دندان قروچه (Bruxism) به عادت، ساییدن و فشردن دندان ها روی هم گفته می شود که معمولا در خواب رخ می دهد ساییدن دندان ها و فشار دادن آن ها روی هم به طوری که حتی ممکن است اطرافیان را از خواب بیدار کند. دندان ها سایش پیدا کرده و مسطح و لب پریده می شوند.
دندان قروچه هم در کودکان و هم در بالغین مشاهده می شود براکسیسم در کودکان و هم در بالغین مشاهده می شود براکسیسم در کودکان شایع است، اما معمولا تا سن 10 سالگی برطرف می شود. در بالغین، این عارضه بین 20 تا 40 سالگی بروز می کند و با افزایش سن، میزان بروز آن کاهش می یابد ممکن است دندان قروچه از سه سالگی شروع شده و تا آخر عمر وجود داشته باشد باید دانست دندان قروچه در کودکان و در زمان دندان های شیری نیز ممکن است به وجود آید.
دندان قروچه در دوران کودکی پدیده شایعی است و نوعی اختلال خواب محسوب می شوید. پزشکان به طور کامل علل براکسیسم را نمی دانند ارتباط مستقیمی بین استرس های روزانه و دندان قروچه کردن وجود ندارد. این اختلال در یکی از مراحل خواب عمیق اتفاق می افتد و نیاز به درمان روانپزشکی ندارد. در بیشتر موارد این اختلال در حول و حوش سن 3 تا 5 سالگی آغاز می شود و در حدود 35 در صد کودکان مبتلا، سابقه خانوادگی آن وجود دارد.
درمان دندان قروچه چه چیزهایی است؟
درمان دندان قروچه به علت آن بستگی دارد. هیچ درمان اختصاصی ای برای دندان قروچه وجود ندارد، اما برای از بین بردن علائم روش هایی وجود دارد و می توان عامل اصلی را نیز درمان کرد. سایش و فشردن روزانه با افزایش آگاهی، فیزیوتراپی یا تمرین، می تواند بهبود یابد، اما دندان قروچه شبانه به استراتژی های دیگر نیاز دارد، زیرا خارج از کنترل فرد است. اگر مشکل اصلی استرس یا آپنه خواب باشد، درمان این اختلالات ممکن است کمک کننده باشد. خواب کافی در شب یا ورزش منظم می تواند کمک کننده باشد.محافظ دهان در برابر دندان قروچه، که توسط دندانپزشک تجویز می شود، می تواند بر روی دندان قرار بگیرد تا مانع از ساییدن آنها در برابر یکدیگر شود.
دستگاه های ارتودنسی و نحوه ی عملکرد آن ها
گارد دهان می تواند در شب برای محافظت از دندان ها استفاده شود و استفاده کوتاه مدت از شل کننده عضلات نیز یکی از گزینه های ممکن است. اسپلینت (Splint) گزینه دیگری است. برخی از اسپلینت ها در بالای دندان های بالا و برخی در پایین قرار می گیرند. بسته به نوع طراحی، اسپلینت ممکن است فک را در یک موقعیت آرام تر حفظ کند یا مانع ایجاد کند تا اسپلینت ها به جای دندان ها آسیب ببینند. هنگامی که دندان قروچه به دلیل فک ناهمتراز یا دندان های کشیده شده به وجود می آید، دندانپزشک یا متخصص ارتودنتیست ممکن است پیشنهاد دهد که فک را تراز کند یا فرد را برای بستن بریس جهت درمان بیماری آماده کند. با این حال، AAOM این را توصیه نمی کند، زیرا ناهمترازی به عنوان یک علت ثابت نشده است. اجتناب از غذاها و نوشیدنی هایی که دارای غلظت های بالای کافئین یا الکل هستند ممکن است سودمند باشد، زیرا می توانند سایش را افزایش دهند. آدامس ممکن است سبب تشدید دندان قروچه شود، زیرا که می تواند سایش و فشردن را به حافظه عضلانی منتقل کند. یکی دیگر از روش ها ریلکس کردن عضلات فک با دستمال گرم یا پد حرارتی حداقل یک بار در روز برای کاهش تنش آنها است.
راه تشخیص دندان قروچه توسط پزشک
چناننچه به هر یک از علائمی که پیش از این ذکر شد مبتلا هستید می توانید به پزشک مراجعه نمایید. پزشک معالج شما برای اطمینان از تشخیص شما سوالاتی در خصوص سلامت عمومی دندانهایتان، استرس های روزانه، داروهایی که مصرف می کنید و یا عادات خواب شما و هر گونه صرای ساییدن دندانها به روی هم، از شما می پرسد.
پس از آن عضلات فک شما و میزان سفتی آن، دندانهای آسیب دیده و شکسته ی شما، نحوه قرارگیری دندانها به روی هم، آسسب های وارده به لثه ها را به دقت بررسی می کند. دندانپزشک معالج شما، ممکن اسن در صورت نیاز برای تشخیص بهتر تصویر برداری رادیولوژی از دندان و فک را به شما توصیه کند. پس از آن با توجه به علائم و علت ابتلا به عارضه دندان قروچه، درمان مناسبی را به شما و یا فرزندتان پیشنهاد می دهد.
