هپاتیت چیست و چگونه منتقل میشود؟

بیماری هپاتیت چیست؟

منظور از هپاتیت التهاب کبد است. این بیماری می‌تواند به دلیل عفونت‌های ویروسی یا مصرف بیش‌از‌حد مشروبات الکلی ایجاد شود. نوع ویروسی آن بیشتر است و براساس نوع ویروس به انواع مختلفی تقسیم می‌شود:

• هپاتیت (A (HAV: این بیماری توسط ویروس هپاتیت A ایجاد می‌شود. عفونت HAV معمولا حاد است و منجر‌به بیماری مزمن کبدی نمی‌شود.

• هپاتیت (B (HBV: ویروس هپاتیت B منجر‌به بروز آن خواهد شد. این نوع هپاتیت نیز بیماران را به‌طور حاد یا مزمن درگیر می‌کند. نوع مزمن آن ریسک سیروز کبدی (Cirrhosis)، نارسایی کبدی و سرطان کبد را افزایش می‌دهد.

• هپاتیت (C (HCV: ویروس هپاتیت C، عامل آن است. این عفونت اغلب به‌صورت مزمن بروز می‌کند و به مرور زمان منجر به سیروز کبدی، نارسایی کبد یا سرطان کبد می‌شود.

• هپاتیت(D (HDV: این عفونت توسط ویروس هپاتیت D ایجاد می‌شود. این بیماری فقط افرادی را درگیر می‌کند که قبلاً به عفونت هپاتیت B مبتلا بوده‌اند. HDV می‌تواند شدت عفونت HBV را بدتر کند و خطر عوارض کبدی را افزایش دهد.

• هپاتیت (E (HEV: ویروس هپاتیت E، عامل این بیماری است. این نوع از هپاتیت اغلب به‌صورت حاد و محدود بروز می‌کند. با این حال می‌تواند در زنان باردار یا افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند، شدید باشد.

علائم هپاتیت می‌تواند متفاوت باشد؛ اما اغلب شامل خستگی، یرقان (زردی پوست و چشم‌ها)، دردهای شکمی، حالت تهوع، استفراغ، کاهش اشتها و ادرار تیره است. با این حال، برخی افراد ممکن است هیچ علامتی را تجربه نکنند، به‌خصوص در مراحل اولیهٔ بیماری.

برای تشخیص و درمان هپاتیت، می‌توانید به پزشک متخصص عفونی مراجعه کنید. همچنین، اگر به دلیل این بیماری با مشکلات گوارشی مواجه هستید، پزشک گوارش می‌تواند به شما کمک کند. برای دریافت نوبت آنلاین یا مشاورهٔ آنلاین پزشکی با دکتر گوارش تهران می‌توانید از خدمات آنلاین سلامت درمانکده استفاده کنید. این مجموعه اطلاعات کامل این پزشکان را در سراسر استان تهران، در قالب یک لیست به شما ارائه می‌کند.

شایع ترین راه انتقال هپاتیت چیست؟

راه‌های سرایت بیماری هپاتیت به نوع آن بستگی دارد:

راه‌های انتقال هپاتیت A

• آب و غذای آلوده به ویروس HAV، از رایج‌ترین راه‌های سرایت هپاتیت A است. هرگونه تماس مواد غذایی با منابع آلوده مانند مدفوع می‌تواند منجر به سرایت این بیماری شود. آلودگی مواد غذایی در هنگام برداشت، جمع‌‌آوری و حتی تهیهٔ مواد خوراکی امکان دارد. فاکتورهایی مانند بهداشت ضعیف و نامناسب ریسک گسترش این بیماری از طریق آب و غذای آلوده را بیشتر می‌کند.

• هرگونه تماس فیزیکی نزدیک با فرد آلوده، زمینه را برای انتقال بیماری فراهم می‌‌کند. این تماس فیزیکی می‌تواند رابطه جنسی دهانی باشد. همچنین بوسیدن به‌طوری که لب و دهان با مایعاتی مانند خون، بزاق یا منی در ارتباط باشد، منجر‌به سرایت این بیماری می‌شود.

• بروز این بیماری در مردان همجنسگرا بیشتر است.

• افرادی که به اعتیاد تزریقی مبتلا هستند، به عنوان گروه‌های پرخطر به شمار می‌روند.

راه‌های انتقال هپاتیت B

هپاتیت بی می‌تواند از راه‌های مختلفی منتقل شود، از جمله:

• تماس با خون آلوده: شایع‌ترین راه سرایت HBV از طریق تماس با خون و فراورده‌های خونی آلوده است. آلودگی می‌تواند از راه‌های زیر گسترش یابد:

• سرنگ مشترک مواد مخدر

• سوزن مشترک خالکوبی

• دریافت خون آلوده

• پیوند اعضا

• آسیب‌های تصادفی ناشی از سوزن در بین کارکنان مراقبت‌های بهداشتی

• استفاده از وسایل شخصی بیماران مانند تیغ مسواک

• رابطه جنسی محافظت‌نشده:‌ رابطه جنسی واژینال، مقعدی یا دهانی محافظت‌نشده با شریک آلوده خطر انتقال را افزایش می‌دهد. لازم به ذکر است که HBV در مقایسه با HIV (ایدز) آسان‌تر از طریق تماس جنسی منتقل می‌شود.

• انتقال از مادر به کودک: مادر آلوده می‌تواند ویروس HBV را در حین زایمان به نوزاد خود منتقل کند. پزشکان سعی می‌کنند خطر انتقال را با تزریق دارو کاهش دهند.

توجه به این نکته مهم است که هپاتیت B از طریق تماس‌های معمولی مانند در آغوش گرفتن، بوسیدن معمولی، اشتراک غذا یا آب یا از طریق قطرات تنفسی منتقل نمی‌شود.

راه‌های انتقال دیگر انواع هپاتیت

• هپاتیت C: اغلب به دلیل تماس با خون آلوده منتقل می‌شود. یعنی افرادی که از سوزن و سرنگ‌های مشترک استفاده می‌کند، بیشتر از دیگران در معرض این بیماری قرار دارند.

• هپاتیت D: فقط افرادی را مبتلا می‌کند که قبلاً به عفونت هپاتیت B مبتلا بوده‌اند.

• هپاتیت E: از طریق آب یا غذای آلوده منتقل می‌شود.

چند سوال و جواب دربارهٔ انتقال بیماری هپاتیت

آیا انتقال هپاتیت از طریق لب دادن امکان دارد؟

ابتلا به هپاتیت با بوسیدن بعید است. البته بوسه‌های عاشقانهٔ لب، که در طی آن مقادیر زیادی بزاق بین طرفین تبادل می‌شود، ریسک ابتلا به هپاتیت بی را افزایش می‌دهند. کوچک‌ترین جراحت در دهان، لثه و زبان می‌تواند بار ویروسی مناسبی را از فرد آلوده به فرد سالم منتقل کند.

انتقال هپاتیت از طریق بزاق دهان چقدر احتمال دارد؟

به طور کلی بزاق عاملی اصلی برای انتقال این بیماری نیست. اما شرایط خاصی مانند زخم و خراش می‌تواند ریسک سرایت این بیماری را افزایش دهند. احتمال گسترش هپاتیت A از طریق بزاق بیشتر از نوع B است. هپاتیت بی اغلب از طریق خون، اسپرم و سایر مایعات بدنی انتقال می‌یابد.

سوالات خود را در این زمینه می‌توانید از پزشکان درمانکده به‌طور آنلاین بپرسید. این مجموعه با بیش از 50 تخصص پزشکی مانند دکتر متخصص غدد، متخصص بیماری‌های عفونی، دکتر اطفال و… در سراسر استان تهران همکاری دارد. دریافت نوبت ویزیت و مشاوره آنلاین در درمانکده کاملا رایگان است.

آیا انتقال هپاتیت از طریق لیوان امکان دارد؟

این موضوع نیز کاملا به شرایط و چگونگی استفاده از لیوان و دیگر وسایل شخصی مربوط است. به طور مثال اگر روی لیوان، خون وجود داشته باشد، ریسک سرایت بیماری نیز وجود دارد. به همین دلیل بهتر است همواره از وسایل شخصی استفاده کنید و آن را در اختیار دیگران قرار ندهید.

آیا هپاتیت از طریق لباس سرایت می‌کند؟

انتقال هپاتیت از طریق لباس مشترک بسیار نادر است؛ مگر اینکه لباس به خون و دیگر مایعات بدن مانند اسپرم و منی آلوده باشد. اگر روی پوست شما زخمی وجود داشته باشد و از لباس‌های آلوده استفاده کنید، در معرض این بیماری قرار گرفته‌اید.

ریسک انتقال هپاتیت از طریق دستشویی چقدر است؟

ویروس هپاتیت نوع B و C از طریق خون و مایعات بدن، به ویژه اسپرم و خون، انتقال می‌یابند. این ویروس‌ها در محیط دستشویی به صورت مستقیم از راه تماس با سطوح دستشویی مانند دستگیره‌ها، دستمال توالت و… گسترش نمی‌یابند. با این حال، برخی از اقدامات پیشگیرانه می‌توانند در کاهش خطر انتقال هپاتیت و سایر عفونت‌ها در دستشویی موثر باشند؛ مثلا:

• بعد از استفاده از دستشویی، دست‌های خود را به طور کامل و به درستی با آب و صابون بشویید.

• از دستمال کاغذی یا دستمال مخصوص برای خشک کردن دست‌ها استفاده کنید و از تماس مستقیم با دستمال‌های مشترک پرهیز کنید.

• در صورت نیاز برای لمس اشیایی مانند دستگیرهٔ در از دستمال کاغذی استفاده کنید.

• همواره محلول‌های ضدعفونی‌کننده همراه خود داشته باشید.

انتقال هپاتیت از طریق قلیان کشیدن چقدر است؟

ویروس هپاتیت نوع B و C می‌توانند از طریق خون و مایعات بدن منتقل شوند. حالا اگر در قلیان، لوله قلیان یا لبه‌های قلیان خون یا مایعات بدنی آلوده وجود داشته باشد، انتقال هپاتیت نیز امکان دارد.

انتقال هپاتیت از حیوان به انسان امکان دارد؟

این احتمال در برخی موارد خاص امکان دارد، اما در حالت عادی بسیار نادر است. اغلب هپاتیت‌ها ناشی از ویروس‌های خاصی هستند که تاثیر مستقیم بر انسان دارند.

مشاوره آنلاین پزشکی در مورد هپاتیت با پزشکان درمانکده

اگر به هر دلیلی در معرض بیماری هپاتیت قرار گرفته‌اید و می‌خواهید بدون مراجعه حضوری به مطب پزشک، از وضعیت سلامتی خود مطلع شوید، می‌توانید از خدمات آنلاین سلامت درمانکده استفاده کنید. این مجموعه با پزشکان متخصص در سراسر استان تهران و برخی شهرهای بزرگ مانند تبریز، اصفهان، مشهد و شیراز همکاری دارد. شما می‌توانید با دریافت نوبت مشاورهٔ آنلاین پزشکی، سوالات خود را از پزشکان درمانکده بپرسید. در صورت نیاز این امکان برای شما وجود دارد که از خدمت آزمایش در محل درمانکده نیز استفاده کنید.