به التهاب استخوان، غضروف و تاندون های بالای استخوان درشت نی بیماری اسگود شلاتر می گویند. این التهاب درست در ناحیه تاندون های عضلات چهار سر ران ایجاد می شود به همین جهت در ناحیه زانو، درد ورم شدید احساس می شود.شاید اسم بیماری اسگود شلاتر کمی ترسناک به نظر برسد اما جای هیچ نگرانی نیست زیرا اسگود شلاتر اصلا یک بیماری نیست بلکه آسیبی است که به دنبال یک حرکت نابجا و شدید در مفصل ایجاد می شود و اصلا هم شایع نیست.این بیماری عموما کودکان و نوجوانان بین 8تا 13سال را درگیر می کند و شیوع آن در پسران شایعتر از دختران می باشد. همچنین شیوع این بیماری در میان نوجوانانی که در ورزش شرکت می کنند نیز زیاد دیده می شود.از جمله ورزش هایی که احتمال ابتلا به بیماری اشگود شلاتر را بالاتر می برد می توان به:
- بسکتبال ( به دلیل پرش های زیادی که در این ورزش انجام می شود )
- فوتبال ( به دلیل دویدن های مکرر و فشار های زیادی که در این ورزش به زانو و اطراف آن وارد می شود)
- والیبال ( پرش های مکرر )
- تنیس ( به دلیل کشش های مکرر که مفصل زانو انجام می شود )
- ژمیناستیک ( به دلیل چرخش ها و فشار های زیادی که در حین این بازی ها انجام می شود)
اشاره کرد. به طوری کلی می توان گفت دویدن، چرخدین و پریدن از جمله حرکاتی هستند که شیوع این بیماری را درمیان کودکان افزایش می دهند.
دلایل و علت بیماری اسگود شلاتر
اشگود شلاتر یک بیماری موقتی است که در آن استخوان تیبیا یا درشت نی درگیر می شود. درشت نی یا تیبیا یک استخوان بلندی است که دراطراف ساق پا بین زانو و مچ قرار دارد. بیمار اسگود شلاتر اختلالی است که در آن برآمدگی بر روی استخوان درشتی یعنی درست در ناحیه کلاهک زانو درگیر می شود.
رشد سریع استخوان ها و وارد شدن ضربات مکرر به زانو و استخوان درشت نی از مهم ترین علت های بیماری اسگود شلاتر است. به همین جهت کودکان و نوجوانانی که بیشتر فعالیت های ورزشی انجام می دهند بیشتر در معرض ابتلا به آن قرار دارند.البته در مورادی ممکن است یک کشش یا وارد شدن ضربه شدید به دکمه یا برآمدگی استخوان درشت نی باعث بروز چنین عارضه ای شود.
علایم بیماری اسگود شلاتر
- یک برآمدگی متورم ، گرم و دردناک در زیر زانو
- درد زانو هنگام فعالیت بدنی ، به خصوص هنگام باز کردن زانو مثلا بالا رفتن از پله ، پریدن یا بلندکردن وزنه
- افزایش تدریجی شدت درد زانو در بیماران مبتلا به بیماری اسگود شلاتر
- سختی تحمل وزن
- صدای کوتاه و تیز در زانو هنگام فلکشن
- درد هنگام فلکشن
عوارض بیماری اسگود شلاتر
- عفونت استخوان
- عود این عارضه در بزرگسالی
- باقی ماندن ورم در زیر کلاهک زانو
- استراحت دادن به اندام مبتلا مهمترین درمان است . ممکن است از چوب زیربغل ، گچ یا آتل و یا یک زانوبند کشی برای جلوگیری از خم شدن کامل زانو استفاده شود.
- در موارد خفیف با استراحت و دوری از ورزش به صورت موقت بهبود پیدا خواهد کرد.
- اما در موارد حاد بهتر از با پزشک مربوطه مشورت کرده و تحت درمان هایی از قبیل آب درمانی و فیزیوتراپی قرار گرفت.
فعالیت در زمان ابتلا به این بیماری
- استراحت دادن به اندام مبتلا مهمترین درمان است . ممکن است لازم باشد از چوب زیربغل ، گچ یا آتل و یا یک زانوبند کشی برای جلوگیری از خم شدن کامل زانو استفاده شود.
- کودک باید در طی زمان از شرکت در فعالیت در زمان ابتلا به این بیماری های ورزشی خودداری کند. این حالت موقت بوده و پس از فروکش التهاب کودک می تواند فعالیت در زمان ابتلا به این بیماری های طبیعی خود را از سر بگیرد، ولی اغلب دوره درمانی لازم 12-2 ماه است .
- از فعالیت در زمان ابتلا به این بیماری های جهشی و فعالیت در زمان ابتلا به این بیماری هایی که باعث بروز درد در زانو می شوند خودداری کنید.
درمان بیماری ازگود اشلاتر
درد و تورم Osgood-Schlatter به صورت خود به خود با توقف رشد کاهش پیدا می کند؛ ولی باید توجه کرد که اگر درمان ازگود اشلاتر شروع شود این بیماری در طول یک ماه بهبود می یابد. گاهی اوقات درد مداوم در صورت عدم توجه یا درمان نشدن تا 2 سال ادامه پیدا می کند. درمان محافظه کارانه جز اولین روش های درمانی اسگود شلاتر است که استراحت، یخ درمانی، فشردن عضو دردناک به روش کمپرس، اصلاح فعالیت های ناصحیح و بعضی اوقات داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی شامل ایپوپروفن و… از موارد آن است. استفاده از یخ درمانی و محدود کردن فعالیت ورزشی برای 6 الی 8 هفته که جزئی از درمان ازگود اشلاتر به شمار می رود، باعث کاهش درد قدامی زانو می شود.
پس از درمان های محافظه کارانه، فیزیوتراپی ازگود اشلاتر نیز از جمله روش های درمانی مناسب است. همچنین در راستای درمان ازگود اشلاتر ممکن است استفاده از بریس حرکتی، برای کاهش فشار تحمل وزن روی زانو موثر باشد. درمان جراحی نیز که به خودی خود شامل روش های مختلفی می شود، درمانی کارآمد است. در صورت لزوم به کارگیری درمان جراحی، حفاری حفره درشت نی، کاهش اندازه برجستگی های استخوان درشت نی، برش طولی در تاندون کشکک، برداشتن بخشی از قسمت غضروفی مفصل زانو و یا ترکیبی از هر یک از این روش ها از جمله انواع روش های جراحی ازگود شلاتر برای درمان این بیماری خواهد بود.
متأسفانه در بسیاری از موارد این روش های جراحی ناکارآمد است که شامل خرد شدن استخوان و التهاب و پارگی آن می باشد که در این صورت، جدا كردن غضروف از استخوان درشت نی و پیوند جایگزین برای آن، تنها راه درمان است. نکته مهم برای درمان، این است که برای جلوگیری از توقف صفحه رشد، حتما باید از انجام عمل جراحی تا زمان بزرگ شدن كودك و تكمیل رشد استخوان، خودداری شود. پس از جراحی بعد از سنین رشد، فیزیوتراپی ازگود اشلاتر روش درمانی نهایی برای بازگشت عملکرد عضلات و تاندون های زانو ضروری است.به طور کلی، با تکمیل جهش رشد نوجوانان، در حدود 14 الی 16 سالگی، بیشتر علائم کاملاً ناپدید می شود؛ به همین دلیل، عمل جراحی به ندرت توصیه می شود.
فیزیوتراپی بیماری ازگود اشلاتر – Osgood-Schlatter
درمان ازگود اشلاتر توسط تکنیک های فیزیوتراپی نیز شامل مواردی می شود که در زیر به آن اشاره می کنیم:
- تمرینات ورزشی تقویت کننده ایزومتریک: استفاده از تمرینات تقویت کننده ایزومتریک با شدت کم برای عضلات چهار سر ران، در فیزیوتراپی ازگود اشلاتر بسیار موثر است.
- تمرینات ورزشی کششی: کشش آرام به عضلات چهار سر ران و همسترینگ همراه با تقویت عضلات باعث کاهش درد می شود و از بازگشت بیماری جلوگیری می کند. همچنین کشش عضلات چهار سر ران به صورت ایستاده در حالی که کشش در قسمت جلوی ران احساس شود، موثر است.
نکات مهم در درمان ازگود شلاتر این است که:
- بیمار از قوس و پیچ دادن به ستون فقرات خود حین تمرینات، خودداری کند.
- تمرینات عضلات چهار سر ران و حرکات کششی همسترینگ به تدریج تاثیر گذاری خود را نشان می دهند. اگر ورزش ها از ابتدا با شدت بالا اعمال شوند، می تواند سبب تشدید بیماری شود.
- پزشک، والدین ومربی وظیفه دارند کودک ورزشکار را از روند طبیعی این بیماری آگاه کند. کودک نیز باید آمادگی لازم برای درمان را کسب کند و با درمانگران همکاری نماید.
- کودک باید فعالیت های بدنی عادی خود را تا حدی که درد به او اجازه می دهد، ادامه دهد و به اصلاح فعالیت های نادرست و طریقه صحیح آن توجه کند. شنا، به عنوان فعالیت ورزشی ثانویه، اگر موجب درد و ناراحتی نشود، حین درمان این بیماری بسیار خوب است
- زانو بند، نوار های کششی و تکیه گاه مخصوص زانو با بند یا پد باعث می شود در صورت فعالیت بدنی ب بیمار در جهت کاهش درد کمک شود.
آرتروز زانو چیست؟
