اکثر بیماران استفاده كننده از دستگاه های دیالیز، بیشتر هفته ای سه بار برای دفع سموم بدن به مركز درمانی كه خدمات دیالیز ارائه می دهد، رجوع می كنند و این گروه از بیماران باید علاوه بر این كه فرآیند درمان خود را قطع نمایند از الگوهای غذایی مخصوصی نیز استفاده كنند.
چرا یک بیمار دیالیزی نیازبه یک رژیم خاص دارد؟
به دلیل اینکه کلیه های شما توانایی دفع مواد زاید و مایعات اضافی موجود در خون شما را به اندازه کافی ندارد، بنابراین ممکن است بدن شما نیازهای خاص از جمله محدودیت مایعات و تغییر دریافت های غذایی خاصی در رژیم تان داشته باشد.
دقت کنید که می بایست :
- نوع و مقدار صحیحی از غذاها را در رژیم تان مصرف نمایید.
- طبق دستور پزشکان نوبت های همودیالیز را بصورت مرتب انجام دهید.
- داروهای تجویزی پزشکان را درست و مرتب مصرف نمایید.
رژیم غذایی شما بسیار مهم است. بسیار مهم است که مقدارهای صحیح از پروتیین، کالری، مایعات، ویتامین ها و مینرال ها (مواد معدنی) را روزانه دریافت نمایید. متخصص تغذیه به شما کمک خواهد کرد که برنامه وعده های غذایی را طوری تنظیم کنید که از برقراری تعادل در رژیم تان و بهبود وضعیت بدنتان اطمینان حاصل شود.
چگونه تغذیه مناسب میتواند باعث سلامت بیشتر بیمار دیالیزی شود؟
زمانیکه شما دیالیز می شوید، بدنتان نیازهای خاصی دارد. وقتی درست غذا بخورید، سالم تر خواهید بود. تغذیه ناکافی شما می تواند خطر بیماری را در شما افزایش دهد.
تیم درمانی باید به میزان ذخایر چربی و ماهیچه در صورت، دست ها، بازوها، شانه ها، و پاهای شما توجه نمایند. تیم درمانی دیالیز میبایست به تغییرات پروتیین های خون شما به خصوص آلبومین دقت نماید. تغییر در میزان آلبومین خون میتواند نشان دهنده از دست دادن پروتئین بدن باشد. پزشک با انجام آزمایشات لازم و انجام معاینات و مشاهدات بالینی میتواند در مورد کافی بودن انجام دیالیز برای شما تصمیم گرفته و اطمینان حاصل نماید. همچنین انجام آزمایشات میتواند اطلاعاتی در مورد میزان دریافت پروتیین و برقراری تعادل بدن بدهد و متخصص تغذیه میتواند با استفاده از این اطلاعات و میزان آلبومین خون و تغییرات اشتهای شما، در مورد میزان دریافت های غذایی صحیح شما اطمینان حاصل نماید.
رژیم غذایی یك بیمار دیالیزی باید یك رژیم غذایی كم چرب، كم نمك و كم پروتئین باشد.
مثلا یك بیمار دیالیزی باید تا مقدار امكان از گوشت قرمز كمتر استفاده نماید، در غذاهای خود تا جایی كه می تواند از نمك استفاده نكرده و از مصرف حبوبات نیز خودداری كند.
-
مصرف آب
یک فرد همودیالیزی به دلیل عدم کارکرد کلیه ها، ادرار تولید نمی کند یا میزان ادرار وی بسیار اندک است. ازاین رو لازم است فرد همودیالیزی ازمیزان ادرارش بطور دقیق باخبر باشد. به عنوان مثال اگر فرد دیالیزی روزانه در ۲۴ ساعت ۱۵۰۰ سی سی ادرار دارد، باید روزانه ۱۵۰۰ بیشتر آب ننوشد، یا اگر میزان ادرار وی کمتر از۱۰۰۰ سی سی است، میزان مصرف آب نیز باید در وی بین ۱۲۰۰-۸۰۰ سی سی باشد. مصرف بیش از این مقدار آب سیستم قلبی عروقی را مختل میکند وسبب بهم خوردن وضعیت عمومی بدن می شود.
-
مصرف نمک
فرد دیالیزی می بایست مصرف نمک را در روز به کمتر از ۱.۵-۱ گرم کاهش دهد. این میزان نمک هم در غذاهای عادی همچون نان و برنج وجود دارد، ازاین رو نمک را به غذای فرد دیالیزی اضافه نکنید.
-
مصرف میوه جات
میوه های حاوی پتاسیم همچون موز، هندوانه، گوجه فرنگی، کیوی و آناناس میتوانند پتاسیم فرد دیالیزی را بالا ببرند و او را درمعرض عارضه بسیار کشنده ایست قلبی قرار دهند. از این رو سعی شود در مصرف این گونه میوه ها تا حدامکان پرهیز گردد میوه های مناسب برای بیماران دیالیزی خیار و سیب است.
-
مصرف گوشت
یک فرد دیالیزی روزانه به 12 گرم پروتئین به ازای هر کیلوگرم وزن بدن خود نیاز دارد. ازاین رو اگر فردی ۷۰ کیلوگرم وزن دارد، باید روزانه ۱۵۰-۱۰۰ گرم گوشت سفید بدون چربی واستخوان مصرف کند.
-
مصرف چربی
هم اکنون علت ۵۰ درصد مرگ افراد دیالیزی ابتلا به بیماری های قلبی عروقی متاثر از چربی بالاست. ازاین رو روغن های مصرفی فرد دیالیزی می بایست از چربی های گیاهی حاوی چربی امگا3 باشد. همچنین این نکته فراموش نشود که هر فرد دیالیزی روزانه به بیشتر از ۳۰ الی ۳۵ کیلو کالری به ازای هرکیلوگرم وزنش نیاز داد، ازاین رو انرژی بیشتر مصرف نکند و چربی مصرفی خود را نیز براساس همین میزان کالری غذایی تنظیم کند.
بیشتر بیماران استفاده کننده از دستگاههای دیالیز معمولا هفته ای سه بار برای دفع سموم بدن به مرکز درمانی که خدمات دیالیز ارائه می دهد، مراجعه می کنند واین گروه از بیماران باید علاوه بر اینکه فرایند درمان خود را قطع نکنند از الگوهای غذایی خاصی نیز استفاده کنند.
توصیه:
ورزش را ترک نکنید. شاید کمتر بیماری ای را بتوان نام برد که در آن ورزش کردن موجب حاد شدن بیماری شود. داشتن تحرک ونشاط، علاوه بر این که از نظر جسمی به بهبود بیماری ها کمک می کند، در ارتقای روحیه فرد بیمار نیز تاثیر شگرفی دارد.
ورزش کردن برای بیمار دیالیزی ممنوع نیست، بلکه این گروه ازبیماران هم می توانند ورزش کنند، فقط باید مراقب باشند که از انجام ورزش های سنگین امتناع کنند و ورزش های معمولی و سبک را انجام دهند.