استفراغ می تواند یک واکنش ضروری از سوی بدن باشد که به عنوان مثال، پس از مصرف چیزی سمی رخ می دهد. همچنین، این شرایط ممکن است به واسطه دلیلی نه چندان جدی مانند آنچه زنان در اوایل دوران بارداری تجربه می کنند یا به واسطه یک عفونت معدی روده ای ناشی از مسمومیت غذایی شکل گرفته باشد. در شرایطی که پس از استفراغ به طور معمول تمایلی به خوردن چیزی در انسان احساس نمی شود، آگاهی از این که چه چیزهایی باید پس از وقوع آن مصرف شوند تا مواد مغذی و الکترولیت های ضروری برای ریکاوری سریع در اختیار بدن قرار بگیرند، اهمیت دارد. شاید تنها کاری که پس از استفراغ دوست داشته باشید انجام دهید، دراز کشیدن و عدم مصرف هیچ چیزی باشد، اما مصرف خوراکی هایی که به احیای توانایی دستگاه گوارش و بازگشت به شرایط عادی غذا خوردن کمک می کنند، مهم است. در ادامه با برخی از خوراکی های مفید بیشتر آشنا می شوید.
استفراغ چیست ؟
استفرغ می تواند یک نوع واکنش از سوی بدن باشد که ممکن است پس از مصرف مواد غذایی سمی به وجود آید یا برخی از زنان هستند که در اوایل دوران بارداری با چنین مشکلی روبرو می شوند و گاها ممکن است در اثر مسمومیت غذایی به وجود آید. معمولا شخص پس از استفراغ تمایلی به غذاخوردن ندارد و تنها خوابیدن او را آرام می کند اما باید سعی بر مصرف موادی داشت که دستگاه گوارش را بازیابی و تقویت نماید.
نکاتی برای بعد از استفراغ
بعد از استفراغ، دستورالعمل زیر را به ترتیب اجرا کنید:
۱. تا چند ساعت بعد از استفراغ نه غذایی بخورید و نه نوشیدنی بنوشید.
۲. به مدت ۳ تا ۴ ساعت، هر ۱۵ دقیقه یکبار مقدار کمی آب بنوشید یا یک تکه یخ بمکید.
۳. سپس در ۳ تا ۴ ساعت بعدی مایعات شفاف شامل نوشیدنی های بدون گاز، چای کمرنگ، نوشیدنی های ورزشی رقیق شده بنوشید. همچنین می توانید بستنی یخی یا آب سیب نیز میل کنید. از نوشیدن آب میوه، آب مرکبات و شیر پرهیز کنید. سعی کنید تمام حجم معده را با مایعات مذکور پر کنید.
۴. زمانی که معده توانست مایعات را تحمل کند، در صورت گرسنگی کمی خوراکی ساده بخورید. رژیم غذایی برات (BRAT) تغذیه خوبی برای بعد از استفراغ است. این رژیم ساده ساده شامل موز، برنج، پوره سیب و نان تست خشک شده است. در این مرحله به مدت ۲۴ – ۴۸ ساعت بعد از آخرین استفراغ از مصرف غذا هایی که باعث تحریک معده می شوند مثل کافئین، چربی، روغن، غذای تند، شیر یا پنیر اجتناب کنید.
۵. زمانی که از معده شما به راحتی غذا های ساده در مرحله قبل را پذیرفت، می توانید رژیم غذایی معمول خود را از سر بگیرید.
بعد از استفراغ وعده های غذایی کوچک، اما منظم داشته باشید. در صورتی که بین دو وعده غذا دچار حالت تهوع می شوید غذای کل روزتان را به ۶ تا ۸ وعده تقسیم کنید و شب نیز مقداری میان وعده بخورید.
هنگامی که مراحل بالا را انجام می دهید، باید مواردی را نیز در نظر داشته باشید تا بهترین نتیجه حاصل شود. این موارد عبارتند از:
- غذا را سرد یا در دمای اتاق بخورید. به این ترتیب بو و مزه آن کمتر می شود و حالت تهوع شما تشدید نخواهد شد.
- در محیط گرم غذا نخورید.
- قبل و بعد از غذا دهان خود را بشوئید.
- حداقل تا یک ساعت بعد از خوردن غذا بایستید. در صورتی که نیاز به استراحت دارید طوری دراز بکشید که سرتان بالاتر از بدن قرار داشته باشد. بالا نگه داشتن سر به کاهش حالت تهوع کمک می کند.
- از مصرف مواد غذایی خام پرهیز کنید. سبزیجات را نیز بهتر است به صورت آبپز بخورید تا معده را تحریک نکنند.
- از خوردن داروهای مسکن بدون نسخه مثل ناپروسین (ناپرنوکس)، موترین (ایبوپروفن) و آسپرین خودداری کنید.
- اگر استفراغ تا چند روز ادامه داشت به پزشک مراجعه کنید.
بعد از استفراغ چه بخوریم؟
بعد از استفراغ باید از غذاهایی استفاده کنید که معده را تحریک نکنند. در ادامه برخی از این غذاها را معرفی کرده ایم.
۱. سوپ
بدن شما بعد از استفراغ به مایعات زیادی نیاز دارد. سوپ یک منبع عالی برای تامین الکترولیت ها و مایعات بدن است. الکترولیت ها و آب هر دو برای هیدراته ماندن بدن ضروری هستند.
۲. چای گرم
اگر حالت تهوع شما مربوط به سرماخوردگی است، چای گرم بنوشید. چای یک درمان خانگی عالی برای درمان علائم مربوط به سرماخوردگی و آنفولانزا محسوب می شود. چای داغ مانند یک دکونژستانت (دارویی برای رفع گرفتگی بینی و سینوس) طبیعی عمل می کند. توجه کنید که چای باید حتما گرم نوشیده شود. البته نباید حرارت آن آنقدر بالا باشد که زبان و گلو را بسوزاند.
۳. عسل
عسل اثرات ضد باکتریایی قوی دارد. بنابراین برای بازیابی قوای بدن و سلامتی بعد از استفراغ عسل بخورید.
۴. زنجبیل
زنجبیل ضد تهوع است، همچنین اثبات شده که زنجبیل تهوع ناشی از بارداری یا شیمی درمانی را درمان می کند. به علاوه، زنجبیل مشابه داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی عمل می کند، آنتی اکسیدان دارد و ضد سرطان است.
۵. موز
موز یک تغدیه عالی بعد از استفراغ است. همچنین برای مواقعی که احساس تهوع دارید نیز می توانید موز بخورید. جویدن موز بسیار آسان است و طعم خوبی نیز دارد، از اینرو یک گزینه ایده آل برای افرادی که دچار کم اشتهایی هستند، محسوب می شود. موز حاوی کالر و مواد مغذی زیادی دارد، به همین دلیل در رژیم غذایی برات که برای بعد از استفراغ توصیه می شود، موز نیز گنجانده شده است.
۶. بلغور جو دوسر
بلغور جو دوسر خوشمزه و خوش خوراک است. به علاوه مقدار زیادی از کالری، ویتامین و مواد معدنی از دست رفته بدن در اثر استفراغ را نیز جبران می کند.
۷. ماست
به عنوان غذای بعد از استفراغ، ماست نیز گزینه مناسبی است. هر فنجان ماست ۱۵۰ کالری، ۸ گرم پروتئین، کلسیم و انواع ویتامین ها را برای بدن فراهم می کند. علاوه بر این، ماست خنک است و گلو را آرام می کند.
۸. میوه و سبزیجات
سبزیجات برگ سبز و میوه ها بعد از استفراغ بسیار مفید هستند. آنها مقادیر قابل توجهی از ویتامین، مواد معدنی و فیبر دارند، این مواد سیستم ایمنی بدن را تقویت می کنند. سبزیجات برگ سبز مانند اسفناج، کاهو و کلم پیچ علاوه بر مواد معدنی و فیبر، دارای مقادیر چشمگیری از ویتامین A ،C ،K و آهن نیز هستند. بنابراین بدون معطلی مقداری میوه و سبزی بخورید.