موسیر یکی از سبزیجات خودرو است که آن را با نام سیر وحشی یا سیر ایرانی نیز می شناسند. این گیاه از ترکیب دو سبزی پیاز و سیر شکل گرفته است. جالب است بدانید خواص موسیر هم مشابه با سیر و هم مشابه سبزی است. در نتیجه خاصیت آن به طور جداگانه چند برابر هر کدام از سبزی های نام برده است.
فرق موسیر و سیر چیست؟
موسیر و سیر دو گیاه متفاوت از هم هستند اما دارای خواص یکسانند. موسیر 40 گونه مختلف دارد و دارای طعمی شبیه سیر و تلخی کمتری نسبت به سیر است.
موسیر مانند سیر و پیاز خاصیت آنتی اکسیدانی ، رقیق تر کردن خون یا خواص آنتی باکتریالی دارد اما مواد معدنی و ویتامین های موجود در آنها با هم متفاوت است یکی از ویژگی های بارز موسیر بو ندادن دهان پس از مصرف آن است.
سیر و موسیر هر دو خاصیت ضد سرطانی به دلیل وجود گوگرد دارند ، موسیر به شکل پیازی تقریبا درشت از ریشه این گیاه که در زیر خاک بزرگ شده است در می آید و همراه محصولات و فرآورده های مختلفی به کار میرود.سیر به شکل چند حبه سیر کوچک داخل یک کیسه اما موسیر به شکل یک پیاز میباشد.
خواص موسیر برای سلامتی
خواص موسیر مانند سیر و پیاز بی نظیر است و اغلب پزشکان توصیه می کنند آن را در وعده های غذایی خود جای دهید. این خوراکی دارای خاصیت آنتی اکسیدانی بالای است که باعث می شود بدن در برابر بسیار از بیماری های ایمن باشد و از طرفی باعث بالا رفتن سیستم ایمنی می شود.موسیر به دلیل مواد معدنی خاصی که دارد باعث می شود یک خوراکی مناسب برای دوران بارداری باشد و همچنین به دلیل فراوانی فیبر یک ماده مغذی است که افراد دارای رژیم لاغری می توانند آن را به غذای خود اضافه کنند و چربی سوزی را افزایش دهند.موسیر همچنین به علت دارا بودن ترکیبات معدنی و ویتامین های حیاتی یک گزینه مناسب برای درمان بیمار های پوستی و زیبایی بخشیدن به مو ها محسوب می شود. فواید موسیر به طعم خاص و دسترسی آسان آن محدود نمی شود، بلکه موسیر ارزش غذایی چشمگیری دارد که در برخی موارد از پیاز نیز بالاتر است.
خاصیت آنتی اکسیدانی
شاید مهم ترین خاصیت موسیر وجود مقدار زیادی ترکیبات آنتی اکسیدانی باشد. ازجمله این ترکیبات می توان کوئرستین، کمپفرول و سایر آنتی اکسیدان های گوگرددار را نام برد.
در موسیر نیز مانند سیر این آنتی اکسیدان ها زمانی آزاد می شوند که سطح سلول موسیر آسیب ببیند. این آسیب از طریق برش یا له کردن ایجاد می شود. با آزادشدن این آنتی اکسیدان ها، ترکیبی قدرت مند به نام «آلیسین» تشکیل می شود. آلیسین ترکیب قدرت مندی است که می تواند خطر بروز جهش های سلولی و انواع سرطان را کاهش دهد.
بر اساس مطالعات، مصرف موسیر خطر بروز سرطان ریه، سرطان دهان، سرطان معده، سرطان روده بزرگ و سرطان سینه را کاهش می دهد.
افزایش گردش خون و سوخت و ساز
موسیر ازلحاظ دارابودن مواد معدنی مانند آهن، مس و پتاسیم غنی تر از پیاز است. آهن و مس در بدن، با تحریک تولید گلبول های قرمز، به افزایش گردش خون کمک می کنند. با افزایش گلبول های قرمز در جریان خون، گردش خون افزایش می یابد و اکسیژن بیشتری به نقاط مهم بدن می رسد. همچنین میزان انرژی، رشد سلولی، ترمیم بافت ها و سوخت و ساز در بدن افزایش می یابد.
کاهش کلسترول و کمک به سلامت قلب
آلیسین با تنظیم سطح کلسترول در بدن مرتبط است. آلیسین تولید آنزیم ردوکتاز را در کبد مهار می کند. این آنزیم در تولید کلسترول مؤثر است.
موسیر با کاهش کلسترول در بدن می تواند خطر بروز تصلب شرایین، بیماری سرخ رگ کرونری، حمله قلبی و سکته مغزی را کاهش دهد.
کاهش فشارخون
خاصیت رگ گشادگی (اتساع عروق) پتاسیم، در کنار فعالیت آلیسین که می تواند در بدن نیتریک اکسید را آزاد کند، می تواند فشار خون را به طور چشمگیر کاهش دهد. خاصیت رگ گشادگی می تواند به آرامش دیواره رگ های خونی کمک کند و باعث شود خون آزادانه تر در رگ ها جریان پیدا کند.این امر از ایجاد لخته های خونی و افزایش فشار و استرس بر دستگاه قلبی ـ عروقی جلوگیری می کند و درنتیجه در سلامت قلب مؤثر است.
کنترل دیابت
کنترل دیابت یکی از خواص موسیر است. آلیوم و آلیل دی سولفید دو ترکیب موسیر هستند که خاصیت ضد دیابت دارند. آنها به تنظیم سطح قند خون در بدن کمک می کنند. این امر در افراد دیابتی که باید سطح قند خون شان را کنترل کنند مفید است.موسیر می تواند در مبتلایان به دیابت نوع ۱ و نیز دیابت نوع ۲، در هر سنی، اثرات مفید داشته باشد.
آرامش اعصاب
ویتامین ها و مواد معدنی مختلف موجود در موسیر، ازجمله پیریدوکسین، می توانند به آزادکردن گاما آمینوبوتیریک اسید (GABA) در مغز کمک کنند. آزادشدن این ماده به پایین نگه داشتن استرس و کنترل سطح هورمون ها در بدن کمک می کند. بنابراین، اگر به دنبال راهی برای کاهش استرس هستید و می خواهید و به آرامش ذهن برسید، موسیر می تواند با آزادکردن سریع گاما آمینوبوتیریک اسید مؤثر باشد.همچنین موسیر مقادیر چشمگیری اسید فولیک دارد که از ویتامین های ضروری گروه B است و با تنظیم هورمونی و واکنش های آنزیمی مغز به سلامت روان و سلامت عاطفی افراد کمک می کند.
کاهش علائم آلرژی
در طول یک واکنش آلرژیک، سلول های بدن هیستامین آزاد می کنند. این امر موجب بروز علائمی مانند ورم بافت ها و ایجاد اشک در چشم و بینی می شود.موسیر سرشار از کوئرستین است. کوئرستین یک فلاونوئید گیاهی است که می تواند مشکلات بینی و چشم، که از حساسیت فصلی نشئت گرفته باشند، را کاهش دهد. کوئرستین می تواند، با جلوگیری از آزادشدن هیستامین، به کاهش شدت واکنش های تنفسی و التهابی مانند آسم آلرژیک، برونشیت و حساسیت های فصلی کمک کند.کوئرستین یکی از ترکیبات اصلی در بسیاری از مکمل ها و داروهای حساسیت است که، به منظور کنترل علائم ملایم آلرژی، برای بینی و چشم استفاده می شود.
خاصیت ضدمیکروبی
مطالعه ای گسترده درمورد ترکیبات آلی گوگرد در سبزیجاتی مانند موسیر نشان داد این مواد غذایی خاصیت ضدباکتری، ضدقارچ و ضدویروس دارند. همچنین از سبزیجات خانواده آلیوم به عنوان درمان سنتی سرماخوردگی، تب، سرفه و آنفولانزا استفاده می شود.مطالعه ای چهارهفته ای درمورد ۱۶ فرد بزرگ سال که به حساسیت فصلی مبتلا بودند نشان داد که مصرف روزانه عصاره ۲۰۰ میکروگرم بر میلی لیتر موسیر می تواند علائم را در ۶۲٫۵٪ افراد کاهش دهد.مطالعه ای دیگر درمورد ۶۰ نفر نشان داد که مالیدن عصاره نیم درصد موسیر برروی تب خال می تواند به طور چشمگیری زمان بهبود را کاهش دهد. تبخال در ۳۰ درصد افراد ظرف ۶ ساعت و در بقیه تا ۲۴ ساعت بهبود پیدا کرد، درحالی که در صورت استفاده نکردن از موسیر زمان درمان ۴۸ تا ۷۲ ساعت طول می کشید.
همچنین شست وشوی ۱۵ثانیه ای دهان با عصاره موسیر و آب در مهار ۲۴ساعته باکتری های دهان از کلرهگزیدین مؤثرتر واقع شد. کلرهگزیدین یکی از دهان شویه های رایج است.
داشتن وزنی مناسب
یکی دیگر از خواص موسیر کمک به داشتن وزن ایده آل و مناسب است. برخی مطالعات نشان داده اند که ترکیبات موجود در موسیر می توانند به جلوگیری از تجمع زیاد چربی در بدن کمک کنند و درصد چربی بدن را کاهش دهند.
عوارض و مضرات موسیر
- ریفلاکس معده
- سوزش سر دل
- سندروم روده تخریک پذیر
- واکنش های آلرژیک مانند آسم، بثورات پوستی و قرمزی و خارش چشم ها می شود.
خواص موسیر در طب سنتی
- گیاهی از خانواده سیرو بی شک هم خواص با آن است. ریشه ی موسیر پیاز مانند و برگ های آن باریک با گل هایی بنفش رنگ است. از گل این گیاه به عنوان گل زینتی نیز استفاده می شود.
- استفاده از موسیر در افراد دیابتی برای کاهش قند خون آن ها مفید است. رفع تنگی نفس، رفع فراموشی، قاعده آور، پایین آورنده فشارخون، ادرارآور، ترمیم کننده زخم ها، تسکین دهنده التهاب کبد، رفع سیاتیک، تنظیم فشار خون، رفع نقرس از خواص موسیر است.
- افراد سرد مزاج برای تقویت قوای جنسی می توانند از موسیر کمک بگیرند. قابل ذکر است که تاثیر مثبت موسیر را بر دستگاه اعصاب کاهش سردردهای میگرنی نمی توان ندیده گرفت. موسیر نقش قابل توجهی در کاهش چربی خون و جلو گیری از تصلب شرایین دارد.