آبسه دندان یا عفونت دندان، دهان، لثه، صورت، فک یا گلواست که به صورت عفونت یا پوسیدگی دندان شروع می شود. اگر چه این بیماری لثه و دندان می تواند ناشی از وضعیت سلامتی نامناسب و عدم مراقبت مناسب و به موقع از دندان ها و عدم درمان جرم دندان باشد ، همچنین با بیماری هایی مثل اختلالات خود ایمنی یا بیماری ها یا روش های درمانی ای که باعث تضعیف سیستم ایمنی بدن می شود
برای تسکین علائم آبسه چه کاری می توانید انجام دهید؟
در فاصله زمانی که در انتظار ویزیت دندانپزشک خود هستید، اقدامات زیر ممکن است به تسکین شما کمک کند.
- مسکن ها برای کنترل درد گزینه مناسبی هستند. ایبوپروفن بعنوان یک مسکن برای آبسه های دندانی شناخته شده است، اما برخی از بیماران به دلایل پزشکی قادر به مصرف آن نیستند. و می توانند به جای آن پاراستامول مصرف کنند. توجه شود که باید از دادن آسپرین به کودکان زیر 16 سال خودداری نمود.
- از خوردن غذا و نوشیدنی گرم و سرد خودداری کنید زیرا درد را بیشتر می کند.
- از سمت مقابل دهان خود برای جویدن استفاده کنید.
- از یک مسواک نرم استفاده کنید و به طور موقت ازنخ دندان در طراف ناحیه آسیب دیده استفاده نکنید.
- روزانه چندین بار دهان خود را با محلول رقیق آب و نمک بشویید. از نصف قاشق چایخوری نمک در یک لیوان آب استفاده کنید. این محلول باعث بیرون کشیدن چرک و کاهش فشارمی شود
این اقدامات موقتا به شما کمک خواهند کرد. اما نباید باعث شود مراجعه به دندان پزشک خود را به تأخیر بیندازید.
درمان عفونت لثه با داروهای مسکن
پاراستامول (استامینوفن) و ایبوپروفن رایج ترین داروهای مسکن هستند و بدون نسخه هم به فروش می رسند اما برای هر کسی مناسب نیستند، پس قبل از مصرف حتماً بروشور داخل جعبه یا دستور مصرف را بخوانید.
دهانشویه برای عفونت لثه
دهانشویه های حاوی کلرهگزیدین یا هیدروژن پروکسید هم برای درمان ANUG استفاده می شوند و آن هایی که حاوی کلرهگزیدین هستند بدون نسخه هم به فروش می رسند اما به اندازه ی دهانشویه های حاوی هیدروژن پروکسید موثر نیستند. قبل از مصرف دهانشویه ها حتماً دستورالعمل استفاده را بخوانید چون بعضی از آن ها را باید پیش از استفاده، با آب رقیق کرد.
دهانشویه های ضدعفونی کننده ی حاوی کلرهگزیدین یا هگزتیدین بدون نسخه در داروخانه ها موجود است. اما در این مورد هنوز تفاوت نظر وجود دارد که آیا استفاده از دهانشویه برای افرادی که لثه های سالمی دارند هم لازم است یا نه. دهانشویه ها نمی توانند پلاک های موجود را از بین ببرند؛ فقط مسواک منظم و استفاده از نخ دندان می تواند این کار را انجام دهد.
دندانپزشک اگر بداند که دهانشویه ممکن است بتواند از تجمع پلاک ها روی دندان جلوگیری کند، توصیه می کند از دهانشویه استفاده کنید. پس در مورد نحوه ی استفاده و مناسب ترین نوع دهانشویه با دندانپزشک خود مشورت کنید.
اگر از دهانشویه های حاوی کلرهگزیدین به طور منظم استفاده کنید ممکن است دندان هایتان قهوه ای شود؛ به همین دلیل دهانشویه ی حاوی کلرهگزیدین را نباید بیش از چهار هفته مصرف کنید. بین مسواک زدن و استفاده از دهانشویه ی حاوی کلرهگزیدین دهانتان را به طور کامل بشویید چون بعضی اجزای خمیردندان ها از تاثیر دهانشویه جلوگیری می کنند.
برداشتن پلاک از سطح دندان ها
دهان پر از باکتری است و این باکتری ها با بزاق ترکیب می شوند و یک لایه ی چسبناک روی دندان ها به نام پلاک ایجاد می کنند. وقتی غذاها و نوشیدنی های غنی از کربوهیدرات مصرف کنید (یعنی غذاهای شیرین و نشاسته ای)، باکتری های موجود در پلاک ها کربوهیدرات ها را به انرژی مورد نیاز خودشان تبدیل می کنند و در همان زمان اسید هم تولید می کنند. در طول زمان، این اسید شروع به تجزیه ی سطح دندان و ایجاد پوسیدگی می کند. باکتری های دیگر درون پلاک ها هم ممکن است لثه را تحریک کنند و منجر به ایجاد التهاب و زخم شوند.
انواع آبسه ی دندان و راه های درمان آن
برداشتن پلاک از سطح دندان ها توسط مسواک زدن و استفاده از نخ دندان، معمولاً کاری ساده است، اما در صورتی که این کار را به تعویق بیندازید، ماده ی سختی به نام تارتار ایجاد می شود که نمی توان آن را از بین برد. تارتار خیلی خیلی محکم تر از پلاک به دندان ها می چسبد و فقط دندانپزشک است که می تواند آن ها را جدا کند.
بهداشت دهان و دندان
مسواک زدن دندان ها هر شب به عنوان آخرین کار قبل از رفتن به رختخواب به مدت ۲ دقیقه، و حداقل روزی یکبار. مهم هم نیست که از مسواک معمولی یا الکتریکی استفاده کنید، فقط مسواک بزنید. البته بعضی افراد احساس می کنند کار نظافت دندان ها با مسواک الکتریکی راحت تر است.
- استفاده از خمیردندان با میزان مناسب فلوراید که مانع پوسیدگی دندان ها می شود.
- استفاده از نخ دندان به طور روزانه قبل از مسواک زدن.
- ترک سیگار
- چکاپ منظم دندان ها نزد دندانپزشک، حداقل هر ۱ تا ۲ سال، اما اگر لازم است بیش تر هم می تواند باشد.
عفونت دندان عصب کشی شده
عصب کشی دندان درمانی غیر قابل پیش بینی است و احتمال درد و عفونت دندان بعد از عصب کشی و متعاقب آن کشیدن دندان وجود دارد. در صورتیکه مقدار عفونت دندان کم بوده و ریشه دندان را درگیر نکرده باشد و فقط مربوط به استخوان و لثه اطراف دندان باشد. بعد از استفاده ی دارو های ضد عفونت مشکل برطرف می شود.
یکی از علل عفونت و تورم بعد از عصب کشی، نفوذ مواد ریز شده باقیمانده عصب در هنگام عصب کشی به نوک ریشه دندان و داخل بافت دور دندان است که معمولاً غیر قابل پیشگیری است، و در صورتیکه مقاومت بدن مناسب باشد سریع این مواد جذب و درد وعفونت بر طرف خواهد شد.
یکی دیگر از علل عفونت و درد بعد از عصب کشی وجود ضایعه و عفونت در استخوان و لثه اطراف دندان عصب کشی شده است، ترشحات این عفونت معمولاً قبل از عصب کشی از طریق حفره موجود در پوسیدگی دندان خارج شده و به همین دلیل این عفونت قبل از عصب کشی خود را نشان نمی دهد و بعد از عصب کشی و بسته شدن راه خروجی ترشحات عفونت، این ترشحات در جستجوی راهی برای خروج بوده که ایجاد فشار در نوک ریشه دندان شده و باعث تورم و درد می شود.
