موکوزیت دهانی اغلب ۷ تا ۱۰ روز پس از استفاده از برخی از داروهای شیمی درمانی یا پرتودرمانی ها بروز نموده و منجر به التهاب و زخم شدگی مجرای گوارشی از حفره دهان تا مخرج می شود. یک شکل از موکوزیت، التهاب زبان (استوماتیت) است که واکنش التهابی بوده و با سرخی متوسط و تورم همراه است که در صورت شدید بودن دردناک بوده و توام با خونریزی و عفونت ثانویه می باشد.
علایم و نشانه های موکوزیت دهان چیست؟
- وجود لایه ی سفید و شیری رنگ در دهان
- درد در دهان
- افزایش حساسیت به غذاهای ترش یا گرم
- قرمزی و سوزش
- زخم
- بلع سخت مواد غذایی
- تب
عوامل کاهش موکوزیت
درمان مناسب جهت موکوزیت بسیار حائز اهمیت است . عوامل زیر در کاهش موکوزیت موثر هستند .
- بهداشت مناسب دهانی (باید از مسواک های نرم جهت تمیز کردن دندان ها استفاده کرد. مسواک زدن با آب گرم، موهای مسواک را نرم تر نیز می کند)
- شستشوی مرتب دهان با آب (هر دو ساعت هنگام بیداری، می توان نمک و یا جوش شیرین را نیز به آب اضافه کرد. یک دوم تا یک قاشق چایخوری در هر ۱۸ اونس آب)
- پیشگیری از مصرف غذاهای تند ، اسیدی ، سفت و داغ گرم و با ماهیت خشک و زبر
- استفاده از خمیردندانهای با طعم مناسب و بدون مواد اضافه کننده تند
- استفاده از دهانشویه های بدون بیس الکل جهت ضدعفونی کنندگی حفره دهان
- استفاده از عوامل تسکین دهنده مثل ديفن هیدرامین ، بنزیدامین و …
- استفاده از مواد ضدقارچی موضعی مثل نيستاتين
- استفاده از سرم نمکی و همینطور اسپری لیدوکائین جهت کاهش درد بیماران
- استفاده از جایگزین های بزاق در صورت نیاز
- استفاده از مرطوب کننده های لب
- مکیدن آب نبات
- استفاده از نخ دندان های بدون موم (unwaxed floss)،
- اجتناب از مصرف مایعات خیلی سرد و یا خیلی گرم
- اجتناب از مصرف غذاهای حاوی عصاره اسیدسیتریک نظیر گوجه، پرتقال، لیمو
- اجتناب از مصرف نوشیدنی های الکلی یا محصولات تنباکو
تشخیص
تشخیص براساس تاریخچه بیماری و علائم بالینی آن می باشد.
تشخیص افتراقی
- موکوزیت ناشی از شیمی درمانی
- بیماری پیوند علیه میزبان GVHD
- اریتم مولتی فرم
- لیکن پلان اروزیو
- پمفیگوئید سیکاتریکال
- پمفیگوئید بولوز
- پمفیگوس
- استوماتیت هرپسی
- لوسمی