درد انگشت شست پا و تمام نکات مهم درباره ی آن

دوشنبه، 04 بهمن 1400 زمان مطالعه 10 دقیقه

درد مفصل شست پا در نتیجه بیماری‌هایی از جمله آرتروز، آسیب دیدگی و برآمدگی انگشت شست پا به وجود می‌آید. این درد می‌تواند در فعالیت‌های روزمره همانند پیاده روی اختلال ایجاد کند.

درد انگشت شست پا وجود هر گونه احساس ناراحت کننده در انگشتان است. انگشتان پای شما شامل استخوان ها (فالانژها)، مفاصل، عضلات، تاندون ها، رباط ها، اعصاب و عروق خونی است که همه آن ها می توانند در معرض آسیب، عفونت، و یا شرایط دیگر که باعث ایجاد درد می شوند، قرار گیرند. درد انگشت شست پا ممکن است مدت کوتاهی طول بکشد و یا ادامه دار باشد. شما ممکن است احساس نبض، گز گز کردن یا سوزش داشته باشید. احساس دردی که اغلب به صورت سوزن سوزن شدن، گز گز کردن، یا سوزش است پارستزی نامیده می شود. درد انگشت پا ممکن است تنها حالت تحریک کننده و ناراحت کننده داشته باشد یا به گونه ای آزار دهنده است که نمی توانید کفش بپوشید یا هر گونه فشار وارد شده روی پا یا انگشت را تحمل کنید. این مشکل می تواند ناشی از عوامل مختلف از جمله پینه پا یا شرایط اعصاب باشد.

علت درد انگشت شست پا

انگشت شست پای شما بیشتر از آنچه فکر می کنید کار انجام می دهد، هنگام برداشتن هر قدم، نصف وزن بدنتان روی آن قرار می گیرد. درد انگشت شست پا می تواند سرعتتان را کاهش دهد، انجام کارهای روزمره و حتی خواب راحت را نیز برایتان دشوار کند. بیماری های مختلفی ممکن است سبب درد انگشت شست پا شوند.

۱. ورم مفصل (آرتریت)

انواع مختلف ورم مفاصل می توانند باعث درد انگشت شست پا شوند. ممکن است آرتروز یا فرسایش در مفصل باشد که معمولاً سبب درد و گرفتگی اول صبح می شود. برای روش های درمانی شامل حرکات کششی، مسکن های بدون نسخه و احتمالاً تزریق استرویید با پزشک خود مشورت کنید. روماتیسم مفصلی بیماری خود ایمنی است که پوشش مفاصل را ملتهب می کند و به طور شایعی از پا شروع می شود.اگر انگشت شست پایتان روماتیسم مفصلی دارد، انجام فعالیت ممکن است آن را به درد بیاورد. ممکن است با گذشت زمان انگشت شست تغییر شکل نیز بدهد. گزینه های درمانی که با دکتر خود می توانید در میان بگذارید شامل: استراحت، یخ، فشار، تزریقات استروییدی هستند.

۲. هالوکس ریجیدوس

هالوکس ریجیدوس به معنی انگشت شست پای خشک است. می تواند حاصل ورم مفاصل، کار بیش از حد یا صدمه باشد. در صورت عدم درمان، ممکن است انگشت شست خشک شود، به این معنا که مفصل آن تا حدی سفت می شود که راه رفتن دشوار باشد. اگر احتمال می دهید که درد شست بخاطر آرتریت است، برای تشخیص دقیق و درمان، به روماتولوژیست مراجعه کنید.در صورت تداوم درد، به پزشک متخصص پا مراجعه کنید تا کفش هایی با کفی مناسب را پیشنهاد دهد که بر شست پا فشار نمی آورند و روش های درمانی دیگری تجویز کند.

۳. خار استخوانی

اگر درد انگشت شست پا در محل مفصل باشد، معمولاً مفصلی است که شست را به پا متصل می کند. هنگام فشار دادن پا برای قدم برداشتن، این مفصل باید خم شود. اگر خار استخوانی (زائده ای استخوانی که از سر مفصل بیرون می زند) داشته باشید، از خم شدن صحیح مفصل جلوگیری می کند.در صورتی که دارو های مسکن درد و کفش مناسب کمکی نکردند، پزشک مربوطه ممکن است توصیه کند خار را با جراحی بردارید تا شست پا فضای بیشتری برای خم شدن داشته باشد. بهبود بعد از این عمل جراحی می تواند چندین ماه طول بکشد، اما معمولاً در کاهش درد و بازگشت تحرک مؤثر است.

۴. انگشت چمنی (Turf toe)

در صورتی که انگشت شست پایتان طوری جمع شود که به سمت عقب و بالا خم شود، ممکن است مفصل اصلی، پیچ خورده و باعث انگشت چمنی شود. انگشت چمنی آسیب دیدگی متداولی است که می تواند با تداوم فشار آوردن بیش از حد به انگشت شست هنگام شروع به حرکت نیز ایجاد شود. اسم این آسیب بخاطر متداول بودن آن میان بازیکنان فوتبالی است که بر روی چمن مصنوعی بازی می کنند، اما می تواند برای هر کسی اتفاق بیفتد.معالجه آن شامل روش R.I.C.E یا فشار، استراحت، بالا نگه داشتن، استفاده از یخ و مصرف داروهای ضد التهاب غیر استرویدی (NSAID) می شود. در برخی موارد وخیم، عمل جراحی می تواند تحرک را برگرداند.

۵. نقرس

نقرس حالت بسیار دردناکی از ورم مفاصل است، و انگشت شست پا مکانی محتمل برای حمله نقرسی است. اگر میزان اوریک اسید بالا باشد، کریستال های تیز در بدنتان تشکیل می شوند و به مفصل ضربه می زنند. این کریستال ها معمولاً در نواحی خنک تر بدن (بیشترین فاصله از قلب) تشکیل می شوند. نقرس معمولاً به طور ناگهانی در شب یا اول صبح، هنگامی که دمای بدن پایین تر است، روی می دهد.اگر نقرس شعله ور شده دارید، استراحت کنید و پایتان را بالا ببرید. خوراکی هایی که میزانی زیادی اوریک اسید دارند، مانند گوشت، غذاهای دریایی و الکل را کمتر مصرف کنید. داروهای مؤثری برای جلوگیری و درمان نقرس وجود دارند و علائم آن معمولاً طی چند روز از بین می روند.

۶. پینه پا

پینه پا برآمدگی سفتی در مفصل پایینی شست پا است که می تواند علت درد انگشت شست پا باشد و ملتهب و دردناک شود. پینه پا هنگامی ایجاد می شود که انگشتی به سمت انگشت دیگر هل داده شود. کفش های تنگ می توانند باعث ایجاد شدن پینه پا شوند، اما به جز این، ورم مفاصل یا شکل پا نیز می تواند دلیل به وجود آمدن آن باشد. پدهای پینه پا، مسکن یا در صورت شدید بودن درد، تزریق کورتیزون می تواند مفید باشد.اگر پینه پا دارید، با پزشک متخصص پا در مورد کفش و کفی هایی که وزن را به صورت مساوی تقسیم کنند و فشار وارده بر روی شست پا را کاهش دهند، مشورت کنید. عمل جراحی نیز گزینه دیگری است، که البته بهبود آن ممکن است ماه ها طول بکشد.

۷. ناخن فرو رفته

ناخن فرو رفته ناخنی است که داخل خود انگشت رشد کرده باشد. این مشکل معمولاً علت درد انگشت شست پا است و می تواند دردناک، ملتهب و دچار عفونت شود. ناخن های فرو رفته می توانند هنگامی ایجاد شوند که ناخن به صورت منحنی کوتاه شود، یا به وسیله کفش های کوچک و تنگ، یا افرادی که انگشت هایشان بسیار خمیده است، اتفاق می افتد. انگشت پایتان را در آب گرم خیس کنید و تکه پارچه نخی کوچکی زیر ناخن بگذارید.پزشک متخصص پا می تواند ناخن فرورفته را کوتاه کند، یا همراه با قسمتی از بستر ناخن آن را بردارد که از رشد دوباره آن جلوگیری کند.

۸. سزاموئیدیت

طبق گفته آکادمی جراحان ارتوپد، سزاموئید ها استخوان هایی هستند که به تاندون ها متصل می شوند یا در ماهیچه ها قرار دارند. برای مثال، استخوان کشکک زانو بزرگترین سزاموئید است. سزاموئیدیت هنگامی رخ می دهد که تاندون های اطراف سزاموئید زیر انگشت شست پا ملتهب یا تحریک می شوند. این بیماری در دوندگان و رقاصان باله شایع است.

۹. شکستگی

ترک یا شکستگی انگشتان پا اتفاقی متداول است. طبق گفته (AAOS آکادمی جراحان ارتوپدی آمریکا) ترک هنگامی رخ می دهد که فرد:

به شیء سفتی لگد بزند
شیء سنگینی روی انگشت بیندازد
مکرراً حرکتی انجام دهد که روی انگشت پا فشار ایجاد می کند

۱۰. بونیون (هالوکس والگوس)

بونیون نوعی بدشکلی مفصل شست پا است. این مفصل بیرون زده و برآمدگی قابل مشاهده ای را در کنار پا ایجاد می کند. این ناهنجاری باعث می شود شست پا در جهت مخالف قرار بگیرد و احتمالاً روی انگشت مجاور آن بیفتد. بسیاری از کفش ها بر روی مفصل بیرون زده فشار وارد می کنند و در طول زمان، این فشار ممکن است کیسه پر از مایع مفصل را متورم و ملتهب کند (بورسیت).

علائم درد انگشت شست پا

علائمی که ممکن است همراه با درد شست پا رخ دهند:

احساس سوزش
انگشتان سرد
مشکل در حرکت دادن انگشتان
علائم شبیه آنفولانزا (خستگی، تب، گلودرد، سردرد، سرفه، تیرکشیدن از شدت درد و درد)
درد مفاصل
بی حسی
برآمدگی های روی پوست
تغییر رنگ پوست مانند کبودی
تورم

علائمی که ممکن است نشان دهنده یک بیماری جدی یا تهدید کننده زندگی باشنددر برخی از موارد، درد شست پا ممکن است همراه با علائم دیگر که نشان دهنده ی یک بیماری جدی است و باید سریع تر مورد ارزیابی قرار گیرد باشد. این موارد عبارتند از:

تغییر در آگاهی یا هوشیاری، گیجی
مشکل در تنفس، خس خس سینه، تنگی نفس
تب شدید
عدم توانایی در قرار دادن وزن روی انگشتان
رگه های قرمز رنگ اطراف محل درد یا وجود توده
قرمز، انگشتان پا گرم و متورم
زخم هایی که بر روی پا و انگشتان پا وجود دارند و به طرز مناسبی بهبود نمی یابد.

تشخیص درد شست پا

برای تعیین علت دقیق درد مفصل شست پا، یک معاینه فیزیکی که توسط پزشک انجام می شود نیاز است، همچنین از شخص درباره علائم، سبک زندگی، دارو و آسیب دیدگی های اخیر سوالاتی را مطرح می کند.

پزشک ممکن است انعطاف پذیری انگشت پا را به کمک خم کردن آن به سمت بالا و پایین تست کند. همچنین به دنبال شواهدی از انحراف استخوان و تورم در این ناحیه است تا بتواند علت درد شست پا را تشخیص دهددر نهایت، پزشک نقاط حساس پا و پوست را برای وجود هر گونه زخمی بررسی خواهد کرد.در برخی از موارد ممکن است لازم به عکس رادیولوژی از شست پا باشد. این تصویر برداری به پزشک کمک می کند تا محل و میزان آسیب یا هر نوع تغییر شکل را ارزیابی کند.بسته به علت اصلی درد، شاید نیاز باشد آزمایش های بیشتری انجام شود. به عنوان مثال آزمایش خون می تواند سطح اسید اوریک در جریان خون را اندازه گیری کند تا به تشخیص نقرس کمک کند.

درمان درد مفصل شست پا

نوع درمان کاملا وابسته به علت درد مفصل شست پا است.در بسیاری از موارد پزشکان یک مسکن درد مانند دارو های ضد التهاب غیر استروئیدی را تجویز می کنند.همچنین این دارو ها به کاهش تورم در ناحیه دردناک نیز کمک می کنند. به ندرت این احتمال وجود دارد که یک پزشک دارو های کورتون را برای کاهش التهاب توصیه کند.

ایجاد تغییرات در سبک زندگی نیز ممکن است ضروری باشد. برای مثال، جهت درمان بیرون زدگی شست پا از شخص در خواست می شود تا کفش های طبی به پا کند. پوشیدن کفش هایی با نوک گرد و داشتن فضایی اضافی در جلو نیز گزینه خوبی برای افراد مبتلا به عارضه درد مفصل شست پا است.

در صورتی که آسیب دیدگی ناشی از فعالیت خاصی باشد بهتر است از انجام آن ورزش یا فعالیت تا زمان بهبود آسیب دیدگی خود داری کرد. به عنوان مثال برای درمان انگشت انحرافی پا احتمالا از ورزشی که موجب آسیب دیدگی آن می شود تا زمان بهبود کامل باید خود داری نمایید.در برخی موارد نیز کاهش وزن برای کاهش فشار روی انگشت ضروری است تا از درد انگشت شست پا را کم کند.درمان های دیگر ممکن است برای بیماری های خاصی همانند آرتروز و نقرس لازم باشند. فیزیوتراپی نیز به افرادی که دچار التهاب مفصل شده اند، کمک می کند و تا حدودی این مکل را کنترل می کند.در موارد نادر نیز لازم است که جراحی انجام شود مثلا برای برداشتن بر آمدگی انگشت شست یا ترمیم مفصل.