سرکه بالزامیک طعمی است جذاب برای انواع ذائقه ها و به نوعی شیرین و ترش را به شکلی متعادل برای ما ترکیب می کند. فرایند تولیدی این نوع سرکه با انواع دیگر کمی متفاوت است و از آب نوع خاصی از انگور شیرین که جوشیده شده و به صورت کامل پخته می شود تهیه می شود.
در مورد اسم این نوع سرکه که کمی متفاوت است باید بگوییم که بالزام در لغت به معنای رزین هایی با ساختار حلقوی که حاوی مقادیر قابل توجهی از چند نوع از اسیدها مانند اسید بنزوییک می باشند است و جزو طعم دهنده هایی است که باید در هر خانه وجود داشته باشد نه تنها به دلیل طعم عالی ان بلکه به دلیل فواید شگفت انگیزی که برای سلامت دارد.
بالزامیک چیست؟
سرکه بالزامیک از فرآیند تولید سرکه ایتالیایی که قدمت آن به قرون وسطی باز می گردد، به دست می آید. سرکه بالزامیک اصل، نزدیک به هزار سال است که در زادگاهش، شهر مودنا، در منطقه شمالی امیلیا رومانیا، ایتالیا و اطراف آن تولید می شود. سرکه بالزامیک سنتی فقط با یک ماده تهیه می شود: ” انگور” (به ایتالیایی “mosto”) برای تهیه این سرکه آب انگور شیرین تازه، باید فشرده شده تا غلیظ ، تخمیر و اسیدی شود و برای 12 تا 25 سال در بشکه های چوبی نگهداری شود تا به عمل بیاید.
ویتامین ها و ارزش غذایی سرکه بالزامیک
برای شروع در این رابطه بهتر است در مورد آنتی اکسیدان موجود در سرکه بالزامیک که قابل توجه بسیاری است بگوییم ، آنتی اکسیدانی که به آن ها ترکیبات پلی فنولی گفته می شود و حدود 8 نوع آنتی اکسیدان پلی فنولی در سرکه بالزامیک موجود است. پلی فنول ها نقش خنثی کنندگی رادیکال های آزاد تولید شده در بدن را دارند و تمامی انواع آن ضدسرطان بوده به همین دلیل عملکرد سیستم ایمنی بدن را بهبود می بخشند. هر 100 گرم سرکه بالزامیک حاوی
- 7.0 آهن
- 17 گرم کربوهیدرات
- 23 میلی گرم سدیم
- 27 میلی گرم کلسیم
- 12 میلی گرم فسفر
خواص سرکه بالزامیک
- از چربی خون می کاهد : از میان فوایدی که سرکه بالزامیک دارد، درباره ی اثر مثبت آن در کاهش چربی خون، به خوبی تحقیق و بررسی شده است. آنتی اکسیدان های موجود در سرکه بالزامیک، سلول های بیگانه خواری را که برای بدن سمی هستند و سطح کلسترول خون را بالا می برند، نابود می کنند. با مصرف سرکه بالزامیک به عنوان سس، می توانید جلوی انسداد رگ های خونی بدن تان را بگیرید.
- موجب گوارش بهتر و درمان رفلاکس معده می شود : اسید استیک موجود در سرکه بالزامیک، ترکیبی فعال و دارای پروبیوتیک است که می تواند به هضم غذا کمک کند.پروبیوتیک یا همان باکتری های مفید، سلامت روده را افزایش می دهد و به هضم غذا کمک می کند. درعین حال، کل عملکرد سیستم ایمنی بدن را بالا می برد. همچنین این ترکیبات پروبیوتیک موجود در اسید استیک به برخی از افراد احساس سیری می دهد. با مصرف سرکه بالزامیک می توان از بازگشت اسید معده به مری (رفلاکس معده) و سوزش معده پیشگیری کرد. البته این درمان برای همه مناسب نیست. بنابراین ابتدا بهتر است مقدار کمی از این سرکه را مصرف کنید و ببینید آیا علایم سوزش معده کمتر می شود یا خیر.
- به کاهش وزن کمک می کند : انواع سرکه ها به ضدچاقی معروف هستند و سرکه بالزامیک هم از این قاعده مستثنی نیست. پروبیوتیک های موجود در سرکه بالزامیک کمک می کنند که فرد احساس سیری طولانی تری داشته باشد. این چاشنی خوش طعم برخلاف مواد دیگر مانند کره و مایونز، کاملا بدون چربی است. برخی از تحقیقات نشان داده، افرادی که همراه با غذای خود سرکه بالزامیک مصرف می کنند، به دلیل احساس سیری طولانی تر، کالری کمتری در طول روز به بدن خود می رسانند و می توانند به راحتی وزن کم کنند.
- مناسب افراد مبتلا به دیابت است : بنابر مطالعه ای در سال ۲۰۰۶، مشخص شد که وقتی سرکه بالزامیک به همراه غذا مصرف شود، قند خون را تنظیم می کند. سرکه بالزامیک، اثرات ضدگلیسمی دارد و باعث می شود که بعد از صرف وعده ی غذایی، قند خون فرد بیش ازحد بالا نرود و سطح آن، پس از ۵ ساعت به حالت طبیعی بازگردد. همچنین استفاده از سرکه بالزامیک به عنوان چاشنی در بیشتر غذاها، به دلیل اینکه جلوی افزایش ناگهانی قند خون را می گیرد، برای افراد مبتلا به دیابت مناسب است.
- گردش خون در بدن را بهبود می بخشد : سرکه بالزامیک، حاوی پلی فنول هایی است که می توانند سیستم گردش خون در بدن را بهبود بخشند. این سرکه به دلیل اینکه از انگور تهیه شده، می تواند جلوی حملات قلبی را بگیرد و از ایجاد پلاکت در رگ های خونی پیشگیری کند. به همین دلیل قرن هاست که مردمان بومی کشورهای مدیترانه ای، این سرکه را «شفابخش» و «ضد پیری» می دانند.
- برای افرادی که فشار خون بالا دارند مفید است : در بررسی های سال ۲۰۰۱، مشخص شده که سرکه بالزامیک می تواند از فشار خون بکاهد. افزودن سرکه بالزامیک به غذا به مرور زمان موجب پایین آمدن فشار خون بالا می شود. همچنین با جایگزین کردن سرکه با چربی و روغن های مضر می توان تا حد بسیاری از حجم مصرف چربی ها کاست. با استفاده از ۱ تا ۲ قاشق چای خوری سرکه بالزامیک به عنوان سس یا ماریناد، نه تنها غذای تان خوشمزه تر می شود، بلکه به حفظ سلامت بدن تان کمک می کند.
- موجب سلامت پوست می شود : انواع سرکه های انگور می توانند مانند سرکه سیب برای درمان آکنه و جوش های عفونی و درنتیجه سلامت پوست مؤثر باشند. سرکه بالزامیک حاوی ترکیبات ضدمیکروبی، اسید استیک و آنتی اکسیدان است. این ترکیبات می توانند به مرور زمان رنگ وروی چهره ی فرد را بهبود بخشند. همچنین این نوع سرکه را می توان برای درمان آکنه به صورت موضعی استفاده کرد. البته به دلیل اینکه ممکن است موجب ایجاد لکه شود، بهتر است، این سرکه به طور مستقیم روی پوست قرار نگیرد. همچنین گنجاندن سرکه بالزامیک در رژیم غذایی، موجب تمیزی و روشن شدن پوست می شود.
- جراحت ها را درمان می کند : سال های بسیاری است که از سرکه بالزامیک برای درمان زخم و جراحت ها استفاده می شود. بنابه گفته ی برخی از کارشناسان تغذیه، سرکه بالزامیک، ضدقارچ، ضدباکتری و ضدویروس است. البته این ادعا هنوز به درستی بررسی و تحقیق نشده است.
- گرفتگی بینی را برطرف می کند : با افزودن کمی سرکه بالزامیک به آب جوش و تنفس بخار آن می توان گرفتگی بینی را برطرف کرد.
طرز تهیه سرکه بالزامیک
ماده اولیه و پایه سرکه بالزامیک انگور سفید است و می توان در آن از برخی میوه ها مانند سیب، گیلاس، زرآلو و گلابی نیز استفاده کرد. انگور سفید و میوه ها توسط دستگاه های مخصوصی تحت فشار قرار می گیرند و آب آن ها گرفته می شود. این آب حاصل شده برای مدت زمانی در دمای ۸۰ درجه سانتی گراد قرار می گیرند و در نهایت برخی باکتری های موجود در انگور از بین می روند. تقریبا از هر ۱۰۰ لیتر آب انگور ۶۰ لیتر سرکه حاصل می شود. بعد از جوشانده شدن سرکه برای چند ساعت با باقی عصاره ها مخلوط شده و داخل کانترهای بزرگ چوبی از جنس درخت زردآلو یا توت ریخته می شود و چند سال در این خمره ها باقی می ماند.
برای تهیه سرکه بالزامیک خانگی به مواد زیر احتیاج داریم:
- سه چهارم پیمانه روغن زیتون با کیفیت
- یک چهارم پیمانه سرکه بالزامیک
- نمک و فلفل سیاه به مقدار مورد نیاز
می توان از چاشنی های دلخواه و مطابق با سلیقه افراد از جمله سبزیجات معطر تازه و خشک، پیاز قرمز خرد شده، سیر، عسل یا شکر قهوه ای به اندازه یک قاشق غذاخوری استفاده کرد. برای تهیه سرکه بالزامیک خانگی باید ابتدا سرکه بالزامیک و روغن زیتون را داخل ظرفی شیشه ای که تمیز و خشک باشد بریزید و سپس به آن ها مقداری فلفل سیاه و نمک اضافه کنید. سپس درب ظرف شیشه ای را بسته و به خوبی تکان دهید تا مواد موجود در آن کاملا با هم ترکیب شوند. سپس آن را بچشید تا از کافی بودن مقدار نمک و فلفل مطمئن شوید. در مرحله بعد چاشنی های گفته شده را اضافه کنید و ظرف شیشه ای را در یخچال بگذارید. پس از گذشت چند هفته سرکه بالزامیک خانگی آماده است. هر بار قبل از مصرف شیشه را خوب تکان دهید تا مواد با هم مخلوط،شده و یکدست شوند.
آشنایی با خواص سماق برای سلامتی بدن
