اتینیل استرادیول (Ethinyl Estradiol) با نام تجاری (Estinyl) یک جایگزین استروژن می باشد وظیفه استروژن بهبود و ارتقاء صفات و سیستم ترشحی می باشد و برای بهبود کارکرد سیستم تناسلی در زنان به کار می رود و بر روی گنادوتروپین های هیپوفیز تاثیر می گذارد .
اتینیل استرادیول به همراه لوونورژسترول نیز در داروها و قرص های ضد بارداری استفاده می شود زیرا با جلوگیری از تخمک گذاری، ضخامت کردن مخاط رحم، و تغییر در پوشش رحم باعث جلوگیری از بارداری نیز می شود .
اتینیل استرادیول به عنوان درمان جایگزین هورمونی در حالات کم کاری غدد تناسلی یا دوران یائسگی برای کاهش علائم وازوموتور و نیز در نئوپلاسم پیشرفته و غیر قابل جراحی پستان یا پروستات نیز کاربرد دارد
اشکال دارو
- اتینیل استرادیول 0/5 قرص
- اتینیل استرادیول 0/05 قرص
موارد مصرف اتینیل استرادیول
درمان علائم وازوموتور متوسط تا شدید بعد از یائسگی , هایپوگنادیسم در زنان , درمان کمکی سرطان پروستات پیشرفته , ضد بارداری خوراکی , ضد بارداری اورژانسی
مقدار مصرف اتینیل استرادیول
- کنترل علائم بعد از یائسگی که در اثر کمبود هورمون ایجاد شده است :
دوز معمول 1 تا 2 میلی گرم روزانه و به صورت خوراکی می باشد. مصرف اتینیل استرادیول 3 هفته ادامه داده شود و یک هفته دارو مصرف نشود و دوره به همین ترتیب ادامه یابد.
**نکته : در زنان فاقد رحم, نیازی به افزودن جزء پروژسترونی نیست ولی در سایر زنان باید 12 تا 14 روز در هرماه ( سیکل 28 روزه) پروژسترون مصرف شود تا ریسک اندومتریوما کاهش یابد.
- درمان کمکی سرطان پروستات :
15 تا 150 میلی گرم روزانه مصرف شود به صورت طولانی مدت.
- هورمون درمانی در بیماران با عدم رشد تخمدان و عدم ترشح گنادها :
1 تا 2 میلی گرم روزانه به صورت دوره ای ( 21 روز دارو مصرف شود و 7 روز قطع شود) . در ابتدای درمان افزودن یک جزء پروژستینی نیز لازم است.
- اختلالات سیکل قاعدگی:
1 تا 2 میلی گرم روزانه از روز 5 تا 25 سیکل قاعدگی استفاده شود. در روزهای 15 تا 25 سیکل نیز افزودن یک جزء پروژستینی لازم است.
توجهات پزشکی – پرستاری برای مصرف اتینیل استرادیول
- حتما پیش از آغاز درمان با اتینیل استرادیول، بیمار کاملا معاینه شود. بیمارانی که از استروژن ها برای مدت طولانی استفاده می کنند لازم است به صورت سالانه معاینه شوند. وضعیت سطح چربی خون، فشار خون، وزن بدن و عملکرد کبدی را مرتبا کنترل نمائید.
- برای کاهش عارضه تهوع قرص ها را همراه یک وعده غذا یا شب قبل از خواب تجویز نمائید.
- به علت خطر بروز ترومبوآمبولی لازم است مصرف استروژن ها حداقل یک ماه پیش از مدت طولانی بی حرکتی (برای مثال جراحی زانو یا لگن) قطع شود.
- تجویز دوره ای استروژن ها در کمترین دوز موثر و همراه با پروژسترون احتمال بروز سرطان و هیپرپلازی آندومتر را کاهش می دهد.
توجهات بیمار – خانواده در هنگام مصرف اتینیل استرادیول
- دارو باید مطابق دستور بکار برده شود و دوز فراموش شده را به محض بخاطر آوردن مصرف نمائید. البته نه درست قبل از دوز بعدی و همچنین باید از دو برابر نمودن دوز های دارو اجتناب شود.
- به منظور پیشگیری از تهوع بهتر است دارو را همراه یا بلافاصله بعد از غذا مصرف نمائید.
- تهوع بخصوص در هنگام صبح معمولا 1 تا 2 هفته بعد از شروع درمان برطرف می شود.
- در صورت شدت یافتن یا مشکل آفرینی تهوع، مصرف غذاهای خشک و جامد موثر است.
- در صورت بروز علائم و نشانه های احتباس مایعات(تورم قوزک پا و یا افزایش وزن)، اختلالات ترومبوآمبولیک (درد، تورم و حساسیت در اندام ها؛ سردرد؛ درد قفسه سینه؛ اختلال بینایی)، دپرسیون مغزی یا اختلال کبدی (زردی پوست یا چشم، خارش، تیرگی رنگ ادرار، بی رنگ شدن مدفوع) به پزشک اطلاع دهید.
- در صورت شک به بارداری، مصرف دارو را متوقف نموده و به پزشک اطلاع دهید.
- مصرف سیگار در طی درمان با این دارو باعث افزایش خطر بروز عوارض جانبی جدی آن خصوصا در خانم های بالای 35 سال می گردد.
- انجام معاینات فیزیکی پیگیر مانند کنترل فشار خون، معاینه پستان، شکم، لگن و پاپ اسمیر هر 6 تا 12 ماه بسیار اهمیت دارد.
شرایط نگهداری اتینیل استرادیول
در جای خشک و خنک نگهداری شود.
میزان و نحوه مصرف داروی استرپتوزوسین
