بلوغ و اصلاح مشکلات فکی

مشکلات دندانی و فکی انواع مختلفی دارند. برای درمان انواع مختلف مشکلات یک زمان یکسان وجود ندارد. هر یک از مشکلات فکی باید در زمان مشخص خود درمان شود. در غیر این صورت ممکن است درمان برگشت پذیر باشد یا درمان نتیجه موفقیت آمیزی نداشته باشد. همانطور که می دانید مشکلات دهانی به دو دسته دندانی و فکی تقسیم بندی می شوند.مشکلات دندانی تنها به وضعیت نادرست دندان ها کنار یکدیگر می گویند که عامل اصلی به وجود آمدن آن ها نگهداری نادرست از دندان ها و نبود فضای کافی در قوس دندانی برای رویش دندان ها می باشد. این مشکل هیچ ربطی به مشکلات فکی نداشته و محدودیت سنی یا زمان خاص برای درمان وجود ندارد، در هر سنی می توان این مشکل را بر طرف کرد.اما مشکلات فکی را نمی توان در یک زمان معینی برطرف کرد باید هر نوع از مشکلات فکی را در زمان خود انجام داد.

مشکلات فکی چیست؟

دسته دوم از مشکلات دهانی مربوط به ناهنجاری های فکی است. زمانی که فرد از ناهنجاری های فکی رنج می برد معمولا تغییر شکل در صورت فرد نیز به وجود می آید. در کنار مشکلات فکی امکان به وجود آمدن نامرتبی و مشکلات دندانی نیز هست.

افرادی که هم از ناهنجاری های دندانی و هم از ناهنجاری های فکی رنج می برند معمولا طول درمان آن ها سخت تر و طولانی تر از بقیه بیمارانی است که تنها از یک مشکل رنج می برند. افرادی که به مشکلات فکی دچار هستند معمولا از فرم لبخند و فرم صورت خود شکایت دارند و موجب کاهش اعتماد به نفس آنان می شود.

درمان مشکلات فکی

درخصوص درمان مشکلات فکی تفاوت هایی وجود دارد. اگر شدت مشکل فکی در حد خفیف یا قابل قبول باشد امکان درمان ارتودنسی برای پوشاندن مشکلات اسکلتی و ردیف کردن دندان ها در هر سنی وجود دارد.اما اگر مشکلات فکی شدیدی وجود داشته باشد روش درمان در کودکان و نوجوانان نسبت به افراد بزرگسال تفاوت قابل توجهی خواهد داشت.در درمان مشکلات فکی در کودکان و نوجوانانی که هنوز بالغ نشده اند می توان از درمان های هدایت رشدی استفاده کرد.این درمان ها از طریق تغییر دادن محیط رشد و با تحت کشش قرار دادن یا تحت فشار قرار دادن نواحی موردنظر باعث تحریک رشد یا مهار رشد استخوان های فک می شوند.هر چند این درمان ها عموما با دستگاه های ارتودنسی متحرک انجام می شود ولی انواع ثابت آن هم در حال حاضر در ایران به کار گرفته می شود.این دستگاه ها قابلیت گذاشتن و برداشتن توسط بیمار را دارد و برای اثربخشی نیاز به استفاده حداقل 16 ساعته در شبانه روز دارد.

مال اکلوژن چیست؟

خبر خوب این که با همکاری مناسب بیمار برای حدود سه ماه امکان کاهش ساعات استفاده فراهم می شود.هر چند استفاده از این وسایل در ابتدا سخت به نظر می رسد ولی کمک بسیار زیادی به بیمار کرده و خطر درمان جراحی فک در آینده را از بین می برد.اگر مشکلات فکی طی دوران رشد درمان نشود و شدت آن متوسط یا شدید باشد اصلاح کامل این مشکلات بعد از بلوغ نیاز به درمان ارتودنسی و جراحی فک خواهد داشت.در افرادی که فرصت اصلاح رشد از دست رفته باشد درمان های مرتبط معمولا از سنین 17 یا 18 سالگی شروع می شود.در ابتدا هماهنگی لازم بین متخصص ارتودنسی و متخصص جراحی فک انجام می شود و سپس بیمار برای آماده سازی تحت درمان ارتودنسی قبل از جراحی قرار می گیرد که ممکن است از شش ماه تا دو سال طول بکشد.با آماده شدن بیمار برای درمان جراحی فک، فرد به متخصص جراحی فک و صورت ارجاع داده می شود.پس از انجام جراحی فک، بیمار مجددا برای تکمیل درمان ارتودنسی به متخصص ارتودنسی مراجعه می کند که در این مرحله هم نیاز به درمان حدود شش ماهه خواهد داشت و در نهایت درمان به اتمام خواهد رسید.

از چه دستگاهی برای کنترل رشد فک استفاده می کنند؟

برای تحت کنترل قرار دادن رشد استخوان از دستگاه متحرک و ثابت استفاده می کنند. مزیت استفاده از دستگاه متحرک این است که نیاز به مراجعات مکرر به متخصص ارتودنسی ندارد و خود بیمار می تواند آن را از دهان خارج یا قرار دهد. در نظر داشته باشید که استفاده منظم و مکرر از دستگاه های متحرک نتیجه درمان را تنظیم می کند، اگر نسبت به استفاده دستگاه کوتاهی کنید ممکن است نتیجه دلخواهی نداشته باشد. به طور کل باید 16 ساعت در روز از دستگاه های متحرک استفاده کرد و تنها در زمان غذا خوردن و رعایت بهداشت دهان آن ها را از دهان خارج کرد.اما استفاده از دستگاه های ثابت امکان درآوردن را برای بیماران فراهم نمی کند و به طور مداوم تا تکمیل دوره درمان باید درون دهان وجود داشته باشند.

پیشگیری از درمان های پیچیده

با توجه به پیچیدگی های مشکلات ارتودنسی، ارزیابی کودکان در سن هفت یا هشت سالگی توسط متخصص ارتودنسی اهمیت بسیار زیادی در تشخیص اولیه، پیشگیری و مداخله به موقع برای رفع ناهنجاری دارد.با توجه به تفاوت های فردی در رشد و متنوع بودن ناهنجاری ها، توصیه درمانی مناسب پس از معاینه ارتودنسی توسط متخصص ارتودنسی امکان پذیر خواهد بود.