شلغم گیاهی است به رنگ سبز و سفید و یا بنفش که برگ هایی ناصاف با بریدگی های زیاد دارد. عمدتا ریشه متورم این گیاه که از خانواده شب بوهاست مورد استفاده قرار می گیرد اما برگ آن نیز دارای خواص بسیار زیادی است.ریشه شلغم غده ای و به شکل گرد و یا دراز به رنگ سفید با لکه های بنفش می باشد. شلغم از نظر دارا بودن ویتامین و خواص معدنی ، ارزش بسیار زیادی دارد، همچنین از لحاظ سایر ویژگی های غیرغذایی نیز سرآمد بوده و جزو سبزی جات مهم و مفید محسوب می شود.اکثر ما شلغم را به طعم تند و تیز و بوی نامطبوع آن می شناسیم و حتی از شنیدن نام آن نیز به یاد سرماخوردگی و مریضی میفتیم اما خوب است بدانید که هم ریشه و هم برگ شلغم دارای خواص درمانی فوق العاده ای هستند که شاید کمتر داروی شیمیایی بتواند چنین مزایایی برای بدن داشته باشد.برگ شلغم حاوی ترکیبات و موادمغذی بیشتری نسبت به ریشه آن است اما عمدتا موقع تمیز کردن شلغم، دور ریخته می شوند و نادیده گرفته می شوند.
خواص شلغم
- - شلغم دارای خواص درمانی فراوانی از جمله مدر بودن، حل کننده بعضی سنگ های ادراری، ضد التهاب مثانه و ضد نقرس می باشد.
- - شلغم دارای ترکیبات گوگردی است و به همین دلیل دارای خاصیت ضد میکروب و ویروس نیز می باشد. پختن شلغم در مناطق سربسته باعث تبخیر مواد گوگردی آن و در نتیجه کاهش میکروارگانیزم های سرماخوردگی و آنفلوانزا می شود.
- - مصرف خوراکی شلغم در زمستان در جلوگیری و درمان سرماخوردگی و آنفلوانزا موثر می باشد.
- - از شلغم می توان محصولی تهیه نمود که به عنوان ضد سرفه و خلط آور بسیار مفید است. برای این کار باید شلغم را رنده کرده و هم وزن آن با عسل داخل ظرفی ریخته و بپزید. از این مخلوط می توان روزی چندین مرتبه و هر وعده یک قاشق غذاخوری مصرف نمود. این مخلوط برای کودکان نیز مفید می باشد.
- - یکی دیگر از خواص شلغم، خاصیت برطرف کنندگی سرفه، نرم کنندگی سینه، معده و روده هاست.
- - شلغم اشتها را تحریک می کند و سرشار از ویتامین های آ،ب، ث است.
- - ویتامین آ موجود در شلغم نور چشم را زیاد و قوه بینایی را زیاد می کند و درمان کننده شب کوری است.
- - مقاومت پوست و مخاط در برابر میکروب ها مخصوصا ویروس سرماخوردگی و جذام زیاد میکند.
- - در شلغم گوگرد وجود دارد که این ماده به کمک ویتامین آ سنگ های مثانه، کلیه و کبد را خرد و از پیدایش آن ها جلوگیری می کند.
- - ویتامین ب موجود در شلغم درمان کم خونی است.
- - ویتامین "ث" موجود در آن ضد خون ریزی است و خستگی را برطرف می کند. ویتامین "ث" ضد سرماخوردگی است و مانند پنیسیلین، میکروب کش قوی می باشد.
- - شلغم برای افرادی که معده ضعیف دارند دیر هضم و نفاخ است و هرچه کوچکتر باشد و بهتر پخته شود این عیب در آن کمتر است.
- - شلغم مقوی و اشتها آور است.
- - خوردن شلغم ضعف جنسی را درمان کرده و اسپرم را زیاد می کند.
- - ترشی شلغم یکی از بهترین انواع ترشی است زیرا مقوی معده و روده ها و اشتها آور است.
- - خوردن تخم شلغم به صورت سرخ شده در درمان ضعف جنسی موثر است.
- - خوردن آب شلغم برای درمان گلو درد و درمان جوش صورت مفید است.
- - افرادی که حافظه ضعیف دارند باید شلغم را به صورت خام یا پخته مصرف کنند زیرا شلغم حافظه را تقویت می کند.
- - شلغم برای رشد و نمو استخوان ها مفید است، بنابراین زنان باردار و شیرده حتما باید از آن به روش های مختلف استفاده کنند.
شلغم را خام بخوریم یا پخته؟
برای حفظ خواص سبزیجات بهتر است تا آنها را بصورت خام مصرف کنیم. چون شلغم سرشار از ویتامین C هست بهتر است تا برای حفظ این خاصیت، از آن به شکل خام در سالاد یا مثل بوته ی پیاز یا ترب در کنار غذا استفاده شود. برای کسانی که به علت مشکلات معده نمی توانند از شلغم خام استفاده کنند، بخارپز کردن و اضافه کردن شلغم در اواخر زمان پخت غذا باعث حفظ خواص بی شمار آن می شود. بنابراین مصرف شلغم چه بهصورت خام و چه پخته بسیار مفید است فقط برای دریافت بیشتر ویتامین c بهتر است تا آن را خام مصرف کنیم.
خاصیت شلغم برای سرماخوردگی با ترکیب شلغم و عسل
عسل و شلغم دو آنتی اکسیدان قوی هستند که ترکیب این دو برای درمان سرماخوردگی بسیار مؤثر است. برای استفاده ی مفید و موثر از شلغم خام بهتر است تا بعد از جدا کردن ریشه و ساقه با ایجاد حفره نسبتا عمیقی مقداری عسل داخل شلغم بریزید و پس از به آب افتادن آن را بنوشید و بوته ی شیرین و خوش طعم آن را با غذا یا به شکل پخته مصرف کنید.
بهتر است تا از بوته های کوچکتر شلغم استفاده کنیم
سوپ یا آش شلغم به همراه سایر مخلفاتی که در پخت انواع سوپ ها یا آش استفاده می شود در درمان سرماخوردگی بسیار مفید است همچنین برای باز شدن مجاری تنفسی و پاکسازی سینوس ها بخور شلغم مؤثر و مفید خواهد بود. همچنین اگر با بوی شلغم پخته مشکلی ندارید می توانید از شلغم آب پز شده به همراه مقداری نمک برای درمان سرماخوردگی استفاده کنید یا به کمک دستگاه آب میوه گیری از شلغم نوشیدنی تهیه کنید و برای درمان سرماخوردگی مصرف کنید همچنین غرغره کردن آب شلغم برای درمان گلودرد هم مفید خواهد بود.
نحوه ی انتخاب و نگهداری شلغم
در هنگام انتخاب شلغم، شلغم های کوچک تر که پوستی سفت و بدون لکه های قهوه ای دارند و برگ هایشان سبز و شاداب است انتخاب کنید.
برای نگهداری از شلغم آنها را در کیسه های پلاستیکی بریزید و تا یک هفته و گاهی اوقات بیشتر از یک هفته در یخچال نگهداری کنید.
قبل از طبخ یا سرو کردن شلغم، آن را تمیز بشویید و پوستش را برس بکشید تا هرگونه کثیفی و باقی مانده ی آفت کش ها از روی آن پاک شود یا می توانید شلغم را پوست بگیرید و برگ های آن را جدا کنید.
آشنایی با خاصیت درمانی خیار
