سبوس برنج لایه سخت خارجی غلات است که نام علمی آن Bran است.سبوس، لایه بیرونی سخت برنج است که از آئورورون و پریکارپ تشکیل شده است. سبوس برنج شامل تعدادی از عناصر غذایی مانند اوریزانول، توکوفرول، توکوترینول، فیتوسترول، 20 درصد روغن و 15 درصد پروتئین، فیبرهای غذایی حاوی 50 درصد کربوهیدرات (به طور عمده نشاسته)مانند بتا گلوکان، پکتین و صمغ است. سبوس برنج، که قبلا به عنوان خوراک دام استفاده میشد، در حال حاضر به عنوان یک عنصر کاربردی در تولید روغن سبوس برنج استفاده می شود. هند و تایلند موفق ترین کشورهای تولیدکننده سبوس برنج هستند .بیش از 600 میلیون تن برنج سالانه در سراسر جهان برداشت می شود و بیشتر ارزش غذایی آن در سبوس برنج و جوانه های برنج است.
ارزش غذایی هر 100 گرم سبوس برنج
- کالری :246
- چربی :7 گرم
- کربوهیدرات :66 گرم
- فیبر :15 گرم
- پروتئین :17 گرم
- قند :1.5 گرم
خواص و مضرات سبوس برنج
خواص سبوس برنج فراوان و منحصر به فرد است و درمان بسیاری از بیماری ها مورد توجه قرار می گیرد. سبوس برنج غنی از ویتامین هایی مانند Bو E ، مواد معدنی مانند آهن، روی، منگنز، فسفر، مس سلنیوم، آنتی اکسیدا ن ها و اسید های چرب است. از خواص سبوس برنج می توان به درمان فشار خون بالا، کلسترول بالا، جلوگیری از بیماری های قلبی عروقی، درمان یبوست، سلامت پوست، تقویت مو و... اشاره کرد.
سبوس برنج در کمک به درمان بیماری قلبی
بیماری های قلبی عروقی که شایع ترین علت مرگ و میر در سراسر جهان هستند.در این بیماری رگ های قلب به علت رسوب چربی و یا فشار خون بالا مسدود شده و خون رسانی به قلب را با مشکل مواجه می کنند و باعث سکته قلبی و یا گرفتگی عروق می شوند. علاوه بر آن تغذیه نامناسب مهم ترین علت این عارضه می باشد. مصرف فیبر رژیمی موجود در غلات، به کاهش میزان مرگ و میر ناشی از بیماری های قلبی عروقی بسیار کمک می کند.دیگر خواص سبوس برنج که مصرف آن به علت میزان فیبر بالا و کاهش کلسترول بد(LDL) خون و افزایش کلسترول خوب(HDL)، ریسک ابتلا به بیماری و خطر مرگ و میر را به شدت کاهش می دهد.
مهار سنگ کلیه با سبوس برنج
در طب سنتی ژاپنی از خواص سبوس برنج برای درمان سنگ کلیه استفاده می شود. گفته می شود که فیتیک اسید موجود در سبوس برنج به کاهش جذب کلسیم از روده کمک کرده و خطر ابتلا به سنگ کلیه را کاهش می دهد.
درمان کم خونی با سبوس برنج
مقادیر قابل توجه آهن و ویتامین های B موجود در خواص سبوس برنج به افزایش گلبول های قرمز خون کمک کرده و کم خونی را درمان می کند.
خواص سبوس برنج قهوه ای برای کودکان
اسیدهای چرب و پروتئین های موجود در سبوس برنج قهوه ای از مواد ضروری برای رشد و تقویت بدن هستند. وجود پروتئین ها به رشد ماهیچه و افزایش قد کودکانی که در سن رشد هستند کمک می کند. اسیدهای چرب موجود در سبوس برنج قهوه ای باعث می شود، که کودکان انرژی لازم برای فعالیت های روزانه خود را به دست بیاورند. سبوس برنج قهوه ای با داشتن آنتی اکسیدان ها، ویتامین C و ویتامین E خطر ابتلا به آسم در نوزادان و کودکان را کاهش می دهد. همچنین فیبر موجود در برنج قهوه ای ابتلای نوزادان و کودکان به یبوست را کاهش می دهد. برنج قهوه ای حاوی مقادیر بالای ویتامین ها، مواد معدنی و چربی های طبیعی است که به بهبود رشد نوزادان و کودکان کمک می کند.
مرگ سلول های سرطانی با سبوس برنج
یک تحقیق در ژاپن نشان داده که سبوس برنج به دلیل مقادیر بالای آنتی اکسیدان ها و ویتامین E که دارد خطر ابتلا به سرطان را کاهش می دهد و باعث آپوپتوز (مرگ سلولی) سلول های سرطانی می شود.
خواص سبوس برنج برای درمان کبد چرب
مواد مغذی موجود در سبوس برنج از جمله اینوزیتول، روغن برنج، اسید فولیک، گاما اوریزانول، استرول های گیاهی و غیره به درمان بیماری های مزمن همچون سرطان، کبد چرب و بیماری های قلبی کمک می کند. سبوس برنج منبع خوبی برای تأمین آهن و منیزیم بدن است. منیزیم باعث تقویت ارتباط سلول ها و آهن منجر به تولید گلبول های قرمز می شود که به انتقال اکسیژن کمک می کند. از دیگر خواص سبوس برنج می توان به وجود انواع ویتامین ها، آنتی اکسیدان ها و مواد مغذی فراوان اشاره کرد که مصرف آن به کاهش کلسترول پلاسما و تری گلیسیرید و افزایش کلسترول خوب در بدن کمک می کند و باعث کاهش کلسترل بد خون می شود.
با سبوس برنج گوارش خود را بسازید
گفته شده فیبر موجود در سبوس برنج 10 برابر بیشتر از اسفناج است و این ماده غذایی یکی از غنی ترین منابع فیبر می باشد که به تنظیم حرکات روده کمک کرده و برای درمان اختلالات روده همچون یبوست، نفخ و گاز روده مفید می باشد. از جمله دیگر خاصیت سبوس برنج برای بهبود گوارش پیشگیری از تشکیل سنگ کلیه است که خطر ابتلا به سرطان معده را کاهش می دهد.
سبوس برنج مهار کننده قند خون
بیماران دیابتی به علت نقص در تولید و یا عملکرد هورمون انسولین (این هورمون قند خون را کاهش می دهد) مجبور به تزریق مدام برای کنترل قند خون خود هستند. خواص سبوس برنج به دلیل داشتن فیبر فراوان سرعت جذب گلوکز در روده را کاهش داده و اجازه نمی دهد بعد از مصرف محصولات قندی و یا کربوهیدراتی قند خون به سرعت بالا برود. همچنین خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ را کاهش می دهد و از رشد سلول های سرطانی روده بزرگ انسان جلوگیری می کند.
خواص سبوس برنج برای پوست
سبوس برنج شامل فیبر رژیمی، مواد معدنی و ویتامین است که سلامتی زیاد و اثرات مراقبت از پوست بر روی بدن شما را شامل می شود . برنج و مواد معدنی نظیر ویتامین B و ویتامین E، برای حفظ منابع بالای ویتامین، مواد معدنی، فرولیک اسید و گاما ارزیانول برای جلوگیری از تولید رنگدانه های پوست ضروری هستند، در حالی که ارتقای سطح پوست به شما کمک می کند تا پوست زیبایی به دست آورید.
پوست شفاف و بی نقص با سبوس برنج
یکی از مهم ترین خواص سبوس برنج تقویت پوست است. مواد معدنی و انواع ویتامین های موجود در سبوس برنج در سلامتی و مراقبت از پوست شما بسیار تاثیرگذار است. ویتامین B و ویتامین E موجود در این ماده باارزش برای حفظ منابع بالای ویتامین، فرولیک اسید و گاما ارزیانول برای جلوگیری از تولید رنگدانه های پوست ضروری است. با گنجاندن سبوس برنج در برنامه غذایی بی شک شاهد پوست شفافی خواهید بود.
لاغری بی دردسر با سبوس برنج
یکی از خواص سبوس برنج برای لاغری است. مقادیر بالای فیبر موجود در سبوس برنج باعث کاهش اشتها شده و با جلوگیری از پرخوری و لاغری به کاهش وزن افراد کمک می کند. تحقیقات نشان داده، مقادیر بالای آنتی اکسیدان های موجود در سبوس برنج با افزایش متابولیسم بدن باعث لاغری و کاهش وزن می شوند. پس مصرف سبوس برنج، لاغری و داشتن اندامی دلخواه را طی مدت زمانی به شما هدیه می دهد.
سبوس برنج تامین کننده انرژی بدنسازها
خواص سبوس برنج برای بدنسازی بسیار اهمیت دارد. مقادیر بالای ویتامین B6 موجود در آن است که به افزایش انرژی ورزشکاران و بدنسازان در تمرینات بدنسازی کمک می کند. پروتئین موجود در سبوس برنج هم باعث تقویت عضلات و بهبود عضله سازی در بدنسازی می شود.مواد مغذی سبوس برنج مانند فیبر، آنتی اکسیدان ها، ویتامین E، ویتامین های B، اسیدهای چرب ضروری، پروتئین، نشاسته و مواد معدنی مختلف باعث شده است از آن به عنوان یکی از اصلی ترین گزینه در برنامه غذایی ورزشکاران و بدنسازی استفاه کنند.
عملکرد بهتر مغز با سبوس برنج
دیگر خواص برنج تقویت مغز است. مقادیر زیاد منگنز موجود در سبوس برنج باعث عملکرد بهتر مغز می شود. همچنین ویتامین های B5 و B6 موجود در سبوس برنج باعث تقویت حافظه شده و خطر ابتلا به زوال عقل را کند می کند.
تاثیر سبوس برنج بر موهای مشکی و پرحجم
ویتامین B5 موجود در آن موجب تحریک پیاز مو شده و از سفید شدن و ریزش مو جلوگیری می کند. هم چنین به مرور زمان موهای سفید را مشکی کرده و موجب رویش مجدد موها می شود. دیگر خواص سبوس برنج بهبود گردش خون در پوست سر و تقویت فولیکول های مو است که باعث افزایش رشد مو می شود.اگر هم از روغن این مواد غذایی با ارزش استفاده کنید، شاهد درمان موخوره نیز خواهید بود.
سبوس برنج برای چاقی صورت
نکته ی دیگری در مورد خواص سبوس برنج، مقادیر بالای مواد نشاسته ای در آن می باشد که در طب سنتی به آن اشاره شده است که مصرف آن می تواند باعث چاقی صورت شود.آنتی اکسیدان های قوی که در سبوس برنج وجود دارد آنرا به یک محصول شگفت انگیز ضد پیری و ضد چروک پوست تبدیل کرده است.ویتامین E موجود در آن پوست شما را به صورت عمیق تغذیه کرده و روند پیری پوست را کند می کند.پودر آن را در اسکراب ها و ماسک های صورت و بدن به عنوان یک لایه بردار و نرم کننده پوست می توان به کار گرفت. از آنجایی که خواص سبوس برنج خاصیت ضد التهابی دارد باعث کاهش اگزما پوستی، و آفتاب سوختگی پوست شما میشود.و همچنین با نابودی چربی های اضافی پوست شما ، به حفظ رطوبت آن کمک کرده و از بروز جوش و آکنه جلوگیری می کند.به کاهش لک های ناخوشایند پوست کمک می کند.
خاصیت آنتی اکسیدانی سبوس برنج
اجزای کوچک سبوس برنج یعنی ارزیانول گاما، فیتوسترول ها و دیگر ترکیبات فیتواسترولول ها برای داشتن خاصیت آنتی اکسیدان در برابر رادیکال های آزاد مورد بررسی قرار می گیرند. سبوس برنج به خاطر بخشیدن خواص مفید به غذا به عنوان سبوس برنج پر جرب، سبوس برنج چربی زدایی شده و روغن سبوس برنج و پروتئین کنسانتره شناخته می شود. این رویی باارزش کاملا بدون چربی است و در محصولات نانوایی، غلات صبحانه، وافل ها به عنوان مکمل پروتئین و در گوشت و سوسیس به عنوان مواد تشکیل دهنده مفید استفاده می شود.
سلامت استخوان ها با سبوس برنج
برای داشتن استخوان های سالم به دو ماده با ارزش منگنز و فسفر نیاز داریم. فسفر به محکم شدن بافت استخوان کمک می کند و منگنز در تولید کلاژن، عامل انعطاف پذیری استخوان موثر است. مصرف یک قاشق غذاخوری سبوس برنج یا روغن آن تمام نیاز روزانه بدن به این مواد معدنی را برطرف خواهد کرد.
مضرات سبوس برنج (موارد احتیاطی و منع مصرف)
سبوس برنج همان طور که خواص متعدد و مفیدی دارد، اما چنانچه بیش از اندازه مصرف شود، می تواند مشکل ساز شود. اگر میزان مصرف سبوس از حد اعتدال خارج شود،باعث کاهش جذب برخی مواد ضروری مورد نیاز در بدن خواهد شد. از جمله این مواد ضروری کلسیم، آهن و روی است که در مصرف بیش از اندازه سبوس مانع جذب آنها در بدن میگرددو مشکلاتی را به همراه خواهد داشت. همچنین مصرف سبوس برنج به دلیل فیبر بالایی که دارد برای کسانی که دستگاه گوارش حساس و ضعیفی دارند مناسب نخواهد بود.