اگر روکشی صحیح و اصولی ساخته شده باشد، حتی بزاق هم نمیتواند زییر آن نفوذ کند. بنابراین حلالی یرای چسب دایم روکش دندان وجود ندارد.اما روکش دندان شما را دندانپزشکتان میتواند خارج کند. یا با کمک وسیله ای به نام crown remover و یا با بریدن روکش دندان شما.
عواملی که بر ماندگاری روکش دندان تاثیر می گذارند
ساختار دهان انسان بسیار پیچیده است و برای اینکه طول عمر روکش دندان افزایش پیدا کند فاکتورهای زیر نقش مهمی را ایفا خواهند کرد:
- بهداشت دهان و دندان
- عادات غذایی
- دندان قروچه و فشار دادن دندان ها روی هم
- جویدن ناخن
- جویدن یخ
- نوشیدن مایعات بسیار داغ
- استفاده ابزاری از دندان
- مواد استفاده شده در روکش
در صورتی که روکش دندان با بالاترین استانداردها تهیه شود و به خوبی با بایت مطابقت داشته باشد و به طور مناسب از آن مراقبت شود معمولاً طول عمر بالای خواهد داشت.
به چند دلیل ممکن است لازم باشد روکش دندان را خارج نمائیم :
- درد ، آبسه یا عفونت دندان زیر روکش دندان
- گیر غذائی بین روکش دندان یا دندان مجاور (که ایجاد درد و عفونت لثه می کند )
- شکستگی روکش دندان (اعم از شکستگی سرامیک یا فریم روکش دندان )
- شکستگی تاج دندان زیر روکش دندان (منجر به لق شدن روکش دندان می شود )
- عدم رضایت بیمار از شکل یا رنگ روکش دندان
- فاصله افتادن بین لبه روکش دندان با لثه( بدلیل تحلیل لثه )
به هر حال اگر نیاز باشد روکش دندان خارج شود ، مراحل زیر طی می شود :
- تلاش برای خارج کردن روکش دندان با ضربه توسط وسیله ای بنام Crown Remower
- در صورتیکه تلاش اولیه جواب نداد ، دیواره روکش دندان توسط فرز بریده شده ، روکش دندان به دو نیم قسمت می شود و سپس خارج می شود .
- روش دوم معمولا نیاز به تزریق بی حسی دارد و وقت گیر است.
مراحل خارج کردن روکش دندان
برای خارج کردن روکش دندان باید مراحل زیر را طی کنید:
- گاهی می توان روکش دندان را با چند ضربه از روی دندان جدا کردتلاش کنید روکش دندان را با استفاده از وسیله ای به نام Crown Remower خارج کنید.
- در صورتی که با استفاده از این وسیله موفق به خارج کردن روکش نشدید،دیواره روکش دندان را توسط فرز ببرید با این کار روکش نصف می شود و خارج می شود.این روش وقت گیر است و نیاز به تزریق بی حسی دارد.اگر قرار باشد دندان زیر روکش کشیده شود، دیگر نیازی نیست که ابتدا روکش دندان را خارج کنید. می توانید روکش را به همراه دندان خارج کنید. در صورتی که روکش با برش خارج شود، دیگر قابل استفاده نیست.
روش های مختلفی برای خارج کردن روکش دندان وجود دارد .دندان پزشک باید ابتدا وضعیت روکش را بررسی کند سپس بر اساس شرایط یکی از اقدامات زیر را انجام دهد:
- چنان چه امکان انجام اقدامات مراقبتی باشد روکش اصلاح می شود و مطابقت آن با دندان حفظ می شود.
- اگر امکان استفاده مجدد از روکش وجود داشته باشد دندانپزشک با استفاده از روش های نیمه مراقبتی روکش را با کمترین آسیب خارج می کند.در این روش دندانپزشک یک عدد برش در روکش به وجود می آورد و از این سوراخ برای جداکردن و خارج کردن روکش از دندان استفاده می کند.
- اگر روکش به گونه ای آسیب ببیند که قابل استفاده مجدد نباشد،شکسته می شود و با استفاده از وسایل چرخشی که سرعت بالایی دارد تجزیه می شود تا از اباتمنت یا دندان جدا شود.
انواع چسب روکش دندان
به آنچه روکش را روی دندان حفظ می کند سمان ( Cement ) گفته می شود.در ادامه انواع چسب روکش دندان را برای شما نام می بریم:
سمان موقت
از این چسب زمانی استفاده می شود که بخواهیم روکش دندان را دوباره در بیاوریم.
سمان پلی کربوکسیلات
از این چسب معمولا در مطب ها استفاده می شود و نسبت به سایر روکش ها ارزان تر است.
سمان گلاس اینومر
سمان گلاس اینومر قوی ترین اتصال دهنده روکش به دندان است.این چسب خاصیت ضد پوسیدگی دارد و تا چند سال فلوراید آزاد می کند.اکنون مرغوب ترین سمان گلاس اینومر دنیا ساخت کمپانی GC ژاپن است.این چسب به شدت محکم است و هرگز نمی توان روکشی که با آن چسبیده می شود را خارج کرد.دندانپزشک قبل از چسباندن روکش دندان باید از صحت کار خود اطمینان حاصل کند.
۵ علامت مبنی بر نیاز تعویض روکش دندان
روکش دندان یا به دلایل زیبایی عوض می شود یا برای حفظ سلامت دندان پس از آسیب دیدگی آن. در صورتی که دندان های بالا و پایین شما مطابقت خوبی ندارند، به خوبی روی هم قرار نمی گیرند شما به علت جویدن مواد غذایی یا دندان قروچه در هنگام شب دچار تحلیل رفتگی سطوح دندان خواهید شد. به طور کلی دندان قروچه باعث می شود که فشار بسیار زیادی به روکش های دندان وارد شود. افرادی که دچار مال اکلوژن یا دندان قروچه هستند معمولاً خیلی زود با مشکل تحلیل رفتگی یا آسیب دیدگی روکش دندان مواجه خواهند شد. در صورتی که دندان پزشک هر گونه تغییر یا تحلیل رفتگی را در دندان ها یا روکش های شما مشاهده کند در نهایت به تعویض روکش خواهد پرداخت. در بخش زیر به ۵ علامت هشدار دهنده اشاره می کنیم که نشان می دهد شما به تعویض فوری روکش دندان نیاز خواهید داشت.
احساس درد در اطراف روکش
روکش باید بتواند به طور کامل از دندان محافظت کند. با این حال اگر روکش دندان دچار شکستگی، لق شدگی یا ترک خوردگی شود شما با درد و ناراحتی در اطراف دندان های خود مواجه خواهید شد. از آن جایی که قسمت زیر دندان خالی است احتمال پوسیدگی و نفوذ باکتری در آن بسیار بالا می باشد. به منظور مشاهده علائم و نشانه های حساسیت و درد و تورم باید به دندان پزشک مراجعه کنید. دندان پزشک بر اساس شدت آسیب دیدگی روکش به انجام یکی از اقدامات زیر خواهد پرداخت:
- ترمیم روکش دندان شما
- تعویض کامل روکش دندان
تغییرات ایجاد شده در بایت
هنگامی که روکش روی دندان نصب شد نباید بر روی بایت شما تاثیر بگذارد دندان پزشک به شکل دهی روکش شما می پردازد تا از مطابقت ارتفاع آن با دندان های مجاور اطمینان حاصل کند و بایت شما را در حالت طبیعی حفظ کند. با این حال در برخی موارد در صورتی که این اقدامات به خوبی پیش نرود شما به تعویض روکش دندان نیاز خواهید داشت. احساس درد در فک یا مشکل در هنگام جویدن مواد غذایی به ویژه با آن قسمت از دهان که روکش دارد از جمله علائم و نشانه هایی هستند که نشان می دهند شما به تعویض روکش نیاز دارید. بر اساس نحوه تاثیر گذاری روکش دندان بر روی بایت شما، دندان پزشک به انجام یکی از روش های زیر خواهد پرداخت:
- شکل دهی روکش دندان برای رفع درد و مشکلات فک
- تعویض کامل روکش دندان
عقب رفتن خط لثه
احتمال تجمع باکتری روی سطح لثه به ویژه در مواردی که روکش دندان نصب شده است افزایش پیدا می کند. با این حال برخی اختلالات از قبیل عقب رفتن خط لثه پس از نصب روکش دندان همیشه رخ خواهد داد. عقب رفتن خط لثه نشان دهنده موارد زیر است:
- روکش دندان به طور صحیح نصب نشده است.
- شما به خوبی از روکش دندان خود مراقبت نکرده اید.
در موارد زیر باید به دندان پزشک مراجعه کنید:
- در صورتی که دچار تغییرات غیر عادی شده باشید.
- در صورتی که در اطراف لثه خود شاهد افزایش حساسیت شده اید.
دندان پزشک بر اساس نوع مشکل شما به ارائه موارد زیر خواهد پرداخت:
- رفع مشکل ایجاد شده و ارائه نکات لازم در خصوص بهداشت دهان و دندان
- تعویض کامل روکش در صورت وجود حساسیت یا پوسیدگی در ناحیه ای که لثه عقب رفته است.
بالا بودن عمر روکش
اگر چه روکش دندانی معمولاً طول عمر و ماندگاری بالایی دارد در صورتی که به خوبی و به طور صحیح از آن مراقبت نشود بهتر است که پس از ۵ تا ۶ سال اقدام به تعویض آن کرد. این هم به بهبود سلامت دهان و دندان کمک می کند اما در صورتی که روکش دندان تا چندین سال شما را اذیت نکند معمولا نیازی به تعویض آن نخواهد داشت مگر آنکه متوجه آسیب دیدگی یا تحلیل رفتگی آن شده باشید. در صورتی که روکش دندان شما آسیب دیده یا ترک برداشته باشد یا آنکه به عصب فشار وارد کند باید به تعویض آن بپردازید. روکش قدیمی دندان یا روکش هایی که حاوی ترکیبات فلزی هستند و دندان های شما مطابقت ندارند می توانند بر روی طول عمر و ماندگاری روکش تاثیر بگذارند. با دندان پزشک خود در خصوص تعویض روکش با روکش طلا یا نقره ثابت کنید به ویژه اگر روکش دندان برای دندان های ردیف جلوی شما استفاده می شود.
از بین رفتن زیبایی ظاهری
در صورتی که روکش دندان ظاهری متفاوت با دندان های مجاور داشته باشد معمولاً باعث خجالت فرد خواهد شد اما در صورتی که این نوع روکش برای دندان های عقب استفاده نشود معمولاً مشکلی را به وجود نمی آورد زیرا به سختی دیده می شوند حال آنکه تغییر رنگ روکش دندان های ردیف جلو جلب توجه خواهد کرد. در این موارد بهتر است که روکش دندان با یک عدد روکش جدید عوض شود. قبل از تصمیم گیری برای تعویض روکش می توانید از پوشش بیمه خود در خصوص هزینه های حاصل از درمان و عوض کردن روکش سوال بپرسید. در صورتی که مشکلات ایجاد شده در دندان شما خفیف است و شما دچار مشکلات بیشتری نشده اید می توانید کمی صبر کنید تا زمان لازم برای پوشش هزینه های بیمه فرا برسد.
بعد از ایمپلنت چه بخوریم؟
