کارتینگ ؛ سرعت و هیجان ، بدون خطر

کارتینگ یا مسابقه کارتینگ نوعی از ورزش موتوری با خودروهای چرخ باز است. این گونه خودروهای چهارچرخه کوچک و چرخ باز کارت نام دارند. با ماشین های کارت معمولاً در مسیرهای کارت سواری که در مقیاسی کوچک نسبت به بزرگ راه های واقعی ساخته می شوند مسابقه داده می شود. کارتینگ معمولاً به عنوان قدم اول در مسیر رسیدن به ورزش های پرخرج تر خودروسواری به شمار می آید. اگر مسیرگاه کارتینگ درون یک ساختمان باشد به این نوع کارتینگ، کارتینگ سرپوشیده (Indoor Karting) گفته می شود. اصولا کارتینگ رشته «مادر» اتومبیلرانی است و شما با ماشین هایی لذت رانندگی را تجربه می کنید که ۱۲۵ سی سی است. اگر بخواهید به صورت حرفه ای کارتینگ سواری کنید، می توانید سرعتی حدود ۱۸۰ کیلومتر در ساعت را تجربه کنید، اما برای افرادی که رنتال سواری می کنند، سرعت ماشین های کارتینگ ۷۰ کیلومتر در ساعت است. رنتال در اصطلاح به ماشین های کارتینگ اجاره ای می گویند. برای عموم مردمی که می خواهند رانندگی را با سرعت بالا تجربه کنند، رنتال سواری بهترین فرصت است. اولین کارت در آگوست سال ۱۹۵۶ (مرداد ۱۳۳۵) در کالیفرنیای آمریکا به وسیله آرت انگلز ساخته شده است. این کارت یک ماشین کوچک و شاسی آن از لوله ساخته شده بود و یک موتور ماشین چمن زنی به آن متصل بود.

کارتینگ چیست؟

کارتینگ یا مسابقه کارتینگ نوعی ورزش موتوری به حساب می آید که با خودروهای چرخ باز با نام کارت انجام می شود؛ خودروهای 125 سی سی و 4چرخ کوچکی که چرخ های شان بیرون از بدنه و بیرون از گلگیرها قرار دارد. این ماشین ها تنها در مسیرهای کارت سواری قابل استفاده هستند و فقط جنبه تفریحی و ورزشی دارند. کارتینگ به عنوان رشته «مادر» اتومبیلرانی شناخته می شود و نقش مهمی در آموزش شرکت کنندگان در مسابقات اتومبیلرانی دارد. برای استفاده از این خودروها باید وارد پیست های کارتینگ شوید که بر دو نوع هستند؛ کارتینگ سرپوشیده (Indoor Karting) که در فضای بسته قرار دارد و کارتینگ باز که در فضای بیرون ساخته می شود. از نظر حرفه ای بودن نیز پیست های کارتینگ دو نوع دارند: پیست های حرفه ای برای برگزاری مسابقات و جام های بین المللی که با نظارت و قوانین سخت ایجاد می شوند. پیست های رِنتال با جنبه استفاده تفریحی / تجاری که با قوانین بسیار ساده تری ساخته می شوند.

کارتینگ | ورزش یا تفریح؟

سال هاست که کارتینگ جای خودش را در میادین ورزشی باز کرده و به عنوان یکی از ورزش های محبوب دنیا مطرح شده است. مشهورترین نامی که در عرصه رانندگی شنیده اید، مایکل شوماخر است که بارها برای تعریف از رانندگی خوب یک نفر از او یاد می کنید؛ بد نیست بدانید او هم از کارتینگ شروع کرده تا به اینجا رسیده است. اما آیا کارتینگ نمی تواند تنها یک تفریح باشد؟ آیا فقط در صورتی می شود سوار بر این ماشین های کوچک شد که یک حرفه ای باشید؟ آیا نیاز به آموزش خاصی دارید؟ البته که حتما نباید شوماخر باشید تا بتوانید هیجان ماشین سواری را تجربه کنید. کارت ها حتا برای کسانی که گواهینامه هم ندارند مجاز است و همه افراد اعم از خانم ها و آقایان می توانند از سوار شدن بر آن لذت ببرند. باید بدانید که کارت ها در اصطلاح دو نوع دارند: کارت رنتال (Rental) برای مبتدیان و کارت ریس (Race) برای حرفه ای ها. ماشین های رنتال، فرصت تجربه سرعت را به مردم عادی می دهند و تنها برای استفاده از آنها یک آموزش 5 دقیقه ای نیاز است. رنتال ها بیش از 70 کیلومتر در ساعت سرعت ندارند. ماشین های ریس اما برای مسابقه دهندگان و حرفه ای ها هستند و سرعت شان به 180 کیلومتر در ساعت هم می رسد. در همه جای دنیا می توانید از سن شش یا هفت سال سوار کارت شوید؛ چرا که این ماشین ها در سایزهای مختلف برای رده های سنی 6 سال به بالا تولید می شوند. اگر هم بخواهید، می توانید به صورت حرفه ای این فعالیت را دنبال کنید و به یکی از رانندگان حرفه ای کارتینگ تبدیل شوید.

برای تجربه کارتینگ به چه چیزهایی نیاز داریم؟

اگر دل را به دریا زده اید و می خواهید این فعالیت هیجان انگیز را تجره کنید، باید خودتان را به یک پیست کارتینگ برسانید. در آنجا با پرداخت هزینه به مدت محدود (بسته به قانون پیست از 6 دقیقه تا 10 دقیقه) وسایل زیر را در اختیارتان می گذارند: بله این تمام چیزی است که شما به عنوان یک مبتدی برای تجربه کارتینگ نیاز دارید. البته یک آموزش چند دقیقه ای هم برای تان در نظر گرفته می شود که معمولا در آن به شرح پرچم های کارتینگ می پردازند. در ادامه تصویری را می بینید که در آن معانی این پرچم ها را برای تان شرح داده ایم. البته استفاده از این پرچم ها برای رنتال ها بستگی به قوانین پیست مورد نظر دارد. اما اگر دل تان خواست به صورت حرفه ای این فعالیت را دنبال کنید باید به فکر موارد زیر باشید:

• لباس مخصوص یکسره
• کلاه ایمنی شخصی
• ریس کارت (برای سطح حرفه ای)
• پارکینگ کارت (قابل اجاره در مکان پیست)
• تعمیرکار مخصوص (در پیست ها خدمات رسانی می کنند)
• شرکت در دوره های آموزشی مبتدی و حرفه ای
• پشت سرگذاشتن آزمون ها و دریافت گواهینامه کارتینگ

تاریخچه کارتینگ

آنچه امروز به عنوان کارتینگ می شناسیم حاصل زحمات آرت اینگلز (Art Ingels) آمریکایی است که او را با عنوان پدر کارتینگ جهان می شناسند. یک راننده کهنه کار که سازنده ماشین های مسابقه در شرکت کورتیس کرفت (Kurtis Kraft) بود. او اولین کارت را در سال 1956 (مرداد ۱۳۳۵) در جنوب کالیفرنیا ساخت. البته نه کارت های امروزی؛ یک ماشین کوچک که شاسی اش از لوله بود و یک موتور ماشین چمن زنی هم نقش موتور را برای آن داشت. یک سال بعد، تولید این ماشین کوچک به حدود ۵۰۰ عدد در ماه رسید و زمینه برای برگزاری اولین مسابقه رسمی کارتینگ در آمریکا مهیا شد. سال 1959 با برگزاری اولین مسابقه کارتینگ در شهر ناسائوی کشور باهاما در آمریکای مرکزی همراه بود؛ مسابقه ای که جیک یامان آمریکایی عنوان قهرمانی آن را به دست آورد. به سرعت این وسیله کوچک در میان مردم محبوبیت پیدا کرد و سر از کشورهای دیگر درآورد تا آنجا که به فعالیتی محبوب در اروپا تبدیل شد. اولین تولید کننده رسمی ماشین های کارتینگ یک شرکت آمریکایی به نام Go Kart Manufacturing Co در سال 1958 بود. شرکت مککولاش (McCulloch) هم اولین شرکتی بود که در سال 1959 دست به تولید موتور برای این ماشین ها زد. این شرکت برای ساخت اولین موتورش، از ویژگی های موتور اره برقی الگوبرداری کرد. در دهه 1960 الگوبرداری از موتورهای موتور سیکلت برای تولید موتور کارت رواج یافت و پس از آن تولید کنندگان، به خصوص در ایتالیا، شروع به ساخت موتورهای حرفه ای برای این ماشین ها کردند. از سال 1964 رقابت های کارتینگ قهرمانی جهان به صورت رسمی شکل گرفت و در اولین دوره سالا گایدوی ایتالیایی در شهر رم به عنوان قهرمانی دست یافت.

کارتینگ در ایران

۴۵ سال پس از این رویداد جهانی، ماشین های کار یا همان کارتینگ برای اولین بار توسط دو ایرانی وارد کشورمان شد. رقابت های کارتینگ قهرمانی کشور همه ساله در ده مرحله برگزار می شود و نفراتی که بیشترین امتیازها را کسب می کنند، به رقابت های جهانی اعزام می شوند. ایران اولین بار در مسابقات جهانی سال ۲۰۰۶ ژاپن شرکت کرد؛ پس از آن دو بار دیگر هم در رقابت های جهانی شرکت کرد، اما بزرگ ترین افتخار را در سال ۲۰۱۰ و در ایتالیا به دست آورد.

پیست های کارتینگ در ایران

خوشبختانه این تفریح جای خود را در میان مردم ایران نیز باز کرده و در شهرهای مختلف ایران چندین پیست احداث شده است. از جمله این پیست ها می توان به این موارد اشاره کرد:

تهران: پیست های آزادی، پرند، دانیال، فراسا، شهربانو، پیست موزه خودرو

مشهد: پیست های ارشاد و جام جم

اصفهان: پیست های پارسا، رویاها و باغ جوان

استان مازندران: پیست های رامسر، نمک آبرود و بابلسر

استان گیلان: پیست های گردنه حیران، رشت

استان هرمزگان: پیست کیش

کارتینگ را حرفه ای برانید

اما اگر شما هم می خواهید حضور در فینال رقابت های جهانی را تجربه کنید، قبل از هر چیز باید این نکات را بدانید:

• سن شروع کارتینگ در همه جای دنیا از شش یا هفت سالگی است و ماشین های کارتینگ هم در سایزهای مختلف برای رده های سنی شش سال به بالا وجود دارد؛ البته در ایران کلاس های آموزشی کارتینگ غالبا برای رده های سنی نوجوانان و جوانان برگزار می شود.
• سن و وزن دو اصل تعیین کننده در کارتینگ است. هرچه جوان تر باشید از جسارت و تمرکز بالاتری برخوردار خواهید بود.
• وزن ایده آل یک راننده کارتینگ بین ۸۰ تا ۸۵ کیلوگرم است، با این توضیح که سنگین تر بودن شما از شتاب ماشین خواهد کاست و سبک تر بودن شما مانعی است برای حضورتان در رقابت ها!
• حداقل وزن خودرو و راننده ای که لباس و کلاه مخصوص کارتینگ را به تن می کند، باید ۱۶۵ کیلوگرم باشد. در این میان خودرو چیزی حدود ۸۳ کیلوگرم وزن دارد. در نتیجه راننده باید ۸۰ کیلوگرم وزن داشته باشد که با لباس ها به حداقل وزن مجاز برسد.

ما پیست های تفریحی بسیاری در ایران داریم که از آن جمله باید به پیست رامسر، نوشهر، انزلی، رشت، حیران اردبیل، اصفهان، اهواز، یزد، مشهد، زاهدان، مشهد و شیراز اشاره کرد.

مشکل بزرگ نبود اسپانسر در کارتینگ

در کارتینگ هم مثل بسیاری از دیگر رشته های ورزشی، نبود اسپانسر، از کارخانجات خودرو ساز و روغن ساز گرفته تا دیگر بخش های خصوصی، مشکلات موجود را برای مسئولان آن دوچندان کرده است. کارتینگ ورزشی پرهزینه است. به عنوان مثال با توجه به این که معمولا از فضای پارکینگ ها برای ساخت پیست های کارتینگ در ایران استفاده می شود، لاستیک های یک خودروی کار هر چند روز یک بار مستهلک می شود و صاحب آن را مجاب می کند که هر بار رقمی برای خرید لاستیک جدید هزینه کند. این در حالی است که در پیست های بین المللی از آسفالت نرم یا فرودگاهی استفاده می شود. این را بگذارید در کنار دیگر هزینه های تعمیر و نگهداری از یک خودروی کار. در این شرایط نبود اسپانسر و حامی مالی می تواند مانعی بزرگ در راه پیشرفت سریع تر این رشته در ایران باشد.

آشنایی با رشته ورزشی رالی