گل زعفران
زعفران در واقع ۳ رشته قرمز رنگ در میان گل بنفش آن است که با دست جدا شده و خشک می شود. سالیانه حدود ۱۰ هزار تن گلبرگ بنفش پس از برداشت زعفران به دست می آید. این گلبرگ های زیبا خواص اعجاب انگیزی دارند و در درمان بسیاری از بیماری ها موثر هستند.زعفران از گیاهان باارزش است که بخش اعظم از خواص خود را در گلبرگ ها عرضه می کند. گلبرگ های گیاه زعفران می توانند یک دمنوش پر انرژی را برای شما فراهم کنند. طریقه استفاده این گیاه به شکل دمنوش می باشد. ضمن اینکه این گلبرگ ها گاهی برای رنگ نمودن لباس و … مورد توجه قرار می گیرند.
خواص دم کرده ی گلبرگ زعفران
از روش های متداول برای دریافت فواید گلبرگ زعفران، دمنوش آن هاست. آنتی اکسیدان موجود در گلبرگ ایمنی لازم برای بدن را در مقابل رادیکال های آزاد ایجاد می کند. زمانی که مشخص شد این گلبرگ ها در خواص به اندازه رشته های قرمز رنگ زعفران اهمیت دارند، دیگر خبری از دور ریختن این گلبرگ ها نبود. ضمن اینکه این گلبرگ ها علاوه بر مصرف خوراکی و دارویی در صنایع نیز جایگاه مناسبی کسب نموده اند. برای این گلبرگ ها مزیت های بهداشتی و دارویی قائل شده اند. نقش این گلبرگ در صنعت رنگ سازی نیز اهمیت زیادی دارد. طرفداران رنگ های طبیعی این اهمیت را به خوبی درک می کنند.
کاهنده فشار خون
از خواص گلبرگ زعفران بوده و این خاصیت را با حس آرام بخشی ایجاد خواهد کرد. آنتوسیانین موجود در زعفران باعث کاهش فشار خون می شود. رنگ دانه های گلبرگ زعفران این ویژگی را در خود دارند. گرفتگی عضلات با اتانولی و عصاره آبی موجود در این گلبرگ ها از بین می رود و فشار خون نرمال می شود.
بهبود افسردگی
اتانول موجود در این گلبرگ با خواص ضدافسردگی شناخته می شود. ترکیبات فنولی داخل این گیاه از مولکول های فعال آن منتشر می شود. آنتوسیانین و فلانوئید از ترکیبات فنولی می باشند. آنتوسیانین احساس شعف بعد از مصرف دمنوش زعفران را ایجاد می کند و به همین خاطر برای درمان افسردگی توصیه می شود. ضمن اینکه از این ماده برای تسکین درد نیز کمک گرفته می شود.
ضد چاقی
چاقی یک بیماری جهانی است و در حالت مزمن با بسیاری از اختلالات متابولیکی از جمله فشار خون بالا، چربی بالا، قند خون بالا و مقاومت به انسولین همراه است. در بررسی هایی که بر روی موشهای آزمایشگاهی مبتلا به چاقی مزمن انجام شده مشخص شده که مصرف عصاره گلبرگ و کلاله زعفران سبب کاهش وزن، کلسترول، چربی، چربی LDL و نیز کاهش شاخص تصلب شرائین می شود.
ضد دیابت
در بیماری دیابت سطح هورمون انسولین کاهش می یابد و به دنبال آن گلوکز خون (قند خون) افزایش می یابد. نتایج تحقیقات نشان می دهد، مصرف عصاره گلبرگ زعفران سبب کاهش میزان قندخون ناشتا FBS، اوره، نیتروژن دفعی خون و کراتینین میشود؛ هم چنین گلبرگ زعفران از مشکلات کلیوی ناشی از دیابت نیز حلوگیری میکند.
سلامت قلب
به دلیل سرشار بودن از آنتی اکسیدان برای سلامت قلب پیشنهاد می شود. گلبرگ هایی که از نوع کروکوس هستند با ترکیباتی چون آنتوسانین، گلیکوزید و فلانوئید شناخته می شوند. خواص گلبرگ زعفران در این گونه از گلبرگ ها جای می گیرد. به همین خاطر با نقش محافظتی در برابر رادیکال های آزاد تعریف می شود و سلامتی قلب را تضمین می کند.
تاثیر گلبرگ زعفران بر سرطان
این نوع خاصیت گلبرگ زعفران نیز غیر قابل اغماض است. این موضوع نیز از خواص آنتی اکسیدانی و ترکیبات فانکشنال زعفران نتیجه می شود. آنتوسیانین ها باعث به وجود آمدن رنگ قرمز، آبی و بنفش می شوند. این ماده با نقش آنتی اکسیدانی برای بیماری سرطان اهمیت دارد. بیشترین خواص گلبرگ زعفران در درمان سرطان کبد دیده می شود. ضمن اینکه این ماده با خواص ضدالتهابی نیز معرفی می شود.
تسکین درد قاعدگی با گلبرگ زعفران
اگر در زمان قاعدگی دچار درد هستید، بهتر است از دم کرده این گلبرگ برای تسهیل آن استفاده کنید. البته می توان بر روی این دمنوش به عنوان یک تنظیم کننده عالی قاعدگی حساب کرد. گلبرگ زعفران از بسته شدن رگ ها ممانعت می کند. رنگ این گلبرگ ها در نوع مایع و پودری قابل استفاده می باشد. این رنگ های خوراکی در تزیین ژله، غذا، نوشابه و … به کار می روند. ضمن اینکه این گلبرگ ها ضررهای رنگ کلاله های زعفران را ندارند. این درحالی است که قیمت کمتری را نیز نسبت به خود زعفران ارائه می کنند. رنگ طبیعی با کیفیتی از گلبرگ زعفران به دست می آید و این رنگ از آنتوسیانین موجود در این گیاه نتیجه می شود.
تاثیر گلبرگ زعفران بر پوست
خواص زعفران برای پوست در گلبرگ آن نیز موجود است. بنابراین می توان از این گلبرگ ها برای طراوت و شادابی پوست استفاده کرد. این گلبرگ ها تولید کننده مرباهای خوشمزه ای هستند. مربای گلبرگ زعفران با طعم و رنگ خاصی شناخته می شود. گلبرگ زعفران برای تهیه شربت، تولید رنگ خوراکی و صنعتی و … مورد اهمیت است.
لوازم آرایشی و بهداشتی با گل زعفران
در صنایع آرایشی و بهداشتی نیز می توان به عنوان رنگ های رژلب، شامپو، سایه چشم، کرم ضدچروک، آبرسان، تمیزکننده پوست و… استفاده کرد. آکادمی علوم آمریکا، انستیتو ملی سرطان و بسیاری دیگر از سازمان ها و مراکز سلامت در دنیا ، مصرف حداقل روزانه ۵نوبت غذای سرشار از آنتی اکسیدان را ضروری دانسته اند. ما میتوانیم با نوشیدن دمنوش گل و یا گلبرگ زعفران این آنتی اکسیدان لازم برای بدن را تامین کنیم.
اثرات ضد اسپاسم
عصاره گلبرگ زعفران باعث کاهش تحریک میدان الکتریکی (EFS) ناشی از انقباض در آزمایش های صورت گرفته بر روی موش های آزمایشگاهی شد. عصاره گلبرگ با مهار گیرنده های موسکارینی، انقباض ناشی از EFS را کاهش می دهد. (موسکارین با فرمول شیمیایی C۹H۲۰NO۲⁺ یک ترکیب شیمیایی با شناسه پاب کم ۹۳۰۸ است)
بهبود سیستم تنفسی
از گل زعفران برای درمان بسیاری از نارسایی ها و بیماری های بدن استفاده می شود که می توان در اینجا به نارسایی هایی مانند آسم، سرفه، برونشیت اشاره کرد. این بیماری تنفس فرد را دچار اختلالاتی از جمله نفس تنگی و خس خس کردن سینه و ... می کند که لازمه آن استفاده از مواد آنتی اکسیدانی مانند زعفران است. طبق تحقیقاتی که به عمل آمده کلاله زعفران دارای خاصیت آنتی اکسیدان است که تسکین دهنده و باعث ایجاد آرامش در فرد می شود. همچنین زعفران ایجاد اکسیژن رسانی در فرد می کند که همگی سبب می شود زعفران گیاهی مناسب برای افرادی باشد که نارسایی تنفسی دارند.
محافظت از کبد با گلبرگ زعفران
تتراکلرید کربن یک ماده سمی برای کبد است و در اثر تخریب چربی، نکروز سلولی، فیبروز و سیروز منجر به صدمات کبدی می شود. آنتی اکسیدان ها و دستگاه های محافظت کننده رادیکال آزاد می توانند از سلول های کبدی در برابر مسمویت کبدی ناشی از مواد شیمیایی محافظت کنند. مطالعات بافت شناسی نشان داد که عصاره گلبرگ زعفران ضایعات کبدی ناشی از CCl۴ را کاهش می دهد. خواص آنتی اکسیدانی گلبرگ باعث کاهش عملکرد سیتوکروم P۴۵۰ برای تولید متابولیت های CCl۴ به عنوان رادیکال های آزاد می شود.
سایر خواص گلبرگ زعفران
- با توجه به اینکه گل زعفران در هضم غذا کمک می کند می توان گفت یکی دیگر از خواص آن تقویت سیستم گوارشی است. همچنین گیاهی اشتها آور است زیرا بسیار رنگ و بوی مطلوب و دلپذیری دارد.
- به افرادی که از مشکل بی خوابی یا بدخوابی رنج می برند، می توانیم این نوید را بدهیم که دم کرده گل زعفران تاثیر شگفت انگیزی در تنظیم شدن زمان و کیفیت خواب شما خواهد داشت.
- دم کرده گل زعفران همچنین باعث کاهش سطح کلسترول خون می شود. همانطور که می دانید یکی از شایع ترین علل بیماری های قلبی جمع شدن کلسترول در خون است که با دم کرده گل زعفران تا حد زیادی از آن می توان کاست.
- به طور کلی وضعیت بینایی با مصرف این گلبرگ ها بهبود می یابد. ضمن اینکه خواص گلبرگ زعفران از عارضه های چشمی نیز جلوگیری می کند. با نقش آنتی اکسیدانی سطح ایمنی بدن را بالا می برد و پیری را به تعویق می اندازد.
طرز تهیه دمنوش گلبرگ زعفران
- گلبرگهای زعفران (خشک و یا تازه) را با دقت زیر آب سرد بشوئید.
- مقداری آب را جوشانده و مشتی از گلبرگها را به آب جوش اضافه کنید.
- ۱۵ تا ۲۰ دقیقه منتظر بمانید تا به خوبی دم بکشد.
- در پایان می توانید برای خوش طعم تر شدن دمنوش تان گلاب، هل، عسل، نبات، دارچین و حتی گلبرگ گل محمدی هم اضافه کنید.
عرق گیری از گلبرگ زعفران
هر یک کیلو زعفران تولید کننده هفت لیتر عرق خالص زعفران می باشد. برای عرق گیری از گلبرگ های خشک زعفران کمک گرفته می شود. از این عرق پر خاصیت به عنوان یک ماده ضد افسردگی، شادی آور، آرامش بخش و برای بهبود عملکرد حافظه استفاده می شود.
ترکیبات شیمیایی گلبرگ زعفران
- پروتئین
- چربی
- فیبر
- سدیم (برای کنترل فشار خون، کنترل حجم خون، کارکرد صحیح اعصاب و عضلات مورد نیاز است.)
- پتاسیم (تعدیل میزان سدیم در بدن و حفظ آرامش و سلامت عروق خونی را به عهده دارد.)
- کلسیم (برای سلامت استخوانها، انقباض صحیح عضلات، انقباض عروق خونی و ترشحات هورمونی مورد نیاز است.)
- مس (نقش آنتی اکسیدانی داشته و در تولید هموگلوبین خون نقشی کلیدی دارد.)
- آهن (اصلی ترین عنصر مورد نیاز در ساخت هموگلوبین و میوگلوبین خون بوده و بدین واسطه در نقل و انتقال اکسیژن در بدن نقش دارد.)
- منیزیوم (ساخت پروتئینها، انقباض عضلانی، کنترل قندخون، عملکرد صحیح سیستم عصبی، کنترل فشار خون و تولید انرژی و ..)
- روی (در مبارزه با عوامل عفونی، ساخت پروتئین و ماده ژنتیکی، ترمیم زخم، عملکرد صحیح حواس چشایی و بویایی و رشد و نمو کودکان نقش مهمی دارد.)
- فسفر (تشکیل استخوانها و دندانها، ترمیم سلولها و بافت ها، تولید شکل رایج انرژی در بدن، عملکرد صحیح کلیه ها، انقباض ماهیچه ها، ضربان قلب نرمال و عملکرد صحیح سیستم عصبی از مهم ترین اعمال آنست.)
- فلاونوئید (از جمله مواد موثر در مقابله با سرطان و بیماریهای قلبی هستند.)
- کارتنوئید (تولید ویتامین A، تقویت بینایی، محافظ قلب و عروق، ممانعت از پیری و سرطان پوست، تقویت سیستم ایمنی را به عهده دارد.)
- آنتوسیانین (سبب ظهور رنگ بنفش گلبرگ می شود و در بدن نیز با رادیکالهای آزاد به مبارزه می پردازد.)
- ترکیبات فنولی
- ترپنوئید
- آلکالوئید
مضرات گلبرگ زعفران:
طبیعتا همه ما میدانیم که یک ماده خوراکی هر چند بسیار مفید باشد در صورت زیاده روی در مصرف آن مضراتی هم به دنبال خواهد داشت. به طورکلی مضرات گلبرگ زعفران نسبت به کلاله آن کمتر است. در صورت مصرف بی رویه گلبرگ زعفران و یا وجود بیماری های زمینه ای مضرات زیر محتمل است:
- اسهال
- خونریزی
- حالت تهوع
- استفراغ
- کاهش وزن
- تشدید کم خونی
- کاهش هماتوکریت خون (HCT)
- کاهش هموگلوبین خون
- کاهش گلبولهای قرمز خون
- آسیب بافتی ریه و کبد
نتیجه گیری
خواص دارویی گل زعفران، دست کمی از رشته های قرمز رنگ آن ندارد. از خواص گل زعفران برای پوست گرفته تا رفع افسردگی و افزایش میل جنسی. از سویی دیگر قیمت آن در مقایسه با زعفران بسیار کمتر است.همراه ما باشید.