کیست بیکر که کیست پوپلیته نیز نامیده می شود معمولا در افراد بالغ به علت وجود یک مشکل در مفصل زانو به وجود می آید. از جمله این مشکل ها می توان به التهاب مفصل، پارگی منیسک زانو یا آرتروز اشاره کرد.این شرایط می توانند سبب تولید بیش از حد مایع توسط زانو شده که این پدیده خود منجر به ایجاد کیست بیکر می شود. کیست بیکر یا کیست زانو در اطفال می تواند بدون وجود هیچ گونه مشکلی در مفصل زانو ایجاد شود.با اینکه کیست بیکر می تواند سبب ایجاد تورم شده و در فرد احساس ناراحتی به وجود آورد، معمولا درمان مشکل زمینه ای آن، رهایی از این وضعیت را ممکن می کند.
علل بروز کیست بیکر
مایع درون مفصل، به زانو کمک می کند تا زانو به نرمی حرکت کند. کیست بیکر زمانی ایجاد می شود که میزان این مایع زیاد شود. مایع اضافی مفصل، به پشت زانو هل داده می شود. دلایلی که این مایع اضافی ممکن است بر اثر آنها به وجود آید عبارتند از:
- آرتروز یا استئوآرتریت شایع ترین نوع بیماری است که به همراه کیست بیکر دیده می شود.
- پارگی غضروف نظیر پارگی مینیسک زانو
- آسیب دیدگی یا تصادف
- وجود عفونت در مفصل
بروز کیست پشت زانو در کودکان ممکن است به علت بیماری بورس باشد. بورس کیسه کوچک حاوی مایع است که در میان استخوان و بافت نرم ایجاد می شود.کیست بیکر یک برآمدگی است که بر اثر برجسته شدن در پشت زانو ایجاد میشود
علائم کیست بیکر چیست؟
علائم کیست بیکر در بعضی از موارد فقط ورم پشت زانو و یک درد مختصر در ناحیه زانو است. البته ممکن است درد ناشی از آسیب دیدگی اوليه هم از زمان وقوع مصدومیتی که باعث کیست بیکر شده است، هنوز در ناحیه زانو وجود داشته باشد. ممکن است شما یک برآمدگی نرم را مشاهده کنید که از پشت زانوی شما بیرون زده است. هر گونه فشار بر این برآمدگی یا هر تنشی که بر زانو وارد شود، باعث متورم شدن و بزرگ شدن اندازه آن می شود.ممکن است کیست بیکر به خودی خود برطرف شود. در این حالت اندازه کیست بیکر به خودی خود کاهش پیدا کرده و یا در زیر پوست پاره می شود. وقتی که کیست در زیر پوست پاره می شود، مایع داخل آن توسط بدن جذب خواهد شد. البته در اغلب موارد، کیست بیکر بعد از پاره شدن خیلی زود دوباره تشکیل می شود. بنابراین بهتر است که برای درمان اصولی این عارضه، علت اصلی به وجود آمدن آن شناخته شود و تحت درمان قرار گیرد.
کیست بیکر چگونه تشخیص داده می شود؟
پزشک در ابتدا زانوی شما را معاینه فیزیکی می کند تا برآمدگی پشت زانو را با دست لمس کند. در صورتی که اندازه کیست کوچک باشد، پزشک، زانوی آسیب دیده را با زانوی سالم مقایسه می کند و دامنه ی حرکتی زانو را بررسی می کند. در صورتی که کیست با سرعت زیادی در حال رشد است یا موجب درد شدید یا تب شده است، پزشک انجام آزمایشات بیشتری را تجویز می کند. با انجام این آزمایشات می توان بررسی کرد که عوامل دیگری مانند تومور، موجب این برآمدگی شده اند یا خیر. این آزمایشات غیر تهاجمی عبارتند از عکسبرداری با MRI یا اولتراسوند (سونوگرافی).
هرچند تصاویر رادیوگرافی (اشعه ایکس) نمی توانند وجود کیست را نشان بدهند، اما ممکن است برای بررسی التهاب یا آرتروز زانو، انجام رادیوگرافی نیز تجویز شود.
تصاویر MRI می توانند کیست را به وضوح نشان دهند و همچنین وجود هرگونه آسیب غضروفی را نیز آشکار کنند. کیست بیکر معمولا در تصاویر MRI زانو که ممکن است به هر دلیل دیگری انجام شوند، تشخیص داده می شود. مزیت فوق العاده ی عکس های MRI در وضوح بالای تصاویر بافت های نرم داخلی و همچنین قابلیت تصویربرداری چندبعدی است، که به موجب آن می توان ترکیب بندی عناصر تشکیل دهنده ی کیست را تشخیص داد.
درمان کیست بیکر
کیست بیکر یا کیست پوپلیتئال در حقیقت تجمع مایع سینوویال مفصلی افزایش یافته در پشت زانو می باشد که نقش تعدیل فشار را در زانو ایفا می نمایند هنگامی که مایع مفصلی به علل مختلفی مانند آرتروز آسیب های مفصلی و بیماری های روماتیسمی افزایش پیدا کند با تجمع آن در پشت زانو و بورس های ناحیه ایجاد حس خشکی درد و تورم می نماید فیزیوتراپی به عنوان یکی از راهکارهای موثر در درمان این عارضه کمک بسیار زیادی به این بیماران نموده است.
جراحی برای درمان کیست بیکر
در صورتی که شما مبتلا به آرتروز زانو باشید، ممکن است حتی با درمان علت زمینه ای کیست بیکر، همچنان کیست سرجایش باقی بماند و از بین نرود. در صورتی که این کیست موجب درد زانو شده و محدوده حرکتی زانو را کاهش داده است، ممکن است پزشک شما، انجام جراحی را تجویز کند.
در صورتی که زانوی شما به علت حادثه یا ابتلا به آرتروز زانو، به شدت آسیب دیده است، ممکن است انجام جراحی برای ترمیم آن ضروری باشد. برداشتن کیست بیکر با جراحی کار ساده ای نیست، چرا که کیست بیکر بر خلاف سایر کیست ها، دارای لایه پوشاننده نیست. برای جراحی کیست بیکر، معمولا از تکنیک جراحی بسته به نام آرتروسکوپی استفاده می شود. در این روش، جراح از وسیله ای به نام آرتروسکوپ استفاده می کند که به شکل یک لوله باریک است و آن را در داخل زانو هدایت می کند. جراح با استفاده از وسایل جراحی بسیار ریزی که درون آرتروسکوپ قرار دارند، عمل جراحی را انجام می دهد.
فیزیوتراپی برای درمان کیست بیکر
انجام تمرینات سبک زانو به صورت منظم، می تواند دامنه حرکتی و قدرت عضلات اطراف زانو را افزایش دهد. می توان برای تسکین درد شدید زانو از کمک عصا استفاده کرد. شما همچنین می تواند با استفاده از بانداژ کشی و قرار دادن کمپرس سرد، درد زانوی خود را تسکین دهید.
دارودرمانی برای درمان کیست بیکر
ممکن است پزشک شما یکی از داروهای کورتیکاستروئید مانند کورتیزون را برای درمان التهاب ناشی از کیست تجویز کند. پزشک این دارو را مستقیما در کیست تزریق می کند. هرچند این روش درمانی موجب برطرف شدن درد ناشی از کیست می شود، اما نمی تواند از شکل گیری مجدد کیست جلوگیری کند.
زانوبند طبی برای درمان کیست بیکر
سعی کنید از یک زانو بند کشی تنگ که کمی به زانو فشار می آورد، استفاده کنید تا ازمیزان تورم زانو بکاهید. در صورتی که علائم ناشی از کیست بیکر به خودی خود برطرف نشدند به پزشک مراجعه کنید تا زانوی شما را معاینه کند و علت اصلی بروز کیست را تشخیص دهد.