در ماده 156 قانون آیین دادرسی مدنی قانون گذار، امکان اظهار خواست و تقاضای افراد از طرف مقابل، پیش از ثبت هرگونه دادخواست را، از طریق ارسال برخی اوراق قضایی، در ماده 156 قانون آیین دادرسی مدنی، مورد پیش بینی قرار داده که استفاده از این حق قانونی، تنها در صورتی میسر بوده که فرد، از نکات حقوقی و تفسیر این ماده، مطلع باشد.
متن ماده 156 قانون آیین دادرسی مدنی، در خصوص یکی از حقوق هر فرد، قبل از طرح یک دعوای حقوقی و تقدیم دادخواست صحبت می کند. این حق قانونی، ارسال اظهارنامه الکترونیک قضایی است که پس از تنظیم، با مراجعه به دفاتر خدمات قضایی، به مخاطب آن، ارسال می گردد. متن ماده 156 قانون آیین دادرسی مدنی، در این خصوص، مقرر می دارد:
هر کس می تواند، قبل از تقدیم دادخواست، حق خود را به وسیله اظهارنامه قضایی، از دیگری مطالبه نماید، مشروط بر اینکه موعد مطالبه رسیده باشد. به طور کلی، هر کس حق دارد، اظهاراتی را که راجع به معاملات و تعهدات خود با دیگری است و بخواهد به طور رسمی به وی برساند، ضمن اظهارنامه، به طرف ابلاغ نماید.
اظهارنامه، توسط اداره ثبت اسناد و املاک کشور یا دفاتر دادگاه‌ها ابلاغ می شود. تبصره - اداره ثبت اسناد و دفتر دادگاه ها می توانند، از ابلاغ اظهارنامه هایی که حاوی مطالب خلاف اخلاق و خارج از نزاکت باشد، خودداری نمایند.
بنابراین، هر شخصی که قصد داشته باشد، به طور رسمی و قانونی، ایفای تعهد یا مطالبه حق خود از دیگری را داشته باشد یا بخواهد، اظهاراتش را در قالب یک متن رسمی قضایی، به مخاطب خود، برساند، می تواند از اظهارنامه قضایی، استفاده کند.
پس از ارائه متن ماده 156 قانون آیین دادرسی مدنی، در این بخش از مقاله، قصد داریم تا تفسیر ماده 156 قانون آیین دادرسی مدنی را ارائه کرده و بگوییم که از لحاظ حقوقی، این ماده، در خصوص چه امری، صحبت کرده و چگونه افراد، می توانند، از حق قانونی مطروحه در آن، بهره مند گردند. در تفسیر متن ماده 156 قانون آیین دادرسی مدنی، باید گفت، در مواردی که به موجب قرارداد شفاهی یا کتبی، دیگری، تعهدی را بر گردن می گیرد یا پرداخت دینی را بر عهده دارد یا حقی را برای طرف مقابل ایجاد می کند، در صورتی که موعد ایفای تعهد، پرداخت دین یا ادای حق، رسیده باشد، فرد ذی نفع، می تواند، قبل از ثبت هرگونه دادخواست حقوقی و طرح دعوا در محکمه، با ارسال یک نامه قضایی که به آن، اظهارنامه می گویند، ادای حق، ایفای تعهد یا پرداخت دین را از مخاطب خود، بخواهد.
همچنین، در تفسیر متن ماده 156 قانون آیین دادرسی مدنی، می توان گفت، در مواردی که فردی، قصد دارد، قبل از ثبت دادخواست و طرح دعوای حقوقی، اظهارات و خواسته خود را به صورت رسمی به دیگری، ابراز کند و در واقع، مدرکی دال بر اطلاع طرف مقابل، از خواست خود، جمع آوری نماید، نیز، می توان از ثبت اظهارنامه الکترونیکی قضایی، استفاده کرد.
نحوه تنظیم این اظهارنامه، با درج مشخصات هویتی و آدرس اظهارکننده و مخاطب اظهارنامه، در ستون های مربوطه و درج عبارت اظهارنامه قضایی با موضوع................ در ستون موضوع اظهارنامه و سپس، شرح موضوع، در ستون شرح این برگه قضایی، می باشد. برای ارسال اظهارنامه قضایی، اظهارکننده، باید با در دست داشتن مدارک هویتی و فایل ورد اظهارنامه تنظیمی که بر روی یک حافظه ذخیره شده، به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی رفته و نسبت به ثبت و ارسال آن به مخاطب، اقدام کند.
ماده 156 قانون آیین دادرسی مدنی، که در خصوص حق ارسال اظهارنامه قضایی به دیگری، صحبت می کند، در بردارنده نکات حقوقی مهمی می باشد که ضروری است، تمامی افرادی که قصد ارسال آن را دارند یا مخاطب آن، قرار می گیرند، از این نکات حقوقی، آگاه باشند. نکات حقوقی ماده 156 قانون آیین دادرسی مدنی، عبارتند از:
این اظهارنامه، یک برگه قضایی است اما، سندی رسمی محسوب نمی شود
اظهارنامه، می تواند به عنوان یک اماره قضایی، به محکمه، ارائه شده و در صدور رای، تاثیر بگذارد
امروزه، بر خلاف آنچه در تبصره ماده 156 قانون آیین دادرسی مدنی آمده، ارسال اظهارنامه، از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی صورت می گیرد
مخاطب اظهارنامه قضایی، الزامی به پاسخ دادن به اظهارنامه ندارد و این امر، برای وی، تبعات قانونی، نخواهد داشت
ارسال اظهارنامه، به معنای طرح دعوا نیست و موجب رسیدگی از سوی دادگاه، نخواهد شد و صرفا، نسبت به مخاطب آن، جنبه اطلاع رسانی دارد اما، در خصوص اظهار کننده، می تواند، جنبه سندی به عنوان سند اقرار را داشته باشد و بنابراین، بهتر است اظهارکننده، مراقب اظهارات خود بوده و صحبتی به ضرر خود و به نفع دیگری ننماید.
بنابراین متن ماده 156 قانون آیین دادرسی مدنی، در خصوص امکان ارسال اظهارنامه قضایی، به دیگری، برای مطالبه طلب یا درخواست ایفای تعهد یا مطالبه حق یا ابراز اظهارات، به صورت رسمی، قبل از ثبت دادخواست، صحبت می کند و از نکات حقوقی این ماده، این است که اظهار کننده، نباید، مطالب خلاف اخلاق و نزاکت را در اظهارنامه خود، مطرح نماید. امیدوارم از محتوای مسائل حقوقی نهایت استفاده را برده باشید و برای کسانی که دچار مشکل حقوقی هستند، میتوانید ارسال نمایید. همچنین برای مشاهده ی مطالب پر محتوای دیگر میتوانید به بخش آموزش ساعدنیوز مراجعه نمایید. از همراهی شما بسیار سپاسگزارم .
