از عوامل مهم تامین کننده رنگ مطلوب پوست، رسیدن مقادیر کافی خون با غلظت و کیفیت مناسب به عروق ریز پوست نواحی مختلف است.تغییرات رنگ پوست باعث ایجاد مشکلات روحی و اجتماعی در افراد شده و به خصوص در کسانی که به دلیل نوع شغل خود تماس چهره به چهره و مستمر دارند میتواند موجب افسردگی یا تاثیر گذاری بر فعالیت فرد شود.از این رو شناخت علل این اختلالات رنگدانه ای و درمان صحیح آنها بسیار مهم است و گاه درمانهای ناصحیح میتواند مشکل بیمار را زیادتر کند.
مهم ترین عواملی که می تواند موجب بدرنگی پوست شود، بیماری های مزمن، غم، ترس، ناامیدی، نفرت، حسد، زیاده روی در نزدیکی با همسر و استفاده بیش از حد از مسهل هاست.یکی از کارهایی که به تازگی شایع شده خوردن سرکه سیب و عرق زیره برای کاهش وزن است. این افراد باید بدانند، مداومت بر مصرف سرکه علاوه بر آثار سوء بر معده می تواند باعث بدرنگی پوست و میل آن به تیره شدن و بروز لکه های پوستی شود.در ضمن، عرق زیره نیز با مداومت در مصرف، آثار سوئی بر باروری دارد و باعث زرد شدن و بدرنگی پوست می شود. حتی زیاد بوییدن زیره نیز می تواند تاثیر نامطلوبی بر رنگ پوست صورت داشته باشد.
از دیگر عواملی که می تواند روی میزان و کیفیت رنگدانه ها و سلولهای رنگدانه ساز تاثیر گذاشته و باعث تغییر رنگ پوست و ایجاد لک های تیره صورت شوند که عبارتند از :بیماریها و اختلالات ارثی و ژنتیکی، بیماریهای سوخت و ساز سلولی ،بیماریهای هورمونی ،بیماریهای التهابی،عفونت های موضعی پوست ، عوامل شیمیا یی، دارو ها ،علل تغذیه ای شامل کمبود ویتامین ها و سوء تغذیه و بالا خره بدخیمی های پوستی.
رنگ طبیعی پوست به سه عامل ،هموگلبین ،کاروتنوئید و پیگمان ملانین بستگی دارد ،که عامل سوم عامل اصلی تعیین کننده رنگ پوست است و اختلافات نژادی و جغرافیایی در رنگ پوست مربوط به این رنگدانه است .
علل متفرقه که ملانیسم یا لک ارثی منتشر بدن و لک اطراف دهان یا لک پوست اطراف چشم و لکهای کوچک قهوه ای که در نقاط مختلف بدن ممکن است همراه یا بدون علایم دیگر باشند از علل دیگر لک تیره پوست هستند.استفاده از عطرها و ادوکلن ها که حاوی ۵- متوکسی پورالن و برگاموت هستند اگر پس از استعمال روی پوست در معرض نور آفتاب قرار گیرند باعث لکهای تیره در پشت گوش، گردن و صورت میشوند.لک های شغلی نیز در اثر تماس با ترکیبات حاوی تار مانند آسفالت و روغن های معدنی و تماس با نور آفتاب بوجود می آیند.علل بسیار زیاد دیگری برای ایجاد لک روی صورت بدن وجود دارند که به دلیل نادر بودن ذکرآنها در این نوشته ضروری نیست ولی حتما بایستی توسط پزشک در موقع مراجعه مد نظر قرار گیرد.
انواع متفاوت تیرگی پوست عبارتند از:
- نور خورشید : این نوع تیرگی بدلیل نور خورشید، افزایش سن یا مشکلات کبدی بدست میاد و این لک ها و تیرگی پوست در اثر قرارگیری در معرض نور خورشید پدید میاد.
- حاملگی: این نوع تیرگی پوست به دلیل حاملگی و تغییرات هورمونی در زمان حاملگی پیش میاد و نیمی از صورت را تحت تاثیر قرار می دهد.
- دلایل ارثی: تیرگی ها از زمان تولد همراه نوزاد است و با بزرگ شدن فرد تیرگی نیز بیشتر می شود.
- اختلالات پوستی: اختلالات پوستی سبب تیرگی و ضخیم شدن پوست میشود و جذب ناکافی ویتامین های ضروری مثل A, E, C, B اثر مشابه دارند و نیز پوست را زشت نشان می دهد.
- اختلالات کبد: اختلالات کبدی و عدم عملکرد صحیح ان سبب بروز تیرگی پوست می شود.
- تغییرات هورمونی: تغییرات هورمونی در زمان بارداری به تیرگی پوست در زنان منجر میشه و نیز تولید بیش از اندازه ملانین که آن را بدتر می کند.
راه درمان و خلاصی از تیره شدن پوست
در ادامه بخش سلامت پوست نمناک به درمان های طبیعی و خانگی تیرگی پوست می پردازیم :
1- شیر , آرد و جوش شیرین:
مواد لازم:
- 2قاشق غذاخوری شیر بز
- 1قاشق غذاخوری آرد
- 1قاشق غذاخوری جوش شیرین
طرز تهیه:
همه مواد را در کاسه با هم مخلوط کرده و خمیر بدست آمده را روی پوست بگذارید، تا خشک شود . سپس به آرامی پوست خود را با آب سرد بشویید.
2. روغن نارگیل، شکر و آبلیمو:
مواد لازم:
- 1قاشق غذاخوری روغن نارگیل
- 1قاشق غذاخوری شکر
- ½ قاشق غذاخوری آب لیمو
طرز تهیه:
کاری که باید انجام دهید این است که همه مواد را درون یک کاسه مخلوط کنید و آن را به صورت ماسک درآورده و روی پوست خود به جز چشم ها و اطراف آن قرار دهید و بعد، صورت خود را با آب بشویید و سپس خشک کنید.
3-ماست زردچوبه و آبلیمو:
مواد لازم:
- 2قاشق غذاخوری ماست
- 1قاشق غذاخوری زردچوبه
- ½ قاشق غذاخوری آب لیمو
طرز تهیه:
همه مواد را در یک کاسه تمیز با هم مخلوط کنید، سپس ماسک عمل آمده را 2دقیقه بر روی پوست خود بدون حرکت قرار دهید. اجازه دهید خشک شود و سپس صورت خود را با آب سرد بشویید .
4-ماسک صورت پودر شیر:
مواد لازم:
- 2قاشق غذاخوری پودر شیر
- 1قاشق غذاخوری آب پرتقال
طرز تهیه:
همه مواد را با هم ترکیب کرده و لایه ای از آن را روی صورت خود بگذارید، تا خشک شود سپس با آب گرم بشویید .
5-گوجه آبلیمو و عسل:
مواد لازم:
- 1قاشق غذاخوری آب گوجه
- 2تا3 قطره آب لیمو
- 1قاشق غذاخوری عسل
طرز تهیه:
مواد را با هم ترکیب کرده و روی تمامی قسمت های صورت به مدت 15دقیقه قرار دهید، سپس آن را با آب گرم و بعد آب سرد بشویید.
6-ماسک گیاهی برای رفع تیرگی پوست:
یک سری محصولات گیاهی به همراه گلاب با یکدیگر ترکیب کرده و خمیر بدست آمده را تا زمان خشک شدن روی پوست خود قرار دهید، سپس با آب سرد بشویید .
7-شیر و انبه:
مواد لازم:
- ½ فنجان انبه هندی
- 2 قاشق غذاخوری شیر
- مقداری آب (به صورت دلخواه)
طرز تهیه:
مواد را با یکدیگر ترکیب کنید، تا خمیری ضخیم بدست بیاد و با آن دورتا دور صورت و گردن خود را بپوشانید. 15تا20 دقیقه صبر کنید تا خشک شود سپس با آب سرد بشویید .