ماش جزو خانواده حبوبات محسوب می شود، امروزه اغلب خانوارها کمتر از آن استفاده می کنند و شاید نسل جدید فقط اسم آن را شنیده اند. این محصول ارزشمند بومی خاورمیانه و بویژه ایران است در گذشته آش ماش از غذاهای رایج و سنتی ایرانی بود. خواص ماش بسیار جالب و جذاب است بویژه کالری فوق العاده پایین آن برای کاهش وزن بسیار اثربخش است.
ماش چیست؟
ماش که نام انگلیسی آن Mung Bean است از جمله گیاهان بومی هندوستان است. ماش یک گیاه علفی یک ساله است که ریشه های آن مستقیم هستند و دارای ساقه راست، ظریف، منشعب کرک دار است که رنگ آن سبز روشن است. در ماش گل آذین خوشه شکل بوده و گل ها به رنگ زرد لیمویی هستند. میوه ماش به رنگ قهوه ای بوده و از نظر ظاهر باریک و دراز است و دارای دانه های کوچک کروی به رنگ خاکستری، سبز و یا قهوه ای هستند. از ماش برای تهیه غذاهایی مانند آش ماش، ماش پلو، شله ماش، سوپ ماش و سالاد ماش استفاده می کنند.
خاصیت ماش در طب سنتی
طبع ماش همراه با پوست سرد و خشک است اما طبع ماش پوست کنده معتدل است. مصلح ماش ادویه های مانند خردل، زنجبیل، سماق، دارچین، زیره، فلفل، تخم کافشه، میخک و روغن بادام شیرین است. از جمله خواص ماش در طب سنتی می توان به مواردی از جمله تقویت بینایی و اعصاب، رفع یبوست (ماش پوست کنده)، درمان اسهال (ماش با پوست)، تسکین حرارت صفرا و خون، تولید خون و تسکین سرفه اشاره کرد.
خواص ماش قرمز
لوبیا آزوکی حاوی مقادیر بالایی از فیبر است که این فیبر موجود در ماش قرمز به بهبود هضم غذا کمک می کند و از این طریق موجب بهبود عملکرد روده می شود. همچنین وجود مقادیر بالای فیبر در ماش قرمز یا لوبیای آزوکی، حساسیت به انسولین را بهبود می بخشد و با کاهش دادن سطح قند خون پس از صرف وعده غذایی خطر و احتمال ابتلا به دیابت نوع ۲ را کاهش می دهد. ماش قرمز یا لوبیا آزوکی حاوی برخی ترکیبات است که این ترکیبات می توانند بیان ژن هایی که منجر به کم شدن اشتها می شوند را افزایش داده و از این طریق مانع پرخوری شده و باعث لاغری و کاهش وزن در افراد شود. همچنین ماش قرمز یا لوبیا آزوکی با داشتن مقادیر بالای فیبر و آنتی اکسیدان هایی می تواند سبب کاهش چربی خون یعنی تری گلیسیریدها و کلسترول بد خون یا LDL و کاهش فشار خون بالا شود و به این ترتیب خطر احتمال ابتلا به بیماری های قلبی و عروقی را کاهش می دهد.
لوبیا آزوکی یا ماش قرمز از بهترین مواد غذایی برای خانم های باردار به حساب می آید چون با داشتن مقادیر بالای آنتی اکسیدان های خود از احتمال ابتلا به سرطان های روده، پستان، تخمدان ها و مغز استخوان را می کاهد. لوبیا آزوکی یا ماش قرمز حاوی مقادیر کمی آمینواسید متیونین و رژیم های کم متیونین ممکن است موحب افزایش طول عمر شود. مصرف لوبیا آزوکی یا ملش قرمز به علت وجود مقادیر بالای آنتی اکسیدان ها و خواص ضد التهابی در خود می تواند موجب تقویت استخوان ها شود و در عین حال خطر ابتلا به شکستگی های لگن و پوکی استخوان را کاهش دهند. ماش قرمز یا لوبیای آزوکی یک منبع غنی از پروتئین گیاهی است که به افزایش انرژی بدن و عضله سازی در ورزشکاران و بدنسازان کمک می کند.
خواص ماش سیاه
ماش سیاه که در دسته حبوبات قرار می گیرد یکی از حبوبات خاصی است که به علت غنی بودن از مواد مغذی ارزش غذایی بسیار بالایی دارد. ماش سیاه غنی از پروتئین، مواد معدنی، ویتامین ها و فیبر است و به دلیل داشتن این مواد به یکی از حبوبات مفید در رژیم گیاه خواری و سالم خواری تبدیل شده است. خواص ماش سیاه فراوان است که از جمله خواص آن می توان به مواردی مانند بهبود هضم غذا، افزایش سطح انرژی، تقویت تراکم استخوان با افزایش سن، کنترل سطح قند خون، منبع پروتئین گیاهی، داشتن پوستی سالم، کاهش درد و التهاب و حفظ سلامت قلب اشاره کرد.
ارزش غذایی ماش
ماش بسیار غنی از انواع ویتامین ها و مواد معدنی است. یک فنجان (7 اونس یا 202 گرم) ماش آب پز حاوی مواد غذایی زیر است:
- کالری: 212
- چربی: 0.8 گرم
- پروتئین: 14.2 گرم
- کربوهیدرات: 38.7 گرم
- فیبر: 15.4 گرم
- فولات یا ویتامین B9: هشتاد درصد از نیاز روزانه
- منگنز: 30 درصد از نیاز روزانه
- منیزیم: 24 درصد از نیاز روزانه
- ویتامین B1: بیست و دو درصد از نیاز روزانه
- فسفر: 20 درصد از نیاز روزانه
- آهن: 16 درصد از نیاز روزانه
- مس: 16 درصد از نیاز روزانه
- پتاسیم: 15 درصد از نیاز روزانه
- روی: 11 درصد از نیاز روزانه
این حبوبات همچنین حاوی ویتامین های B2، B3، B5، B6 و سلنیوم است. این لوبیای سبز کوچک یکی از بهترین منابع گیاهی پروتئین است. این دانه های خوشمزه همچنین سرشار از اسیدهای آمینه ضروری مانند فنیل آلانین، لوسین، ایزولوسین، والین، لیزین، آرژنین و غیره برای بدن هستند که علاوه بر سلامتی به رشد موها کمک زیادی می کند؛ زیرا یکی از دلایل اصلی آسیب های مو و ریزش موها کمبود اسیدهای آمینه ضروری در بدن است.
خواص ماش برای لاغری
از معجزات خواص ماش این است که در کاهش وزن و لاغری به شما کمک ویژه ای خواهد کرد. زمانی که شما به رژیم غذای خود ماش پخته شده اضافه می کنید به طور طبیعی هورمون های سیری زیادی در بدنتان شروع به ترشح شدن می کند. در نتیجه شما دیگر علاقه ای به خوردن خوراکی های زیاد و دارای قند زیاد نخواهید داشت.
یکی از مهمترین مشکلات که باعث می شود دست از ادامه رژیم غذایی بردارید اغلب احساس گرسنگی است. اما باید بگوییم خواص ماش به شما برای ادامه رژیم غذایی کاهش وزن کمک ویژه ای خواهد کرد. دانه های ماش سرشار از فیبر و پروتئین است. سالهاست به این نتیجه رسیده اند که فیبر و پروتئین می توانند هورمون های گرسنگی مانند گرلین را سرکوب کنند. همچنین مطالعات بسیار معتبر دیگر در رابطه با ماش و لاغری نشان داده است ترکیبات این دانه سبز رنگ قادر است محرک هورمون های سیری باشد. از طرف دیگر پروتئین و فیبر هر دو ترکیبات بسیار دیر هضم هستند. در نتیجه معده مدت زمان زیادی برای هضم کردن آن ها نیاز داد. زمانی که معده شما پر باشد سیگنال گرسنگی دیگر به مغز ارسال نمی شود. این از ریزه خواری به خوبی جلوگیری می کند. به طور کلی با کاهش اشتها شما در طی روز کالری کمتری دریافت می کنید. همین عامل باعث افزایش سوخت و ساز در بدن می شود. به دنبال آن شاهد کاهش وزن و لاغری خواهید بود.
سخن آخر
ماش سرشار از مواد مغذی و انواع آنتی اکسیدان های بسیار قوی است که می تواند فواید سلامتی فوق العاده ای برای شما داشته باشد. به عنوان مثال مصرف ماش بخصوص در فصل گرم می تواند از گرمازدگی جلوگیری کند. همچنین یک ماده مغذی عالی برای گیاهخواران، افراد مبتلا به فشارخون، بیماری قلبی، دیابت و افراد دارای رژیم های لاغری است. به روش های مختلف می توانید از ماش در غذاهای خود استفاده کنید. برای ما بنویسید شما از این حبوبات به چه شکلی استفاده می کنید؟