چه دلایلی باعث بروز تشنج میشود؟
تشنج به طور خلاصه یک حمله عصبی ناشی از اختلال در فعالیت الكتریكی مغز میباشد که بصورت حرکات غیر ارادی در بدن بروز میكند. این حالت معمولا با غش کردن و بیهوشی موقتی همراه است. حملات تشنج ممکن است چند ثانیه تا چند دقیقه طول بکشد و بیشتر در افراد با سابقه داشتن بیماریهای پیش زمینهای مثل صرع رخ میدهد. این بیماری نوعی بیماری مغزی میباشد که در آن، این حملات تشنج در اثر اختلال جریان الکتریکی سلولهای قسمتی از مغز رخ میدهد. بیماری صرع مخصوص سن خاصی نبوده و حتی در کودکان هم دیده میشود. عوامل مختلفی مثل تب بالا به ویژه در کودکان میتواند باعث بروز تشنج گردد. بنابراین تب کردن کودکان باید جدی گرفته شده و تا حد امکان و هر چه سریعتر اقدامات لازم برای پایین آوردن دمای بدن کودک صورت بگیرد. اگر بخواهیم دلایل بروز تشنج را بررسی کنیم میتوانیم به مواردی مثل کاهش برخی مواد مغذی و معدنی مثل کلسیم، منیزیم یا افت قند خون بدن، عفونتهای مغزی، ضربههای وارده بر سر، مسمومیت دارویی و... اشاره کنیم.
روشهای درمانی کدامند؟
نمیتوان بیماریهایی مثل صرع را به طور ریشهای و قطعی درمان کرد؛ تنها میتوان با استفاده از درمانهای دارویی این حملات را تا حد زیادی کاهش و تحت کنترل در آورد. درمانهای دارویی مختلفی برای کنترل تشنج در بیماران مبتلا به صرع وجود دارد که پزشک با معاینه بیمار و گرفتن شرح حال از او میتواند داروی مناسب را تجویز کند. لاموتریژین از داروهای ضد صرع است که در ادامه قصد داریم بیشتر به معرفی آن بپردازیم.
لاموتریژین چیست؟
لاموتریژین (Lamotrigine) از داروهای ضد صرع و ضد تشنج است که ممکن است به تنهایی یا به همراه داروهای دیگر برای کنترل حملات صرع و تشنج مورد استفاده قرار بگیرد. علاوه بر این داروی لاموتریژین برای کاهش حملات و همچنین به عنوان یک داروی ضدافسردگی در افراد مبتلا به اختلال دوقطبی که نوعی بیماری روانی است هم تجویز میشود. از آنجاییکه یکی از عوارض این دارو کاهش اشتها میباشد در پرخوریهای با منشاء عصبی به عنوان ضد اشتها هم کاربرد دارد.
این دارو به صورت قرصهای ۲۵، ۵۰ و ۱۰۰ میلیگرمی در دسترس میباشد.
مقدار و نحوه مصرف داروی لاموتریژین
موارد و مقدار مصرف
الف) درمان کمکی صرع نسبی تا تشنج ژنرالیزه سندرم Lennox-Gastaut.
بزرگسالان و کودکان بزرگتر از 12 سال: در کسانی که والپروئ یک اسید به همراه دیگر ضدصرعهای القا کننده آنزیمی را دریافت می کنند، دارو را با دوز 25 میلی گرم یک روز درمیان برای 2 هفته شروع کنید. سپس به 25 میلی گرم روزانه برا ی 2 هفته افزایش دهید. دارو را هر یک الی دو هفته 25 تا 50 میلی گرم روزانه برحسب نیاز افزایش دهید تا به دوز 100 تا 400 میلی گرم روزانه (در یک یا دو دوز منقسم) برسید. زمانی که همراه والپروئ یک اسید به تنهایی به کار می رود، دوز نگهدارنده 100 تا 200 میلی گرم در روز است.
در کسانی که تنها ضدصرع های القاکننده آنزیمی بدون والپروئ یک اسید را دریافت می کنند، دارو را با 50 میلی گرم روزانه برای دو هفته شروع کنید. سپس به 100 میلی گرم روزانه برا ی 2 هفته افزایش دهید (در دو دوز منقسم). دارو را هر یک الی دو هفته 100 میلی گرم روزانه برحسب نیاز افزایش دهید تا به دوز 300 تا 500 میلی گرم روزانه در دو دوز منقسم برسید.
کودکان 2 تا 12 سال با وزن 7/6 تا 40 کیلوگرم: در کسانی که والپروئ یک اسید به همراه دیگر ضدصرعهای القاکننده آنزیمی دریافت می کنند، دارو را با دوز mg/Kg 15/0 روزانه در یک یا 2 دوز منقسم برای 2 هفته شروع کنید. سپس با دوز mg/Kg 3/0 در یک یا دو دوز منقسم برای یک الی 2 هفته ادامه دهید. دوز معمول نگهدارنده mg/Kg 5-1 روزانه می باشد (ماکزیمم تا 200 میلی گرم روزانه در یک یا دو دوز منقسم).
در کسانی که تنها ضدصرع های القاکننده آنزیمی بدون والپروئ یک اسید را دریافت می کنند، دارو را با دوز mg/Kg 6/0 در دو دوز منقسم برای دو هفته شروع کنید. سپس با دوز mg/Kg 2/1 برای 2 هفته دیگر ادامه دهید. دوز معمول نگهدارنده mg/Kg 15-5 روزانه می باشد (ماکزیمم تا 400 میلی گرم روزانه در دو دوز منقسم).
ب) ادامه لاموتریژین به تنهایی در رژیمهایی که حاوی ضدصرع های القاکننده آنزیمی می باشند.
بزرگسالان و کودکان بزرگتر از 16 سال: دارو را با دوز mg 50 یک بار در روز برای دو هفته به رژیم فعلی اضافه کنید. سپس با mg 100 روزانه در دو دوز منقسم برای دو هفته ادامه دهید. سپس هر یک الی دو هفته 100 میلی گرم دوز را افزایش دهید تا به دوز نگهدارنده mg 500 روزانه در دو دوز منقسم برسید. در این مرحله می توان داروی القا کننده آنزیمی را به تدریج قطع کرد. به صورت کاهش 20% دوز هفتگی برای 4 هفته.
پ) لاموتریژین به تنهایی در کسانی که دارو را همراه والپروات برای صرع نسبی دریافت می کنند.
بزرگسالان و کودکان بزرگتر از 16 سال: زمانی که به دوز 200 میلی گرم در روز لاموتریژین رسیدید، والپروات را mg 500 روزانه هفتگی کاهش دهید تا به دوز 500 میلی گرم روزانه برسید. این دوز را برای یک هفته ادامه دهید. سپس دوز لاموتریژین را به mg 300 روزانه افزایش داده و دوز والپروات را به 250 میلی گرم روزانه کاهش دهید. مجدداً دوز را برای یک هفته ادامه دهید. سپس والپروات را کاملاً قطع کرده و دوز لاموتریژین را 100 میلی گرم در روز هر هفته افزایش دهید تا به دوز 500 میلی گرم روزانه برسید.
ت) اختلالات دوقطبی.
بزرگسالان: ابتدا دارو را 25 میلی گرم روزانه برا ی 2 هفته بدهید. سپس به صورت 50 میلی گرم روزانه برا ی 2 هفته دیگر ادامه دهید. سپس در فواصل هفتگی می توانید دوز را دو برابر کنید تا به دوز نگهدارنده 200 میلی گرم روزانه برسید.
بزرگسالانی که کاربامازپین یا دیگر ضدصرعهای القاکننده آنزیمی را بدون والپروات دریافت میکنند، دارو را با دوز mg 50 روزانه برای دو هفته شروع کنید. سپس با mg 100 روزانه در دو دوز منقسم برای 2 هفته دیگر ادامه دهید. سپس دوز را به صورت mg 100 هفتگی افزایش دهید تا به دوز نگهدارنده 400 میلی گرم روزانه در دو دوز منقسم برسید.
بزرگسالانی که همزمان والپروات دریافت می کنند.
دارو را به صورت 25 میلی گرم یک روز در میان برای 2 هفته شروع کنید. سپس 25 میلی گرم روزانه برای دو هفته ادامه دهید. دوز را میتوان در فواصل هفتگی دوبرابر کرد تا به دوز نگهدارنده mg 100 روزانه برسید.
تنظیم دوز: در بیماران با نارسایی شدید کلیوی دوز نگهدارنده را کاهش دهید. در بیماران با درگیری کبدی درجه B (Child-pugh) دوز را 50% کاهش دهید و درجه C تا 75% دوز را کاهش دهید. افزایش دوز و دوز نگهدارنده بر مبنای پاسخ بیمار صورت گیرد.
مکانیسم اثر:
اثر ضدصرع: مشخص نیست. اعتقاد بر این است که اثر آن به مهار آزادسازی گلوتامات و آسپارتات (نوروترانسم یترهای تحریکی) در مغز مربوط است. این عمل ممکن است با اثر بر کانالهای سدیم حساس به ولتاژ صورت گیرد.











































