بررسی مزایا و معایب دوش آب گرم و آب سرد

این فقط شما نیستید که صبح ها هوس دوش آب گرم می کنید؛ بیشتر مردم دوش حمام را در بالاترین حد خود قرار می دهند تا بتوانند آب گرم را در همه نقاط بدنشان حس کنند؛ اما آیا می دانستید دوش آب سرد را نیز باید در برنامه روزانه خود قرار دهید؟ شاید صبح ها هنگام بیدار شدن از خواب، هیچ تمایلی به حمام با دوش آب سرد نداشته باشید؛ اما اگر یک بار آن را امتحان کنید، شاید تجربه حس بعد از آن را دوست داشته باشید. اگر بدون توجه به حس مان درباره دوش آب سرد یا دوش آب گرم صرفا به پژوهش ها نگاه کنیم، متوجه می شویم که هرکدام از آنها فوایدی برای سلامتی دارند که بهتر است از آنها آگاه باشیم.

فواید دوش آب سرد

اگر می خواهید شب قبل از خواب دوش بگیرید بهتر است دوش آب سرد نگیرید، زیرا متخصصان پزشکی ورزشی معتقدند دوش آب سرد سبب نشاط و طراوت می شود بنابراین بهتر است صبح ها زیر دوش آب سرد بروید. این نوع از دوش گرفتن با دمای زیر 21 درجه سانتی گراد آب انجام می شود و بسیار نشاط آور، سرحال کننده و ضد افسردگی است. دوش آب سرد خیلی رایج نیست و اکثر افراد ترجیح می دهند با آب گرم حمام کنند. اگر شما هم جزو آن دسته از افراد هستید، شاید با خواندن این مقاله نظرتان تغییر کند.

روحیه و گردش خون

هنگامی که با آب سرد دوش می گیرید، گردش خون به اندام های حیاتی مثل قلب، رگ و شش ها تسریع می شود. هنگامی که صبح ها دوش آب سرد می گیرید حالت کسالت و خواب آلودگی از شما زدوده می شود، زیرا آب سرد گردش خون و خون رسانی به اندام های حیاتی بدن را تسریع می کند. از طرفی، پاشیدن آب سرد روی بدن سبب وارد شدن شوک به بدن می شود و این شوک نتایج خوبی از جمله افزایش هوشیاری، جمع شدن حواس، افزایش نظم تنفس و افزایش ضربان قلب به دنبال دارد.

یکی از مهم ترین دلایلی که متخصصان دوش آب سرد را توصیه می کنند، افزایش گردش خون است. آب سرد وقتی به بدن و اندام های بیرونی شما می خورد، گردش خون را در سطح بدنتان منقبض می کند. این موضوع باعث می شود خون در بافت های درونی تر با سرعت بیشتری بگردد تا بتواند دمای ایده آل بدن را حفظ کند. از این نظر، اثر دوش آب سرد در مقایسه با دوش آب گرم برای افرادی که فشار خون بالا یا بیماری های قلبی ـ عروقی دارند، بهتر است؛ زیرا در معرض دمای سرد قرارگرفتن، سیستم گردش خون را تحریک می کند و باعث کاهش التهاب می شود و می تواند از بیماری های قلبی ـ عروقی پیشگیری کند.

پوست و مو

آب سرد درست برعکس آب داغ عمل می کند و سبب بسته شدن منافذ می شود، در نتیجه رطوبت را در پوست نگه می دارد و از خشکی پوست جلوگیری می کند. به علاوه جلوی ورود آلودگی به پوست را می گیرد. یادتان باشد پوست سر هم منافذی دارد و بسته شدن آن ها به واسطه آب سرد کمک می کند فولیکول ها سالم بمانند و در نتیجه رویش موی شما بیشتر شود. از طرفی، تسریع گردش خون ناشی از ایستادن زیر آب سرد سبب درخشش و طراوت پوست شما می شود. اگر پوستتان دچار التهاب و خارش است سرمای آب می تواند این التهاب را تسکین دهد. تحقیقات نشان داده که خارش های ناشی از پسوریازیس و اگزما با روزانه قرار گرفتن زیر آب سرد کاهش می یابند و احتمال دارد در صورت خفبف بودن به طور کلی درمان شوند.

جوان سازی پوست

دوش آب سرد از پیری پوست جلوگیری می کند. این امر ممکن است کمی بی ربط به نظر برسد و یا غیر قابل باور باشد. اما آب با درجه کم درمان خوبی برای پیری زودرس پوست بوده و آن را سفت و محکم می کند. عادت به دوش گرفتن روزانه با آب سرد سبب اثری طولانی مدت بر جوانی پوست شده و استحکام و کشسانی آن را افزایش می دهد.
آب سرد سیستم عصبی را فعال می کند؛ سیستم عصبی به مغز پیام می فرستد؛ در نتیجه پیام سیستم عصبی به مغز، بدن به مبارزه با استرس و ناراحتی می رود و به واسطه هورمون های مختلف آن را به آرامش و شادی تبدیل می کند. حتما می دانید که خود این اضطراب ها عامل اصلی پیری و کم شدن مقاومت پوست در برابر عوامل مختلف اند. سلاح دوش آب سرد در برابر افزایش سن، افزایش استحکام و کاهش استرس است.

ضد التهاب

هنگامی که دچار صدمات فیزیکی مانند زخم سطحی یا ضربه می شویم بلافاصله از یخ استفاده می کنیم. چرا؟ چون سرما و آب سرد تورم را کم می کنند و با فشرده کردن رگ های خونی، جریانی متعادل برای خون را باعث می شوند. پوست طی عادت کردن به دوش آب سرد، آرام و غیر ملتهب، درخشان، سالم و جوان به نظر می رسد. پف صورت و یا قرمزی آن با دوش آب سرد قابل بهبودی اند چرا که این نوع حمام کردن تسکین دهنده است. فرد در برخورد روزانه با آب خنک، چهره ای با نشاط را صاحب می شود و افسردگی را به دور می اندازد.

بهبود عضلات

آب خاصیت بازسازی و احیاکنندگی دارد. هنگامی که ورزشکاران در بازی های خود دچار التهاب عضلانی می شوند مربیان توصیه می کنند دوش آب سرد بگیرند و به این ترتیب درست مانند گذاشتن کمپرس آب یخ التهاب آن ها کم می شود. سردی آب پایانه های عصبی را هم بی حس می کند و به این ترتیب درد های بدن کاهش می یابد بنابراین اگر از تمرین ورزشی می آیید بهتر است دوش آب سرد بگیرید.

کاهش وزن

برخی متخصصان معتقدند گرفتن دوش آب سرد به کاهش وزن کمک می کند. به این ترتیب که برخی سلول های چربی قهوه ای با مواجهه با آب سرد وارد فاز چربی سوزی و تولید گرما می شوند. به عبارتی، این چربی سوزی نوعی واکنش دفاعی بدن برای حفظ بدن از سرماست.

مضرات دوش آب سرد

تمام خوبی ها و مزایای دوش آب سرد برای کسی است که سلامت عمومی خوبی دارد، مثلاً اگر سرما خورده اید یا در یک منطقه سردسیر هستید و همیشه سردتان است، سیستم ایمنی ضعیفی دارید یا متابولیسم بدنتان کم است و در بیشتر مواقع احساس سرما می کنید، بهتر است با آب ولرم یا گرم دوش بگیرید.

فواید دوش آب گرم

کسی که می خواهد دوش بگیرد تا خستگی را از تن خود در آورد معمولا دوش آب گرم را انتخاب می کند. در واقع می گویند که دوش آب سرد برای صبح ها و دوش آب گرم برای شب مناسب است. صبح نیاز داریم که سرحال باشیم و شب می خواهیم استراحت کنیم. دوش آب گرم شل کننده عضلات است و از این رو ممکن است برای افراد لذت بخش باشد.

باز کردن سینوس ها

اگر سینوزیت دارید یا دچار حساسیت به آلودگی هوا هستید و بیشتر اوقات بینی تان گرفته و پر از مخاط است، بخار داخل حمام به عنوان یک ماده ضداحتقان، مسیر های سینوسی شما را باز می کند و مخاط از مجاری داخلی بدن به معده و روده می رود و دفع می شود، در نتیجه از حمام که بیرون می آیید، لوله های بینی تان باز شده و به طور مؤثرتری نفس می کشید و حس بهتری دارید.

کاهش جوش

دوش آب گرم پاک کننده طبیعی منافذ پوست است و از این رو برای از بین بردن جوش مفید می باشد. اگر اغراق کنیم دوش آب گرم برای پاکسازی پوست کافی است و با قطره های خود آن را حسابی مشت و مال می دهد. می توانید پس از قرار گرفتن زیر آب گرم پوست خود را شستشو دهید که در این صورت نتیجه کار عالی خواهد شد و مقدار جوش و آکنه پوستی شما به شکل چشمگیری کاهش خواهد یافت.

منافذ پوست در برخورد با آب گرم باز و بزرگ می شوند و جوش های سرسیاه تمیز می گردند. پس از دوش آب گرم، پوست حالتی نرم، کمی شل و تازه به خود می گیرد. منافذ بسته پوست را دچار جوش و کدورت می کنند و اصطلاحا اجازه نمی دهند پوست نفس بکشد. درباره برطرف کردن این عارضه اشاره می کنیم که دوش آب گرم مثل یک لایه بردار عمل کرده و منافذ را عمیقا پاک می کند؛ همچنین منافذ مسدود شده با آلودگی را باز و تمییز می نماید.

آرامش بخشیدن به عضلات

تا به حال دیده اید وقتی عضله ای می گیرد و حالت انقباض دارد فیزیوتراپ ها با دستگاه هایی به این عضله گرما می بخشند تا عضله به اصطلاح باز شود و در حالت استراحت قرار گیرد؟ آب گرم و بخار حمام هم دقیقاً همین کار را انجام می دهند. با جاری شدن آب گرم روی پوست، جریان خود هم در بدن بهبود می یابد و به این ترتیب درد ها و التهاب ها از بین می روند.

دوش گرفتن در حمام را طولانی نکنید شاید بیرون آمدن از زیر دوش خیلی راحت نباشد و دوست داشته باشید مدت بیشتری آب بازی کنید؛ اما ماندن بیش از چند دقیقه در حمام برای شمایی که پوست خشک، ملتهب و تحریک پذیری دارید می تواند تمامی علائم را بدتر کند. مجبور نیستید کاملا از خیر آن بگذرید. فقط باید بعد از آن کمی دمای آب را پایین بیاورید.

مضرات دوش آب گرم

• دوش آب گرم می تواند باعث خشک شدن پوست های حساس شود. آب گرم به سلول های کراتین که در خارجی ترین لایه پوست قرار دارند، آسیب می رساند؛ یعنی پوست را خشک می کند و به سلول ها اجازه نمی دهد رطوبت را در خود نگه دارند.
• دوش آب گرم همچنین می تواند بعضی از بیماری های پوستی را تشدید کند. دمای بالا خشک شدن پوست را آسان می کند و باعث بدترشدن بیماری هایی مانند پسوریازیس و اگزما می شود.
• دوش آب گرم می تواند باعث خارش پوست شود. گرما باعث می شود سلول های ماست (mast cells) که حاوی هیستامین هستند، محتوای خود را در پوست آزاد کنند و باعث خارش شوند.
• دوش آب گرم می تواند باعث افزایش فشارخون شود. اگر شما مشکل فشار خون یا بیماری های قلبی ـ عروقی دارید، گرفتن دوش آب داغ می تواند بیماری تان را تشدید کند.
• باید بگوییم که بزرگ کردن منافذ پوست خود می تواند جوش ایجاد کند و باعث تجمع آلودگی در پوست شود. پس پاکسازی به روش دوش آب گرم خیلی هم مفید و کارساز نیست و در بلند مدت احتمال دارد اثر مخربی داشته باشد. ولی خب ما همچنان دوش آب گرم را به عنوان عاملی ضد جوش و پاک کننده نیز می شناسیم و به قطع می گوییم که می تواند در درمان جوش سر سیاه مفید واقع گردد.

• گرما، التهاب را زیاد می کند و با گشاد کردن رگ ها، پوستی قرمز، پف کرده و نا آرام را پدید می آورد. افرادی که پوست حساسی دارند با دوش آب گرم به خود ظلم بزرگی می کنند چرا که علاوه بر خشکی، دچار ورم و التهاب نیز می شوند. اگر پوست از پیش ورم کرده باشد، افزایش می یابد و فرد صاحب آن را اذیت می کند.

دوش آب سرد بهتر است یا دوش آب گرم؟

دوش آب سرد و دوش آب گرم هر دو فواید خاص خودشان را دارند، پس باید چه کار کنیم؟ بهترین کار این است که دوش آب ولرم بگیرید و بعد از آن به پوستتان مرطوب کننده بزنید.

کار دیگری که می توانید انجام دهید، این است که دوش متقابل بگیرید؛ یعنی آب را سرد کنید و یک دقیقه زیر آن بایستید. پس از آن، آب را تاحدامکان داغ کنید و یک دقیقه هم زیر آن بایستید. سه تا پنج بار این تناوب بین دوش آب سرد و گرم را تکرار کنید. فواید دوش آب سرد برای سلامتی به دلیل منقبض کردن رگ ها است. این یعنی تمام خون به وسط بدن می رود. سپس آب گرم رگ ها را باز می کند و خون دوباره با سرعت به قسمت های دیگر بدن جریان می یابد. این فرایند باعث می شود خون به شکل کامل در عضلات و اندام ها پمپاژ شود که برای کمک به احیای اندام ها و سم زدایی بدن عالی است.

فواید فوق العاده حمام آب گرم بر سلامت بدن