موارد منع مصرف و تداخل دارویی گلاتیرامر استات

پنجشنبه، 23 مرداد 1399 زمان مطالعه 3 دقیقه

گلاتیرامر استات (Glatiramer acetate) درمان نوع خاصی از مولتیپل اسکلروزیس (بیماری ام اس عود کننده) تجویز می‌شود. این دارو پروتئینی است که از حمله سیستم ایمنی بدن به اعصاب مغز و نخاع جلوگیری می‌کند.

موارد منع مصرف گلاتیرامر استات

حساسیت به گلاتیرامر استات و مانیتول

تداخلات دارویی گلاتیرامر استات

Leflunomide: داروهای با خاصیت مهارکنندگی سیستم ایمنی می توانند موجب ازدیاد اثرات سمی و یا عوارض ناخواسته leflunomide شوند. به خصوص، ریسک عوارض خونی مانند پان سیتوپنی، آگرانولوسیتوز و یا ترومبوسیتوپنی ممکن است افزایش یابد. در نظر گرفته شود که دوز سرشار leflunomide در بیمارانی که تحت درمان با مهارکننده های سیستم ایمنی هستند استفاده نشود. بیمارانی که leflunomide و داروهای مهارکننده سیستم ایمنی را دریافت می کنند باید از لحاظ سرکوب مغز استخوان حداقل هر ماه پایش شوند.

Natalizumab: مهارکننده های سیستم ایمنی ممکن است موجب ازدیاد اثرات سمی و یا عوارض ناخواسته این دارو شوند، به خصوص احتمال افزایش ریسک ابتلا به عفونت های همزمان وجود دارد. (از مصرف همزمان گلاتیرامر استات با این دارو اجتناب شود.)
Pimecrolimus: ممکن است اثرات سمی و یا ناخواسته مهارکننده های سیستم ایمنی افزایش یابد. (از مصرف همزمان گلاتیرامر استات با این دارو اجتناب شود.)
Trastuzumab: ممکن است نوتروپنی ناشی از مهارکننده های سیستم ایمنی را افزایش دهد. (پایش صورت گیرد.)
Tacrolimus (موضعی): ممکن است اثرات سمی و یا ناخواسته مهارکننده های سیستم ایمنی افزایش یابد. (از مصرف همزمان گلاتیرامر استات با این دارو اجتناب شود.)
Echinacea: ممکن است منجر به کاهش اثرات درمانی مهارکننده های سیستم ایمنی شود.
واکسن های غیرفعال شده: مهارکننده های سیستم ایمنی ممکن است اثرات درمانی واکسن های غیرفعال شده را کاهش دهند. (پایش صورت گیرد.)

واکسن های زنده ضعیف شده: مهارکننده های سیستم ایمنی ممکن است اثرات سمی و یا ناخواسته واکسن زنده را زیاد کنند و احتمال عفونت ناشی از واکسن را افزایش داده و یا ممکن است اثرات درمانی واکسن زنده را کاهش دهند. از مصرف واکسن زنده در هنگام تجویز داروی مهارکننده سیستم ایمنی خودداری شود، همچنین واکسن زنده ضعیف شده نیز حداقل تا سه ماه پس از مصرف مهارکننده های سیستم ایمنی تجویز نشود.

موارد احتیاط در رابطه با گلاتیرامر استات

درد قفسه سینه: گاهی ممکن است بلافاصله پس از تزریق ایجاد شود که معمولاً گذرا است، پس از چند دقیقه برطرف می شود و اغلب با علائم دیگر همراه نیست.
لیپوتروفی: ممکن است در ناحیه تزریق ایجاد شود و برطرف هم نشود، به بیمار تأکید شود که دستور صحیح تزریق را رعایت کند و هر روز محل تزریق را تغییر دهد.
پاسخ های ایمنی: اگرچه ارزیابی جامع و اصولی در مورد اثرات گلاتیرامر بر عملکرد سیستم ایمنی وجود ندارد، ولی این احتمال می رود که سیستم دفاعی بدن را تحت تأثیر قرار دهد.
واکنش های سیستمیک: در تعدادی از بیماران ممکن است بلافاصله پس از تزریق ایجاد شود، علائمی همچون: اضطراب، درد قفسه سینه، دیس فاژی، فلاشینگ، تپش قلب و خارش ممکن است دقایقی پس از تزریق ایجاد شود که معمولاً گذرا هستند و خود به خود رفع می شوند. در مجموع این علائم ممکن است چندین ماه پس از شروع تزریق گلاتیرامر بروز کنند.
در بیماران با مشکلات قلبی و نقص عملکرد کلیوی با احتیاط مصرف شود.
بیمار از لحاظ بروز واکنش های افزایش حساسیت زیر نظر گرفته شود.

هشدارها

1- برای جلوگیری از واکنشهای شدید محل تزریق محل تزریق گلاتیرامر را هر نوبت تغییر دهید.
2- در صورت بروز علائم زیر سریعا پزشک معالج خود را آگاه کنید: کهیر،بثورات جلدی همراه با التهاب،گیجی،تعریق،درد قفسه سینه،زجر تنفسی،درد شدید در محل تزریق.
3- گلاتیرامر ممکن است باعث گیجی شود ، تا عادت کردن به این عارضه از انجام کارهایی که نیاز به هوشیاری کامل دارند از جمله رانندگی پرهیز کنید.
4-بدلیل تضعیف سیستم ایمنی احتمال بروز عفونت ها و بدخیمی ها افزایش می یابد.

مصرف گلاتیرامر استات در دوران بارداری

مطالعات بر روی حیوانات باردار نشانگر این بود که دارو خطری بر روی جنین ندارد، اما مطالعات کافی روی زنان باردار برای میزان خطر روی جنین در سه ماهه اول بارداری انجام نشده است.