از جمله شیوه های نوین ارتکاب این جرم، کلاهبرداری از طریق تلفن یا از طریق اینترنت و شبکه های اجتماعی می باشد و روزانه، افراد بسیاری، مال خود را در اثر فریب خوردن، از دست می دهند. کلاهبرداری، یکی از جرایم مورد پیش بینی قانون گذار بوده و به معنای بردن مال افراد از طریق توسل به مانورهای متقلبانه و فریب آنها است، به گونه ای که مال خود را با رضایت، تقدیم کلاهبردار نمایند. قانون گذار، در قانون تشدید مجازات مرتکبین اختلاس، ارتشا و کلاهبرداری، برای پیشگیری و کاهش وقوع این جرم، مجازات سنگینی را برای مرتکبین جرم کلاهبرداری، مورد پیش بینی قرار داده است.
مجازات جرم کلاهبرداری
قبل از توضیح در این خصوص که حکم جرم کلاهبرداری ساده و مالی چیست، بهتر است، جرم کلاهبرداری را از منظر قانون تشدید مجازات مرتکبین اختلاس، ارتشا و کلاهبرداری، بررسی کنیم. بر اساس ماده یک قانون تشدید مجازات مرتکبین اختلاس، ارتشا و کلاهبرداری، جرم کلاهبرداری، عبارت است از بردن مال افراد از طریق توسل به حیله، نیرنگ، فریب و اعمال مانورهای متقلبانه، به گونه ای که افراد، فریب خورده و مال خود را با رضایت، تقدیم کلاهبردار کنند. امروزه کلاهبرداری در خرید و فروش ماشین از رایج ترین حوزه هایی است که افراد، مال خود را در آن، از دست می دهند. مجازات و حکم جرم کلاهبرداری ساده و مالی و مشدد، در قانون تشدید مجازات مرتکبین اختلاس، ارتشا و کلاهبرداری، ذکر شده و البته، با توجه به تصویب قانون کاهش مجازات حبس تعزیری، تغییراتی نیز کرده است. بر اساس این دو قانون، در پاسخ به این پرسش که حکم جرم کلاهبرداری ساده و مالی و مشدد چیست باید گفت:
- یک تا هفت سال حبس: در صورتی که مبلغ مورد کلاهبرداری، بیش از صد میلیون تومان باشد.
- جرم قمار بازی، جرمی است که در آن، یک یا چند نفر، در دنیای حقیقی یا مجازی، با ابزاری نظیر قاب و سکه، با یکدیگر، بازی می کنند و در بازی، شرط می کنند که بازنده باید، مال، وجه، منفعت یا امتیازی را مستقیم یا غیر مستقیم به برنده بدهد.
- شش ماه تا سه سال و نیم حبس: در صورتی که مبلغ مورد کلاهبرداری، کمتر از صد میلیون تومان باشد.
- دو تا ده سال حبس: در صورتی که کلاهبردار، از کارمندان دولت یا موسسات وابسته به دولت بوده و یا جرم را از طریق تبلیغات در رسانه های جمعی یا انتشار آگهی، انجام داده باشد و یا خود را در سمت مامورین دولتی سازمان ها و یا قوای سه گانه، معرفی کرده باشد.
- انفصال از خدمات دولتی تا ابد: در صورتی که مرتکب جرم، کارمند دولت، سازمان های وابسته به دولت، شهرداری ها یا قوای سه گانه باشد.
- رد مال به صاحب آن: کلاهبردار باید، مال را به متضرر از جرم رد کند، در صورت عدم وجود مال، باید، مثل یا قیمت آن را بپردازد.
- جزای نقدی، معادل مالی که کلاهبردار اخذ کرده است: کلاهبردار، باید، جریمه نقدی، معادل مالی که اخذ کرده است را به صندوق دولت واریز کند. شایان ذکر است، به موجب قانون کاهش حبس مجازات تعزیری، مصوب 1399، در مواردی که کلاهبرداری تا مبلغ 100 میلیون تومان باشد، قابل گذشت خواهد بود و پیگیری جرم، با رضایت شاکی خصوصی، متوقف می گردد.
مجازات جرم کلاهبرداری ساده
همانطور که اشاره شد، مجازات کلاهبرداری در هر نوع آن، نظیر کلاهبرداری از طریق کارت به کارت یا سایر موارد، حبس، رد مال به متضرر از جرم و پرداخت جزای نقدی، معادل مال اخذ شده، به صندوق دولت یا انفصال ابدی، از خدمات دولتی می باشد. البته، حبس مجازات کلاهبرداری، کاملا بستگی به این عامل دارد که کلاهبرداری، ساده است یا مشدد و مبلغ آن تا 100 میلیون تومان است یا بالای 100 میلیون تومان. در این قسمت، قصد داریم، حکم جرم کلاهبرداری ساده و مالی را بررسی کنیم و پیش از آن، بگوییم که کلاهبرداری ساده و مالی چیست. کلاهبرداری ساده و مالی، عبارت است از اینکه، اولا، مرتکب جرم، از مامورین دولت یا سازمان های وابسته و قوای سه گانه نباشد یا خود را در قالب آن ها، معرفی نکند، ثانیا، ارتکاب جرم، از طریق رسانه های جمعی و انتشار آگهی صورت نگیرد و صرفا با حیله و نیرنگ و توسل به مانورهای متقلبانه انجام گردد به عنوان مثال کلاهبرداری در خرید و فروش مسکن. مجازات این نوع کلاهبرداری، به شرح زیر خواهد بود:
- حبس
- یک تا هفت سال حبس: در صورتی که مبلغ مورد کلاهبرداری، بیش از صد میلیون تومان باشد.
- شش ماه تا سه سال و نیم حبس: در صورتی که مبلغ مورد کلاهبرداری، کمتر از صد میلیون تومان باشد.
- رد مال به متضرر از جرم
- مرتکب کلاهبرداری ساده، باید مال اخذ شده در جریان کلاهبرداری را به صاحب آن، رد کند.
- جزای نقدی معادل مال اخذ شده
- مرتکب کلاهبرداری باید، معادل مالی که در جریان کلاهبرداری به دست آورده، به صندوق دولت، واریز کند.
- شایان ذکر است، در صورت وجود جهات تخفیف مجازات، با تشخیص دادگاه، مجازات حبس متهم، تا حداقل مجازات مقرر، قابل کاهش خواهد بود.
پس از توضیح اینکه حکم جرم کلاهبرداری ساده و مالی چیست، در قسمت بعد، مجازات کلاهبرداری مشدد را بررسی خواهیم کرد.
مجازات جرم کلاهبرداری مشدد
در قسمت قبل، در پاسخ به اینکه حکم جرم کلاهبرداری چیست؟ گفتیم، بسته به اینکه کلاهبرداری، ساده باشد یا مشدد، مجازات جرم کلاهبرداری، متفاوت خواهد بود. سپس، مجازات کلاهبرداری ساده را توضیح دادیم. در این قسمت، قصد داریم جرم کلاهبرداری مشدد را بررسی کرده و بگوییم که مجازات آن چیست. کلاهبرداری مشدد، آن است که کلاهبردار، مامور و مستخدم دولت، نهادها و سازمان های وابسته به دولت یا قوای سه گانه یا شهرداری ها و سایر مراجع دولتی بوده یا خود را مامور و مستخدم دولت معرفی کند و یا از طریق تبلیغات در رسانه های عمومی و نشر آگهی، مرتکب این جرم گردد. در این صورت، مجازات جرم کلاهبرداری مشدد، به شرح زیر خواهد بود:
- حبس
- حبس از دو تا ده سال: چنانچه مبلغ کلاهبرداری، بیش از 100 میلیون تومان باشد.
- حبس از یک تا پنج سال: چنانچه مبلغ کلاهبرداری، کمتر از 100 میلیون تومان باشد.
- جزای نقدی معادل مال اخذ شده
- کلاهبردار باید، جریمه ای، معادل مالی که کلاهبرداری کرده، به صندوق دولت بپردازد.
- رد مال به متضرر از جرم
- کلاهبردار باید، مال مورد کلاهبرداری را به صاحب آن، رد کند.
- انفصال ابد از خدمات دولتی
- چنانچه کلاهبردار، از مستخدمین و مامورین دولت یا نهادهای وابسته به دولت باشد، از خدمات دولتی انفصال دائم خواهد یافت.
- مانور متقلبانه و فریب افراد، بر اثر آن و سپس تسلیم مال، رکن اصلی جرم کلاهبرداری بوده که آن را از سایر جرایم مشابه، مجزا می کند.
بنابراین مجازات کلاهبرداری، بسته به اینکه جرم کلاهبرداری، ساده باشد یا مشدد، متفاوت خواهد بود. حبس از یک تا هفت سال، جزای نقدی معادل مال اخذ شده و رد مال به صاحبش، حکم جرم کلاهبرداری ساده است. حکم جرم کلاهبرداری مشدد، حبس از دو تا ده سال، جزای نقدی معادل مال اخذ شده، رد مال به صاحب آن و انفصال دائمی از خدمات دولتی می باشد. شایان ذکر است، بسته به مبلغ کلاهبرداری، مجازات حبس، تا نصف، قابل تقلیل خواهد بود. امیدوارم از محتوای مسائل حقوقی نهایت استفاده را برده باشید و برای کسانی که دچار مشکل حقوقی هستند، میتوانید ارسال نمایید. همچنین برای مشاهده ی مطالب پر محتوای دیگر میتوانید به بخش آموزش ساعدنیوز مراجعه نمایید. از همراهی شما بسیار سپاسگزارم .
سرقت از مناطق حادثه دیده چه مجازاتی دارد؟
