تا به حال دقت کرده اید که چند تا از رابطه هایتان با چند دقیقه گپ کوتاه شروع شده است؟ واقعا سر صحبت را با دیگران باز کردن برای شما چه معنایی دارد؟ شاید فکر می کنید شبیه پیش غذایی است که قبل از آوردن غذای اصلی که همان بحث و گفتگو باشد قرار است از آن لذت ببرید. حتما آن حرف های بی مزه در مورد وضع هوا را به یاد می آورید که در صبح روز شنبه، در آبدارخانه یا آسانسور به یک نفر زده اید، و یا اینکه اصلا از این نوع صحبت کردن ها خوش تان نمی آید و از آن اجتناب می کنید. بعضی از آدم ها راحت سر صحبت را باز می کنند. انگار هیچ وقت حرف کم نمی آورند و در هر شرایطی که باشند، موضوعی در چنته دارند که می توانند با آن گفتگویی را شروع کنند. اما برای بقیه ی افراد باز کردن سر صحبت مثل موجود وروجکی است که دائم دارد از دست شان فرار می کند. حتی اگر این آدم ها با افرادی که واقعا دوست دارند با آنها حرف بزنند نیز در یک اتاق باشند، حاضر نیستند کلمه ای از دهان شان خارج کنند. اگر شما هم جزو کسانی هستید که سر صحبت باز کردن، برای شان مثل شق القمر کردن است، نگران نباشید، باز کردن سر صحبت مهارتی است که می توانید یاد بگیرید.
سر صحبت را باز کردن چه معنایی دارد؟
اولین بار در سال ۱۹۲۳ بود که این فرآیند برای اولین بار مورد مطالعه قرار گرفت. انسان شناسی هلندی به نام برانیسلاو مالیناوسکی (Bronisław Malinowski) قدم اول را در این راه برداشت و این گپ و گفت ها را این طور توصیف کرد: «سر صحبت باز کردن یعنی؛ اظهارات بی هدف در باب علایق و انزجارها، شرح وقایع بی ربط و نظر دادن در مورد چیزهای کاملا بدیهی.» یا به عبارت دیگر «صحبت کردن نه با هدف رد و بدل کردن اطلاعات، بلکه صرفا برای معاشرت کردن.»
باز کردن سر صحبت می تواند همه ی موارد بالا باشد. اما این گفته کوتاه نه سطحی است و نه سرسری، بلکه از جمله مهارت های ارتباطی است که واقعا به آن کم توجهی شده است. در بسیاری از فرهنگ های کسب و کار، این مهارت اهمیت فراوان دارد. چه در زندگی روزمره و چه در ساختن یک شبکه ارتباطی با افراد بدردبخور (شبکه سازی یا Networking)، مهارت باز کردن سر صحبت یکی از توانایی های حیاتی و ارزشمند است.
چرا سر صحبت را باز کردن اینقدر مهم است؟
اهمیت باز کردن سر صحبت، در خود کلماتی که رد و بدل می شوند نیست؛ بلکه در پیوندهایی است که بین افراد به وجود می آید. صرفا با گپ زدن با همکاران و مشتری های خود می توانید رابطه های خوبی خلق کنید، وقتی روابط مثبتی با افراد شکل دهید می توانید مشتریان بالقوه ای بدست بیاورید. علاوه بر این، روابط اجتماعی تان هم ساخته و تقویت می شود. با خلق یک ذهنیت مثبت از خودتان در اولین دیدار، می توانید ملاقات های کاری را از همان لحظه اول خوب جلو ببرید. اگر بدانید که چگونه باید سر صحبت را با دیگران باز کنید، خواهید توانست اعتماد و تفاهمی دوطرفه با مخاطبان تان شکل دهید. اما اهمیت این معاشرت کوتاه همین جا تمام نمی شود. باز کردن سر صحبت با دیگران علاوه بر این که ذهنیت خوبی از شما در ذهن آنها می سازد، باعث می شود در آینده از ارتباطی که ساخته اید، سود ببرید. مثلا اگر اندکی سر صحبت را با یک مشتری بالقوه باز کنید، همین صحبت کوتاه می تواند به بحث های جدی در باب همکاری در کسب و کار بینجامد.
چطور سر صحبت را باز کنیم
شاید سر صحبت را باز کردن برای شما ترسناک باشد، شاید هم خیلی با آن راحت باشید. در هر حالت، این مهارتی است که می توانید یاد بگیرید و در آن پیشرفت کنید.
کمتر به خودتان فشار بیاورید
سعی کنید مثبت فکر کنید. فقط قرار است ذهنیت خوبی خلق کنید و با کسی ارتباط بگیرید، قرار نیست در یک لحظه رابطه ای همیشگی و پایدار ایجاد کنید.
آزمایش با یک لبخند شیرین
وقتی می خواهید مکالمه ای را شروع کنید، همیشه مهم است که بدانید فرد مقابل علاقه مند است با شما صحبت کند یا خیر؟ یک لبخند ساده مطمئناً در این شرایط کارساز خواهد بود. سعی کنید با لبخند شروع کنید، اگر فرد علاقه مند است با شما صحبت کند ، مطمئناً لبخند خواهد زد. مطمئن شوید که لبخند شما تصنعی به نظر نمی رسد و واقعی است.
از احوال پرسی های رایج و معمولی شروع کنید
سعی کنید برای شروع صحبت های خود از کم خطر ترین راه استفاده کنید؛ یعنی احوال پرسی های رایج و معمول که افراد استفاده می کنند. مانند “حالت چطوره؟ چه خبر؟ چی کار می کنی؟ اوضاع خوب می گذره؟ این کار همان طور که گفتم کم خطرترین و در عین حال ساده ترین راه شرع گفت و گو است. البته سعی کنید این احوال پرسی ها را بیش از اندازه ادامه ندهید و در اصطلاح آن ها را لوس نکنید.
اطلاعات تان را زیاد کنید
هیچ چیز بیشتر از اینکه هیچ حرفی برای گفتن نداشته باشید اعتماد به نفس شما را نابود نمی کند. پس سعی کنید در مسائلی که مردم از آنها ممکن است حرف بزنند اطلاعات کسب کنید و به روز باشید. این موضوعات می توانند اخبار روز، وقایع محلی، ورزش یا صنعت باشند.
برای معرفی خودتان از قبل آماده شوید
رایج ترین سوالی که مردم می پرسند این است: «خب، شغل شما چیه؟» مختصر جواب بدهید اما قاطع و تاثیر گذار باشید؛ طوری که جواب تان به سوال های بیشتری در ذهن طرف مقابل ایجاد کند. مثلا به جای آن جواب حوصله سربر «تو بخش فروش کار می کنم»، بگویید: «من در بخش فروش نیروهای جدید رو آموزش می دم و بهشون کمک می کنم نقاط قوت خودشونو پیدا کنن.» اگر در مخاطب تان عطشی برای اطلاعات بیشتر ایجاد کنید، می توانید درست و حسابی صحبت را شروع کنید و حسابی با آنها ارتباط بگیرید.
چند سوال مناسب برای شروع مکالمه در چنته داشته باشید
چند تا از سوالاتی که برای شروع کردن گفتگو می توانید بپرسید اینها هستند:
- چه چیز این کار/شهر/ گردهمایی را از همه بیشتر دوست دارین؟
- هیجان انگیزترین چیزی که امروز شنیدید چی بود؟
- دفعه قبلی که اینجا اومدید چطور گذشت بهتون؟
- بهترین اتفاقی که امروز براتون افتاده چی بود؟
- آخرین باری که یه سخنرانی این قدر جذاب شنیدین کی بود؟
شما می توانید قبل از رفتن به جمع ها و گردهمایی ها، روش های مختلف شروع مکالمه و معرفی خودتان را چند بار پیش تمرین و تکرار کنید. می توانید از رویدادی که در آن شرکت داشته اید، نیز ایده هایی بگیرید. مثلا ممکن است در حین جلسه چیزی بشنوید که بتواند موضوع خوبی برای گفتگو با دیگر شرکت کنندگان در زمان استراحت باشد.
با گوش کردن موثر بدانید که چه بگوئید
برای افراد کم حرف به نظر می رسد که موضوعاتی که می توان راجع به آن صحبت کرد ظرف یک دقیقه به پایان می رسد!! نکته مهم این است که هرگز نباید به آنچه که در ادامه می خواهید بگوئید فکر کنید بلکه باید با دقت گوش کنید. لغات اصلی را بیابید. شنیدن فعال داشته باشید: تماس چشمی ، لبخند زدن، تکان دادن سر، پرسیدن سئوالات محدود برای روشن شدن حقایق و سئوالات نامحدود برای ترغیب گوینده که توضیحات بیشتری بدهد.
درباره موضوعات مشترک بحث کنید
بهترین راه برای شروع و ادامه گفتگو این است که در مورد موضوع یا در مورد سرگرمی هایی که هر دو دوست دارید صحبت کنید. به عنوان مثال، اگر هر دو در یک دفتر کار هستید ، می توانید در مورد قوانین دفتر یا ناهار بد/خوب دفتر صحبت کنید. هنگامی که مکالمه را شروع کردید، مهم است که مکالمه شما در جریان قرار گیرد. (یکطرفه نباشد یا زود به نتیجه و پایان نرسد) بنابراین ، اگر در یک محیط کار یا یک دانشگاه هستید ، همیشه از موضوعات مکالمه مربوطه مثلا شهر تحصیل یا کار، آب و هوای آنجا یا محل کار خود استفاده کنید.
از علایق طرف مقابل صحبت کنید
به خودتان دقت کنید؛ تصور کنید که به فوتبال خیلی علاقه دارید و اطلاعات زیادی هم درباره آن دارید. طبیعتاً هم زمانی که یک نفر شروع به صحبت درباره فوتبال می کند، با علاقه و اشتیاق جذب او شده و پی حرف های او را می گیرید. در واقع همه افراد وقتی درباره علایقشان حرفی زده می شود، به وجد آمده و مشتاق به صحبت کردن می شوند. اگر فردی که می خواهید سر صحبت را با او باز کنید را می شناسید، سعی کنید درباره علایق او صحبت کنید و سوالات یا نکاتی را همین رابطه مطرح کنید. اما اگر او را نمی شناسید، راهکار زیر را با دقت بیشتری بخوانید.
تشویق کنید
سوالی بپرسید تا طرف تان به شرکت در مکالمه تشویق شود. مثلا بپرسید «در کنفرانس پارسال هم شرکت داشتین؟» یا «این کنفرانس رو چطور ارزیابی می کنین؟»
نکاتی که در این مرحله گفته شد، برگرفته از کتاب «مدل گفتنش مهم است: چطور خوش صحبت باشیم، شمرده حرف بزنیم و واضح صحبت کنیم» بود که دکتر کرول فلمینگ، در سال ۲۰۱۰ نوشته بود. فراموش نکنید که زبان بدن شما در میزان موفقیت تان در باز کردن سر صحبت تاثیرگذار است. از حالات و اشاراتی استفاده کنید که شما را مشتاق، مثبت و قابل دسترسی نشان می دهند. زیاد ور دل یک نفر یا یک گروه نمانید. احتمالا هم آنها و هم شما دوست دارید با افراد دیگری هم حرف بزنید. اگر گفتگو را در حد مختصر و نسبتا سطحی حفظ کنید، می توانید مودبانه به صحبت تان پایان دهید یا خودتان را از جمع مرخص کنید. وقتی می خواهید از یک گفتگو خارج شوید، این کار را طوری انجام دهید که کسی احساس نکند به او بی احترامی شده یا وی را نادیده گرفته اید. با این کار امکان صحبت دوباره در آینده را حفظ می کنید. یک راه محترمانه برای پایان دادن به گفتگو این است که صبر کنید تا لحظه ای سکوت بین تان پیش بیاید و آن وقت به موضوعی که با آن صحبت را شروع کرده بودید برگردید. مثلا اگر با این سوال شروع کرده بودید که «آخرین باری که سخنرانی به این جذابی شنیده بودید کی بود؟»، می توانید برای پایان دادن به گفتگو بگویید: «الان نوبت نفر بعدی که قراره سخنرانی کنه می رسه، بیاین امیدوار باشیم که این یکی هم به اندازه ی قبلی کارش خوب باشه.» سپس از یک جمله مناسب خداحافظی استفاده کنید که حس مثبتی داشته باشد. مثلا بگویید: «بهتره برم یه جایی برای نشستن پیدا کنم. از صحبت با شما لذت بردم، امیدوارم به زودی دوباره بتونیم با هم گپی بزنیم.» و با یک لبخند و دست دادن با طرف مقابل، صحنه را ترک کنید.
زبان بدن مناسب داشته باشید
زبان بدن مثبت، برای جذب دیگران هنگام صحبت نقش مهمی دارد. هنگام صحبت کردن به چشم طرف نگاه کنید. (البته نه به صورت وحشتناک). در حین گفتگو با موبایل خود بازی نکنید یا به آن نگاه نکنید. هنگام گفتگو دستهایتان را به هم گره نکنید، این یک سیگنال منفی در گفتگو است. اگر زبان بدن مثبت را بلد باشید و از آن استفاده کنید به راحتی می توانید تأثیر خوبی بر کسی که دوستش دارید بگذارید. هنگام شروع مکالمه فقط به یاد داشته باشید که بی شیله پیله و راحت باشید؛ زیرا عبارات شما احساسات شما را نشان می دهد.
مهربان باشید
این مورد یقینا باید واضح باشد، اما متاسفانه اکثرا این موضوع را فراموش میکنیم و آن را به مرحله عمل نمی رسانیم. اگر شما در حین مکالمه با شخصی با لفظی آرام، لبخند روی لب هایتان و در آرامش باشید شخصیت بهتری نسبت به افرادی که با لفظی تند و عصبانیت محض با طرف مقابل خود سخن می گویند خواهید داشت.
صرفا شما گفتگو را در دست نگیرید
منظور از این مورد این است که به طرف مقابلتان اجازه نظر دادن و حرف زدن دهید و مانع ارائه نظرات و سخنان آن نشوید. اگر شما در این حین فهمیدید که شخص مقابلتان به خوبی به سوالاتتان پاسخ نمی دهد و گفتگو در حال کاهش است، توصیه می شود که فورا با ذکر کردن یک خاطره و یک داستان کوتاه شیرین جو را تغییر دهید و به حالت اول بازگردانید.