همه ما زوج های بسیاری را می شناسیم که زمانی بسیار عاشق به نظر می رسیدند اما بعد از مدتی رابطه شان را بهم زدند. چه زمانی یک رابطه عاشقانه آسیب می پذیرد و از هم می پاشد؟ و چه عواملی در تخریب این قبیل رابطه ها تاثیرگذارند؟ انتقاد مداوم، بزرگ ترین آسیب را به رابطه می زند و به زودی عشق را نابود می کند.
چگونه در زندگی وابستگی عاطفی نداشته باشیم؟
البته واقعیت زندگی مشترک این است که همیشه اختلاف نظر پیش می آید. گفت وگو های زن و مرد در زندگی دیگر آن پچ پچ های رازآمیز عاشقانه نیست. صحبت سر زندگی واقعی با همه دشواری های آن است. طبیعی است که گاهی ما یا طرف مقابل مسیر اشتباهی را می رویم. دکتر حافظ باجُغلی، روانپزشک و عضو کمیته بهداشت و سلامت جنسی انجمن روان پزشکان ایران در هفته نامه سلامت نوشت:هر عشقی روزی از آن تب و تاب شورانگیز می افتد و از شهر شعرها و شورها به واقعیت زندگی روزمره وارد می شود. البته این عشق قوام یافته و همراه با احترام متقابل چیزی از آن احساس شورانگیز کم ندارد. این عشق هیجان زیادی برنمی انگیزد اما معنابخش ترین تمنای انسانی است. این عشق راستین و همراه با احترام دیگر آن آتش سوزانی نیست که در دل عاشق دربگیرد و همه شور و هیجان مهارگسیخته باشد. این عشق آسیب پذیر است و باید از آن مراقبت کرد. آسیب پذیری عشق به چشم نمی آید. آنقدرآرام و ذره ذره آب می شود که یک روز چشمتان را باز می کنید و می بینید اثری از آن نیست. مواجه شدن با دستی که گرمای گذشته را ندارد یا چشمی که فروغ نگاه همیشگی را ندارد، درد سنگینی است. جان گاتمن، یکی از مشهورترین زوج درمان گران معاصر، اعتقاد دارد که عاملی که بیشترین اثر پیش بینی کننده را در طلاق دارد، انتقاد از همسر است. انتقاد مداوم، بزرگ ترین آسیب را به رابطه می زند و به زودی عشق را نابود می کند. البته واقعیت زندگی مشترک این است که همیشه اختلاف نظر پیش می آید. گفت وگو های زن و مرد در زندگی دیگر آن پچ پچ های رازآمیز عاشقانه نیست. صحبت سر زندگی واقعی با همه دشواری های آن است. طبیعی است که گاهی ما یا طرف مقابل مسیر اشتباهی را می رویم.
گاهی به درست یا اشتباه فکر می کنیم روش طرف مقابل برای حل یک مشکل خاص روش درست و سنجیده ای نیست. مشکل درست از همین جا شروع می شود. طبیعی است که شروع به مخالفت می کنیم. این مخالفت ها اگر به صورت «پسخوراند» یا «فیدبک» باشند، کاملا طبیعی و سازنده هستند اما اگر به صورت انتقاد باشند، آسیب رسان می شوند. «پسخوراند» با انتقاد متفاوت است. در یک رابطه درست 2 نفر به یکدیگر پسخوراند یا فیدبک می دهند، در حالی که در یک رابطه ناسالم از یکدیگر انتقاد می کنند. انتقادهای آسیب رسان شخصیت طرف مقابل را نشانه می گیرند و سعی در کنترل کردن او و تخریب شخصیتش دارند. در پسخوراند می گوییم من با این «رفتار» تو موافق نیستم در حالی که در انتقاد «شخصیت» طرف مقابل را زیر سوال می بریم. در پسخوراند به فکر این هستیم که نتیجه بهتری بگیریم در حالی که در انتقاد هدف ما بهبود نیست بلکه دنبال مقصر می گردیم.
انتقاد کردن ویروسی است که آرام وارد رابطه و به تدریج بیشتر می شود و روز به روز اعتماد به نفس طرف مقابل را کمتر می کند. عشق ورزیدن به اعتماد به نفس نیاز دارد. افرادی که مرتب از معشوقشان انتقاد می کنند، توانایی عشق ورزیدن را از او می گیرند. آتشی که دودش اول در چشم خودشان می رود. عشق ورزیدن مهارتی است که باید از اوان کودکی آموخته شود. اگر می خواهید به فرزندانتان توانایی عشق ورزیدن را بیاموزید، از همان کودکی به جای انتقاد به آنها پسخوراند بدهید. مثلا بگویید:«تو پسر خوبی هستی ولی این رفتارت خوب نبود». به یاد داشته باشید پسخوراند هر چقدر هم مودبانه و سیاستمدارانه بیان شود، اگر در زمان عصبانیت گفته شود هیچ تفاوتی با انتقاد ندارد. ما بیشتر به بار هیجانی کلمه ها واکنش نشان می دهیم تا معنایی که منتقل می کنند. عشق گلی است که می توان با نسیم «پسخوراند» از آن مراقبت کرد. در عین حال می توان با تندباد «انتقاد» آن را به نابودی کشاند؛ انتخاب با خودتان است.
