رامبوتان درختی از خانواده ساپینداسه است که بومی مناطقی از جنوب شرقی آسیا است که در مناطق گرمسیری و مرطوب رشد می کند. تنه این گیاه به صورت افراشته است که عرض آن به حدود یک متر هم می رسد که دارای تاجی متراکم و گسترده است. برگهای سبز رنگ این گیاه به صورت متناوب و مرکب است. گلهای کوچک این گیاه معمولاً بدون گلبرگ هستند. میوه رامبوتان بیضی و تخم مرغی شکل است که رنگ قرمز مایل به صورتی و قرمز مایل به نارنجی دارد که پوست نازک آن دارای برآمدگی است و به صورت خاردار است؛ قسمت گوشتی این گیاه نیز به رنگ سفید است که بسیار آبدار و طعم ترش و شیرینی دارد.
ویژگیهای ظاهری میوه رامبوتان
این درخت تا 80 فوت می تواند رشد داشته باشد (27 متر) همیشه سبز بوده دارای برگ های متناوب 10 الی 30 سانتی متر در زمان گلدهی درخت گل ها کوچک 2.5 الی 5 میلی متر اندازه داشته .درختان به صورت نر و ماده بوده نرها تولید گرده افشانی روی ماده ها را داشته یعنی یک درخت ممکن است نر باشد و یک درخت دیگر ماده همچنین درختان رامبوتان در مناظق گرمسیری مالزی اندونزی رشد می کند و در سایر کشورهای حاشیه و اقیانوسیه نیز انتقال داده شده.
میوه شکل بسیار خاص و جالب شبیه توپ گلف دارای پوسته جالب زرد رنگ که در هنگام رسیدن کامل میوه به رنگ قرمز روشن تغییر رنگ می دهد دور تا دور میوه دارای این پوست مو دار می باشد که وقتی با یک چاقو دور حلقه را شکاف می دهید میوه آن همچون الماس داخل آن بوده که حالت ژله ای سفید سفت طعم شیرین و دلچسب عالی همانند میوه های لونگان و لسی که وقتی آن را کامل بخورید. داخل گوشت سفید میوه آن یک هسته می باشد که با کاشت آن می توانید بای تکثیر استفاده و کاشت نمایید.
خواص دارویی و صنعتی رامبوتان
میوه رامبوتان را اغلب به صورت خام مصرف می کنند و به خاطر رنگ سفید آن کمتر در سالاد های میوه مورد استفاده قرار می گیرد.این میوه سرشار از ویتامین C و کلسیم بوده و همچنین دارای آهن و فیبر است، به همین جهت خوردن آن برای افراد دارای کم خونی ناشی از فقر آهن هم توصیه می شود.هر عدد رامبوتان حدود 59 الی 60 کالری دارد.این میوه دارای مقدار زیادی کلسیم، منیزیم و پتاسیم است.یک داروی ضد کرم است.برای رفع اسهال و اسهال خونی مناسب می باشد.جوشانده پوست تند و تیز آن برای درمان برفک به کار می رود.بومیان محلی از ریشه آن بصورت جوشانده برای درمان تب و از برگ آن بصورت ضماد برای درمان سردرد استفاده می کنند.
طرز کاشت بذر درخت رامبوتان
رامبوتان از طریق بذر، قلمه و خواباندن تکثیر می شود، بذرهای این گیاه به صورت پهن هستند. در ابتدا بذرها را از قسمت گوشتی میوه جدا کنید توجه داشته باشید که با دهان خود این کار را انجام ندهید چرا که بزاق دهان مانع رشد بذر می شود. بذرها را پس از تهیه خوب بشورید تا تمیز شود، برای اینکه بذرها برای کشت زنده بمانند آن ها را در درون خاک اره، خزه اسفتگنوم و زغال چوب قرار دهید در چنین حالتی بذرها تا حدود یک ماه زنده می مانند و حتی برخی از آنها جوانه می زنند. سپس بذرها را به سینی نشاء یا گلدان منتقل کنید و در درون آن بکارید و روی آن را بپوشانید و مرطوب نگه دارید. پس از گذشت مدتی بذر گیاه جوانه می زند و سر از خاک بیرون می آورد. زمانی که گیاه رشد کرد و به حد معینی از رشد خود رسید آن را به زمین اصلی منتقل کنید.
- ارتفاع: ارتفاع رامبوتان بین 15 تا 25 متر است.
- فاصله کاشت بذر: فاصله کاشت بذر بین 5 تا 7 متر است.
- عمق کاشت بذر: عمق کاشت بذر 5 تا 15 میلیمتر است.
- خاک مناسب رشد: برای رشد خاک های شنی، لومی، رسی، عمیق، غنی و حاصلخیز را می پسندد.
- دمای مورد نیاز: دمای مناطق گرمسیری و مرطوب را برای رشد می پسندد.
- زمان گلدهی: گلدهی این گیاه در فصل بهار است.
- مقدار آبدهی: به آبیاری متوسطی نیاز دارد.
- نور مناسب: برای رشد به آفتاب کامل و نیمه سایه نیاز دارد.