دوپامین یک ترکیب آلی از خانواده کاتکولامین ها و فنیل آمین ها است که نقش حیاتی در بدن و مغز دارد. دوپامین از پیش سازهایش در مغز و کلیه سنتز می شود، همچنین بیشتر گیاهان و جانوران این ماده را سنتز می کنند. دوپامین در مغز نقش پیام رسان عصبی و در خون، نقش هورمونی دارد. دوپامین به صورت عمده در وزیکول های نورون های دوپامینرژیک و همچنین در غدد آدرنال ذخیره می شود. در مغز چندین مسیر دوپامینی وجود دارد که مسیرهای دوپامینرژیک نامیده می شوند .دوپامین مهم ترین نقش را در ایجاد لذت و پاداش دارد و در مناطق خاصی از مغز که به مراکز پاداش معروف هستند، ایجاد حس سرخوشی (پاداش) می کند؛ به همین دلیل به صورت عمده از این داروها، سوء استفاده می شود.
موارد منع مصرف داروی دوپامین
- به تاریخ انقضای داروی دوپامین توجه کنید و اگر دارویی که در دستتان است تاریخ انقضای آن تمام شده است، از مصرف آن خودداری کنید.
- هرگز داروی دوپامین را به فرد دیگری حتی با علائم مشابه خودتان تجویز نکنید.
اگر شرایط یا بیماری های زیر را دارید، قبل از تجویز دوپامین، پزشک را از آن مطلع کنید:
- حساسیت به این دارو یا دیگر داروها و مواد
- بارداری یا قصد باردار شدن
- شیردهی
- مشکلات قلبی- عروقی
- انسداد عروقی
- کاهش حجم خون
- تومور غده فوق کلیه (فئوکروموسیتوم)
- نشت ترشحات به خارج رگ
- چنانچه اخیراً داروهای مهارکننده مونوآمین اکسیداز مصرف کرده اید.
تداخل دارویی دوپامین
- تداخلات رده X (پرهیز): مشتقات ارگوت، بی هوش کننده های استنشاقی، لوراسیدون
- کاهش اثرات داروها توسط دوپامین: بنزیل پنی سیلوئیل پلی لیزین
- کاهش اثرات دوپامین توسط داروها: آلفا 1 بلاکرها، کلوزاپین، اسپیرونولاکتون
- افزایش اثرات داروها توسط دوپامین: دوکسوفیلین، لوراسیدون، سولریامفتول، سمپاتومیمتیک ها
- افزایش اثرات دوپامین توسط داروها: آتوموکستین، برتیلیوم، فراورده های حاوی کانابینوئید، کلروپروکائین، کوکائین (موضعی)، مهارکننده های COMT، اردافتینیب، مشتقات ارگوت، گوانتیدین، هیالورونیداز، بی هوش کننده های استنشاقی، لینزولید، مهارکننده های مونوآمینواکسیداز، مهارکننده های باز جذب نوراپی نفرین / سروتونین، تافنوکین، تدیزولید، ضدافسردگی های سه حلقه ای
سخن آخر
از آنجایی که سبک زندگی، ژنتیک و دیگر عوامل وابسته به علائم مغزی فرد متفاوت است و می تواند در افراد مختلف، نشانه های متفاوتی داشته باشد؛ به عنوان مثال اعتیاد، افسردگی و جنون همگی انواعی از علائم کمبود دوپامین هستند. سن و وضعیت سلامتی، آسیب دیدگی های ذهنی و وضعیت های مختلف پزشکی و مزمن نیز سطح دوپامین را تغییر می دهند. کمبود دوپامین، تشخیص پزشکی ندارد و با بررسی های مختلف می توان براساس وضعیت فعلی فرد، داروی مورد نیاز او را تجویز کرد؛ اما مصرف مستقیم دوپامین در افزایش سطح دوپامین بدن هیچگونه تاثیری ندارد.