اسفرزه چیست؟
گیاه اسفرزه از گیاهان دارویی است که از دیرباز مورد استفاده قرار گرفته است. گیاه اسفرزه علفی و یکساله و با ارتفاع 10 تا 35 سانتی متر است. میوه این گیاه پوشینه ، شکوفا ، دوخانه با محتوای یک دانه کوچک و لغزنده به رنگ قهوه ای است. این گیاه خودرو روی چراگاهها ، علف زارها ، مزارع رها شده کنار راه و جاده ها و بیابان های بایر رشد می کند. دانه های گیاه اسفرزه با ده درصد موسیلاژ در اثر هیدرولیز ، تولید دگزیلوزان، آرابینوز، د - گالاکتوز، د - گالاکتورونیک اسید می کند ، علاوه بر ان دارای پروتئین ، املاح معدنی و روغن ثابت می باشد.نام های دیگر این گیاه، اسپرزه، اسبرزه، شکم پاره،اسفیوس، اسپغل، قارنی یاروق، اسپغول، اسفیدش، حشیشه، البراغیث، سفیدخوش، قارنی یارخ، بذر قطور، تبکو، برغوشی و بذر قطونا می باشد.۳۰ درصد از سطح تخم اسفرزه را یک ماده جاذب آب تشکیل می دهد که پس از خیس شدن، تا ۱۰برابر حجم خود متورم می شود و لعاب می دهد. این لعاب ژلاتینی منشا خواص اسفرزه است. اسید های چرب غیر اشباع، اسید گالیک، اسید تانیک، اوکوبین، استرول ها، گزیلوز، ارابینوز و رامنوز از عمده ترین ترکیبات اسفرزه هستند که خواص اسفرزه را ایجاد می کنند.
خواص گیاه اسفرزه
گفته می شود که غلاف یا پوشش بیرونی این تخمه های ریز باعث لاغری می شود. البته خواص اسفرزه به لاغری ختم نمی شود. این تخمه ها قادرند روده ها را تمیز کنند، قند خون را کاهش دهند، یبوست و اسهال را درمان کنند و غیره. در این مطلب علاوه بر تأثیر آن در کاهش وزن، گوشه ای از خواص دیگرش را نیز بررسی می کنیم.
اسفرزه برای بهبود هضم
اسفرزه در بهبود عملکرد دستگاه گوارش شما بسیار موثر است. به افزایش انقباض معده , به حرکت غذا از طریق روده و به بهبود تحرک روده کمک می کند.یک لیوان آب و اسفرزه برای هضم بهتر به طور طبیعی بنوشید. دقت کنید که این محلول را کمی بعد از غذا بخورید.
اسفرزه برای تسکین خارش مقعد
۱ قاشق غذاخوری پسیلیوم و یک فنجان شیر داغ تهیه کنید و سپس آن ها را خوب مخلوط کنید و برای درمان یبوست و جلوگیری از خارش مقعد بنوشید.
درمان سنگ صفرا با اسفرزه
ابتدا دو قاشق غذاخوری پلیسیوم بردارید و سپس آن را با یک لیوان آب ولرم مخلوط کنید. آن ها را کاملاً هم بزنید و دو بار در روز بنوشید.این درمان را به طور منظم دنبال کنید تا این که به طور کامل درمان شوید.
اسفرزه برای درمان دیابت
اسفرزه به طور گسترده ای به عنوان مسهل به کار می رود. وقتی این پوسته با آب تماس پیدا می کند, حالت ژله مانندی پیدا می کند.این کار باعث کاهش جذب و تجزیه شکر در خون شما خواهد شد.بنابراین, بهتر است افرادی که از دیابت رنج می برند, این جز طبیعی را در درمان های خانگی خود برای دیابت بگنجانند.به سادگی پلیسیوم را به همراه یک فنجان آب یا شیر برای درمان علائم دیابت بعد از غذایتان بنوشید.
اسفرزه برای درمان اسهال
۱ تا ۲ قاشق سوپ خوری اسفرزه را در حدود ۲ تا ۳ بار در روز به طور روزانه مصرف کنید، تا زمانی که حرکات روده تان نرمال شوند.دو قاشق سوپ خوری را با ۳ قاشق سوپ خوری تازه اسفرزه و با ۳ قاشق غذاخوری کشک تازه مخلوط کنید و مخلوط را بعد از غذایتان بخورید تا از اسهال خلاص شوید.به یاد داشته باشید که برای بهترین نتیجه باید آن را برای ۲ بار در روز مصرف کنید.
درمان زخم کولیت با اسفرزه
۱ قاشق سوپ خوری بذر اسفرزه را به یک فنجان آب ولرم اضافه کنید و سپس محلول را قبل از اینکه خیلی غلیظ شود، مصرف کنید.هر روز از این روش درمانی استفاده کنید، تا این که این بیماری بهبود پیدا کند.
برای افرادی که به این روش عادت ندارند، با نصف قاشق چای خوری از این پودر شروع کنند و سپس میزان مصرف را به تدریج افزایش دهند.
برای جلوگیری از یبوست، به یاد داشته باشید که در طول روز پس از استفاده از این محلول مقدار زیادی آب بنوشید.
توجه: قبل از استفاده از این روش، ابتدا با پزشک خود مشورت کنید، زیرا ممکن است این علائم را بدتر کند.
درمان کلسترول بالا با اسفرزه
اسفرزه همچنین به عنوان عامل کاهش چربی شناخته می شود.علاوه بر این، منابع تولید فیبر لینولئیک و فیبر محلول در پسیلیوم باعث افزایش تولید اسیدهای صفراوی، کاهش کلسترول و کاهش میزان جذب کلسترول در بدن می شوند.در نتیجه برای کاهش کلسترول بالا، سه بار در روز ۱ قاشق چای خوری پسیلیوم مصرف کنید.
اسفرزه برای سلامت قلب
پسیلیوم برخی فواید سلامتی قلب را در زمانی که به طور منظم استفاده می شوند، دارد.در واقع، محتوای فیبر موجود در این پوسته به کاهش سطح کلسترول کمک می کند، که به نوبه خود به حفاظت از قلب شما کمک می کند.فیبر بالا و مقدار چربی پایین در رژیم غذایی برای بهبود شرایط بسیاری از بیماری های قلبی ضروری است.شما می توانید بلافاصله بعد از شام و یا بلافاصله بعد از بیدار شدن از خواب، پسیلیوم را مصرف کنید.
اسفرزه برای کاهش وزن
برای داشتن اثرات کاهش وزن پسیلیوم، آن را در یک فنجان آب گرم با آب لیمو مخلوط کرده و قبل از خوردن غذا آن را بنوشید.همچنین می توانید آن را صبح وقتی بیدار می شوید بخورید.
اسفرزه برای درمان زخم و توده های مقعدی
محتوای فیبر در پسیلیوم برای افرادی که از شرایط دردناک مانند توده های مقعدی رنج می برند، عالی است.به تمیز کردن روده کمک می کند و با جذب مایع از قسمت های اطراف روده شما را نرم تر می کند و در نتیجه باعث می شود که مدفوعی نرم و عاری از درد باشد.علاوه بر این، پسیلیوم نیز به حفاظت از مقعد در هنگام کشش بیش از حد کمک می کند.شما می توانید پسیلیوم را همراه با یک لیوان آب ولرم مصرف کنید و بعد بخوابید. این کار به منظم و نرم کردن مدفوعتان کمک می کند.
درمان برفک دهانی با اسفرزه
اسفرزه را داخل ظرفی بریزید و سپس آن ها را با مقدار کافی آب بپوشانید.تا وقتی دانه ها متورم نشدند، خیسان می کند.این به شما در ایجاد یک ماده ژله مانند کمک می کند که می توانید از آن برای برفک دهانی خود استفاده کنید.
درمان سندرم آی بی اس
یک فنجان ماست و نصف قاشق چای خوری پسیلیوم را با هم ترکیب کنید. سپس آن را ۱ ساعت بعد از وعده های غذایی اصلی مصرف کنید.این روش را روزانه تکرار کنید تا این علائم بهبود پیدا کنند.
اسفرزه برای کنترل قند خون
افزایش قند خون برای افراد مبتلا به دیابت و بدون دیابت خطرناک است. اما افراد بدون دیابت باید محتاط باشند تا به دیابت مبتلا نشوند.افزودن فیبر محلول زیاد به رژیم غذایی می تواند به کاهش سطح گلوکز خون, به ویژه بعد از زمان غذا کمک کند.فیبر به عنوان یک کربوهیدرات غذایی در نظر گرفته می شود, اما توسط بدن شما وارد مولکول های قند نمی شود.در عوض، از بدن شما عبور می کند, به حفظ سطح قند خون و کمک به حفظ گرسنگی در خلیج کمک می کند.بنابراین افرادی که از دیابت رنج می برند می توانند با افزایش مقدار فیبر محلول, قند خون را کنترل کنند.
اسفرزه برای درمان اسیدیته
بیشتر مردم اسیدیته را تجربه می کنند. اسفرزه نیز یک راه حل بزرگ برای اسیدیته است.هنگامی که اسفرزه مصرف می شود, پوسته معده را با لایه ای محافظ می پوشاند و در نتیجه آن را از سوزش ناشی از اسیدیته محافظت می کند. دو قاشق چای خوری اسفرزه را به همراه یک فنجان چای سرد بنوشید.
اسفرزه برای دفع سموم
اسفرزه می تواند از طریق سیستم هضم حرکت کند, بنابراین مایع و سمومی را جذب می کند که از طریق مصرف غذا دریافت می کنید.این مواد شیمیایی مضر در جریان خون شما جذب خواهند شد و سپس به تمام بدن ختم می شوند و باعث بیماری های بسیاری می شوند.می توانید اسفرزه را با یک لیوان آب ولرم مصرف کنید تا سموم را از بدن خود خارج کنید.
اسفرزه برای کاهش مشکلات قلبی
براساس مطالعات بسیاری, رژیم غذایی غنی از فیبر محلول به سطوح پایین تر تری گلیسرید و کاهش خطر بیماری های قلبی – عروقی مرتبط است.از این رو, رژیم غذایی روزانه که در غذاهای حاوی فیبر بالا است, می تواند احتمال بیماری های قلبی را کاهش دهد.در بسیاری از مطالعات, فیبر مانند اسفرزه در رژیم غذایی سالم به کاهش خطر بیماری قلبی کمک می کند.اسفرزه باعث کاهش فشار خون, تقویت عضله قلب و افزایش سطح چربی می شود.
اسفرزه مفید برای پوست
اسفرزه به رهایی از قارچ ها و باکتری های مضر در بدن کمک می کند، که ممکن است منجر به بیماری های پوستی مختلفی مانند آکنه و جوش ها شود.یک لیوان آب ولرم مخلوط با اسفرزه و عسل را قبل از خوابیدن مصرف کنید. این باعث حذف سموم از بدن شما می شود که به پوست شما یک درخشش می دهد.عسل همچنین پوست شما را نرم می کند.
ماسک اسفرزه برای پوست و مو
اسفرزه دارای خواص فوق العاده برای از بین بردن جوش های صورت است. برای تهیه ماسک خانگی ، دانه های نرم اسفرزه را با شیر و عسل ترکیب کنید تا به پوست و موی شما درخشندگی دهد. برای تقویت موی سر نیز می توان از اسکراپ طبیعی اسفرزه به عنوان شامپوی گیاهی استفاده کنید.
عوارض جانبی، موارد احتیاط و منع مصرف
- چنانچه اسفرزه خورده شود و به میزان کافی آب زیاد با آن نوشیده نشود، به جدار روده ها چسبیده و روده ها متورم و آب مدفوع کاملا جذب می شود، لذا نتیجه آن معکوس خواهد بود.
- زنان باردار باید از خوردن اسفرزه به عنوان ملین پرهیز کنند و به کودکان زیر 4 سال نباید داده شود.
- افرادی که دارای مشکلاتی مانند نفخ، گاز معده و درد معده هستند توصیه می شود که برای درمان از مقادیر کم اسفرزه شروع کنند.
- اگر بعد از مصرف اسفرزه دچار تپش قلب، سرگیجه یا خون در مدفوع شدید مصرف آن را قطع و به پزشک مراجعه کنید.
- توجه شود که در استعمال داخلي هيچگونه نبايد تخم اسفرزه کوبيده شود، زيرا اگر کوبيده شود و خورده شود خطرناک است و خوردن در حدود 40 گرم تخم اسفرزه کوبيده شده موجب سرد شدن بدن و تخدير و تنگي نفس و آشفتگي و سرانجام منجر به غش و توقف نبض و پس از مدتي احتمالامنجر به مرگ مي شود. لذا در اين حالت از داروهاي قي آور گرم نظير آب عسل و نمک و يا ساير داروها استفاده مي شود.
و در پایان نکته مهم این که چنانچه داروی خاصی مصرف می کنید نباید از گیاه اسفرزه استفاده نمایید. مصرف اسفرزه می تواند در جذب برخی داروهای ضد دیابت، ضد صرع، افسردگی و برخی داروهای مرتبط با مشکلات قلبی و کاهش چربی خون اختلال ایجاد کند. همچنین توجه داشته باشید شروع مصرف اسفرزه با مقدار کم باید صورت گیرد و به مرور به مقدار بیشتر (سه بار در روز) رسانده شود.
کلام آخر
توجه شود که در استعمال داخلي هيچگونه نبايد تخم اسفرزه کوبيده شود، زيرا اگر کوبيده شود و خورده شود خطرناک است و خوردن در حدود 40 گرم تخم اسفرزه کوبيده شده موجب سرد شدن بدن و تخدير و تنگي نفس و آشفتگي و سرانجام منجر به غش و توقف نبض و پس از مدتي احتمالا منجر به مرگ مي شود. لذا در اين حالت از داروهاي قي آور گرم نظير آب عسل و نمک و يا ساير داروها استفاده مي شود.