بعد از زایمان مسئلۀ مهمی مثل خوردن غذا هایی که به شما انرژی لازم را بدهد وجود دارد. خوردن غذا های سالم به صورت روزانه، انرژی شما را که احتمالاً بعد از زایمان کم شده است، به بیشترین میزان ممکن می رساند. اگر به کودکتان شیر می دهید، هر چیزی که بخورید، کیفیت شیرتان تغییری نمی کند، ولی نکته ای که وجود دارد این است که وقتی مواد مغذی مورد نیاز بدنتان را از رژیم غذایی دریافت نمی کنید، بدنتان از ذخایرش برای کسب انرژی مورد نیاز شما استفاده می کند و این شما را ضعیف می کند. پس سعی کنید تمام مواد مغذی لازم برای خود و نوزاد را به بدنتان برسانید. در این مطلب می توانید با برخی مواد غذایی که باید در رژیم غذایی تازه مادران وجود داشته باشد آشنا شوید.
مواد غذایی ممنوعه دوران شیردهی کدامند؟
توصیه هایی برای تغذیه پس از زایمان
در زایمان، بارداری به اتمام رسیده و یک یا چند نوزاد متولد می شوند. دوران بارداری و زایمان از مهم ترین دوران ها در زندگی زنان است که از اهمیت ویژه ای برخوردار بوده و توجه ویژه ای به آن می شود. لازم است که مادر برای تغذیه فرزند خود و در اختیار داشتن آمادگی بالا برای مراقبت و پرورش او، در شرایط سالمی قرار داشته باشد. یکی از مهم ترین مواردی که در این دوران ازاهمیت بسیار بالایی برخوردار است، تغذیه مادر است. مادر می بایست از تغذیه سالمی برخوردار بوده تا بتواند به خوبی از عهده تغذیه و رشد فرزند برآید. باید ها و نبایدهای زیادی در تغذیه پس از زایمان وجود دارد. در این مقاله قصد داریم تغذیه مادر را پس از زایمان بررسی کنیم.
محصولات لبنی کم چرب
چه ماست، چه شیر و یا هر محصول لبنی که ترجیح بدهید، نقش بسزایی در کیفیت شیر شما دارد. این محصولات دارای پروتئین و ویتامین های B و D هستند. از طرفی منبع غنی کلسیم نیز می باشند که برای اسکلت بندی نوزاد شما ضروری است. از طرفی کلسیم مورد نیاز خودِ مادر شیرده نیز هست. حداقل 3 سهم از لبنیات به صورتِ روزانه، برای مادر شیرده ضروری است.
غلات کامل
بعد از یک شب بی خوابی برای مادر شیرده، یک صبحانه تهیه شده از غلات کامل تمام انرژی از دست رفته در شب قبل را به او بر می گرداند. غلات را با شیر گرم و تمشک مخلوط کنید تا برای خود یک صبحانه ایده آل تهیه کنید.
کاچی و خرما در حد اعتدال
کاچی یکی از غذاهای سنتی ایرانی است که فواید بسیاری دارد و از قدیم به عنوان یک غذای دارویی و نیز برای زنانی که تازه وضع حمل می کردند، تجویز می شد. زیاده روی در خوردن این غذا، به دلیل کالری و چربی زیادی که دارد و با توجه به اینکه زائو در هفته های اول بعد از بارداری کم تحرک تر می باشد، ممکن است، موجب چاقی و اضافه وزن مادر شود. رطب یکی دیگر از مواد غذایی با ارزش و پر خاصیت است که برای مادرانی که تازه وضع حمل کرده اند مفید می باشد و خوردن آن، موجب تقویت مادر و بازگرداندن نیروی از دست رفته وی خواهد شد.
در روایتی از پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم نقل شده است:
اولین چیزی که زن وضع حمل کرده، باید بخورد رطب است، چنان که حق تعالی به حضرت مریم فرمود: که بعد از زاییدن حضرت عیسی (علیه السلام) رطب بخورد… به درستی که حق تعالی فرموده به عزّت و جلال خودم سوگند که هر زن تازه زاییده ای اگر رطب بخورد، فرزند او را بردبار می گردانم. مادران بعد از زایمان باید از خوردن غذا های نفاخ و نیز غذا هایی که موجب یبوست می شوند، پرهیز نمایند.
مصرف سوپ های گرم که هضم آنها آسان است، در این دوران توصیه شده و نیز لبنیاتی مانند ماست و پنیر محلی پس از زایمان به منظور ریکاوری سیستم گوارشی و برگشت به برنامه غذایی قبل مفید می باشد.
در این قسمت، لیستی از مواد غذایی که برای تغذیه مادر پس از زایمان مفید می باشد را معرفی می نماییم.
کلسیم
کلسیم یکی دیگر از مواد معدنی مفید است که وجود آن در تغذیه مادر پس از زایمان ضروری می باشد؛ کلسیم از پوکی استخوان جلوگیری کرده و موجب تقویت استخوان ها و دندان می شود. مواد غذایی مانند شیر، ماست، پنیر و اسفناج غنی از کلسیم می باشند. مقدار کلسیم دریافتی مورد نیاز برای مادران بین سنین ۱۴ تا ۱۸ سال به صورت روزانه،۱۳۰۰ میلی گرم و خانم های بالاتر از ۱۹ سال، ۱۰۰۰ میلی گرم می باشد. در دوران شیردهی به مقدار ۲۵۰ تا ۳۵۰ میلی گرم از کلسیم مادر به نوزاد منتقل می شود، ضمن اینکه کلسیم به تولید و افزایش شیر مادر نیز کمک خواهد کرد.
فیبر
میوه ها و سبزیجات خام حاوی مقدار زیادی فیبر می باشند و مصرف آنها عمل دفع را راحت تر خواهد کرد، از این رو خوردن منابع حاوی فیبر، یبوست را کاهش خواهد داد.
مصرف مایعات زیاد
نوشیدن مایعات برای رفع یبوست و نیز جبران کم آبی بدن مهم می باشد. مصرف روزانه ۸ تا ۱۰ لیوان آب و نیز نوشیدن شیر کم چرب و آب میوه های طبیعی، چای و سوپ در هنگام شیر دهی ضمن افزایش شیر، برای حفظ سلامتی مادر توصیه می شود. همچنین قرار دادن نوشیدنی های غنی از کلسیم در تغذیه مادر پس از زایمان، می توانند میزان شیر مادر را افزایش دهند. توجه داشته باشید که بهتر است که مادران شیرده از مصرف نوشیدنی های حاوی کافئین خودداری کنند، زیرا کافئین موجود در چای پر رنگ و قهوه علاوه بر اینکه باعث کاهش شیر مادر می شود، مدر بوده و در نتیجه موجب از دست رفتن آب بدن خواهد شد.
پروتئین ها
بسیاری از مواد غذایی حاوی پروتئین مانند تخم مرغ، ماهی، گوشت، لبنیات، نخود فرنگی، آجیل و … به رشد بافت های سلولی کمک می کنند و برای بازیابی نیروی ماهیچه ها مفید می باشند، ضمن اینکه مصرف غذا های حاوی پروتئین موجب هضم سریع تر غذا خواهد شد.
ویتامین C
ویتامین C به دلیل خاصیت آنتی اکسیدانی که دارد به بهبود بافت بدن کمک خواهد کرد و برای مقابله با عفونت نیز بسیار مفید می باشد. این ویتامین در میوه ها و سبزیجاتی از قبیل گوجه فرنگی، بروکلی، پرتقال، هندوانه، توت فرنگی و انبه به وفور یافت می شود و مقدار مناسب مصرف آن برای مادران شیرده در سنین ۱۴ تا ۱۸ سال، ۱۸۰۰ میلی گرم و مادران بالاتر از ۱۹ سال، ۲۰۰۰ میلی گرم می باشد.
آهن
آهن یکی از مواد معدنی مهم و ضروری در تغذیه مادر پس از زایمان می باشد. زیرا مادران در هنگام زایمان مقدار زیادی از خون خود را از دست می دهند. بنابراین برای جبران خون از دست رفته و نیز حفظ سطح هموگلوبین خون، مصرف غذا های آهن دار از قبیل زرده تخم مرغ، گوشت قرمز، جگر، انجیر، صدف خوراکی در حد نیاز توصیه می شود؛ مقدار آهن مجاز برای زنان در سنین ۱۴ تا ۱۸ سال، ۱۰ میلی گرم و برای زنان بالاتر از سن ۱۹ سال، ۹ میلی گرم می باشد.
