خواص پسته کوهی
خواص بنه بسیار است. بنه یا پسته کوهی سرشار از مواد مغذی و پر انرژی است که تقریباً خواص آن از پسته معمولی یا پسته آجیل بیشتر است. این دانه خوراکی و چرب دارای طعم بسیار مطلوبی است. به گونه ای که برای ازبین بردن طعم تلخ و بد برخی از دارو ها از عصاره پسته کوهی استفاده می شود. میوه، روغن و صمغ بنه در حوزه طب سنتی از دیرباز مورد استفاده بوده است. از مهم ترین ترکیبات بنه شامل اسید های چرب غیر اشباع، توکوفرول ها، فیتواسترول، کاروتنوئید ها و فنول هاست. ازجمله مواد مغذی موجود در میوه پسته کوهی ویتامین های گروه A، E، B و D است.
۱. اثرات ضد میکروبی میوه بنه
استفاده زیاد از آنتی بیوتیک ها باعث مقاومت روزافزون باکتری ها به این دارو ها شده است، به گونه ای که اثربخشی آنتی بیوتیک ها روز به روز محدودتر می شود. از آن جایی که برخی از گیاهان خاصیت ضد میکروبی دارند، با شناخت این گیاهان می توان از آن ها علیه بیشتر میکروب های بیماری زا استفاده کرد و جایگزین کم خطری برای آنتی بیوتیک ها پیدا کرد. طی تحقیقات انجام شده، بنه و عصاره آن اثرات قوی ضدباکتریایی در مقابل برخی از باکتری ها از خود نشان داده اند.
برای مثال عصاره بنه می تواند با باکتری های استافیلوکوکوس اورئوس، اشریشیا کلی و کلوستریدیوم اسپوروژنز که به طور معمول موجب مسمومیت های غذایی و التهابات گوارشی در انسان می شود، مقابله کند.
۲. مفید برای کاهش کلسترول و جلوگیری از بیماری های قلبی _عروقی
روغن پسته کوهی غنی از اسید های چرب غیر اشباع است. پژوهش ها درباره اثر روغن بنه بر چربی ها و لیپوپروتئین های خون موش صحرایی و خرگوش نشان داد که مصرف خوراکی روغن یا میوه پسته وحشی سبب افزایش HDL کلسترول و کاهش LDL کلسترول خون می شود؛ درنتیجه می تواند در کاهش بروز آترواسکلروز و بیماری های قلبی _عروقی بسیار مؤثر باشد.
۳. فعالیت آنتی اکسیدانی و کاهش قند خون
در بررسی های علمی مشخص شد که استفاده از عصاره صمغ بنه و میوه آن در کنترل میزان قند خون بیماران دیابتی تأثیر مثبتی دارد. همچنین مطالعاتی بر روی میزان فعالیت آنتی اکسیدانی عصاره بنه صورت گرفته است که نتایج نشان دهنده میزان تأثیر و فعالیت آنتی اکسیدانی قابل توجه آن است.
۴. تقویت سیستم ایمنی با میوه بنه
اولئیک اسید موجود در بنه باعث افزایش تولید گلبول های سفید و تقویت سیستم ایمنی بدن در برابر هجوم عوامل بیماری زا می شود. خواص آنتی اکسیدانی اولئیک اسید موجود در بنه در خنثی سازی رادیکال های آزاد مضر و کاهش آسیب های ناشی از اکسیدان ها منجر می شود. برای جلوگیری از بیماری های التهابی مانند آتریتروماتوئید و اختلالات خودایمنی مانند فیبرومیالژیا از بنه که سرشار از اولئیک اسید است، استفاده می شود.
۵. روغن بنه مرهمی برای درد های مفاصل
استفاده از روغن بنه به صورت استعمال خارجی برای درد مفاصل و عضلاتِ گرفته و همچنین دیسک کمر بسیار مؤثر خواهد بود. روغن بنه در داروخانه ها و عطاری ها قابل تهیه است. برای تهیه روغن خانگی بنه پس از کوبیدن و آسیاب کردن دانه های بنه رسیده با گرم کردن آن ها، افزودن مقدار کمی آب جوش و ورز دادن و فشردن می توان روغن طبیعی بنه را استخراج کرد.
۶. خواص روغن بنه برای موی سر
این روغن بی نظیر به دلیل دارا بودن خاصیت ترمیم کنندگی برای رویش مجدد مو های آسیب دیده بسیار مفید و موثر است. به افرادی که به هر دلیلی مو های زیبای خود را از دست داده اند یا این که مو های آن ها آسیب دیده است، توصیه می شود برای رفع این مشکل با مقداری روغن بنه پوست سر و مو های خود را ماساژ بدهند و پس از گذشت چند ساعت موی خود را با استفاده از یک شوینده مناسب بشویند. در گذشته نیز از این روغن برای درمان طاسی سر استفاده می کردند. این روغن طبع گرمی دارد؛ درنتیجه افرادی که دارای طبع گرم و خشک هستند، امکان دارد پس از استفاده از آن پوست سر آن ها دچار قرمزی، خارش یا جوش شود.
۷. خواص روغن بنه برای از بین بردن لکه های پوستی
استفاده مداوم از روغن بنه یا پسته کوهی روی صورت موجب التیام سوختگی و بهبود لکه های حاصل از جوش، زخم و سوختگی روی پوست می شود. متخصصان تب سنتی باور دارند که مالش روغن بنه به مدت ۴ ماه روی محل ماه گرفتگی باعث از بین رفتن آن و روشن شدن پوست می شود.
۸. رفع آکنه یا جوش صورت با برگ درخت بنه
«آکنه» یک بیماری التهابی و مزمن پوستی است که با عواملی از قبیل رژیم غذایی، سیکل قاعدگی، تعرق، نور آفتاب، شغل، استرس روحی، ژنتیک، داروها، مواد شوینده و لوازم آرایشی در ارتباط است و از شایع ترین عوامل مراجعه به متخصصان پوست به حساب می آید. برای درمان آکنه دارو های شیمیایی بسیاری وجود دارد؛ اما استفاده از فرآورده های گیاهی نسبت به دارو های شیمیایی عوارض کم تری دارد و اثر بهبودی بهتری بر روی پوست خواهد داشت.در این راستا گروهی از محققین دانشگاه یزد و علوم پزشکی شهید صدوقی این شهر طی آزمایشات و پژوهش هایی به تأثیر درمانی عصاره گیاه بنه در رفع جوش های صورت پی برده اند. طی آزمایشات صورت گرفته مشخص شد افرادی که از عصاره گیاهی بنه یا پسته کوهی استفاده کردند، نشانه هایی از بهبودی و رفع آکنه در صورت آن ها پدیدار شد. خاصیت آنتی باکتریال عصاره برگ بنه نقش مهمی در اثرات درمانی آن بر عهده دارد.
۹. بنه موثر در درمان زخم پای بیماران دیابتی
پای برخی از افراد مبتلا به دیابت به صورت زخم، عفونت و گانگرن است و مشکل اصلی در مراقبت از بیماران دیابتی است که به دلیل عفونت شدید یا ایسکمی محیطی در ناحیه پا منجر به قطع عضو می شود. درمان رایج زخم پای دیابتی شامل کنترل مناسب قندخون، درمان آنتی بیوتیکی، دبریدمان نسوج نکروزه، کاهش فشار مکانیکی و پانسمانِ مرتب است. محققان ایرانی باتوجه به اثرات ضد میکروبی، ضد باکتریایی و آنتی بیوتیکی گیاه بنه طی آزمایشاتی به این نتیجه رسیدند که استفاده از عصاره بنه مانع رشد گروهی از باکتری ها در زخم پای افراد مبتلا به دیابت شده است و مدت زمان بهبودی و بستری را کاهش می دهد.
۱۰. رفع کم خونی و فقر آهن با بنه
پسته کوهی سرشار از املاح معدنی و ویتامین هاست. با مصرف این میوه می توان کمبود ویتامین های مختلف در بدن را تأمین نمود. بنه کوهی بهترین دارو در درمان کم خونی است و مصرف آن به صورت روزانه می تواند از بروز کم خونی و فقرآهن جلوگیری کند. به این منظور می توان از میوه بنه به صورت خوراکی در تهیه غذای محلی به نام آب بنه یا قاتوق بنه، در ترکیب آجیل و یا ترکیب روغن آن بر روی سالاد استفاده کرد.
مضرات پسته کوهی (موارد احتیاطی و منع مصرف)
زیاده روی در خوردن پسته کوهی، باعث زخم شدن دهان و کم اشتهایی می شود. لازم به ذکر است، امروزه به خاطر ارزش این گونه گیاهی، محافظت از آن اولویت یافته و از روش های صحیح در بهره گیری از آن استفاده می کنند. همچنین از میوه، برگ و شیره حاصل از پسته کوهی، در صنعت داروسازی استفاده می شود. به علاوه، اندام های مختلف درخت پسته کوهی مصارف صنعتی گسترده ای دارد و از دانه های آن نوعی روغن خوراکی بسیار خوب، به دست می آید.