آنچه باعث می شود امروزه افراد به سمت عمل های جراحی کاهش وزن مانند جراحی مینی بای پس معده بروند، چاقی است. چاقی یکی از شایع ترین مشکلاتی است، که بیشتر افراد دنیا با آن دست وپنجه نرم می کنند. بروز چاقی و اضافه وزن به عوامل متعددی وابسته است و تنها نمی توان تغذیه را در آن دخیل دانست.
آنچه روشن است، تأثیر دیگر علل محرک افزایش وزن در سرعت گرفتن روند چاقی است. حال اگر فرد سبک زندگی نادرستی داشته باشد و تغذیه ناسالم به عادت زندگی او تبدیل شود، با سرعت زیادی به سمت چاقی و ابتلا به بیماری های مرتبط با چاقی می رود. در این قسمت از ساعد نیوز همراه ما باشید تا به صورت کامل درباره جراحی مینی بای پس و تأثیرات آن بر بدن اطلاعات کافی در اختیارتان قرار دهیم.
انواع عمل بای پس معده
عمل بای پس معده، خود شامل چندین تکنیک جراحی است:
- بای پس معده کلاسیک
- مینی بای پس
- ساسی بای پس
- سادی بای پس
عمل بای پس معده چیست؟
عمل بای پس معده (به انگلیسی: Gastric bypass)٬ مشابه اسلیو معده یک روش جراحی است که در درمان بیماری های چاقی انجام میشود. عمل گاستریک بای پس معده برای کسانی مورد استفاده قرار میگیرد که به شیوه معمول نمیتوانند لاغر شوند و چاقی برای آنها جدای از مشکلات چاقی٬ بیماری های خطرناکی را به همراه دارد.جراحی های چاقی هیچ گاه به عنوان اولین قدم برای کاهش وزن به کار نمی روند و حتی می توانند در صورت اقدام بی مورد، مضرات غیر قابل جبرانی برای فرد داشته باشند.پزشک زمانی عمل بای پس معده را توصیه میکند که فرد بیمار با وجود ورزش و رژیم غذایی و تغییر سبک زندگی٬ موفق به لاغری نبوده است و اکنون چاقی برای زندگی او تهدید به شمار میرود.
چرا عمل بای پس معده انجام میشود؟
بای پس معده سنتی یا کلاسیک به منظور ایجاد محدودیت و سوء جذب به کار میرود. بعبارتی اهداف جراحی موارد زیر است:
- بیمار غذای کمتری مصرف کند (اصل محدودیت)
- جذب کالری مواد غذایی در بدن کم شود (اصل سوء جذب)
برای اینکه بیمار غذای کمتری میل کند باید سایز معده تغییر کند و برای اینکه غذای کمتری جذب شود میبایست فعالیت روده را به شیوه ای تغییر داد که جذب کمتری انجام دهد. به منظور اجرایی کردن هر دو هدف بالا٬ در عمل بای پس٬ معده به دو کیسه فوقانی و تحتانی تقسیم میشود که یکی از آنها ۵ الی ۱۰ درصد اندازه کل است و مسوولیت نگهداری غذا را بر عهده دارد. سپس قسمتی از روده کوچک نیز از مسیر جذب غذا کنار گذاشته میشود.در این روش هیچ قسمتی از معده جدا نمیشود و قسمت بزرگتر معده کماکان به تولید و ترشح آنزیم های معمول میپردازد اما غذایی به این قسمت وارد نمیشود.همچنین قسمتی از روده به معده کوچکتر وصل میشود و قسمت مهمتر روده که وظیفه جذب مواد غذایی را دارد از مسیر خارج میشود.اتفاقی که میفتد این است:
- زمانیکه معده کوچک میشود٬ بیمار احساس پری معده و سیری دارد٬ بنابرین میلی به خوردن غذا ندارد.
- از طرفی در روده جذب مواد غذایی کمتری صورت میگیرد و عملا کالری کمتری به بدن میرسد.
در این روش بیمار در حدود ۸۰ الی ۱۰۰ درصد اضافه وزن خود را از دست میدهد. این روش جراحی لاغری به بیمارانی که شاخص توده بدنی شان یعنی BMI بالای ۴۰ است و قادر نیستند با رژیم و ورزش کاهش وزن پیدا کنند توصیه میشود.
در بیماران دیابتی٬ بخصوص بخصوص بیماران چاقی که به تازگی دیابت گرفته اند٬ با BMI بین ۳۰ تا ۳۵ نیز جراحی لاغری توصیه میشود. میتوانید در این متن٬ محاسبه BMI یا شاخص توده بدنی خود را به صورت آنلاین انجام دهید.
البته در بیمارانی که ریز فاکتور دارند یعنی بیمار دارای مشکلاتی نظیر قلبی٬ دیابتی٬ فشار خون٬ سندروم متابولیک٬ دیسکوپاتی و کمردردهای شدید و یا آرتروز هستند با BMI بالای ۳۵ نیز عمل جراحی لاغری توصیه میشود.
مزایا و معایب عمل مینی بای پس معده
عمل جراحی مینی بای پس معده تقریباً به روش بای پس کلاسیک شباهت دارد. در این روش جراح، معده را به دو قسمت بالایی و پایینی تقسیم می کند. همچنین طی این جراحی از طول روده کوچک نیز کاسته می شود. با انجام این عمل جراحی امکان کاهش وزن و لاغری محدود فراهم می شود. زمانی که بیمار این جراحی را انجام می دهد، معده و روده اش کالری کمتری را پس از هر بار غذا خوردن جذب می کنند.
بزرگ ترین تفاوتی که بین جراحی مینی بای پس معده و بای پس کلاسیک وجود دارد، کوچک تر بودن سطح جراحی است. همچنین روده کوچک در این روش نسبت به روش کلاسیک کمتر دچار تغییر می شود. مدت زمانی که برای جراحی مینی بای پس صرف می شود، نسبت به نوع کلاسیک کوتاه تر است.
اولین و بزرگ ترین مزیت این جراحی این است، که نتایج بای پس معده کلاسیک را برای فرد به همراه دارد. اما خوبی مینی بای پس این است که جراحی آن کوتاه تر و کم تهاجمی تر است. افرادی که تحت عمل جراحی مینی بای پس قرار می گیرند، سریع تر بهبود پیدا می کنند. عوارض حاصل از جراحی مینی بای پس معده خفیف تر از نوع کلاسیک است.
این روش جراحی معایب به خصوصی ندارد، مگر اینکه در موارد نادر فرد دچار عوارض ناشی از جراحی شود. همچنین این روش لاغری چون نسبت به کلاسیک محدودتر است، بنابراین شاید نتیجه آن به اندازه نوع کلاسیک چشمگیر نباشد. گاهی ممکن است بیمار جهت افزایش تأثیر این روش درمان های دیگری نیز انجام دهد.
چه کسانی برای جراحی مینی بای پس معده مناسب هستند؟
افراد مناسب برای مینی بای پس معده عبارتند از:
- افرادی که BMI بالاتر از 40 دارند.
- افراد با BMI > 35 به علاوه حداقل یک بیماری چاقی
- هیچ محدودیت سنی بالایی وجود ندارد، با این حال مشخص شده است که این روش در سن بالای 65 سال خطرناک تر است.
- بیشتر جراحان بای پس معده را به مینی بای پس معده ترجیح می دهند، زیرا مدت طولانی تری بوده است، کارکنان بیشتری در این روش آموزش دیده اند و مطالعات بیشتری در مورد پیامدهای طولانی مدت انجام شده است
- با این حال، دو گروه وجود دارد که مینی بای پس معده ممکن است مزایایی را ارائه دهد. این افراد شامل افراد مبتلا به دیابت بسیار شدید یا افراد بسیار چاق (بیش از 180 کیلوگرم) می شود، زیرا نشان داده شده است که کاهش وزن در Mini Bypass معده کمی بیشتر است. جراح شما گزینه هایی را که به بهترین وجه با شرایط شما مطابقت دارد، بررسی می کند.
- بیماران ریفلاکس شدید نیز ممکن است برای این روش در نظر گرفته شوند. یک مطالعه اخیر نشان می دهد که علیرغم نگرانی های اولیه، بای پس معده ممکن است مشکلات رفلاکس قابل توجهی را افزایش دهد، پس از یک سال اینطور نبود و هر دو روش استاندارد و مینی تاثیر یکسانی بر رفلاکس بعد از 12 ماه داشتند، اگرچه مینی بای پس معده در ابتدا رفلاکس را شدیدتر کرد.
چه کسانی برای جراحی مینی بای پس معده مناسب نیستند؟
- افرادی که متعهد به تغییر سبک زندگی قابل توجهی نیستند که شامل تغذیه سالم و ورزش می شود.
- افرادی که زیاد الکل مصرف می کنند یا سیگار می کشند.
- افرادی که در طی فرآیند ارزیابی جراحی وزن اضافه می کنند.
- افرادی که چندین عمل جراحی شکم داشته اند.
- برخی از شرایط سلامت روان اینها شامل اختلال پرخوری، سوء مصرف مواد، اختلالات اضطرابی، افسردگی شدید، اسکیزوفرنی و دوقطبی شدید، یا افرادی است که به دلیل سوء استفاده جنسی مشکلات مداوم دارند. افرادی که این شرایط را دارند ممکن است هنوز هم بتوانند جراحی کنند، اما این شرایط باید توسط تیم جراحی شما ارزیابی شود.
- افرادی که چندین دارو برای این بیماری ها مصرف می کنند ممکن است لازم باشد در نظر داشته باشند که مینی اسلیو معده یک روش "سوءجذب" است و می تواند اثربخشی این داروها را در روده کاهش دهد.
مقایسه عمل جراحی مینی بای پس روده با بای پس کلاسیک معده
- فقط یک محل دوخت و دوز معده به روده (آناستوموز) وجود دارد در حالیکه در عمل بای پس کلاسیک دو نقطه دوخت و دوز (آناستوموز) معده به روده و روده به روده وجود دارد
- در عمل مینی بای پس روده ۲۰۰ سانتی متر از روده از مسیر غذا خارج میشود ولی در بای پپس کلاسیک ۱۰۰ سانتی متر
- اخیرا بجای اسم مینی بای پس معده که در حقیقت باعث برداشت غلط از این عمل میشود توصیه به استفاده از اسم بای پس معده تک آناستوموزی یا (Single Anastomosis Gastric Bypass) شده است