سردرد صبحگاهی معمولاً برای بسیاری از افراد اتفاق می افتد . عوامل مختلفی در این امر دخیل هستند، همچنین انواع سردردها نیز با یکدیگر متفاوت است . گاهی اوقات این سردردها از نوع سردرد میگرنی هستند و یا به دلیل استفاده بیش از حد از دارویی خاص به وجود می آید.
طبق مطالعات انجام شده، سردرد می تواند سومین علت ابتلا به بیماری های مختلف باشد. درست است که سردردهای صبحگاهی رایج هستند اما نباید به دفعات آن را مشاهده کنید . به همین دلیل در این قسمت در مورد علت های سردرد صبحگاهی با شما صحبت خواهیم کرد.
دلایل سردردهای صبحگاهی
سردردهای صبحگاهی آزاردهنده هستند و مراجعه به پزشک و مشورت امری عادی است، چون ممکن است حتی با مصرف مسکن ها نیز سردرد به طور کامل برطرف نشود و خیلی از افراد تمام روز را با این مشکل دست به گریبان بمانند. در ادامه به چند عامل ایجادکننده سردردهای صبحگاهی اشاره می کنیم.
سردرد صبحگاهی بر اثر التهاب مجاری بینی
زمانی که التهابی پشت بینی، چشم ها و گونه (قسمت پیشین سر) بروز می کند، در حین بیدار شدن از خواب سردردهای شدیدی ایجاد می شود. در این صورت لازم است آلرژی یا عفونتی که باعث بروز تورم سینوس ها می شود درمان گردد تا علائم سردرد کاهش پیدا کند.
سردرد صبحگاهی بر اثر آپنه خواب
آپنه خواب وضعیتی است که در خواب بروز می کند و در آن تنفس فرد به مدت چند ثانیه متوقف می شود. در این صورت مغز به مدت چند ثانیه اکسیژن دریافت نمی کند. در نتیجه زمانی که فرد از خواب بیدار می شود احساس سردرد می کند.
آپنه خواب علائم دیگری مانند احساس خستگی زیاد و گودی و سیاهی پای چشم (حتی اگر فرد زود خوابیده باشد) نیز دارد. اگر تمام این علائم را با هم دارید می توانید به وجود آپنه خواب شک کنید. می توانید از همسر یا یکی از اعضای خانواده بخواهید تا شما را در حین خواب تحت نظر داشته باشد. اگر خر و پف می کنید می تواند یک دلیل دیگر برای بروز آپنه خواب باشد. در نتیجه ابتدا لازم است که با مراجعه به پزشک، مشکل آپنه خواب را بررسی و رفع کنید.
سردرد صبحگاهی به دلیل بدخوابی
علاوه بر آپنه خواب که یک وضعیت بالینی است، عوامل عاطفی و روحی دیگری نیز وجود دارد که مانع از خواب خوب و استراحت کامل می شود. استرس، دغدغه های روزمره یا اضطراب باعث تغییر کیفیت خواب می شود. افراد زیادی هستند که شب ها دیر می خوابند و صبح زود از خواب بیدار می شوند. در واقع به مدت ۸ ساعت منظم نمی خوابند. این مسائل به طور مستقیم روی کیفیت خواب تاثیر می گذارند.
احساسات منفی و کابوس های شبانه نیز از عوامل دیگرسردرد صبحگاهی هستند. یادتان باشد سروصدا یا نور بیرون (مانند نور چراغ های خیابان، تلویزیون روشن و غیره) مانع از استراحت کامل در شب می شود و سردرد صبحگاهی ایجاد می کند.
سردرد صبحگاهی ناشی از کشیدگی عضلانی
اگر به اندازه کافی نمی خوابید، وضعیت خوابیدن تان نامناسب است، شب ها کابوس می بینید یا از بی خوابی رنج می برید، عضلات گردن و شانه هایتان کشیده شده به جمجه فشار می آورد و سردرد ایجاد می کند. پس لازم است که از یک بالشت و تشک مناسب استفاده کنید تا خواب راحت و باکیفیتی داشته باشید و ستون فقرات تان در یک وضعیت مناسبی قرار داشته باشد.
سردرد صبحگاهی بر اثر مصرف زیاد دارو
اگر سردردهای صبحگاهی تان بیش از دو بار در هفته بروز می کند، بهتر است داروهایی را که (با تجویز پزشک یا خودسرانه) مصرف می کنید، بررسی کنید. یادتان باشد زیاده روی در مصرف داروهای مسکن نیز می تواند باعث سردردهای صبحگاهی شوند.
در بین داروهایی که بهتر است از مصرف زیاد و خودسرانه آن ها برای پیشگیری از سردرد خودداری کنید، می توان به آسپیرین، پاراستامول (استامینوفن)، داروهای ضداحتقان و داروهای ضددرد نارکوتیک (داروهای مخدر) اشاره کرد.
سردرد صبحگاهی ناشی از کم آبی بدن
به خاطر داشته باشید که در طول خواب، نوشیدنی یا خوردنی مصرف نمی کنید. اما لازم است که در طول روز به فکر تامین آب کافی بدن باشید.
زمانی که به میزان کافی آب نمی نوشید، رگ های خونی موجود در ناحیه سر برای کنترل مایعات بدن منقبض می شوند. این وضعیت نیز رسیدن اکسیژن به خون را با مشکل مواجه کرده و سردرد ایجاد می کند.
سردرد صبحگاهی ناشی از دندان قروچه
براکسیسم یا همان دندان قروچه مشکل رایجی بین کودکان است و البته در بزرگسالان نیز دیده می شود. به این ترتیب که فرد در حین خواب دندان هایش را با فشار به هم می سابد. این عادت، ناخودآگاه عضلات فک را کشیده و تاثیر منفی روی سر می گذارد، طوری که صبح فرد با سردرد از خواب بیدار می شود.
سردرد صبحگاهی ناشی از وضعیت خوابیدن
یکی از اشتباهات رایج که تاثیر زیادی روی بیدار شدن دارد، قرار گرفتن بدن در وضعیت و پوزیشن نامناسب در حین خواب است. افرادی که به شکل جنینی یا دمر می خوابند، بدون شک با مشکلاتی مانند سردرد، کمردرد، گردن درد، شانه درد و غیره از خواب بیدار می شوند. در واقع باید از خوابیدن در وضعیت هایی که سر پایین تر قرار می گیرد خودداری کرد.
توصیه می کنیم به پشت یا به پهلو بخوابید. این وضعیت ها بهتر از دمر خوابیدن است. یادتان باشد زمانی که حین خواب، سر و کمرتان در وضعیت خوبی قرار داشته باشد، جریان خون به درستی انجام می شود و سردردهای صبحگاهی به میزان زیادی از بین می روند.
سردرد صبحگاهی ناشی از فشار خون بالا و دیابت
این دو مشکل می توانند باعث بروز سردردهای صبحگاهی شوند. در هر دو صورت نیز مشکل از رگ های خونی ناشی می شود که دچار انبساط می شوند. در این صورت نیز فشار خون افزایش پیدا کرده و عضلات کشیده می شوند. در نتیجه تاثیر زیادی روی ایجاد سردرد دارند.
اغلب سردرد های صبحگاهی به راحتی قابل کنترل هستند. ولی در موارد نادر ممکن است نشانه یک مشکل جدی مثل تومور مغزی یا آنوریسم aneurysm (بیرون زدگی بصورت حباب در جدار شریان های مغزی ) باشند. بنابراین اگر به صورت مکرر دچار سردرد می شوید ( چه صبح ها و چه سایر مواقع روز ) بیشتر از دوبار در هفته در طول 3 تا 6 ماه، با پزشکتان مشورت کند.
اگر سردردتان ناتوان کننده است یا روی زندگی و کارتان تاثیر گذاشته است هم باید با پزشکتان مشورت کنید. ممکن است پزشک ترجیح دهد برایتان آزمایش MRI یا EEG ( آزمایشی که فعالیت الکتریکی مغزتان را بررسی می کند ) انجام دهد تا بهتر بتواند تشخیص دهد چه اتفاقی در مغزتان در حال رخ دادن است یا چشمان شما را آزمایش کند چون برخی سردرد ها هم به خاطر مشکلات بینایی بوجود می آیند.
آرتروز گردن و تاثیر آن بر سردرد صبحگاهی
اگر شما از آن دسته افرادی هستید که ساعت ها پشت میز کامپیوتر می نشیند و مدام به یک نقطه خیره می شود، یا در موقع درس خواندن سرش را خم می کند و ساعت های طولانی به عضلات گردنش فشار می آورد و یا اگر سیگار می کشید و دخانیات مصرف می کنید، سبک زندگیتان را عوض کنید، چون شما مستعد ابتلا به آرتروز گردن هستید و این بیماری می تواند منجر به سردردهای تیرکشنده از ناحیه پشت سر شود.
استفاده از بالشت های نامناسب و قرارگرفتن گردن در وضعیت نامساعد نیز می تواند دلیلی برای آرتروز گردن باشد، بالش نرم ممکن است سر و گردن شما را به خوبی نگه ندارد و بالشهای سفن هم می توانند باعث شوند تا گردن شما نسبت به بدن و ستون فقراتتان در وضعیت برابر و صاف قرار نگیرند بنابراین بهترین کار این است که بالش مناسب و مخصوص خودتان را داشته باشید و وضعیت خوابتان را درست کنید.
از امروز درست بنشینید و به صدای بدنتان گوش دهید و اما اگر دچار این عارضه هستید به یک پزشک متخصص مراجعه نمائید و آرتروز گردنتان را درمان کنید. در همین رابطه پوزیشن خواب و استاندارد بودن وضعیت خواب شما کمک شایانی خواهد بود.
مصرف داروی زیاد و تاثیر آن بر سردرد صبحگاهی
هر ماده شیمیایی که به بدن شما وارد میشود به موازات فوائدی که در پی خواهد داشت عوارض زیادی را هم به دنبال خواهد داشت. سردرد صبحگاهیمتاسفانه در کشور ما سرانه مصرف خودسرانه دارو و توصیه داروها به یکدیگر جزئی عادی از زندگی محسوب می شود. جالب است بدانید تداخل دارویی برخی داروها می تواند منجر به فوت شود.
اگر از آن دسته افرادی هستید که داروهایتان را به دیگران معرفی می کنید، یا آن را به دیگران تعارف می کنید و یا خوددرمان هستید توصیه می کنم در عوارض هر دارو و تداخلات آن مطالعه نمائید.
دارویی که برای شما نجاتبخش است، ممکن است دیگری را به کام مرگ بکشاند. پس خوددرمانی نکنید. مصرف زیاد داروها می تواند باعث افزایش فشار خون، کاهش تنفس، کاهش هوشیاری، مسمومیت و … شود که همه این ها عواملی برای سردرد هستند. پس اگر سردرد صبحگاهی آزارتان می دهد به روزهای قبل فکر کنید، که آیا داروی زیاد مصرف کرده اید یا نه؟
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم ؟
در تمام موارد بالا ابتلا به سردرد صبحگاهی نیاز به مراجعه به پزشک ندارید اما اگر شرایط زیر را دارید، حتما به پزشک مراجعه کنید :
- اگر در هفته دو بار یا بیشتر به سردرد دچار می شوید.
- اگر بالای 50 سال سن دارید و تا به حال تجربه سردرد صبحگاهی نداشتید.
- اگر سردرد شما با سفتی گردن همراه است.
- دردهایی که بعد از آسیب دیدگی به سر اتفاق می افتد.
- سردردهایی که همراه با تب ، حالت تهوع و استفراغ است.
- سردردهایی که با گیجی ، ضعف ، دو بینی و از دست دادن هوشیاری همراه است.
- سردردهایی که الگو و شدت آن تغییر می کند.
- سردردهای مزمن در کودکان.
- سردردهایی که احساس ضعف یا از بین رفتن حسی را در قسمتی از بدن به وجود می آورد.
- سردرد هایی که با تنگی نفس همراه است.
- سردرد در افراد مبتلا به ایدز یا سرطان یا افرادی که قبلاً این بیماری را تجربه کرده بودند.
باطری قلب و نکات مهم در مورد آن
