دندان مصنوعی دندان هایی هستند که از مواد اکریلیک و فلزی ساخته شده و برای جایگزین کردن دندان های از بین رفته مورد استفاده قرار می گیرند. با وجودی که دندان پزشکان سعی می کنند تا حد ممکن دندان های طبیعی فرد را حفظ کنند، حتی افرادی که از عادت های مناسب بهداشت دهان و دندان به طور منظم استفاده می کنند نیز ممکن است در برخی مراحل زندگی خود نیاز داشته باشند از دندان مصنوعی استفاده کنند. در حقیقت دندان های از بین رفته نه تنها می تواند مشکلات گفتاری و نیز مشکلات خاص در ارتباط با وضعیت صحبت کردن ایجاد کند، همچنین می تواند تاثیرات احساسی بر وضعیت فرد داشته باشد. به این ترتیب صرف نظر از علت از دست دادن دندان ها، دندان متحرک می تواند از ایجاد این مشکلات جلوگیری کرده و با بازیابی اعتماد به نفس فرد، وضعیت ظاهری وی را نیز با حمایت بیشتر از نواحی گونه ها و لب ها ترمیم کند. امروزه از انواع مختلف دندان های مصنوعی با توجه به شرایط هر بیمار استفاده می شود که هزینه آن ها با یکدیگر متفاوت است.
چرا دندان مصنوعی یا دست دندان متحرک در دهان جابجا می شود؟
بعد از کشیدن دندان ها، استخوان فک تحلیل می رود و در حالی که اندازه دندان مصنوعی ثابت می ماند، فک کوچک تر می شود. در نتیجه دست دندان متحرک به خوبی روی فک چفت نمی شود. این تحلیل در فک پایین ۴-۲ برابر بیشتر از فک بالاست. با توجه به کوچک تر بودن فک پایین و تماس بیشتر زبان با این ناحیه از دهان، شکایت بیماران از لقی و ناراحتی در فک پایین بسیار بیشتر از فک بالاست. تحلیل استخوان های فک ممکن است تا جایی پیش رود که با یک ضربه بسیار خفیف، استخوان آن بشکند.
معایب دندان مصنوعی ژله ای
دندان مصنوعی نرم معایبی هم دارد. اولین عیب قیمت بالای آن است که بیشتر از قیمت دندان مصنوعی های سنتی است. عیب دیگر این است که اگر لثه ها شکل خود را از دست دهند، اصلاح آن سخت خواهد بود. در صورت آسیب امکان تعمیر آن وجود دارد ولی در اغلب موارد دندانساز باید آن را از نو بسازد.به طور کلی مشکلات استفاده از پروتزهای ژله ای عبارتند از:
هزینه زیاد
هرچند این پروتزها نسبت به ایمپلنت دندان هزینه کمتری دارند اما در مقایسه با پروتزهای معمولی گرانتر هستند.
استحکام کم
پروتزهای ژله ای بسیار نرم هستند و از این لحاظ عمل جویدن توسط این پروترها به شدت بی کیفیت انجام می شود.
بدون مبنا و اساس علمی
پروتزهای ژله ای از لحاظ علمی در دندانپزشکی تأیید نشده اند و بیشتر از سمت شرکت های تولید کننده معرفی شده اند.
تحلیل دندان های زیرین
همانطور که گفته شد این پروتزها کیفیت جویدن را به شدت پایین می آورند و به همین دلیل، به مرور استخوان های زیر پروتز ژله ای فرسوده شده و پوسیده می شوند.
عدم تطابق با فرم فک و دندان طبیعی بیمار
پروتزهای قدیمی نسبت به پروتزهای ژله ای تطابق بیشتری با فرم طبیعی دندان های بیمار دارند.
معایب و مزایای لومینیر در مقایسه با ونیر کامپوزیت
مزایای دندان مصنوعی ژله ای
با وجود تمام معایب گفته شده، ممکن است شما کنجکاو باشید که بدانید مزایای این پروتزهای ژله ای چیست که برخی افراد اقدام به استفاده از این پروتزها می نمایند. در زیر به مزایای دندان های مصنوعی ژله ای اشاره می کنیم:
بسیار سبک و نازک
ضخامت ماده برای دندان مصنوعی ژله ای بین ۰.۶ تا ۱.۸ میلی متر است که پنج برابر کمتر از پروتز دندانی استاندارد است و حتی سبکتر از دندان مصنوعی قالب فلزی است.
غیرشکستنی
پایه نایلونی سبب انعطاف پروتز شده و ضربه ناشی از افتادن حین شستشو را جذب می کند. به دلیل این ویژگی های منحصربه فرد، بعضی نام های تجاری مانند والپلاست ضمانت مادام العمر برای انواع ژله ای دارند. به یاد داشته باشید که کلا با احتیاط از تجهیزات دندانی استفاده کنید.
سازگار با محیط زیست
پلی آمیدها که با عنوان رزین نایلونی ترموپلاستیک هم شناخته می شود بیسفنول (BPA) ندارد و یک ماده بسیار سازگار با محیط زیست در ساخت رزین های دندانی است. پروتز ژله ای دندان جایگزین خوبی برای بیمارانی است که به آکریلیک یا فلزاتی مانند کروم و کبالت حساسیت دارند. دندان مصنوعی های ژله ای بدون فلز هستند.
راحت و زیبا
پروتز ژله ای دندان راحت بوده و با حرکات دائمی و انعطاف پذیر دهان سازگار است. به دلیل مواد نرم بکار رفته در آن ها ناراحتی لثه ایجاد نمی کند. بدلیل نبود قلاب فلزی حول دندان های طبیعی، در دهان دیده نمی شود. رنگ مواد پایه با رنگ طبیعی لثه ادغام شده و مشخص نیست که دندان مصنوعی دارید.
برای دندان های مصنوعی لق و استخوان فک تحلیل رفته چه راه حل هایی وجود دارد؟
تا قبل از معرفی ایمپلنت های دندانی، استفاده از آستر نرم یا چسب دست دندان در زیر دندان مصنوعی تنها راه برطرف کردن درد و ناراحتی ناشی از لقی دندان های مصنوعی بود. چسب دندان روشی موقتی است و فقط مدت کوتاهی باعث از بین رفتن لقی دست دندان می شود و با گذشت زمان و با تحلیل بیشتر استخوان های فک، به تدریج اثر خود را از دست می دهد. از طرفی این چسب ها حاوی موادی هستند که ممکن است در قسمت مخاط بدون دندان بیمار واکنش های حساسیتی ایجاد کنند.
آستر نرم به دندان ژله ای هم معروف است و طوری ساخته شده که به طور موقت باعث گیر کردن محکم دندان مصنوعی در لثه می شود ولی مواد موجود در آستر نرم به تدریج اثر خود را از دست می دهند. آسترهای نرم در بیمارانی که استخوان فکشان نازک و تیز باشد تا حدی باعث کاهش فشار وارده از طرف دست دندان می شود اما تاثیر زیادی روی گیر دندان مصنوعی به خصوص در طولانی مدت ندارد.
امروزه برای بیمارانی که دچار تحلیل پیشرفته استخوان فک شده اند، از ایمپلنت های دندانی استفاده می کنند. ایمپلنت های دندانی تاثیری شگرف در بهبود کیفیت درمان های دندان پزشکی به وجود آورده اند.
