نگیرند، ممکن است دوباره معتاد شوند.
- انگیزه لازم را برای ترک اعتیاد و پاک ماندن و دوری از مواد مخدر و الکل دارند.
- پس از مصرف دیگر داروهای ترک اعتیاد، مانند متادون یا بوپرنورفین دوباره معتاد شده اند.
- مواد مخدر را برای مدتی کوتاه یا در مقدار کم مصرف کرده اند.
- در حال حاضر داروهای دیگر ترک اعتیاد را مصرف می کنند، اما تمایل دارند که دارو را به نالترکسون تغییر دهند.
شروع درمان ترک اعتیاد با نالترکسون
پس از آن که پزشک مطمئن شد که درمان با نالترکسون مشکلی را برای بیمار ایجاد نمی کند، درمان شروع می شود. برخی بیماران زمانی درمان را شروع می کنند که هنوز الکل و یا مواد مخدر مصرف می کنند. در این شرایط درمان در چند مرحله انجام می شود، پروتکل درمان با نالترکسون معمولاً شامل مراحل زیر است:
- ارزیابی نیازهای بیمار در زمان مصرف دراو
- غربالگری سم شناسی (خون، تنفس یا ادرار) برای تعیین سطح فعلی مواد در بدن بیمار
- معاینه بالینی برای تشخیص مشکلات و عارضه هایی مانند ناراحتی کبدی که می تواند مصرف نالترکسون را پیچیده کند.
- سم زدایی الکل و مواد مخدر
- مصرف کنندگان مواد مخدر را می توان با مخلوط بوپرنورفین یا نالوکسون (سابوکسون) به مدت چند روز درمان کرد و سپس دوز دارو را به تدریج با توجه به نیازهای بیمار کاهش داد تا بیمار مجبور به تحمل علائم خماری نباشد.
- درمان با مصرف نالتروکسان 25 میلی گرمی خوراکی شروع می شود.
- درمان با مصرف نالترکسون 50 میلی گرمی خوراکی شروع می شود.
- اگر بیمار داروی خوراکی را به خوبی تحمل کند، آمپول درون عضلانی نالتروکسان تزریق می شود.
البته بسته به مرکز درمانی ترک اعتیاد و نیازهای بیمار، تفاوت هایی در طرح درمان ایجاد می شود؛ اما اصول کلی درمان ترک اعتیاد به نالتروکسان به شرح فوق است.
ترک اعتیاد بستری یا سرپایی؟
ترک اعتیاد با نالترکسون هم به صورت سرپایی و هم به صورت بستری انجام می شود، مزایا و معایب هر روش به وضعیت فعلی بیماری بستگی دارد که می خواهد اعتیاد به الکل یا مواد مخدر را ترک کند.
ترک اعتیاد بستری
در روش ترک اعتیاد بستری، بیمار به طور شبانه روزی در محیطی امن و حمایتی تحت مراقبت متخصصین و کارکنان کلینیک قرار می گیرد. بیمار مدتی معین در مرکز ترک اعتیاد زندگی می کند. بیمار 10 ـ 7 روز در مرکز ترک اعتیاد بستری می شود تا سم زدایی انجام شود و مواد از بدن بیرون برود، سپس درمان با نالترکسون شروع می شود. دوره سم زدایی مرحله دشواری است که بیمار باید علائم شدید خماری را تحمل کند و در مقابل میل به مصرف مواد مقاومت کند. سم زدایی و مدیریت دارویی علائم ترک در روزهای اول درمان اهمیت دارد و پس از آن درمان بر پاک ماندن بیمار متمرکز می شود. کارکنان کلینیک بیمار را تحت نظر می گیرند، اقدامات لازم درمانی را انجام می دهند و بیمار را به ادامه درمان تشویق می کنند. مدت زمان درمان ترک اعتیاد بستری با نالترکسون متغیر است؛ برای برخی بیماران فقط چند روز و برای برخی بیشتر از یک سال طول می کشد.
ترک اعتیاد سرپایی
مراقبت پس از درمان
بیماران می توانند نالترکسون را به مدت چند روز، چند ماه یا چند سال مصرف کنند. به همین دلیل مراقبت پس از ترک اعتیاد بخش مهمی از درمان دارویی است. سطح مراقبت پس از ترک اعتیاد معمولاً پایین تر از درمان اولیه است. برای مثال اگر درمان در مرکز بستری شروع شده باشد، می توان بیمار را پس از مراحل اولیه به مرکز سرپایی منتقل کرد.
انواع درمان
رفتاردرمانی بخش مهمی از درمان ترک اعتیاد است. سودمندی چند سبک درمانی مختلف در کنار درمان دارویی با نالترکسون به اثبات رسیده است. بیمارانی که هم تحت درمان دارویی و هم تحت روان درمانی قرار می گیرند، نسبت به بیمارانی که فقط از درمان دارویی استفاده می کنند، مدت بیشتری پاک می مانند. در ادامه متداول ترین روش های درمان ترک اعتیاد معرفی می شود.
رفتاردرمانی شناختی (CBT )
رفتاردرمانی شناختی با آموزش مهارت های خودکنترلی و حل مسئله به بیمار کمک می کند که رفتارهای ناخواسته را تشخیص دهد و مدیریت کند. رفتاردرمانی شناختی برای غلبه بر بسیاری از اختلالات ناشی از سوءمصرف مواد و مشکلات روانی همزمان سودمند است.
نکات قابل توصیه
- قبل از مصرف نالترکسون، اگر به دارو یا سایر ترکیبات موجود در آن حساسیت دارید، با پزشک یا داروساز مشورت کنید.
- قبل استفاده از این دارو، سابقه پزشکی خود را مخصوصا مصرف هر نوع داروهای مخدر (مانند مورفین، متادون، بوپرنورفین)، در حال حاضر یا در 7 تا 14 روز گذشته، بیماری کلیوی و بیماری کبد با پزشک یا داروساز در میان بگذارید.
- نالترکسون ممکن است باعث سرگیجه شود. رانندگی و کار با ماشین آلات و یا هرگونه فعالیتی که نیاز به تمرکز دارد را انجام ندهید، تا اینکه مطمئن شوید که می توانید این فعالیت ها را با خیال راحت انجام دهید. از نوشیدنی های الکلی اجتناب کنید.
- بعد از قطع نالترکسون، ممکن است حساسیت بیشتری نسبت به دوزهای پایین تر از مواد مخدر داشته باشید و خطر ابتلا به عوارض جانبی احتمالی خطرناک مواد مخدر افزایش یابد (به عنوان مثال، کاهش تنفس، از دست رفتن آگاهی).
- داروی نالترکسون اثرات داروهای مخدر (از جمله هروئین) و داروهای مشابه (مواد مخدر) را محدود می کند. با این حال، دوزهای بزرگ هروئین یا مواد مخدر می توانند بر دارو غلبه کنند. تلاش برای غلبه بر اثر مهاری دارو بسیار خطرناک است و ممکن است باعث آسیب جدی، از دست دادن هوشیاری و مرگ شود.
- قبل انجام جراحی یا هر گونه درمان پزشکی، به پزشک یا دندانپزشک خود بگویید که نالترکسون را مصرف می کنید.
- در دوران بارداری، داروی نالترکسون باید تنها زمانی که مورد نیاز باشد، مصرف شود.
این دارو به شیر مادر منتقل می شود و ممکن است اثرات نامطلوب بر روی نوزاد داشته باشد. قبل از شیردهی با پزشک خود مشورت کنید.