انگشت پا دارای استخوان، مفصل، عضله، تاندون، رباط، عصب و رگ های خونی است که اگر هر کدام از این اجزاء دچار صدمه، ضربه، عفونت و سایر مشکلات شود، باعث بروز درد در انگشتان پا می شود.درد انگشت پا ممکن است کوتاه مدت و یا دائمی باشد. ممکن است احساس سوزش، گزگز، خارش و... در انگشت پای خود داشته باشید.درد انگشت پا می تواند کم باشد و یا به قدری زیاد باشد که نتوانید کفش بپوشید و یا هر نوع فشاری به انگشت و یا پای خود وارد کنید.علل مختلفی می توانند باعث درد انگشت پا شوند، از پینه پا گرفته تا مشکلات عصبی.
چه علائمی همراه با درد انگشت پا ممکن است دیده شوند؟
سایر علائمی که همراه با درد انگشت پا ممکن است بروز کنند، بستگی به بیماری یا مشکل زمینه ای دارد. به عنوان مثال عفونت یا التهاب انگشت پا ممکن است همراه با درد و قرمزی و گرمی انگشت باشد.علائم همراه با درد انگشت پا عبارتند از:
- احساس سوزش
- سردی انگشتان
- سخت حرکت دادن انگشت
- علائمی شبیه علائم بیماری آنفلوآنزا مثل خستگی، تب، گلودرد، سردرد، سرفه و درد بدن
- درد مفصل انگشت پا
- بی حسی و گزگز و مورمور شدن
- برآمدگی پوست
- تغییر رنگ پوست مثل کبودی و خونمردگی
- ورم
برخی موارد، علائم دیگری همراه با درد انگشت پا دیده می شوند که نشان دهنده یک بیماری خطرناک و یا مرگبار هستند و باید فورا تحت مراقبت و درمان پزشکی قرار بگیرید.این علائم هشداردهنده عبارتند از:
- تغییرات هوشیاری و آگاهی فرد، پریشانی
- به سختی نفس کشیدن، خسt> خس کردن یا نفس نفس زدن
- تب بالا (بیشتر از ۳/۳۸ درجه سانتیگراد)
- عدم تحمل وزن بدن روی انگشت پا (نمی تواند انگشت را روی زمین بگذارد)
- رگه ها قرمزرنگ اطراف محل جراحت یا برآمده شدن آن
- ورم، گرمی و قرمزی انگشت پا
- زخم پا و انگشتان آن که به خوبی بهبود نمی یابد.
علت ها و عوامل درد پنجه پا
پای شما می تواند در طول فعالیت های ورزشی صدمه ببیند. همانند بسیاری از صدمات دیگری که ناشی از فشار مکرر و کار زیاد با پا است، این عارضه ممکن است به دلیل تغییر و برهم خوردن بیومکانیک نرمال و توزیع نامناسب و غیرطبیعی وزن رخ دهد.استرس مداوم می تواند منجر به التهاب مزمن و التهاب پوشش استخوان و بافت های مجاور (مانند رباط ها و تاندون ها) شود.عوامل زیر می تواند فشار موضعی در جلوی پا را تشدید کند:
- سطح بالای فعالیت
- برجسته بودن سر استخوان متاتارس
- تنگی و سفتی عضلات اکستانسور پا
- ضعیف بودن عضلات فلکسور پا
- انگشت چکشی
- تحرک زیاد اولین استخوان پا
- سفت بودن تاندون آشیل
- پروناسیون شدید (حرکت جانبی پا هنگام راه رفتن و یا دویدن)
- کفش نامناسب
برخی از عوارض مرتبط با آناتومی پا نیز ممکن است افراد را مستعد مشکلات جلوی پا کند. این عوارض عبارتند از:
- قوس شدید کف پا
- کوتاه بودن اولین استخوان متاتارس و یا طویل بودن استخوان متاتارس دوم که اغلب در افراد مبتلا به انگشت پای مورتون دیده می شود. در این وضعیت، تعادل طبیعی جلوی پا برهم می خورد و منجر به تغییر مقدار وزن وارد بر استخوان متاتارس دوم می شود.
- انگشت چکشی
هر یک از مشکلات اسکلتی- عضلانی فوق الذکر (یا تمام آنها) ممکن است باعث ترومای جلوی پا در ورزشکاران شود.
چه افرادی ریسک بالای ابتلا به درد انگشت پا را دارند؟
به طور کلی باید بدانید که همه افراد در معرض درد زیر انگشتان پا قرار دارند. شاید باید گفت که بسیاری از افراد حداقل یک بار این درد را در زندگی خود تجربه کرده اند. اما این درد برای آن ها همیشگی نبوده و بعد از کمی استراحت تسکین پیدا کرده است.
اگر شما هر یک از فاکتورهای زیر را دارید؛ باید بدانید که در معرض خطر بیشتری هستید:
- ورزش های شدید انجام می دهید؛
- از کفش های پاشنه بلند به مدت طولانی و مداوم استفاده می کنید؛
- اضافه وزن دارید؛
- بیماری هایی در ناحیه کف پا مانند همورترو و کالوس دارید؛
- روماتیسم یا نقرس دارید.
راه ها و روش های درمان درد انگشتان پا
درمان های موجود برای مشکل متاتارسالژی (درد انگشتان پا و زیر پنجه) به شرح زیر هستند:
بیماران دچار این مشکل به خوبی نسبت به روش های درمانی غیر جراحی واکنش نشان می دهند. در صورتی که علت ایجاد مشکل مشخص شود، استفاده از این روش ها در بلند مدت می تواند نتایج موفقیت آمیز برای بیمار به همراه داشته باشد. اصول استفاده از این روش ها مربوط به برداشتن فشار از نواحی آسیب دیده کف پا است. انجام این کار با استفاده ترکیبی از کفش های راحت، پدهای مخصوص متاتاسالژی (درد انگشتان پا و زیر پنجه)، ابزارهای ارتوپدی نرم، اصلاح نحوه فعالیت، کشیدن عضلات ساق پا، تقویت عضلات پا، و تجویز داروهای ضد التهاب غیر استروئید (NSAIDs) امکان پذیر است.
پوشیدن کفش های راحت برای درمان درد انگشتان پا
متاسفانه، پوشیدن کفش های پاشنه بلند و پنجه باریک با تمرکز وزن بر ناحیه جلوی پا می تواند علائم مشکل را تشدید نماید. در حقیقت استفاده از کفش های مناسب می تواند به پخش فشار از روی ناحیه جلوی پا کمک فراوان کند. قبلاً کفش های ارتوپدی دارای ظاهر زشت، غیر امروزی و نامناسب بود و به همین خاطر افراد استفاده از آنها را قبول نمی کردند. اما در حال حاضر با تغییرات ایجاد شده در این کفش ها، بسیاری از تولید کنندگان این نوع کفش ها ظاهر امروزی و مناسب تری را برای آنها طراحی کرده اند و به این ترتیب مشکلات ظاهری قبلی این کفش ها تا حدود زیادی اصلاح شده است.
پدهای متاتاسالژی برای درمان درد انگشتان پا
استفاده از این پد ها می تواند برای بهبود علائم مشکل بسیار مفید باشد. هنگامی که این پد ها به نحو صحیح در کفش بیمار قرار گیرند، کاهش وزن وارد شده به استخوان های ناحیه جلوی پا امکان پذیر می شود. به منظور موفقیت آمیز بودن این پد ها لازم است وضعیت آنها قبل از استفاده تنظیم گردد.
ابزارهای ارتوپدی نرم برای درمان درد انگشتان پا
ابزارهای ارتوپدی نرم می توانند به کاهش فشار وارد شده به نواحی مختلف کف پا کمک کرده و به این ترتیب احتمال ایجاد آسیب دیدگی مجدد در این ناحیه را کاهش دهند. علاوه بر این برای موارد انگشت چکشی نیز می توان از پد های مخصوص استفاده کرد. این نوع پد ها می توانند وضعیت انگشت را اصلاح کرده و تا حد ممکن آن را به حالت عادی باز گردانند. در این حالت وضعیت پد می بایست در ناحیه جلوی کف پا تنظیم شود.
اصلاح نحوه فعالیت برای درمان درد انگشتان پا
انقباض عضله ساق پا (گرفتگی ساق پا) می تواند باعث افزایش فشار وارد شده به ناحیه جلوی پا شود. در این حالت کشیدن عضلات این ناحیه می تواند به بر طرف شدن علت ایجاد درد انگشتان و کف پا کمک موثر کند. پس از اینکه این مشکل باعث التهاب مفاصل شد، عضلات کوچک (عضلات اینترنسیک) پا اغلب ضعیف شده و این شرایط باعث پخش شدن علائم بیماری در ناحیه کف پا می شود. تقویت این عضلات از طریق انجام تمرین های حرکتی خاص می تواند باعث بهبود انقباض در این ناحیه شده و امکان تحمل وزن بدن از طریق پا را افزایش دهد. انجام فیزیوتراپی انگشتان دست و پا نیز باعث بهبود وضعیت بیمار خواهد شد.
تجویز داروهای ضد التهاب غیر استروئید (NSAIDs) برای درمان درد انگشتان پا
تجویز این داروها می تواند در مواردی که درد بیمار متوسط یا شدید است، بسیار موثر باشد. این داروها می توانند درک بیمار از علائم بیماری را تغییر داده و به سایر روش های محافظه کارانه غیر جراحی امکان دهد استخوان ناحیه جلوی کف پا را ترمیم نمایند. علاوه بر این برای بهبود بیمار می توان از تزریق کورتیکو استروئید نیز استفاده کرد. انجام این تزریق می تواند باعث تسکین موقت (1 تا 3 ماهه) علائم بیماری در شرایط خاص شود. توجه داشته باشید که در صورت تکرار شدن این تزریق، کورتیزون می تواند باعث فساد و از بین رفتن رباط و ایجاد ناهنجاری های انگشت شود.
عمل جراحی برای درمان درد انگشتان پا
برای درصد کمی از بیماران که مبتلا به درد انگشت و پنجه پا هستند، روش های درمانی غیر جراحی موفقیت آمیز نیستند. در این شرایط، ممکن است نیاز به انجام عمل جراحی وجود داشته باشد. امروزه انواع مختلف عمل های جراحی به افراد بیمار توصیه می شود که امکان استفاده از آنها به صورت منفرد یا ترکیبی برای درمان بیماری وجود دارد.