صبحانه مهم ترین وعده غذایی در طول روز است و اگر آن را از برنامه غذایی خود حذف کنید، فاکتور های مهمی را در حفظ سلامت خود از دست خواهید داد. اگر از همین حالا تصمیم گرفته اید که به طور منظم صبحانه بخورید به خاطر بسپارید که انتخاب مواد غذایی سالم و مغذی نیز حیاتی است.
صبحانه یک وعده غذایی بسیار مهم تلقی می شود چون روزه شبانه را می شکند, ذخیره گلوکز بدن را مجدداً پر کرده و مواد مغذی لازم برای بالا نگه داشتن سطح انرژی بدن در طول روز را تامین می کند. غفلت از خوردن صبحانه، عملکرد مغز را تقلیل می دهد. خوردن صبحانه به یادگیری کمک می کند، به اینصورت که شما علاقه بیشتری برای یادگیری نشان خواهید داد و روی مطلب هم تمرکز بیشتری خواهید داشت. یک صبحانه سالم از بروز خیلی از بیماری ها جلوگیری میکند . افرادی که صبحانه نمی خورند، تمایل بیشتری به ریزه خوری در اواسط روز دارند.
متاسفانه بسیاری از مردم صبحانه را نادیده می گیرند. برخی با این کار سعی می کنند میزان مصرف کالری را کاهش دهند، برخی اول صبح آنقدر سرشان شلوغ است که فرصت نمی کنند و افراد دیگری هم هستند که می گویند اصلا احساس گرسنگی ندارند. تحقیقات نشان داده خوردن صبحانه بخش مهمی از یک سبک زندگی سالم است. در یک تحقیق که توسط دانشگاه هاروارد انجام گرفت محققان به این نتیجه رسیدند آقایانی که صبحانه نمی خورند در مقایسه با گروهی که صبحانه می خورند، 27 درصد بیشتر در خطر حمله قلبی و بیماری های قلبی قرار دارند. با اینکه در این تحقیقات به یک دلیل مشخص اشاره نشده اما محققان فکر می کنند غذا نخوردن برای مدت زمان طولانی روی بدن فشار می آورد و مجبورش می کند سخت تر کار کند، در نتیجه مشکلات متابولیسم به وجود می آید. تغییر در هورمون ها جهت کمک به تثبیت سطح قند خون و حرکت به سمت اضافه شدن وزن در افرادی که صبحانه را جا می اندازند می تواند منجر به بیماری های قلبی شود. این تغییرات منجر به انباشته شدن پلاک در شریان و افزایش خطر مشکلات قلبی می شود. در این مطلب به بررسی نتایج پژوهش های انجام شده در خصوص آسیب های صبحانه نخوردن می پردازیم.
۱. در معرض بیماری های مختلف قرار می گیرید
نتایج مطالعات مختلف نشان می دهند کسانی که صبحانه نمی خورند، بیشتر در معرض ابتلا به دیابت نوع ۲، مقاومت به انسولین، اضافه وزن، حمله ی قلبی و فشار خون بالا قرار می گیرند. همه ی عارضه های ذکر شده خطرناک هستند. برای اینکه دچار این عارضه ها نشوید، فقط کافی است صبح ها کمی زودتر از خواب بیدار شوید تا قبل از سرکار رفتن زمان کافی برای صبحانه خوردن داشته باشید.
۲. بدنتان از مواد مغذی ضروری محروم می شود
صبحانه یک وعده ی غذایی عالی برای دریافت مواد مغذی ضروری از جمله فیبر و ویتامین های مختلف محسوب می شود. صبحانه نخوردن ممکن است باعث شود به اندازه ی کافی مواد مغذی ضروری را دریافت نکنید که این موضوع در بلندمدت روی سلامتی بدنتان اثرات منفی زیادی می گذارد. اگر صبح ها بلافاصله بعد از بیدار شدن از خواب برای صبحانه خوردن اشتها ندارید، یک تا دو ساعت صبر کنید و بعد یک صبحانه ی مقوی بخورید. حتما صبحانه ای بخورید که حاوی فیبر است. فیبر یک ماده ی مغذی است که شما را برای مدت زمان بیشتر سیر نگه می دارد و همچنین به فرآیند هضم بهبود می بخشد.
۳. روی قند خونتان اثرات منفی می گذارد
صبحانه نخوردن می تواند روی سطح قند خون اثر بدی بگذارد و شما را گرسنه کند.حتما برای شما هم اتفاق افتاده زمانی که برای مدتی غذا نخورده اید، عصبانی شده اید. اگر صبحانه نخورید، دقیقا همین اتفاق برایتان میفتد. علت این موضوع این است که صبحانه نخوردن باعث کاهش قند خون می شود. افت قند خون روی خلق وخو اثر می گذارد و همچنین باعث کاهش سطح انرژی و عملکرد شناختی می شود.
۴. سوخت وساز بدنتان کاهش پیدا می کند
گفته می شود که صبحانه خوردن باعث می شود کالری بیشتری بسوزانید. زمانی که بعد از چند ساعت ناشتا بودن صبحانه می خورید، سوخت وساز بدنتان افزایش پیدا می کند. در مطالعات مختلف نشان داده شده کسانی که صبحانه می خورند، افزایش سوخت وساز در زمان استراحت را تجربه می کنند. هرچند باید در نظر داشته باشید که این موضوع ضرورتا به معنای سوزاندن کالری بیشتر نیست.
۵. هوس خوردن خوراکی های ناسالم می کنید
زمانی که صبحانه نمی خورید، بدنتان هیچ انرژی نخواهد داشت و مغزتان هم هیچ ماده ی مغذی دریافت نخواهد کرد . اگر صبحانه نخورید، در طول روز گرسنه می شوید و سراغ خوردن خوردنی های ناسالم و مضر مانند دونات می روید. برای اینکه بدنتان به خوبی عمل کند، باید صبحانه بخورید. فرقی ندارد برای صبحانه جو دوسر، اسموتی توت یا تخم مرغ آبپز می خورید، در هر صورت صبحانه خوردن به حفظ سطح قند خون در محدوده ی طبیعی و دریافت مواد مغذی لازم بدن کمک می کند.
۶. روی سلامت روانیتان اثر بدی می گذارد
صبحانه خوردن نه تنها روی سلامت جسم، بلکه روی سلامت ذهن هم اثر می گذارد. زمانی که صبح خود را با خوردن یک صبحانه ی مقوی و سیرکننده شروع می کنید، در طول روز انرژی بیشتری خواهید داشت و شاداب تر خواهید بود.
۷. مغزتان به طرز منفی تحت تأثیر قرار می گیرد
حتما شما هم یادتان می آید زمانی که دانش آموز بودیم، روزهایی که صبحانه می خوردیم، عملکرد بهتری در مدرسه داشتیم. زمانی که صبح ها با صبحانه خوردن مغزتان را تغذیه کنید، هوشیاریتان افزایش پیدا می کند که این موضوع می تواند روی عملکرد درسی یا کاری شما اثر مثبتی بگذارد.
۸. برای قلب مضر است
همان طور که در بالا اشاره کردیم، صبحانه نخوردن می تواند خطر ابتلا به حمله ی قلبی را افزایش دهد. بر اساس نتایج یک مطالعه ی منتشر شده، مردانی که صبحانه نمی خوردند، در مقایسه با مردانی که صبحانه می خوردند، ۲۷ درصد بیشتر در معرض ابتلا به حمله ی قلبی قرار داشتند. این یعنی صبحانه خوردن می تواند احتمال ابتلا به حمله ی قلبی را کم کند. کسانی که از صبحانه خوردن اجتناب می کنند، بیشتر در معرض ابتلا به فشار خون بالا قرار می گیرند که این موضوع گرفتگی عروق را به دنبال دارد. این مسأله منجر به افزایش خطر ابتلا به بیماری های قلبی و عروقی مزمن از جمله سکته می شود. اگر می خواهید سلامت قلبتان را حفظ کنید، حتما صبحانه بخورید.
۹. شما را در معرض خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ قرار می دهد
مطالعه ی انجام شده در دانشگاه هاروارد به این نتیجه رسید که بین عادت های غذایی و سلامتی بدن ارتباط تنگاتنگی وجود دارد. در یک تحقیق شش ساله روی بیش از ۴۵ هزار خانم نشان داده شد زنانی که عادت داشتند صبحانه نخورند، در مقایسه با زنانی که هر روز صبحانه می خوردند، افزایش احتمال ابتلا به دیابت نوع ۲ را تجربه کردند. این مطالعه همچنین نشان داد زنان شاغلی که از صبحانه خوردن اجتناب می کردند، ۵۴ درصد بیشتر در معرض ابتلا به دیابت نوع ۲ قرار داشتند.
10. چاقی
چاقی و عوارض متعاقب آن از قبیل دیابت، ناباروری، بیمای های قلبی، و …. از بزرگترین نگرانی های قرن هستند. عدم مصرف صبحانه در این میان می تواند خطر ابتلا به چاقی و عدم از دست دادن وزن را وخیم تر کند. به گفته کارشناسان تغذیه نخوردن صبحانه باعث می شود که شما در تمام طول روز پرخوری کنید. این در حالی است که مصرف مواد غذایی مناسب برای صبحانه مانع از تجمع انسولین می شود. این هورمون باعث می شود که سلول های چربی، اسیدهای چرب بیشتری ذخیره کند. به عقیده محققان افرادی که صبحانه می خورند کمتر در معرض نوسانات وزن قرار می گیرند. یکی از دلایل اصلی چاقی ناشی از صبحانه نخوردن این است که بدن در حالت روزه طولانی مدت قرار می گیرد. سپس زمانی که غذا مصرف می کنید بدن مواد غذایی دریافتی را به صورت چربی ذخیره می کند تا در حالت روزه طولانی مدت از آن ها استفاده کند. نتایج پژوهشی که در سال 2013 انجام شده است نشان می دهد خوردن صبحانه کامل مانند تخم مرغ و ناهار سبک باعث تسهیل کاهش وزن، کاهش خطر ابتلا به دیابت، بیماری های قلبی و کلسترول بالا می شود؛ در حالی که عکس این قضیه یعنی صبحانه سبک و ناهار سنگین چنین تاثیری را ندارد.
۱۱. روی خلق وخو و سطح انرژیتان اثر منفی می گذارد
بر اساس نتایج یک مطالعه صبحانه نخوردن می تواند خلق وخو و سطح انرژی را به طرز منفی تحت تأثیر قرار دهد. یک مطالعه ۱۴۴ فرد سالم را به سه گروه تقسیم کرد. گروه اول صبحانه خوردند، گروه دوم فقط قهوه نوشیدند و گروه سوم صبحانه نخوردند. محققان شرکت کنندگان را برای چند ساعت تحت نظر داشتند. محققان به این نتیجه رسیدند گروهی که صبحانه نخوردند، بیشترین میزان خستگی و ضعف مهارت های حافظه را از خود نشان دادند. گروه اول و دوم عارضه ی جانبی قابل توجهی را تجربه نکردند. خلاصه اینکه صبحانه نخوردن می تواند سطح انرژی بدن را کم کند و روی حافظه اثرات بدی بگذارد.
۱۲. خطر ابتلا به سرطان را افزایش می دهد
صبحانه نخوردن باعث می شود در طول روز پرخوری کنید. این موضوع احتمال ابتلا به اضافه وزن و چاقی را بیشتر می کند. بر اساس نتایج یک مطالعه در انگلستان کسانی که دچار چاقی و اضافه وزن هستند، بیشتز در معرض ابتلا به سرطان قرار می گیرند.
۱۳. روی عملکرد شناختی تأثیر منفی می گذارد
صبحانه خوردن می تواند منجر به بهبود عملکرد شناختی شود. محققان در یک مطالعه نوجوانانی که سنشان بین ۱۲ تا ۱۵ سال بود را به دو گروه تقسیم کرد. گروه اول صبحانه خوردند و گروه دوم صبحانه نخوردند. نتایج این مطالعه نشان داد گروهی که صبحانه خوردند، عملکرد شناختی بهتری داشتند.
۱۴. می تواند منجر به میگرن شود
اگر میگرن را تجربه کرده باشید، می دانید که این نوع سردرد چقدر آزاردهنده است. اگر مغز گلوکز کافی دریافت نکند، سلول های آن نمی توانند به خوبی عمل کنند که این موضوع سردرد و سرگیجه را به دنبال دارد. یکی از عوارض صبحانه نخوردن هیپوگلیسمی است. هیپوگلیسمی به کاهش سطح قند خون اشاره دارد. صبحانه نخوردن منجر به کاهش قابل توجه سطح قند خون می شود که این موضوع باعث ترشح هورمون هایی می شود که می توانند کاهش قند خون را جبران کنند. از طرف دیگر افزایش سطح فشار خون در اثر صبحانه نخوردن می تواند میگرن و سردرد را به دنبال داشته باشد. اگر می خواهید از شر سردرد و میگرن خلاص شوید، صبحانه خوردن را تبدیل به یک عادت کنید.
15. بالا رفتن هورمون های استرس زا
یکی از هورمون های استرس زا که توسط غدد آدرنال تولید میشود کورتیزول می باشد. صبحانه خوردن اثر مستقیمی بر سطح این هورمون دارد .بالاترین سطح کورتیزول ۷ است .حال اگر شما صبحانه میل کنید سطح این هورمون کاهش می یابد و اگر هم میل نکنید سطح بالاتری را دارد.
بدن برای درست عمل کردن به گلوکز نیاز دارد. گاهی اوقات در کبد گلیکوژن کافی برای حفظ سطح قند خون در محدوده ی طبیعی وجود ندارد. بدن این مشکل را از طریق افزایش سطح هورمون استرس به نام کورتیزول حل می کند. صبحانه خوردن منجر به تأمین ذخایر گلیکوژن کبد و در نتیجه کاهش میزان هورمون کورتیزول می شود. اگر صبحانه نخورید، سطح هورمون استرس در بدنتان افزایش پیدا می کند تا میزان گلوکز خون حفظ شود. این موضوع مقاومت به انسولین و گرسنگی بیشتر در طول روز را به دنبال دارد. شما در صبح به ۲۵ گرم پروتئین برای سیر شدن نیاز دارید. خوردن یک صبحانه ی ضدالتهابی و متعادل یک روش عالی برای شروع روز بدون تجربه ی خستگی یا گرسنگی محسوب می شود. دقت کنید که بالا رفتن سطح هورمون کوتیزول افزایش چربی شکم را به همراه دارد . بنابراین حتما صبحانه بخورید.
۱۷. سیستم ایمنی بدنتان ضعیف می شود
افرادی که صبحانه نمی خورند، ضعیف شدن سیستم ایمنی بدن را تجربه می کنند. بدن برای حفظ سلول های سیستم ایمنی که با عفونت ها مبارزه می کنند، همچنین برای بهبود عملکرد سلول های T به طور مرتب به مواد مغذی نیاز دارد .
۱۸. سطح اسید معده افزایش پیدا می کند
صبحانه نخوردن می تواند منجر به افزایش قابل توجه اسید معده شود. بدن زمانی که احساس گرسنگی کند و به غذا نیاز داشته باشد، در معده اسید ترشح می کند. اگر اسید ترشح شده غذا برای پردازش نداشته باشد، بدنتان دچار اسیدیته می شود.
۱۹. پروتئین کافی دریافت نمی کنید
بهترین کاری که می توانید اول صبح انجام دهید این است که یک صبحانه ی غنی از پروتئین بخورید. خوردن منابع کم چرب پروتئین مانند تخم مرغ، ماست یونانی کم چرب و اسموتی حاوی پودر پروتئین منجر به حفظ سطح انرژی بدن در طول روز می شود. علاوه بر این در رژیم غذایی خود غلات سبوس دار و منابع چربی های سالم را جای دهید . برای مثال تخم مرغ همزده ی تهیه شده با یک قاشق غذاخوری روغن نارگیل همراه با نان تست سبوس دار می تواند یک گزینه ی بسیار خوب برای صبحانه باشد. زمانی که یک صبحانه ی سیر کننده می خورید، تا وعده ی غذایی بعد سیر می مانید.
۲۰. دهانتان بوی بد می گیرد
بوی بد دهان بسیار خجالت آور است. حتما شما هم در مدرسه و سرکار با افرادی برخورد داشته اید که دهانشان بوی بدی داشته است. اگر صبحانه نخورید، هیچ چیز بوی دهانتان را خنثی نمی کند و در نتیجه دهانتان بو می گیرد. اگر نمی خواهید آبرویتان به خاطر بوی بد دهان پیش همکاران و دوستانتان برود، حتما صبحانه بخورید.
۲۱. سیکل قاعدگی زنان به هم می ریزد
به هم ریختن سیکل یا چرخه ی قاعدگی زنان را هم می توانیم از جمله عوارض جانبی صبحانه نخوردن بدانیم. یک مطالعه در سال ۲۰۰۹ به این نتیجه رسید دانش آموزان دختری که مدام از صبحانه خوردن اجتناب می کردند، نامنظم شدن چرخه ی قاعدگی، قاعد گی های دردناک و خونریزی نامنظم قاعدگی را تجربه کردند.
22.ریزش مو
صبحانه اصلی ترین وعده ی هرروز است و نقش مهمی در افزایش طول و رشد فولیکول مو دارد. خوردن غذاهایی که فاقد مواد پروتئینی هستند درمیزان کراتین مو تاثیر مستقیم دارد، از رشد موها جلوگیری می کند و باعث ریزش مو می شود.
23.کاهش سطح حافظه
به طور کلی تغذیه نامناسب روی رشد ذهنی کودکان و نوجوانان تاثیر منفی می گذارد. محققان دانشگاه مریلند مشاهده کردند کودکانی که صبحانه نمی خورند در مدرسه احساس خستگی بیشتری کرده و نمی توانند به درستی تمرکز داشته باشند. به عقیده محققان دانشگاه آیووا ایالات متحده آمریکا نیز کودکانی که به میزان کافی آهن، ید و پروتئین دریافت نمی کنند بهره هوشی پایین تری دارند. این در حالی است که کودکانی که برای صبحانه بلغور جو دوسر مصرف می کنند حافظه کوتاه مدت قوی تری دارند. به طور کلی نتایج تمام پژوهش های انجام شده در خصوص صبحانه نشان می دهد که مصرف منظم صبحانه باعث افزایش قدرت حل مسائل، بهبود یادگیری، افزایش خلاقیت کاری و به خاطر سپاری بهتر می شود.