گودی کمر چیست؟

به قوس یا انحنا طبیعی و رو به داخل کمر و گردن در اصطلاح پزشکی لوردوز گویند. از سوی دیگر عارضه زیاد شدن انحنا یا گودی طبیعی ستون فقرات نیز لوردوز نام دارد. باسن در اثر ابتلا به این بدشکلی عقب می رود و شانه ها انحنایی رو به جلو پیدا می کند. این عارضه با کمر درد و ضعیف شدن عضلات همراه است. برای عارضه گودی بیش از اندازه کمر ورزش درمانی و همچنین تهیه و ساخت بریس ستون فقرات با توجه به سیستم کامپیوتری کدکم (CAD/CAM) است که در صورتی که بیمار از درد رنج ببرد درمانی که برای آن ها در نظر گرفته میشود تحت نظر متخصص طب فیزیکی و توانبخشی میتواند درمان هایی مانند استئوپاتی تا مدالیته های فیزیوتراپی برای آن ها استفاده شود که بتواند عضلات آن ها را ریلکس کرده و گیرافتادگی های مفاصل فاست (facet) است را آزاد کند

علائم گودی و قوس کمر

علائم گودی کمر به شدت عارضه و نوع اختلال بستگی دارد.از علائم لوردوز می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• افزایش قوس کمر و عقب رفتن باسن
• وجود فاصله زیاد بین کمر و کف زمین هنگام به پشت دراز کشیدن روی سطح سفتی که شکل بدن را به خود نمی گیرد.
• کمر درد و احساس ناراحتی در پشت بدن
• دشوار بودن انجام بعضی حرکت ها

علت بروز گودی کمر

علل شایع در بروز گودی کمر عبارت اند از:

• آکندروپلازی- در این عارضه، استخوانهای فرد در طول دوره ی بلوغ به طور عادی رشد نمی کنند و اغلب منجر به کوتاهی قد می شود. اصطلاح ” کوتولگی” با آکندروپلازی ارتباط دارد.
• اسپوندیلوز – این عارضه یک اختلال دیسکی و مهره ای است که در آن یک مهره بر روی مهره ی پایینی خود سر می خورد. هم عوامل ژنتیکی و هم فیزیکی در این عارضه نقش دارند.
• پوکی استخوان- این یک بیماری است که در آن مهره های کمر شکننده می شوند و به به راحتی می شکنند.
• چاقی مفرط – این مشکل به این صورت تعریف و مشخص می شود که وزن بدن فرد حداقل ۲۰ درصد بالاتر از وزنی است که باید طبق مقیاس های بدن فرد تعیین کرد. اگر شاخص توده ی بدنی فرد (BMI) بین ۲۵ و ۲۹٫۹ باشد، آن فرد دچار اضافه وزن محسوب شده، اگر بالای ۳۰ باشد، چاق محسوب می شود.
• کیفوز یا قوز کمر: این وضعیتی است که باعث می شود قسمت بالای کمر خم و به طور غیرعادی گرد شود.
• دیسکیت: در این وضعیت، التهاب فضای دیسکی بین مهره ها و ستون فقرات رخ می دهد و در اکثر موارد بر اثر یک عفونت داخلی ناشی می شود.

علل دیگر ایجاد گودی کمر چیست؟

وقتی نشسته اید، این موارد اتفاق می افتد: بالای پاها به بالا تنه نزدیک می شوند، باسن منعطف می شود و عضلات سرینی نیز فعال تر می شوند. این نوع حالت نشستن می تواند منجر به محدود شدن و سفت شدن بافت های نرم و عضلات واقع در بالای لگن گردد. به این عضلات، عضلات فلکسور لگنی میگویند؛ اما مجدداً باید بگوییم که وقتی شروع به بلند شدن می کنید، ساختارهای بافت نرم گفته شده آن قدر غیر منعطف می شوند که باسن بسیار به سختی به جلو کشیده می شود تا شما بتوانید صاف و مستقیم بایستید. این سفتی در جلوی لگن و باسن نیز عوارضی را بر روی بدن به همراه دارد. همچنین این وضعیت باعث محدود شدن عملکرد مؤثر عضلات سرینی شده باسن را به حالتی رو به جلو هل می دهند. این الگویی است که می تواند روی اثرگذاری و عملکرد برخی از اندام های بدن تأثیر بگذارد.

در واقع اینکه گودی بیش از حد کمر به خاطر عضلات فلکسور لگن باشد یا به خاطر عضلات ضعیف سرینی، اهمیت چندانی ندارد. چیزی که مهم است، رسیدگی کردن و مراقب بودن این دو عامل برای ایجاد یک کشش در لگن می باشد. این کار به نوبه ی خود، گودی کمر را از قوس برداشتن بیش از حد جلوگیری کرده و درنهایت از وضعیت بدن شما محافظت می کند.

عوامل خطر گودی کمر

گودی یا گودی کمر در صورت عدم درمان و مراقبت صحیح می تواند منجر به موارد زیر شود:

• فتق دیسک کمر: که در آن مرکز نرم یک دیسک غضروفی با فشار خود را از طریق محوطه بیرونی سخت تر جلو می کشد و باعث درد می شود.
• دژنراسیون یا تحلیل دیسک: دیسک بین مهره ها، خون رسانی ندارند و عصب های بسیار کمی دارد، بنابراین صدمه به آن ها تا زمانی که آسیب دیدگی قابل توجهی ایجاد نشده تشخیص داده نمی شود، زیرا خون رسانی به آن ها وجود ندارد تا بتوانند بهبودی یابند.
• سیاتیک: سیاتیک با دردی که معمولاً در یک پا احساس می شود و نه از پشت زانو مشخص می شود. فرد به جای درد شدید، یک احساس سوزش یا سوزن سوزن شدید دارد. این درد بعد از نشستن به مدت طولانی بسیار زیاد احساس می شود و در حین پیاده روی یا تحرک داشتن تا حدودی تسکین می یابد.
• مشکلاتی در تحرک داشتن یا درد در هنگام نشستن به دلیل التهاب کمر یا آسیب دیدگی ناشی از تراز نادرست.

تشخیص گودی کمر

گودی کمر معمولا به وسیله ی معاینه ی فیزیکی تشخیص داده می شود. از عکس برداری با اشعه ی ایکس و یا اسکن ام آر آی ستون فقرات نیز معمولا برای تعیین میزان گودی کمر استفاده می شود.اسکن ام آر آی و یا سی تی اسکن، می توانند هر گونه اثر عصبی محتمل که در اثر قوس کمر ایجاد شده اند را نیز نشان دهند.

برای اندازه گیری میزان گودی کمر، از واحد درجه استفاده می شود، درست مانند اندازه گیری یک زاویه. سپس برای تعیین نوع روش درمان قوس کمر ، از درجه ی قوس کمر به همراه علائم ایجاد شده ی دیگر، استفاده می شود.

چگونه می توان تشخیص داد که شما به گودی کمر مبتلا هستید :

پشت خود را به یک دیوار چسبانده و فضای بین گودی کمر و دیوار را اندازه گیری کنید. در صورتی که فقط بتوانید انگشتان دست خود را تا بند دوم یا سوم (همان جایی که انگشت به کف دست متصل می شود)، بین گودی کمر و دیوار جا بدهید، گودی کمر شما حالتی طبیعی دارد. در صورتی که فضای بین کمر و دیوار به حدی بزرگ است که بتوانید کف دست یا بیشتر را در آن جای بدهید، آن گاه شما به گودی کمر مبتلا می باشید. هر چه فضای بین کمر و دیوار بیشتر باشد، انحراف و ناهماهنگی کمر نیز بیشتر است.

زمان مراجعه به پزشک برای مشکل گودی کمر

اگر قوس کمر شدید باشد، که در اثر آن بیمار، به ویژه کودکان نتواند به فعالیت های عادی خود بپردازد، باید برای ارزیابی مشکل به متخصص ستون فقرات مراجعه نمود. اگر کودک در هر مرحله از درمان و رفع گودی کمر (قبل از شروع درمان، در طول درمان و یا بعد از اتمام درمان) دچار اختلال در راه رفتن، ایستادن و مشکل در کنترل مثانه و روده شود، باید فورا به مراکز پزشکی مراجعه شود.

جلوگیری از گودی کمر

• کف پا را هنگام نشستن به صورت صاف روی زمین قرار دهید. کوسن مثلث مانندی (پشتی طبی) را روی صندلی قرار دهید یا صندلی تان را به گونه ای تنظیم کنید که زانویتان هنگام نشستن اندکی پایین تر از مفصل ران باشد. انحناء طبیعی کمر را حفظ کنید چون قوس کمر بسیار کم یا زیاد مشکل ساز خواهد بود.
• هنگام ایستادن برای حمایت از کمر یک پا را با گذاشتن روی پله یا بلندی استراحت دهید.
• هنگام ایستادن زانوها را در حالت صاف قفل نکنید.
• اگر روی شکم می خوابید، بالشت تختی را هنگام خوابیدن زیر شکم قرار دهید. ضمناً بهتر است زمان خوابیدن به پشت، بالشتی را زیر زانوها بگذارید.
• از کفش های پاشنه بلند که احتمال زمین خوردن را افزایش می دهند، استفاده نکنید و کفش هایی را استفاده کنید که به خوبی از پا حمایت می کنند.
• عضله های باسن و شکم را تقویت کنید
• در صورت کمر درد مداوم یا مکرر به پزشک مراجعه کنید.

در این زمینه تیم سلامت ساعد نیوز تلاش کرد اطلاعاتی مفید درباره ی درمان گودی کمر، پیشگیری از تشدید قوس کمر و ... ارائه دهد. شاداب و سلامت با ما همراه باشید .

درمان گودی کمر با حرکات اصلاحی