ریفابوتین(به انگلیسی: Rifabutin) (Rfb) یک آنتی بیوتیک است که برای درمان سل و همچنین پیشگیری و معالجه Mycobacterium avium complex مورد استفاده قرار می گیرد.معمولاً فقط در کسانی که قادر به تحمل ریفامپین نیستند، مانند افراد مبتلا به HIV/AIDS که تحت درمان ضد ویروسی هستند، مورد استفاده قرار می گیرد. برای درمان سل فعال به همراه سایر داروهای ضد باکتریایی استفاده می شود.
عوارض جانبی شایع شامل درد شکم، حالت تهوع ، بثورات جلدی، سردرد و سطح نوتروفیل خون پایین است. عوارض جانبی دیگر شامل درد عضلات و یوئیت است. در حالی که در دوران بارداری هیچ مضراتی از آنپیدا نشده است، اما هنوز به خوبی در این جمعیت مورد مطالعه قرار نگرفته است. ریفابوتین در خانواده داروهای ریفامایسین قرار دارد که با مسدود کردن تولید RNA در باکتری ها عمل می کند.ریفابوتین برای استفاده پزشکی در ایالات متحده در سال ۱۹۹۲ تایید شد.این دارو در فهرست داروهای ضروری سازمان بهداشت جهانی ، ایمن ترین و موثرترین داروهای مورد نیاز در یک سیستم بهداشتی، قرار دارد.
موارد منع مصرف ریفابوتین Rifabutin
در افراد دارای حساسیت به ریفابوتین با سایر ریفامایسین ( مثل ریفامپین ) و نیز در افراد مبتلا به توبرکلوز فعال به علت اینکه درمان تک دارویی با ریفابوتین احتمال مقاومت باکتریایی به ریفابوتین و ریفامپین را افزایش می دهد، از این ترکیب نباید استفاده شود.
در افراد مبتلا به نوتروپنی و ترومبوسیتوپنی مصرف دارو باید با احتیاط کامل صورت بگیرد.
مصرف ریفابوتین Rifabutin در دوران شیردهی
هیچ شواهدی مبنی بر خطر استفاده از این دارو در دوران بارداری وجود ندارد و مطالعات چندانی هم صورت نگرفته است ولی مصرف دارو در این دوران بهتر است با احتیاط کامل صورت بگیرد.ترشح ماده در شیر مادر هم ناچیز است.حداکثر دوز این دارو در کودکان ۵ میلی گرم به ازای هر کیلو گرم از وزن بدن است.
تداخلات دارویی ریفابوتین
- آسپرین
- لورازپام
- آزیترومایسین
- سولفامتوکازول
- تریمتوپریم
- سیپروفلوکساسین
- کلسیم
- دکس لانزوپرازول
- کلاریترومایسین
- افاویرنز
- ایزونیازید
- لوپیناویر
- ریتوناویر
- لووفلوکساسین
- آتورواستاتین
- میرابگرون
- اسموپرازول
- امپرازول
- پنتوپرازول
- ریفامپین
- ریفاپنتین
- مونتلوکاست
- استامینوفن
- وارفارین
- ویتامین B12
- ویتامین D3
- ویتامین C
عوارض جانبی ریفابوتین
- پوستی: راش پوستی
- ادراری تناسلی: تغییر رنگ ادرار
- هماتولوژی و انکولوژی: نوتروپنی، لکوپنی
- عوارض نسبتا شایع (%10-1):
- گوارشی: تهوع، درد شکمی، اختلال چشایی، سوء هاضمه، باد گلو، استفراغ، نفخ
- هماتولوژی و انکولوژی: ترومبوسیتوپنی
- عصبی، عضلانی و اسکلتی: درد عضلانی
- متفرقه: تب
هشدارها در مورد ریفابوتین
- وضعیت خونی تحت نظر باشد.
- درد چشم، قرمزی، از دست دادن بینایی نمایان گر التهاب چشمی است.
- سفتی مفاصل، تورم، حساس شدن یا پاراستزی نمایانگر درد مفاصل و التهاب عضلات است.
- ممکن است تغییر رنگ ادرار، مدفوع، بزاق، خلط، عرق، اشک و پوست به قهوه ای-نارنجی رخ دهد.
نکات قابل توصیه در مورد ریفابوتین
- عملکرد خونی تحت نظر باشد.
- ممکن است موجب تغییر رنگ لنز تماسی شود.
- ممکن است تغییر رنگ ادرار، مدفوع، بزاق، خلط، عرق، اشک و پوست به قهوه ای-نارنجی رخ دهد که بی خطر است.
- از روش های ضدبارداری غیرهورمونی نظیر کاندوم استفاده کنید. داروهای ضدبارداری هورمونی اثربخشی ندارند.
- در صورت تحریک گوارشی ریفابوتین را با غذا مصرف کنید.
موارد منع مصرف و تداخل دارویی ریفاپنتین
