آلزایمر یک بیماری پیشرونده مغز و اعصاب و یکی از دلایل اصلی زوال عقل است که افراد کهنسال را گرفتار می کند. فرایندهای بیولوژیک مختلف مانند کمبود انتقال دهنده های عصبی، استرس های اکسیداتیو، فعالیت غیرعادی بعضی پروتئین ها و التهاب عصبی با ایجاد بیماری های تخریب عصبی در ارتباط هستند. همچنین بنظر می رسد عوامل دیگر مانند دیابت و چاقی می توانند پاسخ های التهابی را تشدید کرده و از این طریق با پیشرفت آلزایمر در ارتباط می باشند. دانشمندان معتقدند که علت بیماری آلزایمر ناشی از ترکیبی از عوامل ژنتیکی، شیوه زندگی و عوامل محیطی است که به مرور زمان بر مغز تأثیر می گذارند.
علائم اولیه بیماری شامل از دست دادن حافظه، فراموش کردن رویدادها یا مکالمات اخیر است. در ابتدا، فرد مبتلا به آلزایمر ممکن است از مشکل به خاطر سپردن چیزها و سازماندهی افکار آگاه باشد. در مرحله بعد معمولا یکی از اعضای خانواده یا دوست متوجه تشدید علائم می شود. با پیشرفت بیماری، فرد مبتلا به آلزایمر دچار اختلال شدید حافظه می شود و توانایی انجام کارهای روزمره را از دست می دهد.
علیرغم اینکه آلزایمر یکی از اصلی ترین بیماری های مغز و اعصاب است، اما همچنان مکانیسم مولکولی آن بطور دقیق شناسایی نشده و هنوز درمان موثر و قطعی برای آن وجود ندارد. البته در این مورد داروهایی سنتزی مختلفی وجود دارد که می توانند سرعت پیشرفت بیماری را کند کنند، اما عمدتا دارای عوارض جانبی مختلفی هستند. از این رو بخش زیادی از محققان علاقه به شناسایی ترکیباتی طبیعی برای درمان آلزایمر دارند.
برای جلوگیری از آلزایمر چه بخوریم؟
بنابراین بهترین راه برای مقابله با این بیماری، پیشگیری از بروز آن است. اگر می خواهید خطر ابتلا به بیماری آلزایمر و سایر انواع زوال عقل را کاهش دهید، توصیه می کنیم مواد غذایی زیر را در رژیم غذایی خود بگنجانید و از فواید آن ها در پیش از آلزایمر بهره مند شوید بخصوص اگر در سابقه خانوادگی خود این بیماری را شاهد هستید.
انواع توت
مطالعات نشان داده اند که حافظه کودکان ۸ تا ۱۰ ساله که به طور منظم توت فرنگی، زغال اخته یا بلوبری مصرف می کنند، در بزرگسالی وضعیت بهتری دارد. یک مطالعه منتشر شده در سال ۲۰۱۳ نیز نشان داد که شرکت کنندگانی که مقدار بیشتری از انواع توت ها را مصرف کرده بودند، با افزایش سن، کاهش شناختی کندتری را تجربه کردند.
یک رژیم غذایی سالم سرشار از از میوه و سبزیجات، با کاهش خطر ابتلا به آلزایمر ارتباط دارد زیرا نیاز بدن به انواع آنتی اکسیدان، مواد معدنی و ویتامین تامین می شود. ویتامین E و کوآنزیم Q10 دو نوع آنتی اکسیدان هستند که به دریافت اکسیژن بیشتر در مغز کمک می کنند. علاوه بر این، می توانند مانع از لخته شدن خون شوند.پس سعی کنید روزانه نصف فنجان بلوبری یخ زده بخورید. انجماد آن به بدن شما کمک می کند تا آنتی اکسیدان ها را بهتر جذب کند.
تاثیر قهوه (کافئین) بر درمان آلزایمر
جذب کافئین از طریق خوردن قهوه با کاهش خطر پیشرفت اختلال شناختی خفیف مرتبط است. مطالعات نشان داده اند که هوشیاری مغز به محض دریافت کافئین افزایش می یابد. بنابراین اگر می توانید و مایل هستید نوشیدن قهوه را در برنامه روزانه خود قرار دهید.
سبزیجات دارای برگ سبز
این نوع سبزیجات مانند اسفناج و کاهو حاوی ویتامین ها (مانند فولیک اسید) و مواد معدنی هستند که عملکرد مغز را تقویت می کنند. B12 و اسید فولیک سطح آمینواسیدی را در خون کاهش می دهند که اغلب در افراد مبتلا به بیماری آلزایمر بالا است.در تحقیقی در سال ۲۰۱۸ که شامل بزرگسالانی از ۵۸ تا ۹۹ سال بود، خوردن سبزیجات دارای برگ سبز باعث شد که معادل ۱۱ سال از لحاظ شناختی جوانتر به نظر برسند. سایر مطالعات منتشر شده در سال ۲۰۰۵ نشان دادند که خطر زوال عقل در افرادی که رژیم غذایی حاوی این نوع سبزیجات را دارند کاهش می یابد.
آجیل
چندین مطالعه مصرف آجیل را با کاهش خطر بروز زوال عقل مرتبط دانسته اند. برخی تحقیقات نیز بهبود حافظه و قدرت یادآوری مغز را در افرادی که عملکرد شناختی آنها طبیعی است اثبات کرده اند. تحقیق دیگری روی موش ها که در سال ۲۰۱۴ منتشر شد، نشان می دهد که گردو حتی می تواند در افرادی که بیماری آلزایمر دارند حافظه را بهبود بخشد. با این حال، توجه به این نکته مهم است که این مطالعه روی انسان انجام نشده است.
تاثیر ژل رویال بر درمان آلزایمر
ژل رویال مهم ترین فرآورده زنبور عسل و تنها غذای ملکه است که خواص بی شماری دارد. یکی از اصلی ترین مواد تشکیل دهنده ژل رویال استیل کولین است؛ این ماده که به نوعی اولین انتقال دهنده عصبی است برای تقویت حافظه است و مسئولیت انتقال پیام های عصبی میان سلول ها را بر عهده دارد که در نتیجه عملکرد مغز را بهبود بخشیده و به تقویت و البته درمان کامل آلزایمر کمک شایانی می کند.اگرچه بسیاری از اهالی طب اذعان دارند که درمان کامل آلزایمر امکان پذیر نیست، اما ژل رویال به این باور ها پشت کرده و خواص زیادی در این راستا به بیماران عرضه داشته است.اگر بخواهیم دلایل بروز آلزایمر را از لحاظ پاتولوژی بررسی کنیم باید بگوییم که علت بروز این عارضه، حضور دسته ای از سلول های عصبی مرده و در حال مرگ هستند که فیبر ها و بافت مغز را درگیر کرده و سبب ایجاد اختلال در خطوط ارتباطی در مغز می شوند که سبب می شوند استیل کولین موجود در مغز از بین برود.
این امر موجب اختلال در گفتار، ایجاد اضطراب و تحریک پذیری در فرد می شود. در درمان های سنتی و باستانی در جهت درمان آلزایمر در درجه اول به دنبال افزایش سطح استیل کولین در مغز بیماران مبتلا به آلزایمر هستند. برای درمان کامل آلزایمر با ژل رویال به طور طبیعی می توان این ماده را در بافت های عصبی مغز افزایش داده و بر خلاف دارو های شیمیایی هیچ گونه عوارضی را در پی نخواهد داشت.
درمان آلزایمر به کمک بره موم
بره موم یکی دیگر از محصولات زنبور عسل است که اکثر افراد به خواص بیشمار آن واقف هستند. یکی از خواص بره موم در زمینه بیماری فراموشی و البته درمان کامل آلزایمر است. این ماده سلول های آسیب دیده و ضعیف شده مغز را ترمیم نموده و به تقویت آن ها می پردازد. خاصیت آنتی اکسیدانی بره موم، سیستم عصبی مغز و رشته های انتقال دهنده پیغام ها را تقویت می کند که در این صورت حافظه افراد، روال عادی را طی کرده و کمتر دچار آسیب می شوند.
مصرف روزانه مقداری عسل بره موم یا کپسول بره موم البته با مشورت پزشک، می تواند شما را در مقابل این بیماری ایمن کند و در افراد مبتلا موجب درمان آلزایمر می گردد. تاثیر بره موم در درمان کامل آلزایمر فوق العاده است.
گرده گل و درمان آلزایمر
گرده گل فرآورده دیگری است که توسط زنبور عسل تولید شده و غذای زنبور های جوان است که البته یکی از کامل ترین خوراکی های طبیعی به شمار می رود. این ماده از آن جهت کامل ترین خوراکی طبیعی محسوب می شود که سرشار از مواد مغذی است که بدن انسان به آن احتیاج دارد. گرده گل حاوی مقادیر زیادی پروتئین، اسید آمینه های آزاد و ویتامین های بی شماریست که همه برای سلامت بدن ضرورت دارند و موجب تقویت سیستم عصبی می گردند. گرده گل را می توان بلافاصله پس از جمع آوری مصرف نمود و از خواص آن بهره برد.
گرده گل به عنوان دارویی موثر دامنه وسیعی از بیماری ها را درمان می کند؛ یکی از این بیماری ها آلزیمر است که امروزه افراد زیادی با آن دست و پنجه نرم می کنند. گرده گل برای درمان کامل آلزایمر می تواند به کمکتان بیاید و راهکاری موثر باشد. برای بهره بردن از خواص گرده گل در راستای درمان آلزایمر بهتر است این فرآورده زنبوری را با مواد غذای دیگر مانند سالاد و انواع غذا ها میل کنید.
برخی از انواع کاکائو یا شکلات
شکلات یکی از خوشمزه ترین خوراکی ها برای کاهش خطر ابتلا به زوال عقل است. بر اساس یک بررسی در سال ۲۰۱۷، مصرف منظم کاکائو به خصوص شکلات تلخ با کاهش احتمال بروز زوال شناختی ارتباط دارد. پس اگر جز افراد علاقه مند به مصرف شکلات به ویژه شکلات تلخ هستید، با خیال راحت این خوراکی خوشمزه را مصرف کنید. البته مراقب کالری دریافتی از شکلات نیز باشید.
ماهی
دریافت اسیدهای چرب امگا ۳ موجود در انواع خاصی از ماهی مانند ماهی قزل آلا و ماهی خال مخالی برای سلامت مغز بسیار مفید است و اکثر تحقیقات انجام شده در این مورد موافق هستند. همچنین شما می توانید از مکمل های امگا 3 تحت نظر پزشک خود استفاده کنید.
نقش دارچین در درمان آلزایمر
مطالعات متعددی نشان داده اند که مصرف دارچین در قالب ادویه یا دمنوش، با بهبود پاکسازی تجمع پروتئین های مغزی بیماران مبتلا آلزایمر و همچنین بهبود حافظه و سایر عملکردهای شناختی ارتباط دارد. علاوه بر این، دارچین با فواید آنتی اکسیدانی و ضد التهابی همراه است. در نتیجه با کمک به حفظ سلامت قلب و کاهش فشار خون روی بهبود سلامت مغز موثر است.
زردچوبه
زردچوبه حاوی یک ماده فعال موثر به نام کورکومین است. مطالعات ثابت کرده اند که این ماده می تواند به پیشگیری و درمان انواع زوال عقل مانند آلزایمر کمک زیادی کند. از زردچوبه می توانید به عنوان ادویه در طبخ انواع غذاها بهره مند شوید. علاوه بر آن مکمل های حاوی زردچوبه نیز در داروخانه ها موجود می باشد.
رژیم غذایی مدیترانه ای
مصرف رژیم غذایی مدیترانه ای که سرشار از انواع سبزیجات به خصوص زیتون است ارتباط قوی با بهبود عملکرد شناختی و کاهش خطر ابتلا به زوال عقل دارد. غذایی که انتخاب می کنیم نیز با سلامت بدن و هم مغز ارتباط دارد و حفظ سلامتی ما هدیه ای است که به نفع خود ما و عزیزانمان است.
به طور کلی، از مصرف غذاهای تصفیه شده مانند نان سفید، ماکارونی و به ویژه شکر خودداری کنید. کمتر گوشت قرمز و بیشتر گوشت بدون چربی و سفید بخورید. از روغن های سالم در غذاها مانند روغن زیتون استفاده کنید.
چربی های ترانس موجود در محصولات پخته شده تجاری مانند کلوچه، کراکر، کیک، سیب زمینی سرخ کرده، پیراشکی و غذاهای فرآوری شده را کاهش داده یا حذف کنید. سیگار نکشید. روزانه ۶ تا ۸ لیوان آب تصفیه شده بنوشید. حداقل ۳۰ دقیقه در روز و ۵ روز در هفته ورزش کنید.
داروی گیاهی برای آلزایمر
در این مسئله که گیاهان می توانند سیستم بدن را تقویت کنند، شکی نیست اما توصیه می کنیم پیش از شروع مصرف آن ها حتما با پزشک خود مشورت کنید. شما می توانید از گیاهان دارویی به صورت عصاره خشک (کپسول، پودر یا چای)، گلیسیریت (عصاره آن ها در گلیسیرین) یا تنتور (عصاره آنها در الکل) برای درمان آلزایمر استفاده کنید.برای تهیه چای یا دمنوش گیاهی سعی کنید بیش از یک قاشق چای خوری از گیاهان دارویی استفاده نکنید. اصولا تهیه دمنوش از برگ یا گل گیاهان ۵ تا ۱۰ دقیقه و از ریشه گیاهان ۱۰ تا ۲۰ دقیقه زمان می برد. مصرف ۲ تا ۴ فنجان انواع چای گیاهی زیر در روز کافی است:
- جینکو (Ginkgo): امروزه شواهدی مبنی برای درمان بیماری آلزایمر خفیف و زوال عقل عروقی به کمک مصرف این داروی گیاهی وجود دارد. اگر از داروهای رقیق کننده خون مانند وارفارین، کلوپیدوگرل یا آسپرین استفاده می کنید، بدون نظارت پزشک از این گیاه دارویی استفاده نکنید.
- هوپرزین آ (Huperzine A): بر اساس مطالعات متعددی در چین، گیاه هوپرزین آ می تواند وضعیت حافظه را در شرایط زوال عقل عروقی و آلزایمر بهبود بخشد. جالب است بدانید که مصرف این گیاه دارویی ممکن است ضربان قلب شما را کند کرده و با بسیاری از داروها تداخل داشته باشد. اگر بیماری کبدی دارید، هوپرزین آ را مصرف نکنید زیرا ممکن است باعث انسداد دستگاه گوارش شود. همچنین نگرانی وجود دارد که هوپرزین آ ممکن است آمفیزم را بدتر کند. اگر برای درمان بیماری آلزایمر داروی شیمیایی مصرف می کنید، قبل از مصرف این گیاه دارویی با پزشک خود مشورت کنید.
- جینسنگ (Ginseng): جینسنگ جریان خون مغز را بهبود می بخشد. اگر فشار خون بالا، دیابت یا سابقه بیماری های اختلال هورمونی دارید، آن را با احتیاط استفاده کنید و قبل از ترکیب جینسنگ با گیاه جینکو با پزشک خود مشورت کنید.
- بادرنجبویه: یک مطالعه نشان داده است که بادرنجبویه به بهبود عملکرد ذهنی در افراد مبتلا به بیماری آلزایمر خفیف تا متوسط کمک می کند. بادرنجبویه ممکن است مانند یک آرام بخش ملایم عمل کند.
- باکوپا (Bacopa): برگ گیاه باکوپا در طب آیورودا یا هندی برای بهبود عملکرد مغز و یادگیری استفاده می شود. طبق یک مطالعه به نظر می رسد که مصرف عصاره این گیاه دارویی به میزان ۳۰۰ میلی گرم در روز به مدت ۱۲ هفته عملکرد مغز را در افراد سالم بهبود می بخشد. افرادی که زخم معده، مشکلات روده ای یا آمفیزم دارند نباید باکوپا مصرف کنند. ممکن است ضربان قلب شما را آهسته کند.
- وینپوستین (Vinpocetine): این گیاه دارویی جریان خون را در مغز افزایش می دهد و به مغز کمک کند تا از اکسیژن بیشتری استفاده کند. وینپوستین ممکن است با داروهای رقیق کننده خون مانند وارفارین، کلوپیدوگرل و آسپرین تداخل داشته باشد.
درمان آلزایمر در طب سنتی
از آنجایی که درمان های پزشکی رایج آلزایمر با عوارض جانبی همراه هستند، توصیه می کنیم در مورد درمان های مکمل و جایگزین طب سنتی نیز فکر کنید. به عنوان مثال، یک متخصص طب سنتی چین متوجه شده است که کلسیم مرجانی بهتر از کلسیم معمولی می تواند به کنترل بیماری آلزایمر کمک کند. کلسیم مرجانی از صدف دریایی و غشای خارجی اکثر حیوانات دریایی تهیه می شود. برای پیشگیری از آلزایمر در طب سنتی می توان روی این ترکیب حساب باز کرد. از دیگر روش های درمانی آلزایمر در طب سنتی می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- طب سوزنی: طبق مطالعات، استفاده از سوزن های استریل باعث بهبود وضعیت بیماران مبتلا به آلزایمر می شود زیرا بافت بدن را تحریک کرده و جریان انرژی را بهبود می بخشد. از طرفی مشخص شده است که طب سوزنی ممکن است خلق و خو و عملکرد شناختی را در افراد مبتلا به آلزایمر بهتر کند. این روش باید توسط یک متخصص آموزش دیده و دارای مجوز انجام شود. طی جلسات مداوم شما می توانید نتیجه ای معادل آنچه که فیزیوتراپیست ها با تحریک الکتریکی عصبی از طریق پوست (TENS) انجام می دهند مشاهده کنید.
- ماساژ درمانی: معمولا افراد مبتلا به بیماری آلزایمر ناامید و مضطرب هستند زیرا نمی توانند به خوبی از طریق زبان ارتباط برقرار کنند. بنابراین استفاده از لمس یا ماساژ به عنوان ارتباط غیر کلامی ممکن است کمک کند. در یک مطالعه، افراد مبتلا به بیماری آلزایمر که ماساژ داده شدند و با آنها به طرز آرامش بخشی صحبت می شد، نبض کمتری داشتند و به همان اندازه رفتار نامناسب انجام نمی دادند. متخصصان مراقبت های بهداشتی فکر می کنند که ماساژ علاوه بر آرامش بخش بودن به ایجاد یک نوع تعامل اجتماعی مناسب با محیط نیز کمک می کند.
- آروماتراپی یا عطر درمانی: در این روش از استشمام روغن های ضروری مانند رزماری، لیمو، نارنج و اسطوخودوس برای افزایش رفاه بیماران مبتلا به آلزایمر استفاده می شود. نتایج مطالعه ای روی افراد مسن مبتلا به آلزایمر نیز خبر از بهبود قدرت تفکر آنها به کمک آروماتراپی نشان داد.
- نور درمانی: معمولا بیماران مبتلا به آلزایمر با اختلال در چرخه خواب و بیداری مواجه هستند. مطالعات معتبر نشان داده اند که نور درمانی به بازگرداندن تعادل در چرخه خواب و بیداری کمک زیادی می کند. در این زمینه با یکی از متخصصان طب سنتی مشورت کنید.
- موسیقی درمانی: مشخص شده است که گوش دادن به موسیقی های آرام می تواند سرعت زوال عقل را کاهش دهد. در نتیجه روی بهبود کیفیت زندگی بیماران مبتلا به آلزایمر نیز موثر است. گزارشات بالینی نشان می دهند که موسیقی درمانی می تواند سرگردانی و بی قراری را کاهش دهد و مواد شیمیایی را در مغز افزایش دهد که باعث بهبود خواب و کاهش اضطراب می شود. همچنین مشخص شده است که گوش دادن به موسیقی باعث بهبود روحیه در بیماران می شود.
اخیرا یک مخلوط گیاهی از ۱۱ گیاه دارویی به نام چوتو سان (Choto-san) به بازار آمده است که مصرف آن تاثیر زیادی برای درمان آلزایمر دارد. زیرا به بهبود حافظه و یادگیری کمک زیادی می کند. حتی آزمایشات نشان داده اند که رشد عصبی در سلول های مغز موش را بهبود می بخشد و می تواند سرعت پیشرفت بیماری آلزایمر را آهسته کند.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
در هر فردی تعدادی از شرایط می توانند منجر به از دست دادن حافظه یا بروز سایر علائم زوال عقل شوند. اگر نگران وضعیت حافظه یا سایر مهارت های تفکر خود هستید، برای ارزیابی و تشخیص کامل با پزشک متخصص مغز و اعصاب مشورت کنید. بروز هرگونه علائم آلزایمر می تواند نگران کننده باشد و باید در مراحل اولیه کنترل شوند.
