چند ساعت پیش یک ساندویچ خوشمزه خوردید اما حالا اصلاً احساس خوبی ندارید؛ معده تان سنگین است، سرتان گیج می رود و… . حدس تان درست است؛ دچار مسمومیت غذایی شده اید! همه افراد حداقل یک بار در زندگی شان به مسمومیت غذایی دچار می شوند. علائم مسمومیت غذایی از خفیف تا شدید متغیر است. موارد خفیف تر آن معمولاً بدون هیچ اقدام خاصی در عرض چند روز برطرف می شوند اما اگر مسمومیت غذایی در افراد آسیب پذیر مانند کودکان و زنان باردار اتفاق بیفتد یا علائم آن شدید باشد، به درمان دارویی نیاز دارد. در ادامه مطلب شما را با علائم، علل، روش های پیشگیری و درمان مسمومیت غذایی آشنا می کنیم.

مسمومیت غذایی چیست؟
مسمومیت با مواد غذایی در عین حال که آزاردهنده است ولی مشکل خطرناکی نیست. به گفته منابع قابل اعتماد مراکز کنترل و پیشگیری بیماری ها (CDC)، هر سال از هر 6 آمریکایی 1 نفر نوعی مسمومیت غذایی را تجربه می کنند.
غذا می تواند به روش های زیر آلوده شود:
از آنجا که گرما از فرآیند پخت وپز به اندازه کافی برای کشتن عوامل ناقل بیماری که در آن ساکن هستند یا بر روی غذا، خوردن غذای خام یا نپخته باشد، می تواند راه را برای یک قسمت مسمومیت غذایی هموار کند. نگهداری نامناسب غذا، برای مثال، نگهداری در دمای نامناسب و یا ترک آن در آب و هوای گرم قبل از ذخیره سازی، می تواند آن را برای آلودگی آماده کند. عدم گرم کردن مواد غذایی که قبلاً تهیه شده بودند، دلیل دیگری برای آلودگی است. چنانچه در بخش سلامت تغذیه در نمناک گفته ایم آلودگی متقابل، که انتقال عوامل آلودگی از یک سطح به سطح دیگر است، اغلب موجب آلوده سازی مواد غذایی آماده خام نظیر سالاد می شود. از آنجا که این موارد در هیچ فرآیند حرارتی قرار نمی گیرند، عوامل بیماری زا، آن ها را نابود نمی کنند و به همراه غذا بلعیده می شوند.شستن دست ها قبل از خوردن غذا نیز می تواند به نابودی عوامل بیماری زا کمک کند. به طور مشابه، وسایل آشپزی شسته نشده و یا آشپزخانه کثیف نیز می تواند باعث آلودگی و پخش آن شود.
غذاهایی که بیشتر در معرض آلوده شدن قرار دارند، عبارتند از:
- گوشت خام
- ماکیان، از جمله تخم مرغ خام و خوب پخته نشده
- صدف های خام و خوب پخته نشده
- شیر غیر پاستوریزه
- غذاهای آماده مانند پنیر نرم، گوشت گوساله پخته، گوشت یا مغز و سر منجمد
- وعده های غذایی آماده مانند ساندویچ
- میوه ها و سبزیجات شسته شده خام
- جوانه های خام از جمله جوانه های تربچه، لوبیا، شبدر و یونجه
- گوشت چرخکده که ممکن است حاوی گوشت از انواع حیوانات باشد
علائم مسمومیت غذایی
اگر مسمومیت غذایی داشته باشید، در نهایت متوجه آن خواهید شد. علائم بسته به منبع عفونت می توانند متفاوت باشند. مدت زمان لازم برای ظهور علائم نیز به منبع عفونت بستگی دارد، اما می تواند از 1 ساعت تا 28 روز متغیر باشد. موارد معمول مسمومیت غذایی حداقل سه مورد از علائم زیر را شامل می شود:
۱. کرامپ شکم
۲. اسهال
۳. استفراغ
۴. از دست دادن اشتها
۵. تب خفیف
۶. ضعف
۷. حالت تهوع
۸. سردرد
مصرف چه غذا هایی در زمان مسمومیت غذایی مناسب هستند؟
بهتر است تا زمانی که اسهال و استفراغ تان بر طرف شود، مصرف غذای خود را محدود به مواد غذایی سفت و جامد کنید و در عوض با مصرف غذا های سبک و کم چرب که به راحتی هضم می شوند، به آرامی به رژیم غذایی همیشگی خود باز گردید. مواد غذایی که در دوران مسمومیت غذایی مناسب اند عبارتند از:
• کراکر های نمکی
• ژلاتین
• موز
• برنج
• بلغور جو دوسر
• آب مرغ
• پوره سیب زمینی
• سبزیجات آب پز
• نان تُست
• نوشابه های بدون کافئین
• آب میوه رقیق
• نوشیدنی های ورزشی
جهت آنکه معده تان خیلی اذیت نشود، سعی کنید از مواد غذایی نام برده شده در مطلب زیر که به سختی هضم می شوند، خود داری کنید. حتی در صورتی که حس می کنید که حال تان خوب شده است از مصرف آن ها بپرهیزید:
• محصولات لبنی، به ویژه شیر و پنیر
• غذا های چرب
• غذا های سرشار ادویه
• مواد غذایی با محتوای قند بالا
• غذا های سرخ شده
همچنین باید از مصرف نوشیدنی های زیر باید اجتناب کنید:
• کافئین (نوشابه، نوشابه های انرژی زا، قهوه)
• الکل
• نیکوتین