در زمان آلودگی هوا چه بخوریم و چه نخوریم؟ 

آشنایی با چندین خوراکی مفید که هنگام آلودگی هوا باید بخوریم یکی از مهمترین ضروریات این روزهای آلوده در کشورمان است. میوه و سبزیجات تازه، دسته ای مهم از مواد غذایی محسوب می شوند که حتما باید در هنگام آلودگی هوا مورد استفاده قرار گیرند. آنتی اکسیدان های موجود در میوه و سبزیجات نقش حیاتی در سلامت ریه ها دارند.

آلودگی را بشناسیم

آلودگی هوا به معنای وجود یک یا چند آلاینده اعم از گرد و غبار، گازها، بو، دود، بخارات، خاکسترهای فرار و … در هوای آزاد با کمیت ها، کیفیت ها و ماندگاری مختلف است که می تواند برای انسان، گیاه و جانور خطرناک باشد. در تعریف آلودگی هوا یک نکته دیگر هم وجود دارد و آن ایجاد اختلال در آسایش انسان ها و ضرر به اموال است. بدیهی است که مشکلات آلودگی در تمام شهرها یکسان نیست اما در فصل زمستان پدیده ای که اغلب در شهرهای بزرگی مثل تهران اتفاق می افتد، وارونگی است. وارونگی یک پدیده جوی است که در آن هوای سرد به زمین نزدیک تر است. در این وضعیت مواد آلاینده بین لایه های هوا به دام می افتند. در صبح اول وقت زمستان، میزان آلودگی به حداکثر می رسد چرا که هوا سردتر است و با گرم شدن هوا در طول روز از وخامت اوضاع تا حدی کاسته می شود. توصیه می شود که در ساعات اولیه روزهایی که هوا وارونگی دارد، حتما از ماسک استفاده کنید.

تغذیه ی درست در زمان آلودگی هوا

ماهی

مطالعه ای که در دانشگاه کمبریج انگلستان به انجام رسیده نشان می دهد که سطح اسیدهای چرب ضروری در افرادی که به بیماری های ریوی مبتلا هستند، بسیار پایین است. محققان در این مطالعه دریافته اند که مصرف منظم ماهی های روغنی نظیر ماهی آزاد و سالمون می تواند در تقویت و بهبود فعالیت دستگاه تنفسی موثر واقع شود. مصرف متعادل این گروه از مواد غذایی می تواند به خوبی موجب کاهش ریسک ابتلا به بیماری های ریوی به خصوص در افرادی شود که در محیطی با هوای آلوده زندگی می کنند. به این ترتیب مصرف ماهی های روغنی که سرشار از اسیدهای چرب امگا۳ هستند می تواند در کاهش تنگی نفس و اثرات زیان بار ترکیبات التهاب آور مفید باشد.

مواد غذایی حاوی آنتی اکسیدان

آنتی اکسیدان به ترکیباتی گفته می شود که از سلول در مقابل صدمات جلوگیری کند. این ترکیبات می توانند طبیعی یا مصنوعی باشند.

آنتی اکسیدان های اصلی عبارتند از:

– لوتئین: این گروه آنتی اکسیدان در انواع کلم (کلم بروکلی، گل کلم و برگ کلم)، انواع میوه ها، سبزیجات نشاسته ای (ذرت، نخود فرنگی) تخم مرغ و سبزیجات برگ دار وجود دارد.

– سلنیوم: یک ماده معدنی موجود در غذاهای گیاهی، تخم مرغ، مرغ، گوشت قرمز، حبوبات و ماهی است.

– کاروتنوئیدها: رنگدانه هایی است که باعث رنگ زرد و نارنجی میوه هایی از قبیل هویج، خربزه و سیب زمینی می شود.

– لیکوپن: یک ماده شیمیایی موجود در میوه و سبزیجات قرمز از جمله گوجه فرنگی و هندوانه است.

– ویتامین A: در هویج، سیب زمینی، سبزیجات برگ دار تیره رنگ و زردآلو به وفور وجود دارد.

– ویتامین C: در مرکبات، سیب زمینی، آناناس، کلم بروکلی، اسفناج و انواع توت وجود دارد.

– ویتامین E: آجیل، کره بادام زمینی، جوانه گندم، اسفناج، سویا، ماهی، آوکادو و روغن گیاهی حاوی این ویتامین هستند.

گوجه فرنگی، انواع توت ها، فلفل، هویج، اسفناج، زردچوبه، زنجبیل، بذر کتان، انواع آجیل و غلات سبوس دار نیز دارای خواص ضد التهابی هستند.

روی

روي از آن دسته مواد مغذي است كه در هوای آلوده موجب كاهش جذب فلزات سنگين شده و از اين طريق ميزان اين تركيبات زيانبار را در بدن به حداقل مي رساند. از اين رو، متخصصان تغذيه مصرف غذاهايي كه اين ماده مغذي را در حد بالايي دارند بسيار توصيه مي كنند. اين موادغذايي شامل انواع فراورده هاي دريايي، نخود سبز، عدس و جوانه گندم هستند.

منيزيم

منيزيم نيز به دليل خواص كاهندگي جذب كادميوم در روزهايي كه هوا آلوده است، بسيار كمك كننده مي باشد و به اين دليل مصرف انواع سبزيجات با رنگ سبز تيره كه از اين ماده مغذي غني هستند بسيار توصيه مي شود. بهتر است اين گروه از مواد غذايي را به صورت تازه و خام مصرف نمود.

میوه و سبزیجات تازه

میوه و سبزیجات تازه، دسته ای مهم از مواد غذایی محسوب می شوند که حتما باید در هنگام آلودگی هوا مورد استفاده قرار گیرند. آنتی اکسیدان های موجود در میوه و سبزیجات نقش حیاتی در سلامت ریه ها دارند. محققان بیمارستان جرج لندن در مطالعه ای دریافته اند که سیب در میان انواع میوه ها بیشترین تاثیر را بر دستگاه تنفسی داشته و در بهبود فعالیت این ارگان تاثیرگذار است. مصرف نارنگی، پرتغال، انار، سبزیجاتی از قبیل سیر، پیاز، کلم بروکلی و سایر کلم ها، گوجه فرنگی و کاهو نیز توصیه می شود.

سیر و پیاز

سیر و پیاز دارای انتی اکسیدانهای قوی هستند که نقش مهمی در کاهش خطر رادیکالهای آزادی که از هوای محیط وارد بدن می شوند دارند. اشعه ماورای بنفش، دود ناشی از سیگار و کلا آلاینده های هوا از طریق ریه وارد بدن شده و رادیکالهای آزادی که در اثر ورود آنها به سیستم حیاتی ما ایجاد می شود. کلا سیستم ایمنی و سلامت ما را در معرض خطر قرار می دهد. آنتی اکسیدان ها می توانند این خطر را کاهش دهند سیر با خاصیت آنتی اکسیدانی خود از بروز التهاب در سینوس ها و آلرژی های مرتبط جلوگیری می کند. بخش پزشکی دانشگاه مریلند تاکید می کند که سیر می تواند در پیشگیری از عوارضی که موجب تهدید سینوس ها، سرماخوردگیها و التهاب ها می شوند موثر باشد. بیو تکنولوژیست ها گفته اند موادی در سیر Allium cepa L و پیاز Allium sativum L وجود دارد که می تواند فلزات سنگین مانند ارسنیک، کادمیوم، آهن، جیوه، سرب را از هوا جذب کند.

آب انار، چای سبز، چای سفید و قهوه:

به دلیل داشتن ترکیبات فلاونوئیدی به دفاع بدن در برابر عوامل اکسیدکننده که از طریق آلودگی هوا وارد بدن می شوند کمک می کند و خوراکی های پرچرب، پرپروتئین و غذاهای فرآوری شده آماده می توانند سرعت اکسیداسیون و افزایش رادیکال های مضر آزاد را در بدن بالا ببرند.

در زمان آلودگی هوا چی نخوریم؟

مصرف چربی برای حفظ کارآیی سلول های مغز توصیه می شود اما در عین حال مصرف مازاد آن نه تنها باعث چاقی می شود بلکه عملکرد سلول ها را نیز تا حدی مختل خواهد کرد. واکنش های زنجیروار تولید رادیکال های آزاد با مصرف زیاد چربی تشدید می شوند. پس بهتر است در زمان آلودگی هوا از مصرف بی رویه ی غذاهای سرخ کردنی جدا پرهیز کنید.