به گزارش سایت خبری ساعد نیوز،توکن حاکمیتی (به انگلیسی Governance token) مفهومی در ارزهای دیجیتال است.
توکن های حاکمیتی، توکن های ارز دیجیتالی هستند که توسعه دهندگان ایجاد می کنند تا دارندگان توکن را قادر سازند در آینده پروتکل موردنظر مشارک داشته باشند.
دارندگان توکن حاکمیتی، می توانند تصمیمات مرتبط با پروژه مانند ارائه یا رد پیشنهادت را اتخاذ کنند و یا حتی سیستم حاکمیتی را تغییر دهند.
در بسیاری از موارد، تغییرات پیشنهاد شده و توسط جامعه کاربران ارز دیجیتال موردنظر بررسی می شود.
سپس از طریق زنجیره حاکمیتی که دارندگان توکن با قرارداد هوشمند به آن دسترسی دارند به آن رای داده می شود.
در سایر موارد، تیمی که وظیفه نگهداری و پشیبانی پروژه را برعهده دارند وظیفه اعمال تغییرات یا استخدام فردی برای اعمال تغییر در پروژه را برعهده می گیرد.
موافقان سیستم هایی که با توکن حاکمیتی کار می کنند معتقدند این فرایند باعث کنترل کاربران ارز دیجیتال بر پروژه موردنظر شده و دموکراسی و غیرمتمرکز بودن که ایده اصلی ارز دیجیتال است حفظ می شود.
در بسیاری از مواقع، سازمان هایی که اجازه می دهند کاربران شان مسیر توسعه سیستم ها را کنترل کنند به نام سازمان های خودمختار غیرمتمرکز (به انگلیسی decentralized autonomous organizations) یا به اختصار DAO خوانده می شوند.
یک نمونه شناخته شده از توکن های حاکمیتی، توکن Maker با نماد MKR است. دارندگان این توکن می توانند به تصمیمات مختلف که مربوط به پروتکل مالی غیرمتمرکز (DeFi) است رای دهند.
برای مثال، دارندگان توکن MKR می توانند بر تغییر قوانین پیچیده ای که بر وام دهی غیرمتمرکز حاکمیت دارد و توکن DAI را قادر می سازد ارزش پایدار خود را حفظ کنند رای دهند.
دلیل استفاده از توکن حاکمیتی
تمامی فعالان حوزه ارزهای دیجیتال بر این باورند که امور مالی غیر متمرکز (دیفای) در این روزها همه گیر شده است. در عین حال، پروتکل های غیر متمرکز در حال پیشرفت هستند و فرآیند تصمیم گیری آن در حال بهبود است. در حاکمیت یا مدیریت زنجیره ای امری فوق العاده وجود دارد: بستری برای سهام داران و دارندگان توکن فرآهم آورده که بتوانند در مباحث مشارکت کنند و جهت مدیریت پروتکل رأی دهند.
می توانید توکن های حاکمیتی (Governance Tokens) را همچون سوخت بدانید که بر اساس فرآیند رأی گیری موجب ارتقا شبکه بلاکچین می شود. توکن های حاکمیتی یا مدیریتی برای اعلام موافقت یا مخالفت با تغییرات پیشنهادی به کار می روند. دارندگان توکن حاکمیتی می توانند در برابر هر تغییر جدید پروتکل رأی خود را اعلام کنند. سیستم معمولی توکن های حاکمیتی به این صورت است که هر توکن با یک رأی معادل است. یعنی هر چه تعداد توکن های حاکمیتی فردی بیشتر باشد، در این صورت قدرت بیشتری در مدیریت پروتکل خواهد داشت.
چگونه توکن های حاکمیتی کار خود را آغاز کردند؟
پیش از رونق ناشی از عرضه اولیه ها (ICO) حوالی سال های 2016 – 2017، توکن حاکمیتی مثل امروز محبوبیت نداشت. بسیاری از پروژه های پیشرفته دیفای حال حاضر که به خاطر توکن حاکمیتی خود محبوب شده اند، از سال 2016-2017 در حال کار بر این نوع از توکن هستند. بسیاری از پروتکل های محبوب دیفای مانند کامپاند (Compound) و Balancer از سال 2017 و 2018 تحت طراحی و ساخت قرار گرفته اند، اما در سال 2020 به همراه توکن حاکمیتی عرضه شدند. طی سال های 2016 تا 2017، میکر (MKR) محبوب ترین توکن حاکمیتی بود.
آیا توکن میکر (MKR) را می شناسید؟ یک توکن حاکمیتی (Governance Token) است که به پروژه سازمان خودگردان غیر متمرکز (DAO) Maker تعلق دارد. همچنین می توان توکن MKR را توکنی چندمنظوره و منبعی برای تجدید سرمایه در اکوسیستم MakerDAO دانست. هنگام عرضه DAI حدود 10 میلیون توکن MKR موجود بود. DigixDAO نیز یکی پیشگامان عرضه توکن حاکمیتی محسوب می شود.
این شرکت مستقر در سنگاپور با فروش 1.7 میلیون توکن DGD، بیش از 5.5 میلیون دلار اتریوم به دست آورد. توکن DGD شرکت Digix در 30 مارس سال 2016 به فروش رفت. توکن DGD تحت استاندارد ERC-20 قرار دارد و در مدیریت شبکه Digix نقش دارد.
محبوبیت فعلی توکن های حاکمیتی
در چند ماه گذشته شاهد رشد فوق العاده توکن های حاکمیتی و ییلد فارمینگ (Yield Farming) بوده ایم. گاورننس توکن ها و ییلد فارمینگ باعث شده اند که جهان ارزهای دیجیتال به اهمیت ساختارهای تشویقی در پروژه های دیفای پی ببرد.
توکن های حاکمیتی و ییلد فارمینگ، هر دو پس از معرفی توکن COMP متعلق به شرکت Compound مورد توجه جامعه ارزهای دیجیتال قرار گرفتند.
تمایل به خرید توکن COMP به حدی بود که در مدت زمان کوتاهی 400% رشد کرد و از 80 دلار به 300 دلار رسید. سیلی از سرمایه به پروتکل Compound سرازیر شد و تنها پس از گذشت یک هفته از عرضه آن، ارزش کل سرمایه ثابت شرکت به 1.7 میلیارد دلار رسید. چنین رشدی بسیار حیرت آور بود؛ زیرا ارزش سرمایه ثابت شرکت، درست یک هفته پیش از این ماجرا حدود 100 میلیون دلار بود.
دومین پروژه ای که از تب شدید ییلد فارمینگ و Governance Token بهره مند شد، بالانسر (Balancer) بود. نکته مهمی که درباره توکن های BAL وجود دارد این است که آنها نه ساخته می شوند و نه توزیع. از آنجایی که توکن BAL بر موج ییلد فارمینگ سوار شد، توانست رشد بالایی را تجربه کند. اواسط ماه ژوئیه هر توکن BAL در حدود 8 دلار قیمت داشت و در اواخر ماه اوت این قیمت به 34 دلار رسید.
دو دلیل موجه وجود دارد که محبوبیت ناگهانی توکن های حاکمیتی را توضیح می دهد. اول آنکه پروژه های دیفای که توکن های حاکمیتی را ارائه داده اند، ثابت کرده اند که مسیری مطمئن برای کسب بازدهی با رشد نمایی هستند. دلیل دوم آنکه پروژه های دیفای و توکن های حاکمیتی از طریق مکانیسم نرخ بهره و کارمزد، بازدهی پایداری ایجاد می کنند. به همین دلیل دارندگان توکن های حاکمیتی بر این باورند که شانس زیادی برای افزایش پذیرش پروژ ه های دیفای وجود دارد.
از این رو، می کوشند پیگیر آن دسته از پروژه های دیفای باشند که توکن مدیریتی عرضه می کنند. نتایج گذشته نمی تواند دروغ باشد، زیرا سرمایه گذارانی که برای اولین بار توکن مدیریتی را انتخاب کردند، نرخ بازدهی بسیار زیادی در آن یافته بودند.
توکن های حاکمیتی (Governance Token) پروژه های دیفای را در رسیدن به توان بالقوه خود یاری می کنند. این توکن ها همچنین تمرکززدایی را در دیفای محقق می سازند.
بدون مدیریت کاربران بر دیفای، تمرکززدایی هرگز محقق نمی شد. از این رو توکن های حاکمیتی گامی بزرگ در راه تحقق کامل تمرکززدایی محسوب می شوند.
چند نمونه از بهترین توکن های حاکمیتی در بازار ارزهای دیجیتال
توکن حاکمیتی COMP
این توکن پیشگام توکن های حاکمیتی است و پروتکل مالی Compound (کامپاند) محسوب می شود. با استفاده از این توکن، امکان رأی گیری در فرآیند ایجاد تغییرات توسط کاربران فراهم شده است.
توکن حاکمیتی LEND
LEND توکن حاکمیتی پروتکل آوه (Aave) است. Aave در زمینه وام دهی و وام گیری غیر متمرکز فعالیت می کند. برای آنکه کاربران در تصمیمات Aave حق رأی داشته باشند، باید توکن LEND را استیک کنند و کارمزد دریافت نمایند.
توکن حاکمیتی BAL
BAL توکن حاکمیتی Balancer است و داشتن آن باعث می شود کاربران در مدیریت شرکت سهیم باشند. این پروژه، کمپین استخراج نقدینگی با ویژ گی های خاصی ارائه می دهد که در آن کاربران در ازای استخراج، توکن BAL دریافت می کنند.
توکن حاکمیتی SNX
SNX توکن اختصاصی پلتفرم Synthetix است و در حوزه دارایی های مصنوعی فعالیت می کند و از توانایی ردیابی دارایی های واقعی نیز برخوردار است. SNX یک توکن کاملاً حاکمیتی نیست اما در این مسیر پیش می رود.
توکن حاکمیتی MKR
MKR توکن حاکمیتی استیبل کوین Maker است که در زمینه وام دهی فعالیت می کند. این توکن در پروژه دیفای Maker عملکرد فوق العاده ای داشت و می توان از آن به عنوان یکی از موفق ترین نمونه های توکن حاکمیتی یاد کرد.