اشخاصی هستند که تصور می کنند دندان های مصنوعی قدیمی بهترین انتخاب برای پر کردن فک های بدون دندان است و تصور می کنند چون این دندان های مصنوعی متحرک هستند و می توان خارج از دهان آنها را تمیز کرد بهتر از پروتزهای دندانی برپایه ایمپلنت هستند. باید بدانید پروتزهای دندانی بر پایه ایمپلنت نیز نوعی دندان مصنوعی هستند که روی ۴ یا تعداد بیشتری پایه ایمپلنت سوار می شوند. پروتز دندان مصنوعی بر پایه ایمپلنت می تواند ثابت یا متحرک باشد. اما پایه های ایمپلنت در استخوان فک کاشته شده و کاملاً با آن جوش می خورند. در صورتی که از پروتز دندانی متحرک استفاده کنید می توان دندانهای مصنوعی را روی دو پایه ایمپلنت در فک پایین سوار کرد. دندان های مصنوعی متحرک بر پایه ایمپلنت را نیز باید به منظور تمیز کردن هر روز از دهان خارج کرد.
اسکلت فلزی با روکش دندان سرامیکی مجزا
در این روش از یک اسکلت فلزی به عنوان قاعده استفاده می شود و اسکلت روکشهای دندان (تاج دندان مصنوعی) تکی که هر یک جایگزین یک دندان می شوند به عنوان بخشی از اسکلت فلزی بر روی این قاعده قرار می گیرند. سپس روکش دندان سفید رنگ به صورت تک تک ساخته شده و بر روی اسکلت فلزی چسبانده می شوند. در نهایت پروتز مصنوعی به صورت یک تکه واحد به بیمار داده می شود.
تعداد زیادی روکش دندان مجزا باعث می شود ترمیم شکل طبیعی تری داشته باشد در حالی که نیازی نیست دقیقاً به تعداد دندان های از دست رفته ایمپلنت جایگذاری شود. لازم به ذکر است که از نظر زیبایی، دندان های سرامیکی بسیار بهتر از آکریلیک هستند، در مقابل تغییر رنگ لکه مقاومت بیشتری دارند و استحکام بالایی در مقابل فشارهای فک نشان می دهند بنابراین ساییده نمی شوند.
احتمال شکستن این نوع ترمیم به صورت لب پر شدن سرامیک بیشتر است و ممکن است ترک های مویی و ترک های بزرگ تری ایجاد شود که هزینه ترمیم و پیچیدگی درمان آن بیشتر از دندان مصنوعی آکریلیک است.
با این حال از آنجایی که روکش دندان ساخته شده و به صورت تک تک جایگزین دندان ها می شود احتمال گران شدن ترمیم تا حد قابل توجهی کاهش می یابد چرا که غالباً تنها یکی از روکشهای دندان دچار مشکل می شود که می توان آن را به صورت مجزا درآورده و ترمیم کرد و یا با روکش دندان جدید به روش بریج جایگزین نمود. به علاوه در صورتی که مطب دندانپزشکی مجهز به دستگاه کد / کم باشد می توان با استفاده از آن، طراحی پروتز اولیه از جمله اسکلت فلزی و روکش دندان را انجام داد و در زمان صرفه جویی قابل توجهی داشت. به این ترتیب می توان در همان روز پروتز را ترمیم کرده و تحویل بیمار داد.
دندان مصنوعی کامل غیر ثابت با پشتیبانی دو ایمپلنت
ست کامل دندان مصنوعی غیر ثابت با پشتیبانی ایمپلنت معمولا متشکل از دو ایمپلنت دندان است که به عنوان لنگر برای ثابت کردن دندان مصنوعی و جلوگیری از لغزش و حرکت دندان عمل میکنند. در این روش دو ایمپلنت در جلوی دهان کاشته میشوند و میتوانند دندان مصنوعی با ضمایم مختلف را نگه دارند. اتصال این پروتزهای مصنوعی به ایمپلنت سه نوع است:
- میله کوچک همراه با گیره
- گوی و حفره
- گیره هایی که مستقیما ایمپلنت را میگیرند
توجه داشته باشید که در این حالت پروتز مصنوعی باز هم باید توسط بافت نرم (لثه) پشتیبانی شود و ایمپلنت تنها آن را محکم و با ثبات میکند.
پروتز ژله ای دندان چیست؟
دندان مصنوعی کامل غیر ثابت بر روی چهار ایمپلنت
در حالتی که یک ست کامل دندان مصنوعی غیر ثابت بخواهد روی ایمپلنتهای دندانی سوار شود، چهار ایمپلنت (و گاهی بیشتر) استفاده میشود. در این پروتز مصنوعی دندانهای مصنوعی تنها کمی با لثه تماس پیدا میکنند و در واقع از لثه برای پشتیبانی آنها استفاده نمیشود (بر خلاف حالت قبل) بلکه پروتز کاملا روی پایه های ایمپلنت سوار میشود و مستقیما به آنها تکیه میکند. ایمپلنت دندانها را در جای خود نگه داشته و نمیگذارد فشاری به لثه وارد شود. مزیت این پروتز بر قبلی این است که اتروفی استخوان کمتر بوده و ثبات دندان بیشتر است.
دندان مصنوعی متحرک یا غیر ثابت چند مزیت دارد. مهمترین فایده دندان مصنوعی غیر ثابت این است که ایمپلنتها و دندانها را خیلی راحت تر از حالت ثابت میتوان تمیز کرد. از طرفی هزینه این روش کمتر بوده و ترمیم آن در هنگام شکستن یا خراب شدن، آسانتر و ارزانتر است.
دندان مصنوعی کامل نیمه ثابت بر روی ایمپلنت
پروتزهای نیمه ثابت به صورتی هستند که اگر چه خود بیمار نمیتواند آن را از دهان خارج کند اما در صورت لزوم دندانپزشک میتواند پروتز را در بیاورد. در صورتی که یک ست کامل دندانی به صورت نیمه ثابت باشد، معمولا شش ایمپلنت برای ثابت نگه داشتن دندان مصنوعی در جای خود، استفاده میشود. بایت فشار زیادی وارد میکند و در صورتی که تعداد ایمپلنت کافی نکاشته باشید، فشار بیش از حد به آنها وارد میشود و ممکن است درمان با شکست مواجه شود.
مواد مختلفی برای این نوع پروتزها استفاده میشوند. برخی از متداولترین آنها عبارتند از پروتز مصنوعی اکریلیک همراه با دندانهای اکریلیک و لثه پورسلین تقویت شده با فلز همراه با دندان پورسلین. اگر از پورسلین استفاده شود فشار خیلی بیشتری هنگام بایت اعمال میشود بنابراین تعداد ایمپلنت بیشتری باید برای پشتیبانی جایگذاری شود. انواع نیمه ثابت دندان مصنوعی کامل در شرایطی استفاده میشود که مقدار زیادی از استخوان تحلیل رفته و علاوه بر دندان ناحیه گسترده ای از لثه نیز باید جایگزین شود.
مزیت این پروتز روشن است؛ دندانها بسیار محکم و با ثبات در جای خود قرار میگیرند بنابراین خیلی طبیعی تر هستند از طرفی اگر لازم باشد ترمیم شوند به راحتی توسط دندانپزشک خارج شده و ترمیم میشوند.
اسکلت زیرکونیا با روکش سرامیکی پیوسته
این ترمیم ثابت قوس دندانی کامل، شامل یک اسکلت زیرکونیا است که روکش سرامیکی بر روی آن قرار گرفته است.این پروتز در مقایسه با پروتزهای دارای اسکلت فلزی، از مزیت مهم زیست سازگاری برخوردار است و از نظر زیبایی به علت رنگ سفید شبیه دندان بسیار مناسب بوده و استحکام خوبی دارد. قاعده سفید رنگ اسکلت زیرکونیا باعث می شود مشکل رنگ فلزی پروتزهای قبلی، برطرف شده و در نهایت پروتز ظاهر زیباتر و طبیعی تری داشته باشد. علاوه بر این استحکام و دوام قاعده زیرکونیا بسیار زیاد است. استفاده از روکش سرامیکی بر روی اسکلت زیرکونیا زیبایی و شفافیت مناسبی به ترمیم بخشیده است.
مهم ترین اشکال این پروتز، ویژگی های خود سرامیک است. به علت فرایندی که در آن روکش سرامیکی بر روی اسکلت زیرکونیا قرار گرفته و به صورت یک تکه واحد در می آید، در صورتی که هر گونه لب پر شدگی یا ترک خوردگی در ترمیم ایجاد شود باید تمامی پروتز برداشته شده و به لابراتوار دندانپزشکی فرستاده شود تا در آنجا مجدداً روکش سرامیکی بر روی ترمیم کار شود. این کار دشوار بوده و ممکن است هزینه و استرس زیادی برای بیمار ایجاد کند چرا که باید چند جلسه به دندانپزشک مراجعه کند و مدتی بدون دندان سر کند.
برای به حداقل رساندن احتمال صدمه دیدن روکش سرامیکی پیوسته، اسکلت زیرکونیا را می توان به شکلی طراحی کرد که بتوان بر روی آن، روکش دندان تکی استفاده کرد. به این ترتیب برای ترمیم روکش دندان لب پر شده، تنها کافی است همان دندان در بیاید و ترمیم شود. به این ترتیب هم هزینه درمان کاهش پیدا می کند و هم نیازی به درآوردن کل دندان نیست.
