روماتیسم یا آرتریت روماتوئید یکی از بیماری های شایع در مفاصل است. این بیماری نوعی بیماری خود ایمنی است و در نتیجه حمله سیستم دفاعی بدن به مفاصل و تخریب مفاصل بروز می کند. عوامل مختلفی باعث ایجاد روماتیسم می شوند. یکی از این دلایل، مواد غذایی هستند که در طول روز مصرف می کنید و در تشدید این بیماری نقش مهمی دارند.
پژوهشی جدید نشان داده است که مصرف برخی مواد غذایی مانند شیرینی جات و برخی نوشیدنی های کافئین دار ممکن است نشانه های آرتریت روماتوئید را وخیم تر سازد. از این رو، شاید برای افراد مبتلا به این بیماری زمان آن فرار رسیده است تا عادات غذایی خود را تغییر دهند.در حال حاضر، یک رژیم غذایی مشخص برای آرتریت روماتوئید وجود ندارد. بیماران ممکن است نسبت به مواد غذایی مختلف حد تحمل مختلفی داشته باشند و از این رو، امکان توصیه یک رژیم غذایی واحد وجود ندارد.
آیا رژیم غذایی به آرتریت کمک می کند؟
آنچه افراد مصرف می کنند به موارد زیر کمک می کند:
- کاهش سطح التهاب در بدن
- حفظ وزن متناسب
- سلامت و بهبود بافت
- پرهیز از غذاهای محرک خاص
معمولا التهاب با کمک به دفاع در برابر باکتری ها و کمک به ترمیم زخم، از بدن در مقابل آسیب محافظت می کند. با این حال زمانی که التهاب برای مدتی طولانی ادامه داشته باشد، ممکن است علائم مزمن ایجاد شوند. آنچه افراد می خورند بر میزان التهاب تاثیر دارد. بعضی از غذاها التهابی و بعضی دیگر ضد التهاب هستند. طبق اعلام بنیاد آرتریت، مطالعات متعدد نشان می دهند که غذاهای ضد التهاب می توانند درد و پیشرفت آرتریت را کاهش دهند.
وزن بدن افراد نیز بر میزان التهاب تاثیرگذار است. سلول های چربی سیتوکین تولید می کنند که آنها سلول های ایمنی بدن هستند و التهاب را افزایش می دهند. افراد می توانند از رژیم غذایی برای حفظ وزن مناسب استفاده کنند که می تواند به التهاب کمک کرده و فشار روی مفاصل را کاهش دهد.
مواد غذایی مضر برای آرتریت روماتوئید
نوع خوراکی هایی که مصرف می کنید، می تواند برای درمان روماتیسم مفاصل مفید و یا برای بیماری شما مضر باشد. برای کنترل علائم و پیشرفت روماتیسم مصرف بعضی از مواد غذایی به بیماران روماتیسمی توصیه نمی شود زیرا مصرف این نوع غذاها باعث تشدید علائم این بیماری می شوند. بنابراین پزشکان مصرف مواد غذایی زیر را برای بیماران مبتلا به آرتریت روماتوئید مضر می دانند:
مضرات گوشت قرمز برای آرتریت روماتوئید
بسیاری از تکه های گوشت قرمز حاوی سطوح بالایی از چربی اشباع شده است که می تواند التهاب را تشدید کند و همچنین باعث اضافه وزن شود . گوشت قرمز همچنین حاوی اسیدهای چرب امگا 6 است که در صورت مصرف بیش از حد باعث التهاب می شود. برخی از افراد مبتلا به آرتریت روماتوئید گزارش کرده اند که علائم آنها با حذف گوشت قرمز از رژیم غذایی خود بهبود یافته است.
از سوی دیگر، تکه های بدون چربی گوشت قرمز ممکن است پروتئین و مواد مغذی مهمی را برای افراد مبتلا به آرتریت روماتوئید بدون ایجاد التهاب اضافی فراهم کند. ماهی یک منبع پروتئین و جایگزین خوب است. برخی از ماهی ها مانند سالمون منبع خوبی از اسیدهای چرب امگا 3 هستند که با کاهش التهاب مرتبط بوده و ممکن است به بهبود تورم مفاصل کمک کنند.
قند و شکر
پس از خوردن کربوهیدرات های ساده که به راحتی توسط بدن تجزیه می شوند، سطح قند خون شما می تواند افزایش یابد. این دسته از خوراکی ها می توان به تنقلات و نوشیدنی های شیرین، نان و پاستا با آرد سفید و برنج سفید اشاره کرد. افزایش قند خون ، بدن را وادار می کند تا مواد شیمیایی پیش التهابی به نام سیتوکین ها تولید کند که اگر التهاب مفاصل شما را تحت تاثیر قرار دهد، می تواند علائم روماتیسم را بدتر کند. این غذاها همچنین می توانند باعث افزایش وزن و فشار بر مفاصل شما شوند. هیچ جایگزین واقعی برای این غذاها وجود ندارد، اما می توانید جایگزین های بدون گلوتن را امتحان کنید، که می تواند مفید باشد.
غذاهای سرخ شده
حذف غذاهای سرخ شده می تواند سطح التهاب را کاهش دهد. غذاهای سرخ شده حاوی سمومی به نام محصولات نهایی گلیکاسیون پیشرفته (AGEs) هستند که می توانند اکسیداسیون را در سلول های بدن افزایش دهند. غذاهای سرخ شده نیز سرشار از چربی هستند و می توانند منجر به چاقی گردند. به عنوان جایگزینی برای غذاهای سرخ شده، سعی کنید تا حد امکان از غذاهای آب پز استفاده کنید و غذاهای پخته شده را به سرخ کردنی ها ترجیح دهید.
گلوتن و مضرات آن برای آرتریت روماتوئید
گلوتن، پروتئینی است که در غلاتی مانند گندم و جو یافت می شود، ممکن است در برخی افراد منجر به التهاب مفصلی گردد ، پزشکان بر این باورند که این اثر می تواند حتی برای افراد مبتلا به یک اختلال خود ایمنی مانند بیماری سلیاک یا آرتریت روماتوئید بیشتر باشد. اگر گلوتن باعث شعله ور شدن علایم روماتیسم شما شود، کنار گذاشتن آن و حذف از لیست مواد غذایی شما بهترین گزینه است.
الکل
تأثیر الکل بر روی آرتریت روماتوئید به وضوح مشخص نشده است اما نوشیدن بیش از حد الکل می تواند باعث افزایش سطح پروتئین واکنشی (CRP) در بدن شود. CRP یک سیگنال قوی از التهاب است و یافته های این مطالعه نشان می دهد که زیاده روی در الکل می تواند التهاب را افزایش دهد و برای ارتریت روماتوئید مضر باشد. بیشتر داروها توسط کبد متابولیزه می شوند و بنابراین، مصرف الکل باید محدود شود. مثلاً برای به حداکثر رساندن عملکرد کبد، اگر فردی متوترکسات مصرف می کند، مصرف الکل باید محدود شود.
تاثیر منفی غذاهای فرآوری شده بر آرتریت روماتوئید
غذاهای فرآوری شده، از میان وعده های سوپرمارکت گرفته تا غذاهای کنسرو شده معمولاً مملو از موادی هستند که باعث التهاب مفصل می شوند. چنین محصولاتی یا غذاهای آماده بسته بندی شده با شکر، آرد تصفیه شده و چربی های اشباع شده بسته بندی شده اند که همگی غذا را ناسالم می کنند. همیشه برچسب حقایق تغذیه ای و لیست مواد تشکیل دهنده روی غذاهای فرآوری شده را بخوانید تا انتخاب های بهتری برای سلامتی خود داشته باشید که علائم آرتریت روماتوئید شما را تشدید نکند.
چربی های التهابی
انواع مختلفی از چربی ها باعث افزایش التهاب در بدن می شوند. طبق اعلام بنیاد آرتریت، مصرف غذاهای حاوی ترکیبات زیر در افراد مبتلا به آرتریت باید محدود گردد:
- اسیدهای چرب امگا 6: این چربی ها شامل روغن هایی مانند ذرت، گاجره، آفتابگردان و روغن نباتی هستند. مصرف متوسط اسیدهای چرب امگا 6 مضر نیستند اما بسیاری از مردم آمریکا مقدار زیادی از آنها مصرف می کنند.
- چربی اشباع شده: گوشت، کره و پنیر حاوی این نوع چربی هستند. چربی اشباع شده باید کمتر از 10% از کل کالری دریافتی روزانه در بدن افراد باشد.
- چربی های ترانس: این نوع چربی ها برای سلامتی انسان مضر هستند زیرا کلسترول خوب را کاهش داده و کلسترول بد را افزایش می دهند و همچنین باعث افزایش سطح التهاب می شوند. تولیدکنندگان طی سال های گذشته چربی های ترانس را از بیشتر مواد غذایی حذف کرده اند اما برای اطمینان قسمت حقایق تغذیه ای را بررسی کنید.
مضرات غذاهای شور بر آرتریت روماتوئید
کاهش مصرف نمک ممکن است انتخاب خوبی برای افراد مبتلا به آرتریت باشد. غذاهای سرشار از نمک عبارتند از سوپ کنسرو شده، پیتزا، برخی از پنیرها، گوشت های فرآوری شده و بسیاری از خوراکی های فرآوری شده دیگر. یک مطالعه روی موش ها نشان داد که ورم مفاصل در موش هایی که از رژیم غذایی پر نمک تغذیه می شدند شدیدتر از موش هایی بود که از رژیم غذایی حاوی سطوح طبیعی نمک استفاده می کردند. محققان پیشنهاد کرده اند که مصرف زیاد سدیم ممکن است یک عامل خطر برای بیماری های خودایمنی مانند آرتریت التهابی باشد.
محصولات نهایی گلیکاسیون پیشرفته (AGE)
AGE ها ترکیبات التهابی هستند که می توانند در بافت ها (به ویژه با افزایش سن) تجمع کنند. افراد مبتلا به بیماری هایی مانند دیابت و روماتیسم مفصلی سطح AGE بیشتری دارند. بنابراین کاهش سطح AGE می تواند به کاهش التهاب کمک کند.چربی و قند هر دو سطح AGE را افزایش می دهند. بعضی از روش های فرآوری مواد غذایی و پخت و پز در دمای بالا نیز باعث افزایش سطح AGE در مواد غذایی می شوند.
سبزیجات Nightshades
Nightshades گروهی از سبزیجات حاوی ترکیب سولانین هستند. مطالعات تائید نکرده اند که این سبزیجات می توانند باعث درد آرتریت شوند، اما کمیته پزشکان برای پزشکی مسئولانه نشان می دهد که حذف آنها از رژیم غذایی می تواند بهبود علائم در بعضی از افراد کمک کند. در نتیجه این دسته از سبزیجات از غذاهای مضر و ممنوع برای آرتریت هستند. سبزیجات Nightshades عبارتند از:
- گوجه فرنگی
- فلفل دلمه ای
- فلفل چیلی
- بادمجان
- سیب زمینی
طبق توصیه بنیاد آرتریت، افرادی که به حساسیت به سبزیجات Nightshades و تشدید علائم مشکوک هستند باید آنها را برای دو هفته از رژیم غذایی خود حذف کنند و سپس دوباره آنها را مصرف کنند. داشتن یک دفترچه یادداشت غذایی به افراد کمک می کند تا هر واکنش نسبت به یک ماده غذایی خاص را ردیابی کنند.
تاثیر منفی مواد غذایی سرشار از پورین بر آرتریت روماتوئید
ممکن است پزشک برای افراد مبتلا به نقرس که سبب التهاب مفاصل شده و نوعی آرتریت است، رژیم کم پورین به همراه مصرف دارو را تجویز کند. پورین موادی در غذاها است که بدن آن را به اوریک اسید تبدیل می کند، اسید اوریک می تواند در خون جمع شده و باعث حمله نقرس و آرتریت شود. طبق اعلام مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها (CDC)، مواد غذایی سرشار از پورین که در دسته غذاهای مضر و ممنوع برای آرتریت هستند، عبارتند از:
- گوشت قرمز
- گوشت اعضای بدن مانند جگر
- آبجو و سایر نوشیدنی های الکلی
- گوشت های عمل آوری شده مانند ژامبون، بیکن یا کالباس ها
- بعضی از غذاهای دریایی مانند صدف و گوش ماهی (Scallops)
با این حال یک بررسی در سال 2018 مشخص کرد که بعضی از سبزیجات غنی از پورین مانند گل کلم، قارچ و لوبیا هیچ ارتباطی با خطر نقرس و آرتریت ندارند.
لبنیات
نشانه های آرتریت روماتوئید ممکن است در واکنش به برخی پروتئین های مشخص که در لبنیات یافت می شوند، شعله ور شوند. برخی افراد مبتلا به این بیماری که ناتوانی تحمل شیر را گزارش می کنند دارای پادتن هایی نسبت به پروتئین های شیر هستند. بدن این پادتن ها را برای محافظت از خود در برابر ماده ای که به اشتباه مضر تشخیص داده شده است، تولید می کند، اما این پادتن ها افزون بر شیر به بخش های دیگر بدن نیز حمله می کنند. لبنیات را از رژیم غذایی خود حذف کنید و کاهش نشانه های آرتریت روماتوئید را بررسی کنید. به عنوان جایگزینی برای شیر می توانید مصرف شیر بادام را مد نظر قرار دهید.
سایر نکات برای مدیریت آرتریت
نکات دیگری که می توانند به افراد در مدیریت آرتریت کمک کنند، شامل موارد زیر هستند:
- تمرینات کم ضربه: این فعالیت ها به افراد کمک می کنند تا بدون آسیب دیدگی مفصل، فعالیت داشته باشند. CDC انجام پیاده روی، شنا یا دوچرخه سواری را توصیه می کند.
- روش های پخت و پز: بعضی از روش های پخت و پز می توانند مواد مغذی بیشتری را حفظ یا آزاد کنند. بخارپز کردن به جای جوشاندن یا سرخ کردن باعث حفظ مواد مغذی می شود. همچنین استفاده از مایکرویو برای مدت کوتاه در حداقل مایعات باعث حفظ مواد مغذی می شود.
- قرارگیری در معرض آفتاب: ویتامین D برای سلامت استخوان ضروری است زیرا طبق اعلام بنیاد آرتریت این ویتامین به بدن کمک می کند تا کلسیم جذب کند. با اینکه بعضی از منابع غذایی حاوی ویتامین D هستند اما ساده ترین راه برای دریافت ویتامین D کافی، گذراندن مدتی در معرض آفتاب است.
گیاهان دارویی معجزه گر در کنترل روماتیسم مفصلی
