گاهی از دندانپزشک خود می شنوید که دندان نهفته دارید یا با رادیو گرافی مشخص می شود که در اثر کمبود جا برای رویش یا دراثر رویش غیر عمودی، دندان توان رویش نیافته و در محیط دهان ظاهر نشده است و فرد هم هیچ گونه ناراحتی احساس نمی کند.
آیا همیشه باید دندان عقل را کشید؟
آیا باید یک دندان نهفته را که بیشتر دندان عقل است از دهان خارج کرد یا نه؟ حضور دندان نهفته ممکن است باعث ایجاد ضایعاتی نظیر کیست و یا تومور در فک گردد و به همین جهت اغلب توصیه می شود این دندان ها قبل از سن 25 سالگی از دهان خارج شوند تا وقوع چنین عوارضی به حداقل ممکن کاهش یابد.( دندان های عقل معمولا در سن 17 تا 25 سالگی رویش می کنند رویش این دندانها ممکن است بصورت نرمال یعنی عمودی، و غیر نرمال یعنی افقی یا زاویه دار باشد. همچنین رویش ممکن است به صورت کامل یا نیمه روئیده و یا نهفته باشد .
ضرورت کشیدن دندان عقل چیست؟
استدلال های بسیاری در خصوص مزایای کشیدن دندان های عقل وجود دارد؛ در ادامه به پنج دلیل مهم اشاره می کنیم که به شما کمک می کند یک تصمیم قاطع بگیرید.
عفونت و التهاب لثه
به علت فضای کم و ایجاد فشار، دندان های عقل اغلب منجر به ایجاد التهاب لثه می شوند که به نوبه ی خود می تواند باعث درد لثه و بیماری ها و مشکلات بهداشتی شود. مطالعات اخیر نشان می دهد که وقتی التهاب شروع شود، فروکش کردن آن بسیار دشوار است و به آسانی هم در دیگر مناطق منتشر می شود. به علاوه، وقتی دندانی تحت فشار باشد، فاصله ی بین دندان و لثه محیطی برای رشد باکتری ها ایجاد می کند و ریسک عفونت را به شدت افزایش می دهد.
روی هم قرارگرفتن و نامنظمی دندانهای مجاور
وقتی دندان های عقل جوانه می زنند، سعی می کنند وارد فضایی شوند که بیش از حد شلوغ است. این دندان ها فضای خیلی کمی دارند بنابراین دندان های همسایه اغلب به همدیگر فشرده می شوند و درنهایت بهم ریختگی ایجاد می شود. این که لبخند زیبای شما حاصل ارتودنسی( براکت های دندانپزشکی ) و یا ژنتیک باشد فرقی نمیکند، چون دندان های عقل به راحتی این لبخند زیبای شما را به نابودی می کشانند و سال های سال کارهایی را که روی دندان های شما انجام شده تباه می کنند.
آسیب به دندان های نزدیک
وقتی فضا کم باشد، دندان های عقل خیلی زیاد به دندان های مجاور خود فشار وارد می کنند. در حقیقت این دندان ها منجر به ایجاد حفره های دندانی و ساییدگی و زوال استخوان فک و درنتیجه، آسیب به دندان های مولار دوم مجاور می شوند.
کیست یا تومور
دندان عقلی که تحت فشار است ممکن است منجر به ایجاد تومورهای کوچک یا کیست هایی در استخوان فک شود که باعث درد مفاصل فک می شوند و به این ترتیب ممکن است سر و کار شما با متخصص بیماری های فک باشد و نیاز به درمان هایی داشته باشید که همیشه از آن گریزان بوده اید.
مشکل در مراقبت از دندان
حتی اگر هیچ درد و نشانه ای از وجود مشکل در دندان های عقل خود ندارید، باز هم بهداشت و سلامت دندان های شما در معرض خطر است. فضای دسترسی به این دندان ها بسیار کوچک است و امکان استفاده از نخ دندان و مسواک برای این دندان ها به حداقل می رسد و همین موضوع باعث می شود که دندان های عقل محل بسیار خوبی برای تجمع ذرات غذا و باکتری ها باشند.
کشیدن دندان عقل قبلا اشاره شده است که در سنین 17 تا 20 سال رشد می کند البته در دخترها زودتر از پسرها دندان عقل رشد می کند.دندان عقل با سایز های مختلف با سایر دندان ها تفاوت داشته و در بسیاری از موارد این دندان ها برای انسان مشکل آفرین شده لذا دانستن نکات زیر در مورد دندان های عقل می تواند سودمند باشد:
1- همیشه جوانه های دندان های عقل تشکیل نشده و لذا این دندان ها در بعضی افراد وجود نداشته و غایب هستند غایب بودن دندان های عقل دلایل مختلفی می تواند داشته باشد که یکی از آن ها ارث می باشد.
2- رویش دندان های عقل معمولا با مشکلاتی همراه بوده که از آن جمله دردهای مبهم و گاهی شدید که درافراد مختلف متفاوت است. همچنین تورم و اماس لثه اطراف دندان عقل در حال بیرون آمدن و گاهی درد و خونریزی از این ناحیه. یک نوع عارضه لثه هنگام رویش دندان عقل ممکن است به وجود آید که از نظر علمی به نام پری کورونیت نامیده می شود. که عارضه ای دردناک می باشد که نیاز به درمان های دارویی و گاهی جراحی پیدا می کند.
3- دندان های عقل همیشه بطور طبیعی و مستقیم رویش پیدا نمی کنند بلکه در بسیاری از موارد در مسیر رویش خود به سمت دندان مجاور کج شده و دندان عقل بطور افقی در استخوان فک خوابیده و قادر به رویش نبوده و لذا به صورت نهفته در فک باقی می ماند. بسیاری از مردم از وجود دندان های عقل اثر یک رادیوگرافی از فکین به دلایل دیگری به وجود این دندان ها پی برده می شود. در مورد این که آیا دندان عقل نهفته را باید کشید یا به نظرات متفاوت هستند، بعضی معتقدند باقی مانده این دندان ها می تواند زمینه بروز تومورهای خاصی از جمله آوملوبلاستوما را ایجاد کنند. ثابت شده است که دندان های عقل پایین بیشتر دچار نهفتگی می شوند.
4- بسیاری از دندان عقل پس از رویش با دندان های جلویی خود به درستی جفت نشده و لذا جویدن غذا را نقشی ندارند.
5- دندان های عقل به دلیل نداشتن یک شکل طبیعی مشخص مانند بسیاری از دندان های دیگر و قرار گرفتن در انتهای فکین و تمیز نشدن آن ها هنگام مسواک زدن بسیار آسیب پذیر بوده و معمولا زودتر از سایر دندان ها پوسیده می شوند و باید به کشیدن دندان عقل منجر شوند.
6- ترمیم و پرکردن دندان های عقل کار دشواری است و کشیدن آن ها نیز از دیگر دندان ها دشوارتر می باشد. عفونت این دندان ها به راحتی در فضاهای صوتی و فکی پخش شده و می تواند برای بیمار خطرآفرین و مشکل ساز باشد.
7- توصیه می شود هریک از اعضای خانواده از 20 سالگی با مراجعه به دندانپزشکی و در صورت لزوم گرفتن یک عکس، وضعیت دندان عقل خود را مشخص نموده و در صورت داشتن دندان عقل تکلیف نگهداری و یا خراج شدن آنها را مشخص نمایند.