اضافه وزن دارید و رژیم غذایی را شروع کردید که به تناسب اندام برسید اما چند روز یا چند هفته بعد از شروع رژیم، موها یکی یکی شروع به ریختن می کند. اگر رژیم را رها کنید که تمام زحماتتان را هدر دادید و اگر هم کاری به ریزش مو نداشته باشید مشکل دیگری برای خودتان درست خواهید کرد. پس باید به رژیم غذایی خود توجه کنید؛ طوری که هم وزن تان کاهش یابد و هم موهایی زیبا داشته باشید. رژیم غذایی علمی و مناسب چنین عوارضی ندارد. در این مقاله توضیح خواهیم داد که ریزش مو چه زمانی اتفاق می افتد، تا چه اندازه طبیعی است و چه راهکارهایی برای درمان آن وجود دارد.
چه زمانی ریزش مو در رژیم شروع می شود؟
بدن انسان نزديك به ۱۰۰/۰۰۰ تار مو دارد. اين تارهای مو از داخل پيازچه ها مي رويند و روزانه نزديك به صد تار مو در حالت معمولی (بدون رژيم) از کل بدن مي ريزد. ولی پيازچه ها مجدداً تارهای موی جديدی درمي آورند كه جای موی ريخته را پر می کند. پيوندی كه بين پيازچه و مو وجود دارد، با مصرف ويتامين ها تقويت می شود. همچنین مو یک تیرک است که داخل ظرف دارای املاح و ویتامین ها نگه داری می شود که با کاهش وزن از ویتامین های ذخیره شده برای جبران کمبود ویتامین ها استفاده می کند. در نتیجه پیازچه مو هم با کمبود روبه رو می شود و شروع به سست شدن می کند و آغازی برای ریزش مو است. نزديك به يك ماه پس از شروع رژيم، افراد دچار كمبود ويتامين مي شوند و پيوندهای موجود ميان مو و پيازچه در نتيجه كمبود ويتامين سست شده، ريزش مو از مرز معمولی ۷۰ عدد در روز می گذرد. ، همين امر باعث نگرانی افراد تحت رژيم می شود. در حقیقت بعد از كاهش اولين ۷ ـ ۶ كيلوگرم از وزن حتماً دچار ريزش مو خواهند شد. سرعت بالای کاهش وزن سبب ریزش مو می شود چون ویتامین های بدن فرد به سرعت کم می شود. البته ریزش مو در هنگام رژیم مقطعی و برگشت پذیر است مگر اینکه فردی از قبل شروع رژیم این مشکل را داشته باشد. عدم مصرف روغن مثل دانه های روغنی در رژیم نیز سبب خشکی پوست سر و خارش می شود که ریزش مو را هم به همراه دارد.
چگونه از ریزش مو هنگام کاهش وزن جلوگیری کنیم؟
ریزش مو هنگام کاهش وزن عموماً به علت وضعیتی است که تلوژن افلوویوم شناخته می شود. در شرایط عادی موها هر ماه نیم اینچ رشد می کنند که تا دوسال این روال ادامه دارد و پس از آن مو وارد فاز رست و استراحت می شود که تلوژن نام دارد.در پایان فاز استراحت، موهای قدیمی از بین رفته تا موهای جدید به وجود آید. تقریباً 10 درصد موها به فاز استراحت می روند. فشارهای جسمی و روحی رژیم های غذایی می تواند باعث شود که تعداد موهای بیشتری از حد معمول به فاز استراحت رفته و با آمدن موهای جدید، از بین رفته و در نتیجه ریزش موی بیشتری را شاهد هستیم.
- مطمئن شوید که به میزان کافی کالری می خورید، هرچند شما برای کاهش وزن نیاز دارید که کالری را محدود کنید اما کم کردن بیش از اندازه کالری باعث ریزش مو می شود. چرا که بدن انرژی کافی برای حمایت از رشد مو را ندارد.برای به دست آوردن میزان کالری مورد نیاز روزانه، وزن هدف را ( به واحد پوند) در 10 ضرب کنید.
- پروتئین کافی بخورید چرا که یکی از مولفه های مهم و عمده مو می باشد. پروتئین ها از نیازهای پایه در برخی فاکتورهای فردی مثل وزن بدن و سطح فعالیت می باشند.برای تعیین میزان پروتئین مورد نیاز روزانه می توانید از برنامه های غذایی که به این منظور طراحی شده، استفاده کنید.
- ترکیبی از غلات و میوه ها و سبزیجات را در رژیم غذایی خود استفاده کنید.همه غلات حاوی آهن هستند که یکی از فاکتورهای مهم در ریزش مو می باشد. میوه ها و سبزیجات نیز حاوی ویتامین های A، C و E و روی هستند که همگی به رشد مو کمک می کنند. سبزیجات مفید برای رشد مو را بشناسید و در برنامه غذایی خود بگنجانید.
- از یک مکمل غذایی مانند یک مولتی ویتامین استفاده کنید.
- هر هفته خود را وزن کنید، شورای ورزش آمریکا توصیه می کند که برای کاهش وزن سالم، بیشتر از دو پوند هر هفته وزن کم نکنید. در غیر اینصورت در معرض ریزش مو خواهید بود.
رژیم داریم تا رژیم!
کسانی که از رژیم لاغری پیروی می کنند، دو دسته هستند؛ گروهی که براساس نظر متخصص تغذیه، رژیم علمی و اساسی را در پیش می گیرند و در مقابل، افرادی که از رژیم های اینترنتی استفاده می کنند یا رژیمی را که از دوستان و آشنایان شنیده اند، ادامه می دهند. دکتر زراتی می گوید: در رژیم هایی که براساس نظر متخصص طراحی نشده، ممکن است بسیاری از مواد مغذی مورد نیاز مانند چربی ها و پروتئین ها از برنامه غذایی فرد حذف شود.
به عنوان مثال در رژیم هایی که در آن مصرف کربوهیدرات ها را کنار می گذارند و نان و برنج به هیچ عنوان مصرف نمی شود، باعث کمبود انرژی بدن خواهد شد. در نتیجه سلول های مو که تقسیمشان زیاد است، بیشتر از همه آسیب می بیند و به همین دلیل در رژیم هایی که نان و برنج از آن حذف می شود، اولین عارضه ای که فرد را درگیر خواهد کرد ریزش مو است.رژیم های کم پروتئین که فرد براساس آنها مصرف گوشت را حذف می کند یا تخم مرغ کمتری می خورد و حتی ممکن است مصرف لبنیات را کنار بگذارد، باعث ضعیف شدن فولیکول های مو می شود و در نتیجه فرد با ریزش مو مواجه خواهد شد. این متخصص تغذیه با اشاره به این موضوع، ادامه می دهد: حتی اگر موها دچار ریزش نشود ساقه های مو اینقدر نازک خواهد شد که خود به خود خرد و کنده می شود.
افرادی که برای کاهش وزن رژیم می گیرند ممکن است مصرف برخی مواد غذایی را کنار بگذارند یا مقدار مصرف شان را محدود کنند. چنین شرایطی می تواند آنها را دچار کمبود آهن کند که این موضوع هم عامل مهمی در ریزش مو به حساب می آید. بنابراین توصیه می شود به مقدار کافی از میوه ها و سبزیجات، کربوهیدرات های نان و برنج و پروتئین حبوبات، لبنیات، گوشت و سفیده تخم مرغ در رژیم غذایی تان استفاده کنید تا سلامت موها حفظ شود.
خیلی از نان هایی که مصرف می کنیم سبوس دار است و همین نان های سبوس دار که حاوی ویتامین های B5 و B8 است می تواند به حفظ سلامت و استحکام موها کمک کند بنابراین فردی که رژیم های کم کالری می گیرد و مصرف نان ها را حذف می کند، این ویتامین ها به بدنش نمی رسد و در نتیجه دچار ریزش مو می شود.
متخصص تغذیه پس از برنامه ریزی و طراحی رژیم، در ادامه مسیر مصرف مکمل های غذایی خاصی را هم توصیه می کند که همگی براساس نیاز فرد در نظر گرفته و تجویز می شود.
خیلی از افراد، مواد مغذی برای سلامت موها را انتخاب می کنند و آنها را به پوست سرشان می مالند در صورتی که دکتر زراتی یادآور می شود: مصرف مواد غذایی به طور موضعی چندان تاثیری ندارد. در حقیقت، پوست ما از سه لایه تشکیل شده و به همین دلیل هیچ وقت نمی توان مواد مورد نیاز را روی پوست سر و صورت به طور موضعی استفاده کرد و نتیجه خوبی گرفت. به گفته این متخصص تغذیه برای این که روند ریزش مو بهبود یابد، حتما این مواد مغذی باید خورده و وارد خون شود تا به سلول های پوست و مو برسد.
در رژیم هایی که پزشک شرایط جسمانی فرد را در نظر می گیرد تمام مواد مغذی لازم مثل پروتئین وجود دارد. اما در رژیم های غیر اصولی فرد تنها یک ماده غذایی مصرف می کند یا بسیاری از گروه های غذایی حذف می شود. مثلا در بعضی از رژیم های غذایی نان و برنج حذف می شوند و اولین مشکل آن ریزش مو است. کسانی که از رژیم لاغری پیروی می کنند، دو دسته هستند؛ گروهی که براساس نظر متخصص تغذیه، رژیم اصولی را در پیش می گیرند و در مقابل، افرادی که از رژیم های اینترنتی استفاده می کنند یا رژیمی را که از دوستان و آشنایان شنیده اند، ادامه می دهند. همچنین گاهی اوقات رژیم هایی وجود دارد که فرد گوشت یا تخم مرغ را حذف می کند در نتیجه فولیکول های مو ضعیف و ریزش مو شروع می شود. افراد دارای رژیم کاهش وزن ممکن است مصرف برخی مواد غذایی را محدود کنند در نتیجه دچار کمبود آهن می شوند. همانطور که می دانید یکی از مهم ترین علل ریزش مو، فقر آهن و پروتئین است و پزشکان اکثرا مکمل های آهن، ویتامین های گروه B، D، روی، کلسیم و پروتئین را تجویز می کنند. بنابراین از میوه ها و سبزیجات، کربوهیدرات های نان و برنج و پروتئین حبوبات و … در رژیم غذایی استفاده کنید تا سلامت موها حفظ شود.