در طول عمر تغییرات بسیاری در حفره دهان رخ می دهد. یکی از مهم ترین رویداد های دندانی که معمولاً در بازه سنی ۱۷ تا ۲۱ سالگی اتفاق می افتد، درآمدن دندان های آسیاب سوم است که به دلیل رویش در سنین بالاتر و دوران بلوغ به دندان عقل معروفند. اما رویش این دندان ها اغلب به شکل عادی رخ نمی دهد و بر طبق آمار های رسمی، در حدود دو سوم افراد با مشکلاتی در خصوص رشد دندان عقل مواجه می شوند. آمار های مشابه نیز نشان می دهد که اغلب افراد تصور می کنند که دندان عقل را باید کشید، اما واقعاً دندان عقل چیست و آیا این دندان برای ما مشکل ساز است؟ و اگر چنین باشد چگونه می توان آن را درمان کرد؟ اگر شما هم چنین سوالاتی دارید این مطلب می تواند به شما اطلاعات لازم در خصوص دندان عقل را ارائه کند.
دندان عقل یا مولر سوم به آخرین دندان در هر قوس فکی گفته می شود که در دهان می روید و دندانپزشکان اصطلاحاً آن را «آسیای سوم» می نامند. سنی که در آن دندان های عقل رویش می کنند در همه افراد یکسان نیست، اما به طور کلی می توان گفت در اواخر دوره نوجوانی یا اوایل دهه سوم زندگی (بین ۱۸ تا ۲۵ سالگی) شاهد رویش دندان های عقل هستیم. از آن جایی که این دندان ها معمولاً همزمان با بلوغ عقلی و سنی فرد رویش می کنند، به دندان عقل معروف شده اند. اکثر بزرگسالان دارای چهار دندان عقل هستند که هر کدام در یک طرف فک های بالا و پایین واقع شده اند؛ اما ممکن است فردی دندان عقل نداشته و یا تعدادی کمتر یا بیشتر از آنچه گفته شد داشته باشد.
خونریزی
بعد از جراحی معمولا دندان کمی خونریزی دارد. خونریزی ملایم یا قرمز شدن آب دهان بعد از جراحی طبیعی است و جای نگرانی ندارد. اگر خونریزی شدید بود، برای اینکه آن را کاهش دهید باید محل را شستشو دهید و سپس با یک پارچه تمیز لخته های خون قدیمی را از روی بریدگی پاک کنید.
سپس یک تکه گاز پانسمان روی محل جراح شده بگذارید و تا سی دقیقه با دندان محکم آن را فشار دهد. اگر لازم بود این فرایند را تکرار کنید. برای اینکه خونریزی کاملا بند بیاید، باید با دندانتان دقیقا مکانی که جراحی شده را فشار دهید. جویدن با گاز پانسمان جریان بزاق را داخل دهانتان افزایش می دهد و احتمال خونریزی را بیشتر می کند.
همچنین ممکن است به قسمت هایی از دهان که بیحس هستند، آسیب بزند و شما متوجه آن نشوید. اگر خونریزی ادامه داشت، به آرامی تمام لخته های خون بازشده را از اطراف محل جراحی پاک کنید.
سپس یک عدد چای کیسه ای روی آن بگذارید و برای سی دقیقه با دندان فشار دهید. تانیک اسید موجود در چای کیسه ای راه رگ های خونی را می بندد و به تشکیل دوباره لخته خون کمک می کند. وقتی لخته خون مجددا تشکیل شود، خون دیگر به بیرون نمی ریزد.
برای اینکه محل جراحی دوباره خونریزی نکند، سعی کنید هیجان زده نشوید، صاف بنشینید و از ورزش کردن خودداری کنید. اگر با این روش ها خونریزی تان بند نیامد، با مطب پزشک تماس بگیرید تا بیشتر راهنمایی تان کنند.
بوی بد دهان
بعد از جراحی ممکن است دهانتان بوی بدی بگیرد اما این مسئله معمولا فقط تا یک هفته ادامه دارد.
احساس خستگی
بدنتان برای اینکه التیام یابد انرژی می سوزاند. بنابراین ممکن است تا مدتی بعد از جراحی کمی خسته تر از همیشه باشید و این مسئله کاملا طبیعی است.
ورزش بعد از جراحی دندان عقل
تا چند روز بعد از جراحی باید از ورزش های شدید و تمرین های خسته کننده دوری کنید. می توانید به جای تمرین های سخت، پیاده روی را جایگزین کنید.
راه رفتن شاید به نظر کار سختی نیاید ولی بهترین راه برای حفظ تناسب اندام است. اگر فوتبال بازی می کنید یا ورزش های رزمی انجام می دهید، قبل از عمل به پزشک اطلاع دهید و از او بپرسید چند روز بعد از جراحی می توانید دوباره فعالیتتان را آغاز کنید.
عفونت بعد از کشیدن دندان عقل
اگر دکتر برایتان آنتی بیوتیک تجویز کرد، حتما آن ها را به موقع و طبق دستور پزشک مصرف کنید. آنتی بیوتیک برای جلوگیری یا درمان عفونت تجویز می شود. اگر بعد از مصرف آنتی بیوتیک بدنتان دانه زد یا واکنش های ناخوشایند دیگری از خودش نشان داد، دیگر دارو را مصرف نکنید و اگر سوال دیگری در این باره داشتید با مطب دکتر تماس بگیرید.
احساس درد
برای دردهای شدید طبق دستور پزشک از قرص های مسکن استفاده کنید. مصرف مسکن ممکن است شما را کمی گیج و بی حال کرده و واکنش های غیرارادی تان را کند نماید. به همین خاطر نباید در این مدت رانندگی کنید. همچنین از کار کردن با ماشن آلات دیگر خودداری کنید.
از خوردن نوشیدنی های الکلی خودداری کنید. احساس درد شدید بعد از جراحی در بدترین حالت معمولا ۲۴ تا ۴۸ ساعت طول می کشد و بعد از آن هر روز آرام تر می شود. اگر درد بعد ازین مدت ادامه داشت یا شدیدتر شد، باید با مطب دکتر تماس بگیرید و از آن ها راهنمایی بخواهید.
درد بعد از کشیدن دندان عقل چقدر طول میکشد؟
در مطالعاتی که در این زمینه انجام شده است معمولا دوره نقاهت جراحی دندان حداکثر دو روز است و ۲۴ تا ۴۸ ساعت بعد از کشیدن دندان عقل دهان متورم باقی میماند و پس ازین مدت روند بهبود تورم شروع میشود. در منابعی دیگر نیز ذکر شده است که تورم بعد از جراحی دندان عقل معمولا بعد از ۲۴ ساعت به حداکثر مقدار خود میرسد. در صورتی که سه روز پس از انجام جراحی دندان عقل هم چنان دهان متورم ماند میتواند نشانه عفونت باشد و باید به دندانپزشک مراجعه کرد.
البته باید دقت کرد که عفونت پس از اکشیدن دندان عقل بسیار نادر است اما بهتر است علائم عفونت را بدانید که شامل تب، بد تر شدن تورم و بیشتر شدن درد میباشد. معمولا زخم های عفونی متورم و دردناک اند و ممکن است مایعی چرکی نیز از آن خارج شود.
کاهش ریسک فشردگی دندان ها
دندان های عقل همیشه هم به طور مرتب و ردیف دقیقاً پشت دندان های آسیای دوم رشد نمی کنند بلکه پژوهش ها نشان داده که در حدود ۴۴ درصد مواقع این دندان ها با زاویه رشد می کنند. در صورتی که این اتفاق بیفتد، دندان های اطراف تحت فشار قرار می گیرند یا حتی دندان عقل به سمت ریشه ی دندان های دیگر رشد می کند و این موضوع نه تنها باعث بهم ریختگی ردیف دندان های مجاور می شود، بلکه می تواند خرده های غذا و باکتری ها را گیر بیندازد و منجر به ایجاد پلاک بین دندان های مولار شود که نهایتاً باعث پوسیدگی دندان می شود. در صورتی که دندان های عقل برای پیشگیری از این مشکلات کشیده نشوند، ممکن است برای ردیف کردن دندان ها نیاز به بریس داشته باشید.
سهولت در مراقبت های روزانه
از آن جا که دندان عقل در انتهای دهان و پشت همه ی دندان ها قرار دارد، دسترسی مسواک یا نخ دندان به آن خیلی مشکل است و این موضوع در دراز مدت منجر به تجمع باکتری، اسید و خرده های غذا در این دندان ها می شود و می تواند باعث ایجاد پوسیدگی و حفره، تنفس بدبو و حتی عفونت لثه ها گردد. پس کشیدن دندان عقل در حقیقت به این معنی است که دیگر با چنین مشکلاتی روبه رو نخواهید شد.
صرفه جویی در هزینه در طولانی مدت
نگهداشتن دندان عقل در دهان ریسک های بالقوه ی زیادی دارد. علاوه بر فشرده شدن دندان های مجاور و بهم ریختن ترتیب و ردیف دندان ها، ممکن است در معرض عفونت، بیماری های لثه، آسیب به عصب، ایجاد کیست و پوسیدگی های دندانی باشید. برای پیشگیری از این موارد، دندانپزشک به صورت زمانبندی شده هفته ها و ماه ها از دندان های شما تصویربرداری انجام می دهد تا بتواند به دقت وضعیت دندان ها را تحت نظر داشته باشد. در صورتی که در تصویرها مشخص شود که مشکلی وجود دارد یا شما دچار دندان درد شدید شوید، در هر حال نهایتاً باید جراحی انجام دهید. به همین دلیل اگر از همان ابتدا دندان عقل را بکشید، می توانید جلوی این همه هزینه ی اضافی و صرف وقت را بگیرید.
برای درک کامل مزیت های کشیدن دندان عقل اول باید بدانید دندان های عقل می توانند چه مشکلاتی برایتان ایجاد کنند. دندان های عقل بدون درد و آن هایی که ظاهراً خیلی هم خوب به نظر می رسند، به راحتی مورد غفلت واقع می شوند اما حتی همین دندان های مولار بدون نشانه هم می توانند منجر به ایجاد خرابی لثه ها و بیماری های دهان و دندان گردند.